Bibliothek Bibliothek
Suchen

Kurdipedia ist die grösste Quelle für Informationen


Suchoptionen





Erweiterte Suche      Tastatur


Suchen
Erweiterte Suche
Bibliothek
Kurdische Namen
Chronologie der Ereignisse
Quellen
Geschichte
Benutzer Sammlungen
Aktivitäten
Suche Hilfe?
Kurdipedische Publikationen
Video
Klassifikation
Zufälliger Artikel!
Registrierung der Artikel
Registrierung neuer artikel
Bild senden
Umfrage
Ihre Rückmeldung
Kontakt
Welche Informationen brauchen wir!
Standards
Nutzungsbedingungen
Artikel Qualität
Instrumente (Hilfsmittel)
Über
Kurdipedi Archivare
Artikel über uns!
Fügen Sie Kurdipedia auf Ihre Website hinzu
E-Mail hinzufügen / löschen
Besucherstatistiken
Artikel Statistik
Schriftarten-Wandler
Kalender-Konverter
Rechtschreibkontrolle
Sprachen und Dialekte der Seiten
Tastatur
Lebenslauf Nützliche Links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Kekse
Sprachen
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Mein Konto
Anmelden
Mitgliedschaft!
Passwort vergessen!
Suchen Registrierung der Artikel Instrumente (Hilfsmittel) Sprachen Mein Konto
Erweiterte Suche
Bibliothek
Kurdische Namen
Chronologie der Ereignisse
Quellen
Geschichte
Benutzer Sammlungen
Aktivitäten
Suche Hilfe?
Kurdipedische Publikationen
Video
Klassifikation
Zufälliger Artikel!
Registrierung neuer artikel
Bild senden
Umfrage
Ihre Rückmeldung
Kontakt
Welche Informationen brauchen wir!
Standards
Nutzungsbedingungen
Artikel Qualität
Über
Kurdipedi Archivare
Artikel über uns!
Fügen Sie Kurdipedia auf Ihre Website hinzu
E-Mail hinzufügen / löschen
Besucherstatistiken
Artikel Statistik
Schriftarten-Wandler
Kalender-Konverter
Rechtschreibkontrolle
Sprachen und Dialekte der Seiten
Tastatur
Lebenslauf Nützliche Links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Kekse
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Anmelden
Mitgliedschaft!
Passwort vergessen!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Über
 Zufälliger Artikel!
 Nutzungsbedingungen
 Kurdipedi Archivare
 Ihre Rückmeldung
 Benutzer Sammlungen
 Chronologie der Ereignisse
 Aktivitäten - Kurdipedia
 Hilfe
Neue Artikel
Bibliothek
Rückgeführte ausländische terroristische KämpferInnen und ihre Familien: Erkenntnisse zu P/CVE in Europa
07-11-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
Literaturrecherche zu Migration / Integration / Exil der KurdInnen
06-11-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Pazarcık (Kahramanmaraş)
31-10-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Nurhak (Kahramanmaraş)
31-10-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Göksun (Kahramanmaraş)
31-10-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Elbistan (Kahramanmaraş)
31-10-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Ekinözü (Kahramanmaraş)
31-10-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Çağlayancerit (Kahramanmaraş)
31-10-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Andırın (Kahramanmaraş)
31-10-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Afşin (Kahramanmaraş)
30-10-2024
هەژار کامەلا
Statistik
Artikel
  524,842
Bilder
  111,353
PDF-Buch
  20,395
verwandte Ordner
  106,016
Video
  1,584
Sprache
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
289,245
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,692
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,183
عربي - Arabic 
31,396
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,349
فارسی - Farsi 
10,657
English - English 
7,705
Türkçe - Turkish 
3,677
Deutsch - German 
1,805
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Gruppe
Deutsch
Artikel 
1,009
Bibliothek 
359
Biografie 
260
Plätze 
112
Dokumente 
38
Märtyrer 
17
Veröffentlichungen 
6
Archäologische Stätten 
1
Parteien und Verbände 
1
Video 
1
Die Frauenfrage 
1
Repositorium
MP3 
326
PDF 
31,828
MP4 
2,616
IMG 
204,382
∑   Alles zusammen  
239,152
Suche nach Inhalten
Bibliothek
Die Eziden und das Ezidentum
Bibliothek
Der demokratische Konfödera...
Biografie
Sadiq Othman Mho
Plätze
Afrin
Bibliothek
Forschungen über die Kurden...
شۆڕشی شێخ عوبەیدوڵڵای نەهری
Die Frauenhochschulen von Kurdipedia archivieren derzeit die Leiden und Erfolge der kurdischen Frauen in ihrer nationalen Datenbank.
Gruppe: Artikel | Artikel Sprache: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
Teilen Sie
Facebook0
Twitter0
Telegram2
LinkedIn0
WhatsApp2
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link1
Rangliste Artikel
1 Stimme 5
Ausgezeichnet
Sehr gut
Durchschnitt
Nicht schlecht
Schlecht
Zu meinen Favoriten hinzufügen
Schreiben Sie Ihren Kommentar zu diesem Artikel!
Geschichte des Items
Metadata
RSS
Suche im Google nach Bildern im Zusammenhang mit dem gewählten Artikel!
Googeln Sie das ausgewählte Thema.
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)7
English - English0
عربي - Arabic1
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

