ڕێبەر کوردۆ
ھەلبەت ئەڤ نڤیسینە ھەولەکە بۆ نیاسینا رەھەندێن سایکۆلۆژی یێن د پشت داگیرکارییا تورکیا ڤە، دێ ھەول دەم تێزێن مستەفا حیجازی کەمە ھێڤێنێ گۆتارا خوە، ھێژای ئاماژەیێ یە کو پرانییا گەلێن رۆژھەلاتا ناڤین دکەڤنە ژێر سیناھییا ڤان تێزان، لێ د ڤێ نڤیسینێ دا دێ فۆکسا خوە ئێخینە سەر تورکیا.
نڤیسکار و دەروونناس “مستەفا حیجازی” د پەرتووکا “سایکۆلۆژیا مرۆڤێ شکەستی” دا سایکۆلۆژیا مرۆڤێ شکەستی د سێ وەستگەھان دا پۆلین دکەت؛ ئەو ژی .1 قۆناغا ملکەچبوونێ، 2. قۆناغا تەپەسەرکرنێ، 3. قۆناغا رووبرووبوونێ.
قۆنغا ئێکێ؛ ملکەچبوون
مرۆڤێ شکەستی خوە ب تاوانبار دبینیت، ھەست ب بچووکی و لاوازییێ دکەت، ھەستێ چنەبوون و ئازاردانێ ناخێ وی دخوت، د راستا رەوشا کەفتیە تێدا خوە ب تاوانبارێ سەرەکی دزانیت، ھەلبەت ئەم دشێین ڤێ رەوشێ ب چاخێ لاوازبوونا ئیمپراتۆرییا ئۆسمانی، دەما ژ بەر رەوشا نەدارا خوەرێڤەبرنێ ب زەلامێ نەخوەش ھاتییە بناڤکرن و پاشی میراتێ وێ بوویە کێکەک و ل سەر دەولەتان ھاتی پارڤەکرن، ئەڤ شکەستنە تورکان تووشی گرێیەکا مەزن یا سایکۆلۆژی دکەت، ژ بەر کو ژ دەستھەلاتەکا مەزن و میراتگرێ داوی ئیمپراتۆری، بۆ جۆگرافیایەکا بچووک یا دیارکری چارچووڤە دبیت، ئەڤ رەوشە گەلێ تورک بەر ب قۆناغا ملکەچبوونێ ڤە دبەت و ھەست ب لاوازی و بچووکییێ دکەت و د وی دا دبیتە برینەکا سایکۆلۆژی، کو چەند ھەست ب گونەھێ دکەت ب قەدەر وێ کەرب و کین ل ھەمبەری خوە د تێدا پتر گەشە دکەت، ژ بەر کو مرۆڤێ شکەستی ژ ئالییێ جڤاکی ڤە، چەند نزم دبیت، پتر کەرب ژ خوە ڤەدبن، ب گۆتنەکا دی مرۆڤ چەند بوھایێ خوە ژ دەست بدەت، پتر بیاڤ بۆ دژی خوە چێدبیت. میناکێن ڤێ قۆناغێ، وان راستییا بەرھەتاف دکەن، ددەما دارشتنا دەستوورێ 1924ێ دا، د بن پەردا چاکسازییێ وجوداکرنا دینی ژ دەولەتێ دا، خەلک و مللەتێ ئەتاتوورکی ب خوە دکەڤنە بەر رەحما شوورێ دەستھەلاتا ئەتارتوورکی.
