پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
جەلال باڵان
15-08-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
سیروان عەزیزی
15-08-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
14-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
دیمانەی ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا لە کەناڵی ئاریەن تیڤی لەسەر کار و چالاکییەکانی ڕێکخراوی کوردیپێدیا
14-08-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
14-08-2024
هەژار کامەلا
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
بارزان شاسوار
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت
  531,292
وێنە
  107,596
پەرتووک PDF
  20,020
فایلی پەیوەندیدار
  101,113
ڤیدیۆ
  1,475
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
303,386
Kurmancî - Kurdîy Serû 
89,005
هەورامی 
65,853
عربي 
29,431
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,084
فارسی 
9,002
English 
7,423
Türkçe 
3,612
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,495
Pусский 
1,134
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
46
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
балгарская 
1
ترکمانی 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,245
پەرتووکخانە 
25,375
ژیاننامە 
24,803
کورتەباس 
17,332
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,561
پەند و ئیدیۆم 
12,796
شوێنەکان 
11,710
شەهیدان 
11,568
کۆمەڵکوژی 
10,888
هۆنراوە 
10,233
بەڵگەنامەکان 
8,327
وێنە و پێناس 
7,322
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,078
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,449
ڤیدیۆ 
1,376
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
819
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
728
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
30,566
MP4 
2,399
IMG 
196,801
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
حەسەن گەرمیانی
ژیاننامە
محەمەد ڕەشید فەتاح
ژیاننامە
شێروان بابان
ژیاننامە
ئەحمەد زەردەشت
هۆنراوە
زارا محەمەدی
مكانة المرأة في الحضارة الهيتية (الحثية) (1 – 3)
ئامانجمان ئەوەیە وەک هەر نەتەوەیەکی تر خاوەنی داتابەیسێکی نەتەوەییی خۆمان بین..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Cebuano0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ქართველი0
中国的0
日本人0

د. مهدي كاكه يي

د. مهدي كاكه يي
مكانة المرأة في الحضارة الهيتية (الحثية) (1 – 3)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6737 - 2020-11-19 - 16:39
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات
مكانة المرأة في الأديان الكوردية (8)

احتلت المرأة في المجتمع الهيتي المركز الرئيسي في العبادة، حيث كانت هناك نساء خادمات للآلهة ومنهن كن تجسيدات للآلهة. إعتبر قسم من المجتمع الهيتي أن المرأة قوة خارقة وقسم آخر إعتبرها إلهة. صورة المرأة أو الإلهة المقدسة لم ترتبط فقط بالجوانب الرقيقة مثل الحب والجمال والخصوبة، بل إرتبطت أيضاً بِجوانب الحرب والقتال والتدمير وعلى سبيل المثال ظهرت عند الهنود القدماء في شكل عشرة أذرع وأنها تركب الأسد أو النمر وتحمل أسلحة الإلهة (دورجا) التي كانت تُعتبر الإلهة العليا. في هذه الحلقة نشير الى بعض الأساطير الهيتية التي من خلالها نتعرف على الدور المحوري للآلهة النسائية في المجتمع الهيتي.
على غرار الممالك الأخرى في ذلك الوقت، اعتاد الهيتيون على تبنّي آلهة من مجامع آلهة أخرى كانوا على اتصال بها، مثل إلهة الخوريين (شاووشكا Šauška)، التي كان يتم الاحتفال بها في معبدها في نينوى التي كانت مركز عبادتها. أشار الهيتيون إلى آلاف الآلهة الخاصة بهم، والتي يظهر منها عدد مذهل في النقوش التي تركوها لنا، إلا أنه لم يبقَ لها أثر اليوم سوى أسمائها (y). يُعزى تعدد الآلهة عند الهيتيين إلى مقاومتهم للتوفيق بين الأفكار، حيث أنّ العديد من المدن الهيتية حافظت على آلهة عاصفة محلية، ورفضت جعل الآلهة المحلية كمظاهر لشخصية وطنية واحدة(z). التعددية هي بلا شك تعود الى مستوى التمركز الاجتماعي والسياسي داخل الإمبراطورية الهيتية الذي كان لا يمكن إعادة بنائه بسهولة. على سبيل المثال، اعتقد الهيتيون أن مركز عبادة (نيريك Nerik) في العصر البرونزي (ab)، الذي كان إلى الشمال من العاصمتين (حتوشه Ḫattuša) و(سابينوا)، كان مقدسًا لإله العاصفة المحلي الذي كان ابن إلهة الشمس في (أرينا) و (ووروسيمو Wurusemu)، الذي كان يسترضي من (حتوشه Ḫattuša): لأنه رجال (Kaška) قد أخذوا أرض (Nerik) لأنفسهم، فإننا نرسل بإستمرار طقوس إله العاصفة في (Nerik) ولآلهة (Nerik) من (Ḫattuša) في مدينة (Ḫakmišša)، (أي) الخبز السميك، الشرب، الثيران، والأغنام [ac].