شۆڕشی شێخ عوبەیدوڵڵای نەهری

شۆڕشی شێخ عوبەیدوڵڵای نەهری
شۆڕشی شێخ عوبەیدوڵڵای نەهری

لە ناوبردنی دەسەڵاتی میرایەتییەکانی کورد جۆرێک لە نائارامی لە کوردستاندا بەدوای خۆیدا هێنا و عوسمانییەکان سووربوون لەسەر سیاسەتی دەسەڵات سەندنەوە لە میرە کورەکان و سەپاندنی دەسەڵاتی ناوەند بەسەریاندا.

لە کاتێکدا توانیان دەسەڵات لە کورد بستێننەوە، بەڵام لەسەپاندنی دەسەڵاتی ناوەند بەسەریاندا سەرکەوتوو نەبوون، چونکە دەسەڵاتی عوسمانی ئەو بۆشاییە سیاسییەی پێی پڕ نەکرایەوە کە بەهۆی لەناوبردنی میرنشینەکانی کوردەوە دروست ببوو، بۆیە لەجاران زیاتر ئاڵۆزی و پشێوی کەوتە نێو ژیانی سیاسی و کۆمەڵایەتی کوردەواری و هۆزەکانی کورد، دەوڵەتی داگیرکەریش بۆ چارەسەرکردنی بارودۆخەکە ڕێگای هێرش و پەلاماری سەربازی گرتەبەر، بەمەش بارودۆخەکەیان ئاڵۆزتر کرد.

کار بەدەستانی عوسمانی و قاجار بەسەپاندنی دەسەڵاتی ناوەند بەسەر کوردستاندا زوڵم و ستەمی زۆرتریان بۆ کورد هێنا، باج و سەرانەی زیاتر بەسەر خەڵکدا سەپێندرا، کاربەدەستی بێگانە جێگای کاربەدەستە ناوچەییەکانیان گرتەوە، گەنج و لاوی کورد بە زۆری ڕاپێچی سەربازی دەکران، ئەم بارودۆخە بوو بەکۆسپێکی گەورەی سەر ڕێگای پەرسەندنی ژیانی ئابووری و کۆمەڵایەتی و ڕامیاری (سیاسی) و کلتووری خەڵکی کوردستان، لە ژێر سایەی دەسەڵاتی قاجارەکاندا، وێڕای ئەمانە چەوساندنەوەی مەزهەبیش زیادیکرد.

جەنگەکانی نێوان داگیرکەرانی (عوسمانی و ڕووسیا)ش جگە لەوەی بارودۆخی سیاسی و ئابووری عوسمانییەکانی لاوازتر کرد، باری سەرشانی کوردەکانیشی قۆرستر کرد، لە ئەنجامی شکستی دەوڵەتی عوسمانی لە جەنگی (1877تاکوو ساڵی1878ی.ز) لەگەڵ ڕووسیادا خەزێنەی دەوڵەتی عوسمانی بەتەواوی نابووت بوو، بۆیە کاربەدەستان کەوتنە بەرزکردنەوەی ڕادەی باج و سەرانە و ڕووتاندنەوەی زیاتری خەڵک، تەنانەت لە کوردستان بارودۆخەکە بە ئاستێک گەیشت ژمارەیەک خەڵک لە برسان مردن، بۆیە تاقە ڕێگا لە بەردەم گەلی کورد لەو کاتەدا ڕزگاربوون بوو لە دەسەڵاتی عوسمانی لە ڕێگای ڕاپەڕینەوە، ڕاپەڕینی کوڕانی میر بەدرخان (حسێن کەنعان پاشا و عوسمان پاشا) لە ساڵانی بەر لە ڕاپەرینەکەی شێخ عوبەیدوڵڵا، وڵامدانەوەی کوردبوو بۆ ئەم دۆخە نالەبارەی کوردستان.

