ناوی ڕێکخراوەیی: دڵدار خەبات
ناو و پاشناو: ئیسماعیل ڕەمۆ
ناوی دایک: مەلەک
ناوی باوک: عەلی
شوێنی لە دایکبوون: مەکبان- منبج-کۆبانی
ساڵی پەیوەندی: 2012
شوێن و ڕێکەوتی شەهیدبوون: تەلبەراک-کازبە #04-01-2014#

ئەم گۆزە وەکوو من بووە، دڵدار و هەژار
جارێکی دڵی خۆش بووە، سەدجار خەمبار
ئەو هەنگڵ و دەسگرەی لە ملیا دیوتە
دەستێ بووە زۆر خراوەتە سەر ملی یار [1]

#چوارینەکانی خەییام - هەژار#

ئەوی دڵدار و دولبەرمە ئەوا دەڕوا لە بەر چاوم
بە دوویا بۆ چی دڵ نەتوێتەوە نەڕوا لە بەر چاوم
خەریکی حیفزی حزبُ البحرە یار، ئەڵبەت بە فکرێکە
خودا حیفزی بکا، باقڵ قەدەم دێنێتە سەر چاوم
بریقەی بەرقی جیلوەیی کێ جەلا بەخشی بیناییمە
کە قورسی ئافتاب و مەه وەکوو تەم دێتە بەر چاوم
لە کن پشکووتنی غونچەی دەمی، وەک گوڵ، سەراسەر گوێم
گوڵی ڕوخساری دەرخا، نێرگس ئاسا، سەر بە سەر چاوم
دەبێ حورمەت بگیرێ جێ نەزرگەی حەزرەتی یارە
کە ناکا دەم بە دەم تۆفانی دەم زێر و زەبەر چاوم
بە شۆخی دین و دڵمی دا بە تاراج، ئێستە وەک سۆفی
بە سەبحەی ئەشکەوە هاتۆتە سەر تەرکی نەزەر چاوم
سەبا کوحلی غوباری ڕێی کەسێکی پێیە دێ مەحوی
بە بێ حیکمەت نییە دەفڕێ لە ئێوارێوە گەر چاوم

#مەحوی#
#دیوانی مەحوی# [1][2]

بادام، بادەم، باذەمی، باڤی، باو، باوی، باهیر، باهیڤ، بایام، بایم، بایەو، بەعیڤ، بەهیڤ، پیام، چوالە، چەقالە، چەقیلە، دارەوا(درخت)، شرت(تلخ)، قەوارۆک، قەواژۆک، لرز، لووز، وامی، وایم، وایدم، بریتی لەچاوی دڵدار، کمی، کەمێک‏‏‏‏(یک‏‏‏‏ بادام ‏‏‏‏نان، کەمێک نان)، بادام [1]

بنەماکانى شیعرییەت لە زمانى شیعرى (#دڵدار# ) دا
سافیە محەمەد ئەحمەد
هێرۆ عەبدولڕەحمان مستەفا
لە گۆڤاری #زانکۆی کۆیە# بۆ زانستە مرۆڤایەتی و کۆمەڵایەتییەکان (2018)
لە کۆنفرانسى زانستیى یادى سەد ساڵەى لە دایک بوونى دڵدار (1918 -2018) [1]
=KTML_Link_External_Begin=https://www.kurdipedia.org/docviewer.aspx?id=546095&document=0001.PDF=KTML_Link_External_Between=کلیک بکە بۆ خوێندنەوەی بنەماکانى شيعريیەت لە زمانى شيعرى (دڵدار) دا=KTML_Link_External_End=

ناڤێ د ناڤا ڕێکخڕاوێ دە: سیپان دڵدار
ناڤ و ناسناڤ: بەرات هۆلاکو
ناڤێ دایک: ئایتەن
ناڤێ باب: محەمەد
جهێ ژدایک بوونێ: #ئامەد#
جهێ شەهیدبوونێ: سەرحەد
ڕێککەفتا شەهیدبوونێ: #27-01-2019#
[1]

ناو: بەرات هۆلاکو
نازناو: سیپان دڵدار
ناوی باوک: محەمەد
ناوی دایک: ئایتەن
ڕۆژی شەهیدبوون: #27-01-2019#
شوێنی لەدایکبوون: #ئامەد#
شوێنی شەهیدبوون: سەرحەد
[1]