تم التعرّف على إله الطقس هناك مع جبل (Zaliyanu) بالقرب من (Nerik)، وهو المسؤول عن تخصيص الأمطار لأراضي المحاصيل الزراعية في المدينة. من بين الحشود، تبرز قلة على أنها أكثر من محلية: (Tarhunt) له ابن، (Telipinu) وابنة، (إنارا Inara). (إنارا Inara) هي إلهة واقية (LAMMA) تشارك في مهرجان الربيع لِ(پورولي Puruli). (إشارا Ishara ) هي إلهة العهد والميثاق. يبدو أن قوائم الشهود الإلهيين للمعاهدات تمثل آلهة المجمع الإلهي الهيتي بشكل أوضح (ad)، على الرغم من فقدان بعض الآلهة المشهود لهم جيدًا لسبب غير مفهوم. قرينه هو الإله الشمسي الهتيكي. يُفترض أن هذين الزوجَين الإلهيّين كانا يُعبدان في الغرف التوأم لأكبر معبد في (حتوشه Ḫattuša)(z).
في القرن الثالث عشر قبل الميلاد، ظهرت في النقوش الهيتية بعض الإشارات الواضحة تجاه التوفيق بين المعتقدات. قامت الملِكة والكاهنة (پودوهيپا Puduhepa) بِتنظيم وترشيد دين شعبها [ae]، حيث أنها تستدعي في نقشٍ:
إلهة الشمس لِ(أرينا)، سيدتي أنتِ ملِكة جميع المقاطعات في بلاد الهيتيين! لقد اتخذتِ اسم إلهة الشمس في أرينا، ولكن فيما يتعلق بالأرض التي صنعتيها من الأرز (af)، فقد اتخذتِ اسم هبات (ag).
قد يكون إله الطقس والبرق اللويني (Pihassassa)، أصل الحصان اليوناني المجنّح (Pegasus) الذي تمّ إستخدامه من قِبل (پیگاسوس Pegasus) الذي كان بطلاً في الميثولوجيا اليونانية. كان اللويون مجموعة سكانية من الأناضول الذين عاشوا في وسط وغرب وجنوب الأناضول في العصر البرونزي والحديدي. كانوا يتكلمون اللغة اللوية التي هي إحدى اللغات الهندوأوروپية والتي هي فرع من العائلة اللغوية الأناضولية وكانت تُكتَب بالكتابة المسمارية المأخوذة من بلاد ميزوپوتاميا، وهي كانت كتابة هيروغليفية أصيلة فريدة، التي كانت في بعض الأحيان تُستخدَم أيضاً من قِبل الهيتيين. تُعتبَر صور الحيوانات الهجينة (مثل فرس النهر و چيمايرا Chimaira ) وما إلى ذلك) نموذجية لِفن الأناضول في تلك الفترة. چيمايرا Chimaira كان وحشًا مخيفًا ثلاثي الرؤوس في الأساطير اليونانية، أرعبت شعب (لوسيا Lycia) الى أن إستطاع البطل الأسطوري في الميثولوجيا اليونانية (بيلليروفون Bellerofon) الإنتصار على هذا الوحش وذلك بمساعدة البطل (پیگاسوس).