هەموو ئەم ڕووداوە ناوخۆیی و ناوچەیی و نێودەوڵەتییانە شێخ عوبەیدوڵڵای خستە بەردەم لێکدانەوە و هەڵسەنگاندنی بارودۆخەکە و سەرئەنجامیش نەخشەدانان بۆ ڕاپەڕین ڕزگارکردنی کوردستان.

شێخ عوبەیدوڵڵا پیاوێکی خاوەن دەسەڵات بوو، ڕێبازی نەقشبەندیش لە ڕێکخستنێ ڕاپەڕینەکەی ڕۆڵی گرنگ و کاریگەری هەبوو، شێخ سوودی لە بارودۆخی خراپی ناوچە کوردنشیینەکان وەرگرت و بیروباوەڕی خۆی لەسەر بناغەی ئایینی-نەتەوەی داڕشت، بەمجۆرە لە دوای دەسەڵات سەندنەوە لە میرەکانی کورد شێخ عوبەیدوڵڵا دەبێتە یەکەمین ڕێبەر لە مێژووی نوێی کورد کە پێشەنگی بزاڤی ڕزگاریخوازی گەلی کورد بگرێتە دەست.

لە کۆتایی تەمووزی ساڵی 1880ی.ز شێخ عوبەیدوڵڵا بەمەبەستی یەکخستن و ڕێکخستنی ڕیزەکانی کورد کۆبوونەوەیەکی لە گوندی نەهری ناوچەی شەمزینان لە ویلایەتی هەکاری بەست کە نزیکەی (220) سەرکردەی خیڵ و عەشیرەتەکان و دەرەبەگ و ڕیش سپی تێدا ئامادەبوون، لەم کۆبوونەوەیەدا چەندین خاڵی گرنگ باسکرا، لەوانە:-

1- پێکهێنانی یەکەمین ڕێکخراوی کوردی بەناوی (یەکێتی کوردان).

2- شێخ عوبەیدوڵڵا نەهری لە کۆبوونەوەکەدا باس لە دامەزراندنی کوردستانێکی سەربەخۆ و یەکگرتوو دەکات، بۆیە داوا لە ئامادەبووان دەکات دژی داگیرکەرانی قاجار و عوسمانی تێبکۆشن.

3- کۆبوونەوەکە بڕیاری دا یەکەمجار ڕاپەڕین لە ناوچەکانی کوردستانی ژێر دەسەڵاتی قاجار دەست پێبکات، لەبەر ئەم هۆیانە:-

ئەلف- بێهێزی دەوڵەتی قاجار لەو کاتەدا، بە بەراورد لە گەڵ دەوڵەتی عوسمانی داگیرکەر، چونکە ئەو کاتە قاجارەکان خەریکی شەڕ کردن بوون لەگەڵ هۆزە تورکمانەکانی سنووری باکووری ئێران.

بە- ئەو بەشەی کوردستان لەڕووی کشتوکاڵییەوە دەوڵەمەندتر و بەپیت تر بوو لە باکووری کوردستان، ئەمەش بەپێی گوتارەکەی شێخ سەرچاویەکی دەوڵەمەند بۆ ڕاپەڕینەکە دابین دەکات بۆ بەگژداچوونەوەی دوژمنی دووەم کە بەهێزترە ئەویش عوسمانییەکانن.

