گوندێکە، کەوتووەتە شارەدێی #جندرێس#، شارۆچکەی #عەفرین#، پارێزگای #حەلەب# لە ڕۆژاوای کوردستان. [1]

جندرێس لە ڕووی ئیدارییەوە سەربە کانتۆنی #عەفرین#ە و دەکەوێتە ڕۆژاوای کانتۆنەکەوە، جندرێس بە چیا و دەشتەکانییەوە دەناسرێت و خاکێکی زۆر باشی هەیە بۆ کشتوکاڵ.
جندرێس کەوتووەتە دووری 20 کیلۆمەتریی ڕۆژاوای شاری عەفرینەوە، ماباتا لە باکووری جندرێسە و ئیدلب لە باشوورەوە لێی نزیکە، چیای ئەمانوس تۆرس-یش کەوتووەتە باکووری جندرێسەوە.
مێژووی جندرێس دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی 1750ی زایینی، سەرەتای دامەزرانی جندرێس دوو بنەماڵە بە ناوەکانی چەقەلی و ئەل چەپی تێیایدا دەژیان، هەر دوو ئەو بنەماڵانە لە باکووری کوردستانەوە چووبوونە جندرێس.
لێکۆڵەرانی مێژوو دەڵێن، کە دوو ئەگەر هەیە بۆ سەرچاوەی ناوی جندرێس، یەکەم ناوی گوندێک لەو ناوە و دووەم ناوی فەرماندەیەکی ڕۆمانی کە لە سەردەمی دەسەڵاتداریی ڕۆمانەکان لەوێ بووە و ناوی ئیرێس بووە.
ڕووبەری جندرێس 350 کیلۆمەتری دوو جایە و سێ هەزار و پێنج سەد ماڵ لە ناوەندەکەی دا دەژین و ژمارەی دانیشتووانەکەی 35 هەزار هاووڵاتی مەزەنە دەکرێت، 10 هەزار هێکتار زەوی بۆ کشتوکاڵ لە دەوروبەری جندرێس هەیە، کە باشترین خاکی چاندن و کشتوکاڵی کانتۆنەکەن، ملیۆنێک و 275 هەزار و 560 داری زەیتون لەو ناوچەیەدا هەن، پاش زەیتوون زیاترین شتێک کە لە ناوچەکە چاندراوە هەنارە، 12 هەزار داری هەنار لەوێ هەن و ساڵانە 300 تۆن هەنار بەرهەم دەهێندرێت.
گردێکی مێژوویی سەردەمی ڕۆمانییەکان لە جندرێس هەیە، ڕووبەری گردەکە 12 هێکتارە و کەوتووەتە باشووری جندرێسەوە.
لە ساڵی 2012دا پاش ئەوەی هێزی گەل عەفرینیان لە چنگی دەسەڵاتی ڕژێمی بەعس ڕزگارکرد، خۆبەڕێوبەریی گەل ناوەند و ڕێکخراوی بۆ ڕێکخستنی خەڵک دامەزراند، جندرێسیش وەک ناوچەیەکی کانتۆنی عەفرین ناسرا.
لە ڕۆژی #20-01-2018# دا سوپای تورک هێرشی بۆ سەر جندرێس و سەرتاسەری کانتۆنی عەفرین دەستپێکرد، لە چەند ڕۆژی ڕابردوودا بۆردوومانەکانی سوپای تورک بۆ سەر جندرێس چڕتر بوونەوە و چەند کۆمەڵکوژیی هاووڵاتییان ڕوویداوە.[1][2]

فڕۆکە جەنگییەکانی سوپای تورک، گوندی #فرێرا#-ی سەر بە #جندرێس#-یان بۆردوومانکرد و لەئەنجامدا 8 هاوڵاتی مەدەنیی شەهید و بریندرابوون و سەرجەمیان گواسترانەوە بۆ نەخۆشخانەی #ئاڤرین# لە #عەفرین#.
ئێوارەی ئەمڕۆ، فڕۆکە جەنگییەکانی سوپای تورک، گوندی فرێرا-ی سەر بە جندرێس-یان لە عەفرین بۆردوومانکرد و بەهۆیەوە دوو هاوڵاتی مەدەنیی شەهیدبوون و 6ی دیکەش برینداربوون.
تەرمی شەهیدەکان و بریندارەکانیش گواسترانەوە بۆ نەخۆشخانەی ئاڤرین لە ناوەندی عەفرین.
ناوی شەهیدەکانی بەمشێوەیە: #دیانا غازی ساڵح# تەمەن 3 مانگی شیرەخۆرە ومەحمود محەمەد تەمەن 20 ساڵ، هەروەها ناوی بریندارەکانیش بەمشێوەیە: محەمەد سوبحی حەسەن تەمەن 15 ساڵ، سەباح جەمال ساڵح تەمەن 25 ساڵ، فوئاد غازی ساڵح تەمەن 25 ساڵ، سوبحی غازی ساڵح تەمەن 30 ساڵ، خەدیجە موستەفا تەمەن 30 ساڵ و عەبدوڵا داود تەمەن 18 ساڵ.
ئەمە لەکاتێکدایە، هەر ئەمڕۆش سوپای تورک لە جندرێس کۆمەڵکوژییەکی دیکەی ئەنجامدا و لەئەنجامدا 13 هاوڵاتی مەدەنیی شەهیدبوون، بەهۆی بەردەوامیی هێرشە دژوارەکانیشەوە، تاوەکو ئێستا تەرمی شەهیدەکان لەسەر زەوی ماوتەوە.
تاوەکو ئامادەکردنی ئەم هەواڵەش، بۆردوومانی فڕۆکە جەنگییەکانی سوپای تورک لە جندرێس بەردەوامە.
ماڵپەڕی ڕۆژنیوز: 05-03-2018