في أسطورة (تيليپينو Telipinu)، يؤدي اختفاء إله الزراعة والخصوبة (Telipinu)، إلى فشل الخصوبة النباتية والحيوانية. ينتج عن هذا الفشل الخراب واليأس بين الآلهة والبشر على حد سواء. من أجل وقف الخراب والدمار، سعت الآلهة للعثور على الإله (Telipinu) لكنهم فشلوا في مسعاهم. أرسلتْ الإلهة (هاناهاناه (Hannahannah نحلةً للعثور على الإله (تيليپينو)، فعثرتْ عليه ولدغَتْه لإيقاظه. هذه اللدغة أثارت غضب (تيليپينو) بشكل أكبر وأخذ يُحرّف تدفق الأنهار ويُحطم المنازل. في النهاية، إستخدمت الإلهة (كامروسيپا Kamrusepa) العلاج والسحر لتهدئة (تيليپينو)، وبعد ذلك رجع الإله (تيليپينو) إلى البيت وأعاد الغطاء النباتي والخصوبة في البلاد. في مراجع أخرى، كاهن مُميت يُصلّي من أجل إرسال كل غضب (تيليپينو) إلى حاويات برونزية في العالم السفلي، والتي لا يفلت منها شيء [ah]. تتضمن العديد من الأساطير الهيتية عادةً مجموعة كاملة من الشخصيات لأن المشكلة لها تأثيرات واسعة النطاق بحيث يشارك الجميع في حلّها. عادةً، لا يمكن إيجاد الحل إلا من خلال العمل معًا للتغلب على المشكلة، على الرغم من أن هذه قصص أخلاقية أقل صحة وعبارة عن المزيد من الملاحم القائمة على الحركة مع طاقم الممثلين.
هناك أسطورة أخرى تعكس هذا النمط من الحبكة وهي ذبح التنين [ai]. لقد تمت تلاوة هذه الأسطورة خلال طقوس رأس السنة الجديدة للهيتيين، والتي تم إجراؤها لِضمان الإزدهار الزراعي في السنة المقبلة. تدور هذه الأسطورة حول ثعبان أو (تنين) يُمثّل قوى الشر ويهزم إله العاصفة في قتال. تتوصل الإلهة (إنارا Inara) إلى خطة لِخداع الثعبان وقتله، فتُجنّد إنسانًا يُدعى (حوپاشيا Ḫupašiya) للمساعدة في قتله. بطبيعة الحال، لا يرغب (حوپاشيا) في تقديم المساعدة دون الحصول على نوع من الحوافز، لذلك يجعل (حوپاشيا Ḫupašiya) أن تنام الإلهة (إنارا) معه قبل تنفيذ مخططها. بعد ذلك تدعو الإلهة (إنارا) الثعبان إلى وليمة، ويجعلان الثعبان يَسْكَر بحيث يستطيع (حوپاشيا) أن يربط الثعبان وثمّ يتدخل إله العاصفة ويقوم بِقتل الثعبان بنفسه.
كما هو الحال في أسطورة (تيليپينو Telipinu)، تم استخدام الإنسان لمساعدة الآلهة في مؤامراتهم، مما يؤكد بشكل أكبر على العلاقة المألوفة بين البشر والألوهية. ليس للإنسان دور كبير في القصة، لكن وجوده عبارة عن مساعدة وليس إعاقة. كما تُسلط هذه الأساطير الضوء على الأدوار التي لعبتها الآلهة في الأسطورة و في الحياة. تثير الآلهة القوية معركة أو تفعل شيئًا آخراً لخلق القضية المركزية لكل أسطورة، ثم تقوم الإلهات (الآلهة النسائية) بتحقيق المنجزات من بعدهم وحل كل شيء بالعقل. لسوء الحظ، على الرغم من تدخلهنّ المفيد، إلا أنه لا يمكن للطبيعة العودة إلى وضعها الطبيعي حتى يكمل الإله الخطوة الأخيرة قبل أن تبدأ الحياة الطبيعية. يجب أن يستيقظ الإله ويستأنف واجباته، أو يقتل الوحش، أو أفعال أخرى تُثبت أن قوته فوق قوة الآخرين.