جیم- ئەو ستەم و زۆردارییەی کە کوردەکانی ژێر دەسەڵاتی قاجار ڕووبەڕووی ببوونەوە، بەتایبەتی دوای کوشتارەکەی هۆزی و مەنگوڕ و بڵباس، بۆیە تەواوی خەڵکی موکریان لە ستەم و زۆرداری (لوتف عەلی میرزا)ی حاکمی سابلاخ-سابڵاغ بێزار ببوون.

بەڵام ئەوەی پەیوەندی بە کوردستانی بندەستی عوسمانییەوە هەبوو، شێخ عوبەیدوڵڵا لەبەر ئەم هۆکارانە بڕیاریدا ڕاپەڕین لەناوچەکانی ژێر دەستی عوسمانی بەرپا بکات:-

1- لە ئەنجامی دوا شەڕی عوسمانی-ڕووسی (1877تاکوو1878ی.ز) بەشێکی کوردستان ببوو بە گۆڕەپانی شەڕ و بەمەش ناوچە کوردییەکان بەتایبەت لە لایەن سوپای عوسمانییەوە دووچاری تاڵان و کاولکاری بوون، قورسایی ژیانی سەربازەکان کەوتبووە سەرشانی خەڵکی لادێیەکانی کوردستان، وێڕای ئەوەی کاربەدەستانی عوسمانی تا دەهات ڕادەی باجیان زیاتر و ماوەی کۆکردنەوەشیان کورتتر دەکردەوە.

2- لە ئەنجامی هەردوو پەیمانی (سان ستیڤانۆ و کۆنگرەی بەرلین 1878ی.ز) ناوچەیەکی زۆری کوردەواری کەوتە ژێر دەستی ڕووسیای قەیسەری، بەتایبەت ویلایەتی (قارس) و دەورووبەری، ئەمەش خەڵکەکەی ڕووبەڕووی ئاوارەبوون و برسێتی و نەهامەتی کردەوە.

3- لە هەریەک لە پەیمانی (سان ستیڤانۆ و کۆنگرەی بەرلین)دا، مادەی تایبەت بەمافی گەلی ئەرمەن لە چوارچێوەی سنووری عوسمانیدا دیاری کرابوو، کەچی باسی گەلی کورد و مافەکانی کورد نەکرابوو.

هەرچەندە بابەتی مافی ئەرمەن بۆ دەست خستنە نێو کاروباری دەوڵەتی عوسمانی لە لایەن دەوڵەتە گەورەکانی وەک: ڕووسیا و بەریتانیا و فەڕەنسا بەکار دەهێنرا، بەڵام بۆ کوردیش مایەی هەڕەشە و مەترسی بوو بەتایبەتی ئەگەر ئەو مافانە لەسەر نیشتمانی کورد بەهاتباتە بەر باسکردن.

هەموو ئەو خاڵانە و ئەوانەش کە لە سەرەتای ئەم بەشەدا خستمانە ڕوو، پێویستی ڕزگارکردنی کوردستانی ژێر دەسەڵاتی عوسمانییان خستە نێو بەرنامەی سیاسی شێخ عوبەیدوڵڵاێ نەهرییەوە.

هێزەکانی شێخ عوبەیدوڵڵای نەهری بۆ ئازادکردنی کوردستانی بندەستی قاجاری بەسەر سێ قۆڵدا دابەش بوون:-

قوڵی یەکەم: ڕزگار کردنی ناوچەی موکریان، تا دەگاتە تەورێز/تەبرێز، ئەم قۆڵە لەژێر سەرکردایەتی هەمزە ئاغای مەنگوڕ و شێخ عەبدولقادری کوڕیدا بوو.

قۆڵی دووەم: کە ئەرکی ڕزگارکردنی ورمێ/ئورمیە بوو شێخ عوبەیدوڵڵا خۆی سەرکردایەتی دەکرد.

قۆڵی سێیەم: ڕزگارکردنی خوی و سەلماس بوو کە بە (خەلیفە محەممەد سدێق) سپێردرا.

لە قوڵی یەکەم کوردەکان سەرکەوتنی گەورەیان بەدەست هێنا و ناوچەی موکریان تا دروازەکانی تەورێز/تەبرێزیان ڕزگار کرد.