ناوەندی ڕاگەیاندنی یەکینەکانی پاراستنی گەل (#یەپەگە#) ڕاگەیەنراوێکی بڵاوکردەوە و ئاشکرای کرد کە هێزەکانیان لە ناوچەی جندرێسی #عەفرین# لە چێوەی بەرخۆدانی سەردەمدا 2 چەتەی داگیرکەریان کوشتوون.
لە ڕاگەیەنراوەکەدا هاتووە: (لە چێوەی قۆناغی دووەمی هەڵمەتی بەرخۆدانی سەردەمدا لە عەفرین، چالاکییەکانی هێزەکانمان دژی سوپای تورکی داگیرکەر و گرووپە چەتەکانیان بەردەوامن. له و چێوەیەدا لە 26ی تشرینی دووەم\5ی سەرماوەز لە گوندی کەفەر سەفر-ی سەر بە ناوچەی جندرێس یەکینەکانمان لە دژی گرووپی چەتەی ئەحراری شام چالاکییەکیان کرد. لە ئەنجامدا 2 چەتە کوژران. یەکێک له و چەتە کوژراوانە ناوی ئەبوو ستێف حومسی-یە.)[1]
#29-11-2018#

هێزەکانی ڕزگاری #عەفرین#- HREرایگەیاند هێزەکانیان لە 23 و 25ی کانونی دووەم چالاکیان ئەنجامداوە.
بە پێی لێدوانەکە لە 23ی کانونی دووەم لە گوندی تل باتال-ی سەر بە شارۆچکەی ڕاعی لە هەرێمی باب لە ئەنجامی چالاکییەکی دژی چەتەکانی پۆلیسی سەربازیدا، 2 چەتە کوژراون.
HRE هەروەها ڕایگەیاند، لە 25ی کانونی دووەمیش لە گوندی کەفەر سەفرەی سەر بە ناوچەی جندرێسیی عەفرینیش، لە دژی چەتەکانی لیوای سەمەرقەند چالاکییەکیان ئەنجامداوە و بەو هۆیەشەوە 2 چەتە کوژراون و یەکێکی دیکەش بریندار بووە.
HRE ڕایگەیاند، هێرشەکانی دەوڵەتی داگیرکەری تورک بەردەوامن و لەم چەند ڕۆژەی ڕابردووشدا سوپای داگیرکەر و گروپە چەتەکانی، بە مووشەک و هاوەن بە بێوەستان ناوچەکانی سەر بە عەفرین و شەهبا تۆپباران دەکەن و بەم هۆیەوە تا ئێستا زیانێکی زۆری مادی بەر ناوچەکە کەوتووە. هاوکات جموجوڵی فڕۆکەی کەشفیش لە ناوچەکە بەردەوامی هەیە.[1]
#27-01-2020#