د ناڤبەرا سالێن (1924 و 1940ێ دا) ب دەھان کۆمکوژی و تاوان و ھۆڤاتی کرن. ھەر د ڤێ قۆناغێ دا بنبرکرنا پارتی و گرۆپان دەست پێ دکەت، وەکی (پارتییا کۆماری یا پێشکەفتخواز) کو ژئالییێ (کازم قەرەبەکر،حسێن رەئووف بەگ و عەلی فوئاد پاشایی) ڤە ھاتبوو دامەزراندن، زێدەباری کو ھەرسێ ھەڤالێن دەستپێکێ یێن ئەتارتوکی بوون، لێ ب بەھانەیا (کەڤنەشووپییێ) ژ ئالییێ ئەتارتوورکی ڤە ھاتن ژناڤبرن. ھەڤدەم مستەفا سوبحی، سەرۆکێ پارتییا کۆمۆنیست یا تورکی ژی ھات ژناڤبرن ئەڤ ھەستێ مازۆشی د قۆناغا ملکەچییێ دا ل دەف تورکان گەھشتە گۆپیتکا خوە، ئەتاتورک د ڤێ قۆناغێ دا بەرجەستە و رەنگڤەدانا مازوشییا تورکا نە، راستە یا ئەوی دکر ھەولەک بوو کو گەلێ تورک ل ژێر ناڤێ دەولەت-نەتەوە ژ وێ قەیرانا مەزن یا پارچەبوونێ رزگار بکەت، لێ ژ ئالییەکێ دی ڤە نەھێلانا چ گرۆپ وپارتییان د ناڤا خوە دا، گۆتپیتکا و بێشیانییێ بوو ل ھەمبەر ھێزێن دەرڤەیی خوە یێن خیلافەت کری یە کێکا سەرێ سالێ. ل ڤێرێ مازۆشییەت دگەھیتە داوی پلەیا خوە، چێژێ ژ ئازاردانا خوە دبینیت، ئەو چاوا بندەستێ ھندەک ھێزێن دی یە، ھۆسا دخوازیت ھندەک ژی بندەستی وی بن، ئەڤە ب خوە وان گرێ و ئالۆزییێن دەروونی بەرچاڤ دکەت یێن ل دەف کەساتییا ئەتارتوکی، کو رەمزێ کەساتییا گشتی یا تورکی یە.
قۆناغا دویێ؛ تەپەسەرکرن
د ڤێ قۆناغێ دا مرۆڤێ شکەستی ل پەی تاوانبارەکێ ژدەرڤە دگەریت، ھەر ب وێ یەکێ ژی ناچیتە سەری، مرۆڤ ھەر خوە تاوانبار بکەت، لەورا ژی د ڤێ قۆناغێ دا ئەو مرۆڤێ بەردەوام تبلا خوە یا گونەھبارکرنێ بۆ خوە ئاراستە دکر، بۆ یێ دی درێژ دکەت و وی دکەتە بەرپرسێ ھەمی شکەستن و گونەھێن خوە، ئاھا ل ڤێرێ ھندی ھەستەکێ خراب و وێنەیەکێ خراب د رەوشا ملکەچبوونێ دا بەرامبەری خوە ھەی، ڤەدگوھێزیتە یێ دی، وێنەیەکێ ئەھریمەنی بۆ یێ دی د کێشیت، یێ دی ئامانێ خوەڤالاکرنێ یە ژ ھەمی کەرب و ئازارێن ل هەمبەر خوە. ھەلبەت د ڤێ قۆناغێ دا لێگەریان ل یێ دی، یێ کو هزر دکەت سەدەما ھەمی شکەستنێن وی یە، ژ وێ ھشیارییێ ناھێت کو دژمنێ خوە یێ راستەقینە پێ بنیاسیت، بەلکو ئەنجامێ گرێیەکا دەروونی و ھەستەکێ پری شەرانگێزی یە کو بیاڤی ژ بۆ توندوتیژییێ دخولقینی.
د ڤێ ھێلێ دا مرۆڤێ شکەستی سەردەستێن خوە یان یێن ژ خوە بھێزتر ناکەتە سەدەما شکەستنا خوە، بەلکو ژ بۆ کو ژ لاوازییا خوە برەڤیت، چیزبوونا خوە ڤەدشێریت، ھەستا خوە یا لاوازییێ ل سەر یێن ژ خوە لاوازتر دسەپینیت، ئاھا ل ڤێرێ یێ دی دبیتە (کورد و ئەرمەن) ستێرکا خوە ل ڤان ھەردو پێکھاتەیا دگریت، د ئاستا ئێکێ دا پرۆسەیا یێدیکرنێ دەست پێ دکەت، ژ بۆ کو ژ ئالییێ مەعنەوی و دەروونی ڤە بیاڤێ دژمنداری و کەرب و کینێ خوەش بکەت. ئەنجام ژی رێک و دەلیڤێ ل کورد و ئەرمەن و گەلێن دی دگریت کو ھەبن یان د ئاستا پێگەھێ تورکان دا بن، ئاھا ل ڤێرێ تورک ناسنامەیا خوە یا پارچەکری ب رێیا پەراوێزکرنا گەلێن دی ب دەست دئێخیت، تایبەت گەلێ کورد. تورک ل ھەمبەری پرسا ناسنامەبوونێ یا ئەز کی مە؟ ب پرسا کورد کی نە؟ بەرسڤێ ددەت! ئەرکێ من چی یە؟ ب نەھێلان و قڕکرنا کوردان بەرسڤ ددەت…
ژ بەر کو یێ دی/کورد گەفە ل سەر ھەبوونا یێ تورک، پێدڤییە نەمینیت. نەمانا ناسنامەیا یێ دی یێ کورد ژی، بدەستخستنا ناسنامەیا وی یێ تورکە، گوتنا ناڤدار یا تورکان؛ (گەر خیڤەتەکا کوردان ل ئالییێ دی یێ دونیایێ بھیتە ڤەدان، پێدڤییە نەھێلم) ژ ڤێ رەوشێ ھاتییە.