لە قۆڵی دووەمدا ئابڵۆقەی شاری ورمێ/ئورمیە درا و دەورووبەرەکەی ئازادکرا، بەڵام خودی شارەکە ڕزگار نەکرا لەبەر ئەم هۆیانە:-

1- شێخ عوبەیدوڵڵا ویستی بە بێ شەڕ بچێتە ناو شارەکەوە، بۆیە چەند نامەیەکی بۆ پیاو ماقوڵانی شارەکە نارد و داوای لێ کردن شارەکە بەدەستەوە بدەن، کار بەدەستانی ورمێ/ئورمیە داوای (3) ڕۆژ مۆڵەتیان کرد بۆ خۆ بەدەستەوەدان، لەو ماوەیەدا توانیان قەڵا و دەروازەکانی شار قایم بکەن و یارمەتی هێزەکانی دەوڵەتی قاجاریان ڵە قوڵی (تەورێز/تەبرێز-سەلماس)ەوە پێ گەیشت.

2- ئیقبال دەولەی حاکمی شاری ورمێ/ئورمیە وای لە خەڵکی شارەکە گەیاندبوو، کە لەشکری کوردان لە ناوچەی موکریان تاڵان و کوشتنێکی زۆریان لەخەڵک کردووە و ئەگەر بێنە ناو (ورمێ/ئورمیە)ەوە هەمان ستەم و زۆرداری دووبارە دەکەنەوە، بۆیە خەڵکەکە پشتیوانی ئیقبال دەولەیان کرد.

3- هێزی کورد هێزێکی ناڕێکوپێک بوون، لە ڕووی زانستی سەربازی و تەکنیکی جەنگیدا بە بەراورد لەگەڵ سوپای قاجاریدا، تەنانەت لە کاتی گەمارۆی شاری ورمێ/ئورمیەدا هێزەکانی شێخ پێداویستی و کەرەستەی جەنگیان لێبڕا، بە واتایەکی تر هێزەکانی شێخ هێندە لەسەر بنچینەی خێڵایەتی بوو، هێندە لەسەر بنچینەی زانستی سەربازی نوێ دانەمەزرابوو.

4- ڕۆڵی دکتۆر کۆچران نێردراوی ئەمریکی لە ورمێ/ئورمیە کە پەیوەندی دۆستانەی لەگەڵ شێخ هەبوو، شێخ عوبەیدوڵڵای لە گرتنی شاری ورمێ سارد کردەوە.

سەرئەنجام هێزەکانی شێخ عوبەیدوڵڵا لە سەرجەم قۆڵەکانەوە پاشەکشەیان کرد و لە کوردستانی بندەستی قاجاریدا سەرکەوتنیان بەدەست نەهێنا.

تێکشاندنی ڕاپەڕینەکەی شێخ عوبەیدوڵڵای نەهری دەگەڕێتەوە بۆ زۆر هۆکار، لەوانە:-

1- دەوڵەتی ئێران لەسەرکوتکردن و دامرکاندنەوەی ڕاپەڕینەکەدا سەرجەمی هێزەکانی خۆی خستە کار، ئەم هێزانەش کە لە ناوچە جیاوزاەکانی ئێرانەوە هێنرابوون، خاوەن مەشقی سوپایی باش و چەک و جبەخانەی زۆر بوون، وێڕای کۆ کردنەوەی هێزە خێڵەکییە ئازەری و کوردەکانی ئازربایجان لەسەر هێزەکانی شێخ عوبەیدوڵڵا.

2- دەوڵەتە گەورەکانی وەک: بەریتانیا – ڕووسیا – فەڕەنسا – نەمسا – ڕۆڵی کاریگەریان هەبوو لە یارمەتیدان و پشتگیریکردنی دەوڵەتی ئێران دژی ڕاپەڕینەکە جگە لە بوونی ئەفسەرانی فەڕەنسی و نەمسایی لە ڕیزی سوپای ئێراندا، (ئابوت) کە کونسوڵی ئینگلیز بوو لە تەورێز/تەبرێز دوای گەمارۆی شاری ورمێ/ئورمیە دا بوو، سەردانی شێخ عووبەیدوڵڵای کرد، لە کاتی گەڕانەوەی بۆ تەورێز/تەبرێز، هەواڵ و نهێنی زۆری ڕاپەڕینەکەی دا بەسەرانی لەشکری ئێران، ڕووسیاش ئامادەیی خۆی نیشاندابوو بۆ هاوکاریکردنی ئێران لە ڕووی سوپاییەوە، ئەگەر پێویستی کرد.