هێزەکانی ڕزگاریی #عەفرین# (HRE) لە ڕاگەیەنراوێکدا ئاشکرای کرد، ڕۆژی 6 و 7ی شوباتی 2019\16 و 17ی ڕێبەندان لە ناوچەی جندرێس و شێراوا-ی سەر بە عەفرین دژی هێزە داگیرکەرەکان زنجیرەچالاکییەکی کاریگەریان ئەنجام داون.
لە ڕاگەیەنراوی هێزەکانی ڕزگاریی عەفریندا هاتووە:
6ی شوبات\16ی ڕێبەندان، #شەڕڤان#انمان لە ناوچەی جندرێس-ی عەفرین چالاکییەکیان دژی ئۆتۆمبێلی سەرچەتە کی گرووپی جەیشی شەرقیە ئەنجام دا کە ناوی غانم خەلەف ناسراو بە ئەبوو حەکیم-ە. لە ئەنجامدا ئۆتۆمبێلەکە تێکشکێنرا و سەرچەتەکەش بریندار بوو.
6ی شوبات\16ی ڕێبەندان، لەسەر ڕێی گوندی باسووت-ی سەر بە ناوچەی شێراوا ئۆتۆمبێلێکی گرووپی چەتەی فیرقەی هەمزە کرایە ئامانج. لە ئەنجامی چالاکییەکەدا 3 چەتە بە ناوی عەلی ساڵح دبس، ئەحمەد حبوش، ئەیهام محەمەد بریندار بوون.
7ی شوبات\17ی ڕێبەندان، شەڕڤانانی ئێمە لە گوندی کیمار-ی ناوچەی شێراوا لە دژی چەتەیەکی سەر بە گرووپی فیرقەی هەمزە چالاکییەکی نیشانەشکێنییان ئەنجام دا. لە چالاکییەکەدا چەتەیەک بەسەختی بریندار بوو.
7ی شوبات\17ی ڕێبەندان، شەڕڤانانی ئێمە لە گوندی کەفەر نەبۆ-ی سەر بە ناوچەی شێراوا دژی مۆڵگەیەکی چەتەکانی سەر بە گرووپی فیرقەی هەمزە چالاکییەکیان ئەنجام دا. لە چالاکییەکەدا 2 چەتە بریندار بوون.[1]
#08-02-2019#

جە #عەفرین#ی داگیرکریا مدرامان دژ بە تورکیای داگیرکەری و تاقمە چەتەکانش بەردەۋامەن و ژمارێ تەر چەتێ کوشیێ. جەی بارەۋە ناوەندو یاۋنەری هێزەکێ پارێزنای گەلی-#یەپەگە# ۋەڵاکریای سەربازیش دان و ئاشکراش کەردەن:
جە 08/11/2018ی جە بەردەۋامی دووەمین قۆناخ جە مدرامانو سەردەمی و تۆڵەکەردەی شەهید دڵسۆزی، جە دەگاو مەحەمەدیەی کە سەر بە ناوچەو جەندریس-یەنە، #شەڕڤان#ەکێ یەپەگەی و یەکینەکێ پارێزنای ژەنێ-#یەپەژە#ی، دژ بە تاقمە چەتەکانو (فەیلەق ئەلشام)ی چالاکیشان ئەنجام دان و جە ئاکامشەنە 3چەتێ و 3 پۆلیسێ سەربازی سەر بە تورکیای کوشیێنێ و 6 چەتێ تەرێ بریندارێ بیێنێ.
هەمان ڕۆچ جە چۋارچێۋەو تۆڵەکەردەی شەهید ڕووسیاری، دلێ شارو عەفرین-یەنە دژ بە چەتەکانو ئەبو لەیسی کە سەر بە تاقمە چەتەکانو (سوڵتان موراد)یەن چالاکی ئەنجام دریان و کوشیای 4 چەتێ و برینداربیەی 4 چەتێ تەریش ونەکەوتەنەۋە.[1]
#09-11-2018#

ناوەندی ڕاگەیاندنی یەکینەکانی پاراستنی گەل (#یەپەگە#) دەربارەی چالاکییەکانی #شەڕڤان#انانیان لە ناوچەی جندرێس و ناوەندی شاری #عەفرین# ڕاگەیەنراوێکی بڵاوکردەوە. یەپەگە ئاشکرای کرد 8 چەتەی تورکیا کوژراون.
یەپەگە ڕایگەیاند: (لە چوارچێوەی قۆناغی دووەمی بەرخۆدانی سەردەمدا لە عەفرین، هێزەکانمان لە بەرانبەر سوپای تورکی داگیرکەر و گرووپە چەتەکانی چالاکییان ئەنجامداون.)
(یەکینەکانی تۆڵەکردنەوەی شەهید دڵسۆز، ڕۆژی 8ی تشرینی دووەم\17ی گەڵاڕێزان لە گوندی محەمەدیەی سەر بە ناوچەی جندرێس لە دژی گرووپێکی چەتەکانی فەیلەقی شام چالاکییەکی کاریگەریان کردووە. لە ئەنجامدا 3 چەتەی گرووپەکە‌ و 2 پۆلیسی سەربازی کە هاوکات ئەندامی گرووپە چەتەکەن، کوژراون. هەروەها 6 چەتەش بریندار بوون.)
یەپەگە ڕاشیگەیاند، لە هەمان ڕۆژدا یەکینەی تۆڵەکردنەوەی شەهید ڕووسیار لە ناوەندی شاری عەفرین دژی چەتەکانی سەر بە ئەبوو لەیس کە سەرچەتەیەکی گرووپی سوڵتان موورادە، چالاکییەکی کاریگەریان کردووە. لە ئەنجامدا 3 چەتە کوژراون و 4ی دیکەش بریندار بوون.[1]
#09-11-2018#