ل ڤێرێ ھەڤکێشەیا (ئەزێ تورک یێ سەنتەر، تو یێ کوردێ پەراوێز، سەرھەڤ دبیت، یاسایا یێ دی یێ کورد پێدڤییە بچویک ببیت، ژ بۆ کو ئەزێ تورک مەزن ببم، یێ دی یێ کورد ڤالا ببیت، ژ بۆ کو ئەزێ تورک پڕ ببم، کورد بێدەنگ ببیت ژ بۆ کو تورک باخڤیت) پەیرەو دبیت .
تۆدۆرۆف دراستا یێ دی دا و ژ بۆ ناسکرنا وی، بەحسا سێ ئاستان دکەت:
– ئێک: ئاستا بھاناسی؛ یێ دی باشە یان خراب؟
– دو: ئاستا رەفتارناسی؛ ئەرێ یێ دی دھیت قەبوولکرن، یێ دی وەکی مە یە؟ یان پێدڤییە خوە ژێ دوور بێخم؟
– سێ: ئاستا مەعریفی؛ ئەرێ ئەم چەند شەھرەزایێن یێ دی نە؟ ئەم چەند دەربارەیی یێ دی نەزانین؟
تورکان دڤان سێ ئاستان دا کورد نەکری یە د تەرازییەکا مەعریفی دا و پاشی بریارا یێدیکرنێ بۆ یە، بەلکو ژ ئەنجامێ ھەلچوونێن دەروونی وحوکمێن ئەخلاقی کورد کری یە یێ دی کو ب چ رەنگان کورد نەھێتە قەبوولکرن، نە د ئاستا زمان و چاند و فەرھەنگێ دا، نە ژی د ئاستا ژیانێ دا، ژ بەر کو کورد وەکو گەف ل سەر خوە زانییە، لەورا د ڤێ قۆناغێ دا ژ بو کو رەواتییێ بدەتە خوە، هەول داینە کوردان ژ ئالییێ فیزیکی ڤە نەھێلت، کوردان ژ یێدیکرنێ دەربازی یێ دی یێ دژمن بکەن.. د ڤێ رەوشێ دا مرۆڤێ شکەستی دبیتە مرۆڤەکێ ھەستیار، گەلەک جارا شەرەدەڤەک و زرینا دو کەران بەسە ژ بۆ کو ببیتە بکوژێ یێ بەرامبەر یان یێ کری یە دژمن…
قۆناغا سێیێ؛ رووبرووبوون
د ڤێ قۆناغێ دا مرۆڤێ شکەستی رەوشا خوە ژ ملکەچی و تەپەسەرکرنێ دەربازی جەنگی دکەت، جەنگەکا دژوار دژی یێ دی، ئالاڤێن دژاتیکرنا یێ دی ژ شەرێ دەروونی دگوھەریت و دەربازی شەرێ بەدەنی دکەت، ئەو ھەستێ لاواز یێ روژانە خوە پێ ئازار ددا، ب ئازاردانا جەسەدێ یێ دی دگوهەریت، ب زمانێ فرۆییدی ژ مازۆشییێ بەر ب سادیزمێ ڤە دچیت، ئەو مرۆڤێ دوھی ھەستێ شکەستن و لاوازییێ ناخێ وی دخوار، ئەڤرۆ دبیتە ھێزەکا شەرانگێز و جەنگاوەر، ئەو چەکێ د دەستان دا و ھێزا نوو یا ل دەف خوە ھەست پێ دکەت، بەر ب دفنبلندییێ دبەت.. ئەڤ رەوشە ب تەمامی ل دەف تورکان ئاشکرا دبیت، دەما ئیمپراتورییا ئۆسمانی ھەرفتی…ناسیۆنالیزما تورکان ل سەر گوشت و ھەستیکێن ئیمپراتورییەکا مەزن یا ھەرفتی پەیدا دبیت، ناسیۆنالیزمەکا بریندارە، برینەکە ل سەر پەیڤا زەلامێ نەخوەش دەر بوویە. دوماھیک وەستگەﮪ کو تێدا بەرگرییێ ژ شەرم و حەیایا خوە یا نەتەوی بکەت، شکاندن و بشافتنا وان گرۆپ و نەتەوەیانە یێم دکەڤنە بەرسینگێ وێ، ناسیۆنالیزمەکا ھار و بریندارە، نەکەڤیتە د قۆناغا شەر و پەھەڤچوونێ دا، ژ کریزێن خوە یێن سایکۆلۆژی رزگار نابیت. لەورا ژی قڕکرنا ئەرمەنان و شەرێ درندانە یێ د گەل کوردان دا، پەیوەندی ب وێ برینێ ڤە ھەیە یا گەلێ تورک پشتی نەمانا ئیمپراتورییا ئۆسمانی تووش بوویێ..