3- تەنیننەوە ڕاپەڕین بۆ ناوچەکانی سنە – کرماشان – هەورامان – ئیلام و لوڕستان و بەختیاری کە بەشێکی فراوان و گەورەی کوردستان بوون.

4- هێزە جەنگییەکانی شێخ عوبەیدوڵڵا لەسەر بنچینەی عەشیرەتگەری دامەزرا بوون هەر لەسەر بنچینەی بەرژەوەندییە عەشیرەتەکانیش بەشدرایان لە شۆڕشدا دەکرد، بۆیە دەبینین کاتێک بەرژەوەندیان لەگەڵ شۆڕشدا نەدەما دەچوونە پاڵ دەوڵەتی ئێران.

دوای تێکشاندنی لە ئێران و لە گەڵ ئەوەش کە سنوورەکانی عوسمانی – ئێرانی بە لەشکرێکی زۆر تەنرابوو، شێخ و ژمارەیەکی زۆر لاینگرەکانی توانیان خۆیان بگەیننە گوندی نەهری.

شێخ بەنیاز بوو لە کوردستانی بندەستی عوسمانی دەست بە ڕاپەڕین بکاتەوە بۆ ئەم مەبەستەش نامەیەکی بۆ ژمارەیەک لە سەرۆک خێڵەکانی کورد نارد.

لەو کاتەشدا ئێران لە هەوڵی بەردەوام دابوو لەگەڵ دەوڵەتی عوسمانی تا شێخ بگرێت زیندانی بکات.

کاتێک هەوڵەکانی ئێران سوودێکی نەبوو، ئەمجارەیان داوای لە دەوڵەتە گەورەکانی وەک بەریتانیا و ڕووسیا کرد گوشار بخەنە سەر دەوڵەتی عوسمانی بۆ دەستگیرکردنی شێخ عوبەیدوڵڵا.

ئەوەبوو دواجار دەوڵەتی عوسمانی شێخیان ڕازی کرد بچێت بۆ (ئیستانبووڵ-ئەستەنبۆڵ-ئیستانبوڵ)، بەڵام دوای ئەوەی شێخ بۆی ڕوون بووەوە دەست بەسەرە نەک میوان، بە نهێنی ڕای کرد و گەڕایەوە بۆ نەهری، بەڵام ئەمجارەیان بەدیل گیرا و بەدەست بەسەری ڕەوانەی حیجاز کرا ساڵی 1883ی.ز لەشاری (تائیف) کۆچی دوایی کرد و لە مەککە بەخاک سپێردرا.

دامەزراندنی سوارەی حەمیدییە:-

دوای شکستی ڕاپەڕینەکەی شێخ عووبەیدوڵڵای نەهری، سوڵتان عەبدولحەمیدی دووەم (1876تاکوو1909ی.ز) هەوڵیدا سیاسەتی خۆ نزیک کردنەوە لە سەرانی کورد بگرێتە بەر.

ئەوەبوو دەستی کرد بە دامەرزاندنی فەوجەکانی سوارەی حەمیدییە کە یەکێکە لە دیارترین ڕووداوەکانی پاش شکستی ڕاپەڕینەکەی شێخ عوبەیدوڵڵا.

دامەرزاندنی حەمیدییە تەنها بەمەبەستی بەکارهێنانی کورد لە دژی ئەرمەنەکان نەبوو، بەڵکوو پەیوەندی بە ئامانجە ستراتیژیەکانی سوڵتان عەبدولحەمیدەوە هەبوو، کە گرنگترینیان بریتی بوو لە جێگیرکردنی دەسەڵاتی ناوەند، هێنانە کایەی هاوسەنگییەکی نوێی سیاسی – کۆمەڵایەتی، سوود وەرگرتن لەو هێزانە دژی ئەرمەنەکان، بەرگریکردن لە پەلاماری ڕووسیا و ڕێگرتن لە دەسەڵاتی بەریتانیا لە ئەنادۆڵی خۆرهەڵات، هەروەها سەرکوتکردنی جووڵانەوە ڕزگاریخوازەکانی گەلانی ناتورک ئامانجێکی تری حەمیدییە بوو، هەموو ئەو ئامانجەش لەگەڵ سیاسەتی بنچینەی عوسمانی بۆ یەکبوونی ڕیزی موسڵمانان بوو تا توانی لە ساڵی 1891ی.ز بڕیاری دامەزراندنی سوارەی حەمیدییە بدات.