غالبًا ما تم تكييف الأساطير الهيتية المتعلقة بالآلهة التي لم تكن في الأصل هيتيًا وتمّ استيعابها. كانت الإلهة الخورية (شاووشكا Šauška) واحدة من العديد من الآلهة التي تمّ تبنّيها والتي تم استيعابها في مجمع الآلهة الهيتية من خلال الإرتباط بآلهة مماثلة والقيام بِتعديل في أساطيرهم. نظرًا لأن الأساطير كانت جزءًا كبيرًا من ممارسة العبادة الهيتية، كان فهم قوى الإلهة (شاووشكا Šauška) وتاريخها ضروريًا لتطوير الطقوس والتعاويذ التي تستدعيها. تم إجراء تغييرات طفيفة مماثلة مثل هذه أيضًا من خلال استيعابها او ارتباطها الوثيق بآلهة أخرى، مثل الإله (أنزيلي Anzili) وكذلك ( گیشتینانا Geštinanna) مع السمات الشخصية للعديد من الآلهة الأخرى، نمت قوة وشعبية (شاووشكا Šauška). إحدى الطرق المبتكرة التي تم بها إستغلال الإلهة (شاووشكا Šauška)، كانت في طقوس التطهير مثل (اللايتوراهي Allaiturahhi’s)، حيث تم استغلال تقاربها مع العالَم السفلي وتفسيره بطريقة أفادت القارئ وجعلتها حامية، وليست ضحية، كما هو الحال في أسطورة بلاد ما بين النهرين. كما أن علاقة (شاووشكا Šauška) بالعالَم السفلي جعلتها إلهةً ثمينةً مهتمةً بالعالَم السفلي، خاصةً عند النظر إلى صلاتها الأخرى بالحرب والجنس والسِحر. أدى الجمع بين هذه الخصائص إلى زيادة تأثيرها بشكل كبير، حيث كانت خصوبة الأرض واحدة من أهم الأولويات الأساسية للهيتيين (aj) (ak). أدرك الهيتيون أن الإلهة (شاووشكا Šauška) كانت بارزة إلى حد ما في الثقافات الأخرى وخلقوا طقوسًا تُعامِلُها كإلهة عالمية (al). تم احترام الاختلافات بين الآلهة الخارجية مثل (شاووشكا Šauška)، على الرغم من أنها كانت معبودة من قِبل الهيتيين.
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 175 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.ahewar.org/ - 12-04-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 22
ژیاننامە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
کورتەباس
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 19-11-2020 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: ژنان
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 12-04-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 14-04-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 12-04-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 175 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
وێنە و پێناس
باخچەی تەما لە ئامەد 2024
کورتەباس
کورتە هەڵسەنگاندنێکی پرۆگرامی خوێندنی رێزمانی کوردی لە قۆناغەکانی ناوەندی و ئامادەیی دا
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
کورتەباس
سەرهەڵدانی بیروباوەڕی شورات و ئەو هۆیانەی بوونە هۆی هاتنە کایەوەی-بەشی چوارەم
ژیاننامە
سیروان عەزیزی
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
کورتەباس
ناو و نازناو و ناو و ناتۆرە و ناودەرکردن و ساناکردنی ناو لەناو زمان و لە لای گەلی ئێمەدا
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
کورتەباس
بەبۆنەی یادی سی و پێنج ساڵەی کۆچ کردنی مێژوونووسی گەورەی کورد مامۆستا ئەمین زەکی بەگەوە
وێنە و پێناس
ئیبراهیم ئەحمەد و فەرهاد پیرباڵ ساڵی 1990
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
کورتەباس
لێکۆڵینەوەی مێژوویی لە رۆژنامەگەری کوردی دا
ژیاننامە
نوور یوسف
ژیاننامە
باخان سەرحەد عەبدولڕەحمان
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
وێنە و پێناس
بەشێک لە قوتابییانی قوتابخانەی کەندێناوە لە مەخموور ساڵی 1979
وێنە و پێناس
گوندی سەرگەڵوو ساڵی 1975
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
ژیاننامە
مەليحە ساڵح عەباس
ژیاننامە
جەلال باڵان
شوێنەوار و کۆنینە
مزگەوتی گەورەی ئامەد
ژیاننامە
تینا سۆران
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی سێیەمی قوتابخانەی بارزان لە سلێمانی ساڵی 1960
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
بارزان شاسوار

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
حەسەن گەرمیانی
30-10-2009
هاوڕێ باخەوان
حەسەن گەرمیانی
ژیاننامە
محەمەد ڕەشید فەتاح
19-03-2013
بەناز جۆڵا
محەمەد ڕەشید فەتاح
ژیاننامە
شێروان بابان
17-05-2021
ڕۆژگار کەرکووکی
شێروان بابان
ژیاننامە
ئەحمەد زەردەشت