لەورا ژی تا ڤێ کێلیکێ تورکان ھەر شەرەکێ د گەل کوردان دا کری ژ بو وێ یەکێ یە ژ وێ شکەستنا دەروونی دەرباز ببن و سارێژبوونا برینا خوە یا دەروونی ب نەمانا کوردان دزانن. و ژ بەر کو تورک ھزر دکەن کورد سەدەما شکەستنا وان یا دیرۆکی نە، کوشتنا ئێک کورد ژی د کۆنەستێ تورکان دا گاڤەکە بۆ دەربازکرنا وێ شکەستنا دەروونی.. ئەڤجا ئەو کوردە شەرڤان بیت یان پیر و سڤیل، نە گرنگە یا گرنگ کوردە، ئەوە یێ سێڤ ژ دارێ ڤەکری و تورک ژ بەھەشتا ئەبەدی دەرخستین، لەورا پێدڤییە نەمینیت، ئەڤ ھزرە دینەمۆیێ ل پشت ناسیۆنالیزما تورکی یە، ناسیۆنالیزمەکە ھەلگرێ کۆمەکا دەرزێن دیرۆکی یە و ژ بۆ قەرەبووکرنا برینا خوە دەست ب کۆمکوژییا گەلێن کورد وئەرمەن دکەت! لێ بنێرە دەما ھێرشا دەڤەرا دێرسمێ دکەن، ئەفسەرەکێ تورک یێ پشکداری هێرشێ دبێژیت: (مە ئەو قر کرن یێن دبێژن زۆ “کو مەرەما وی ئەرمەن بوون” و ئەم مژوولی قرکرنا وان ژی نە یێن دبێژن لۆ “کو مەبەستا وی کورد بوون”)
دەولەتا تورکیا ل سالا 1925ێ شێخ سەعید و 47 ھەڤالێن وی ل ئامەدێ سێدارە دان، ل ھەمان جھێ سێدارەدانێ پەیکەرەک بۆ ئەتارتورکی چێکر!