بەرپرسیارییەتی #دڵدار# بەرانبەر هۆنراوە و واقیع
بێستون عارف عەزیز
لە گۆڤاری #زانکۆی کۆیە# بۆ زانستە مرۆڤایەتی و کۆمەڵایەتییەکان (2018)
لە کۆنفرانسى زانستیى یادى سەد ساڵەى لە دایک بوونى دڵدار (1918 -2018) [1]
=KTML_Link_External_Begin=https://www.kurdipedia.org/docviewer.aspx?id=546103&document=0001.PDF=KTML_Link_External_Between=کلیک بکە بۆ خوێندنەوەی بەرپرسیارییەتی دڵدار بەرانبەر هۆنراوە و واقیع=KTML_Link_External_End=

لە ژێر ئاسمانی شینا،
لە پاڵ لووتکەی بەفرینا،
کوردستان گەڕام،
دۆڵاودۆڵ پێوام،
***
نە لە شار و نە لە دێ:
نەمدی کەس
وەک تۆ جوان بێ!
تۆیت و بەس
کچەکوردێک دڵ پێی شاد بێ،
وەک فریشتە و پەریزاد بێ!
***
نە باریکی، نە گۆشتن،
نە کچۆڵەی، نە شاژن،
نە زۆر چاوڕەشی
نە ئێجگار گەشی
بەڵام بە نیگای شیرین:
نەمدی کەس
وەک تۆ بەتین
تۆیت و بەس!
لێت بێ بزەی مانگەشەوی!
بەژن ڕێک و ڕەوتی کەوی!
***
لەو ڕۆژەوە تۆم دیوە
عەشقێک لە دڵ چەسپیوە!
ساتێ دوور بی لێم،
گڕ بەر ئەبێ تێم!
کە دەست لە یەخەت گیر نابێ!
لەلای کەس
دڵ ژیر نابێ،
تۆیت و بەس
پەنای هیوا و خەوبینینم،
ئاواتی گیانی شیرینم!
***
ئەوسا کە تۆم نەدیبوو،
ژینم تاڵی و ترشی بوو،
بێ شادی و ئارام،
بێ هیوا و ناکام،
ئەژیام: ژینی سەرسەری،
نەمبوو کەس
بۆ ڕابەری،
تۆیت و بەس
ڕێگای هیوا نیشاندەرم،
سەختیی ژیان ئاسانکەرم!
***
ئەی گەورە کچی زەووس!
خوشکە جوانەکەی ڤێنووس!
تۆ ئەپەرستم،
بۆیە وا مەستم!
بۆ ئایینم ئەگەڕێ
هەندێ کەس،
با جاڕ بدرێ:
تۆیت و بەس
قیبلەی ئایین و باوەڕم،
خوای بەهەشتی دڵی تەڕم!
***
وەک سەرەڕۆی شوێن ئامانج،
نە زازا ما نە کرمانج
گەڕام کوردستان،
گەرمیان و کوێستان:
نە لە شار و نە لە دێ،
نەمدی کەس
وەک تۆ جوان بێ،
تۆیت و بەس
کچە کوردێک وەک گوڵ وا بێ،
کوردستانی پێ ئاوا بێ!


سەرچاوە: #دیوانی گۆران#
هۆزانەوان: #گۆران# [1]

بەشدارى #دڵدار# لە پارت و کۆمەڵە کوردییەکاندا
قادر فەتاح ئەحمەد
لە گۆڤاری #زانکۆی کۆیە# بۆ زانستە مرۆڤایەتی و کۆمەڵایەتییەکان (2018)
لە کۆنفرانسى زانستیى یادى سەد ساڵەى لە دایک بوونى دڵدار (1918 -2018) [1]
=KTML_Link_External_Begin=https://www.kurdipedia.org/docviewer.aspx?id=546054&document=0001.PDF=KTML_Link_External_Between=کلیک بکە بۆ خوێندنەوەی بەشدارى دڵدار لە پارت و کۆمەڵە کورديیەکاندا=KTML_Link_External_End=