03-09-2021
هاوڕێ باخەوان
ئەحمەد زەردەشت
هۆنراوە
زارا محەمەدی
08-01-2022
زریان عەلی
زارا محەمەدی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
جەلال باڵان
15-08-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
سیروان عەزیزی
15-08-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
14-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
دیمانەی ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا لە کەناڵی ئاریەن تیڤی لەسەر کار و چالاکییەکانی ڕێکخراوی کوردیپێدیا
14-08-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
14-08-2024
هەژار کامەلا
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
بارزان شاسوار
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت
  531,292
وێنە
  107,596
پەرتووک PDF
  20,020
فایلی پەیوەندیدار
  101,113
ڤیدیۆ
  1,475
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
303,386
Kurmancî - Kurdîy Serû 
89,005
هەورامی 
65,853
عربي 
29,431
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,084
فارسی 
9,002
English 
7,423
Türkçe 
3,612
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,495
Pусский 
1,134
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
46
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
балгарская 
1
ترکمانی 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,245
پەرتووکخانە 
25,375
ژیاننامە 
24,803
کورتەباس 
17,332
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,561
پەند و ئیدیۆم 
12,796
شوێنەکان 
11,710
شەهیدان 
11,568
کۆمەڵکوژی 
10,888
هۆنراوە 
10,233
بەڵگەنامەکان 
8,327
وێنە و پێناس 
7,322
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,078
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,449
ڤیدیۆ 
1,376
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
819
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
728
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
30,566
MP4 
2,399
IMG 
196,801
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
وێنە و پێناس
باخچەی تەما لە ئامەد 2024
کورتەباس
کورتە هەڵسەنگاندنێکی پرۆگرامی خوێندنی رێزمانی کوردی لە قۆناغەکانی ناوەندی و ئامادەیی دا
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
کورتەباس
سەرهەڵدانی بیروباوەڕی شورات و ئەو هۆیانەی بوونە هۆی هاتنە کایەوەی-بەشی چوارەم
ژیاننامە
سیروان عەزیزی
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
کورتەباس
ناو و نازناو و ناو و ناتۆرە و ناودەرکردن و ساناکردنی ناو لەناو زمان و لە لای گەلی ئێمەدا
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
کورتەباس
بەبۆنەی یادی سی و پێنج ساڵەی کۆچ کردنی مێژوونووسی گەورەی کورد مامۆستا ئەمین زەکی بەگەوە
وێنە و پێناس
ئیبراهیم ئەحمەد و فەرهاد پیرباڵ ساڵی 1990
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
کورتەباس
لێکۆڵینەوەی مێژوویی لە رۆژنامەگەری کوردی دا
ژیاننامە
نوور یوسف
ژیاننامە
باخان سەرحەد عەبدولڕەحمان
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
وێنە و پێناس
بەشێک لە قوتابییانی قوتابخانەی کەندێناوە لە مەخموور ساڵی 1979
وێنە و پێناس
گوندی سەرگەڵوو ساڵی 1975
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
ژیاننامە
مەليحە ساڵح عەباس
ژیاننامە
جەلال باڵان
شوێنەوار و کۆنینە
مزگەوتی گەورەی ئامەد
ژیاننامە
تینا سۆران
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی سێیەمی قوتابخانەی بارزان لە سلێمانی ساڵی 1960
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
بارزان شاسوار
فۆڵدەرەکان
وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان ژیاننامە - ڕەگەزی کەس - نێر ژیاننامە - نەتەوە - کورد ژیاننامە - وڵات - هەرێم (لەدایکبوون) - باشووری کوردستان ژیاننامە - جۆری کەس - چالاکی سیاسی ژیاننامە - جۆری کەس - نووسەر - لێکۆڵەر ژیاننامە - شار و شارۆچکەکان (لەدایکبوون) - چۆمان (باڵەکایەتی) ژیاننامە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست ژیاننامە - پارت / لایەن - بزووتنەوەی گۆڕان پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1 چرکە!