دەما تەڤگەرا ئاگری تووشی شکەستنێ بوویی، تورکان ل ئیلۆنا سالا 1930ێ ل سەرێ چیایێ ئاگری، جھێ شۆرەشگێران بەرخوەدان لێ کری، گۆرەکێ بکۆم چێدکەن و ل سەر دنڤیسن: “ئەو کوردستانا د خەیالا ھەوە دا، مە ل ڤێرێ مە کرە د گۆری دا”
دیسان ھەر د گەل پەیدابوونا تەڤگەرا دێرسمێ دا ب سەروکاتییا سەید رزایێ دێرسمی ژ 1937ێ تا 1938ێ ئەتاتورک د خولا نوو یا پەرلەمانی دا دبێژیت؛ ئەگەر نھا پرسگرێکەکا ئالۆز و زەحمەت ھەبیت، پرسگرێکا دێرسمێ یە، ئەو برینەکە د دلێ مە دا و پێدڤییە سارێژ بکەین”
ژ بلی بێدەنگکرن و قرکرنا تەڤگەرێن کوردان، ب یاسا ئەتاتورکی پەیڤێن کورد و کوردستان و کنج و فۆلکلوورێ کوردان هات قەدەغەکرن. ئەڤ لڤین و رەفتارە ئاماژەیێن رەوشەکا خراب یا سایکۆلۆژی نە، کەسەکێ نەھێلی و پاشی پەیکەرێ خوە ل وی جھی چێبکەی، پرسگرێکا دەڤەرەکا کوردان ب برینا دلێ خوە بزانی، قەدەغەکرنا کولتوور و فۆلکلوورێ کوردی..! گۆتنا سەری دسەلمینیت کو ھندی یێ دی ھەبیت، تورک ھەبوونا خوە د قەیرانێ دا دبینیت، ئەڤ بریندارییا ناسیۆنالیزما تورکی ل گۆری سەرپێھاتییا خوە وێ دیرۆکی، روژ ل پەی رۆژێ پتر گەشە دکەت، ھەتا گەھشتییە ئەردوگانی کو ھەمان زھنییەتا ئەتاتورکی یە، لێ ب فۆرمەکێ دی. گەر بریندارییا ناسیۆنالیزما تورکی جۆش دابیتە کینا سایکۆلۆژی یا ئەتاتورکی کو دژی کوردان کۆمکوژییان بکەت، ئەردوگان ژ بلی کو ئالا ھەلگرێ ناسیۆنالیزمەکا دیرۆکی یا بریندارە، لێ تنێ وێ برینێ تێرا وێ یەکێ نەکری یە کو جۆشێ بدەتە کەربا وی یا دژی کوردان، تەنێ وێ برینێ تێهنا وی نەشکاندییە، لەورا ژی بۆ جۆشدانێ ب کەربا خوە یا ل هەمبەر کوردان، ل پەی تێکستەکێ میتافیزیقی یێ پیرۆز دگەریت ژ بۆ کو باشتر رەواتییا قرکرنا کوردان بدەتە خوە.. ب گۆتنەکا دی ئەردوگانی ناسیۆنالیزمەکا بریندار ب تێکستەکێ میتافیزیقی پیک دایە و موتوربە کرییە.. ھەلبەت تێکەلکرنا فاشیزمێ د گەل تێکستەکێ میتافیزیقی دا کۆمکوژی و داگیرکرن ژێ پەیدا دبن، ئەڤە موتیڤێ گەفێن ئەردوگانی یە، ب ڤێ رێیێ دخوازیت وی وێنەیێ ئەفسانەیی یێ ڤەگەریانا خیلافەتێ بدەتە خوە و دبیتە تەوتەمێ ھێزەکا شەرانگێز و بەردەوام ئیلھام ژێ دھێتە وەرگرتن.
ل گوری حیجازی (مرۆڤێ شکەستی بەردەوام د ترسا وێ یەکێ دا یە کێموکاسیێن وی ئاشکرا ببن، ترس ژ حەیاچوونێ ترسا ھەرە مەزن یا ژیانا مرۆڤێ شکەستی یە، لەورا ژی مرۆڤێ شکەستی گرنگییەکا مەزن ددەتە وێنەیێ خوە یێ ژدەرڤە و دخوازیت وێنەیەکێ ئەفسانەیی بۆ خوە ژدەرڤەیی خوە چێبکەت، ژ بەر کو ئەڤ مرۆڤە بەردەوام ھەست دکەت گەفەکا مەزن ل سەر کەرامەتا وی هەیە). ئەڤە ھەمان رەوشا نھا یا ئەردوگانی یە و ژ بو کو شاشی و شکەستن و لاوازییێن خوە یێن ناڤخوە بنخێڤیت، وێنەیەکێ ئەفسانەیی یێ پێرفێکت ژدەرڤە بۆ خوە چێدکەت ،شەری و داگیرکارنا ئەردێ کوردان دکەت.
ئەڤرۆ کوردان ھندەک سەرکەفتن بدەست خستن و هندەک گاڤێن باش ھاڤێتینە، تایبەت ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ، برینا تورکان کوورتر بوویە، ژ بەر کو ھەر سەرکەفتنەکا کوردان د نەستێ مرۆڤێ تورک دا برینەکا دی یا کووورتر چێدکەت کو درێژەپێدانا ھەمان شکەستنێن دیرۆکی یێن تورکانە، لەورا ئەمێن کورد بووینە قوربانییێن ڤێ فاشیستییێ و هندەک هەول هەنە ژ بۆ دەربازبوونێ ژ وێ قوربانیبوونێ، ببین فاشیست، لێ فاشیستبوون چارەسەرییا رەوشێ ناکەت، ژ بەر کو مرۆڤ قوربانییێ فاشیزمێ بیت، دبیت ب فاشیستبوونێ بیتە جەلاد و نابیتە ئازادیخواز.
فاشیزم گوھەرینا قوربانی یە بۆ جەلادی، لێ قوربانی ناکەتە کاراکتەر، کاراکتەرەک کو ئازادی و رزگاری ئارمانجا وی بیت، نە جەلادبوون.. فاشیزم ب خوە د گەل خوەرستێ مرۆڤێ کورد ناگونجیت، ژ بەر کو کورد ژ بەرمایکێن ژیانا کلانان/قلانانە کو کۆمەکا مرۆڤان پێکڤە دژیان، ڤیان و لێبوورین و قەبوولکرنا جوداھییێن ئێکودو و بریارێن ب شێور، فۆرمێن ژیانا وان بووینە، مرۆڤەک ئەڤە خوەرستێ دیرۆکی یی ژیانا وی بیت، نەشێت بیتە فاشیست. گەر خوە نھا کورد بھێنە نەچارکرن و ھێزەک بکار بینیت ژی کو ببنە فاشیست، یان ھندەک رەفتارێن فاشیستی ل دەف پەیدا ببن، رەسەناتی و سسیۆلۆژییا وی یا دیرۆکی بەروڤاژی فاشیزمێ یە، ژ بەر کو فاشیزم ب خوە نەھێلانا جوداھیانە، لێ تێکوشینا کوردان ب خوە ژ بۆ وێ یەکێ بوویە ب جوداھییێن خوە ڤە بھێنە قەبوولکرن، هەر ژ تەرزێ ژیانا جودا تا زمانێ جودا، فەرھەنگا جودا خاستێن کوردانە.
مودێلا دەولەت-نەتەوە یا تورک و ئەرەب و فارسان دژی ڤی خوەرستی یە، مودێلەکە ب زمانێ گێلنەرێ تیوریزەکەرێ ناسیۆنالیزمێ؛ کارگەھا چێکرنا قالبانە، قالبێن وەکی ئێک، ئێک رەنگ، ئێک زمان و ئێک نەتەوە، ئانکو چێکرن و دەستکاریکرنا هەبوونا خوەرستی یە، د دەمەکێ دا کو کورد دخوازن دەستکارییا هەبوونا وان نەھێتە کرن و وەک ئه و دخوازن ھەبن و بھێن قەبوولکرن، نە ل گۆری حەزێن یێ دی بھێن قالبدان.. ئەڤە ژی سەدەما دژاتیکرنا کوردانە، کورد ناخوازن بچنە د پەیوەندییەکێ د گەل یێ دی دا کو ئەو پەیوەندییە ل سەر کیستێ دەستکارییا خوەرستێ وان بیت.. ئەگەر وێلزەکێ بریتانی ژ بۆ کو د گەل یێ دی د پەیوەندییێ دا بیت، پێدڤی بیت د ناڤا ئینگلیزان دا بحەلیێت، لێ کورد ڤێ قەبوول ناکەن، کوردەکێ ھەورامانی یان زازا بەرھەڤ نینە زمانێ خوە و کولتوورێ خوە ژ دەست بدەت دا کو کو بچیتە د پەیوەندییەکێ د گەل یێ دی دا خوە ئەوێ دی کوردێ دیالێکتەکا دی ژی بیت. ئەڤە یە ژی وە دکەت ئەم حەز ژ ئیسماعیل بێشکچی بکەین، ژ بەر کو بێشکچی ئەو ھەستێ خوە یێ فاشیز،ێ د ناخێ خوە دا کوشتییە.. ئەز ڤێ نابێژم دا کو ئەم ب گول و ریحانان شەرێ داگیرکەرێن خوە بکەین، نە! ئەز دبێژم ئەم دشێین ب ھێز بین و بەرگرییێ ژخوە بکەین بێی کو فاشیست بین.. یا ئەز تەکەزێ ل سەر دکەم ئەوە کو نابیت مرۆڤ تف بکەتە برینێ و خەنجەرێ ماچ بکەت.
ل داوییێ دێ بیرا ھەوە ل گۆتنا بیرمەندەکێ ئینم دەما دبێژیت؛ خوەدایێ من شوورەکێ باش بدە من، لێ من چ جارا نەچار نەکە وی شووری بکار بینم.[1]