سوارەی حەمدییە لە کوشتاری بەکۆمەڵی گەلی ئەرمەن دا ڕۆڵێکی خراپی بینی، ئەو کوشتارەی لە ساڵی (1894ی.ز)ەوە دەستی پێکرد و بە سەدان هەزار ئەرمەنی تێدا کوژرا.

ئەوەی پەیوەندی بە کوردەوە هەیە ڕاستە بەشێک لە دەرەبەگ و سەرۆک خێڵ و پیاوە ئاینییەکان لە ڕیزی فەوجەکانی سوارەی حەمیدییەدا کۆ ببوونەوە و لە کوشتاری بە کۆمەڵی ئەرمەندا بەشێک بوون لە دام و دەزگا سوپایی و ئیدراییەکانی سوڵتان عەبدولحەمید و بە فەرمانی دەوڵەتیش دەجووڵانەوە ئەمە لە لایەک، لە لایەکی ترەوە کەم نەبوونی ژمارەی ئەو کوردانەی سەرەڕای هەموو مەترسییەکان گیانی ژمارەیەکی زۆر لە خەڵکی ئەرمەنیان ڕزگار کرد کاتێک لە گوند و ماڵەکانی خۆیاندا بەنهێنی ژیانیان دەپاراستن.

بۆیە هەرگیز ڕاست نییە کە کورد وەک نەتەوەییەک بە کوشتاری ئەرمەن تاوانبار بکرێت، بەڵکوو ئەوەی تاوانی ئەم کوشتارەی دەکەوێتە ئەستۆی سوڵتان عەبدولحەمید و دام و دەزگاکانی دەوڵەتی عوسمانییە نەک کورد کە لە زۆربەی کاتدا هاو خەبات و هاوچارەنووسی گەلی ئەرمەن بووە.[1]

Dieser Artikel wurde in (کوردیی ناوەڕاست) Sprache geschrieben wurde, klicken Sie auf das Symbol , um die Artikel in der Originalsprache zu öffnen!
ئەم بابەتە بەزمانی (کوردیی ناوەڕاست) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Dieser Artikel wurde bereits 3,098 mal angesehen
Schreiben Sie Ihren Kommentar zu diesem Artikel!
HashTag
Quellen
[1] Website | کوردیی ناوەڕاست | کورد زانست
Verlinkte Artikel: 4
Gruppe: Artikel
Dokumenttyp: Ursprache
Inhaltskategorie: Geschichte
Provinz: Türkei
Technische Metadaten
Das Copyright wurde vom Eigentümer des Artikels auf Kurdipedia übertragen
Artikel Qualität: 99%
99%
Hinzugefügt von ( زریان عەلی ) am 12-12-2021
Dieser Artikel wurde überprüft und veröffentlicht von ( زریان سەرچناری ) auf 12-12-2021
Titel des Artikels
Dieser Artikel wurde bereits 3,098 mal angesehen
Kurdipedia ist die grösste Quelle für Informationen
Bibliothek
Literaturrecherche zu Migration / Integration / Exil der KurdInnen
Artikel
Ein Jahr Gefängnis für kurdisches Lied
Biografie
Dilan Yeşilgöz
Artikel
Aus Hewlêr verbannte HDP-Vertreter geben Erklärung ab
Biografie
Adnan Koucher
Bibliothek
Şingal 2014: Der Angriff des „Islamischen Staates“, der Genozid an den Êzîdî und die Folgen
Bibliothek
Die Kurden - ein Volk in drei Nationen
Biografie
Amed Sherwan
Bibliothek
Forschungen über die Kurden und die iranischen Nordchaldäer Band1
Bibliothek
Rückgeführte ausländische terroristische KämpferInnen und ihre Familien: Erkenntnisse zu P/CVE in Europa
Biografie
Saya Ahmad
Biografie
Gülistan Gürbey
Biografie
Sebahat Tuncel
Biografie
Kemal Bozay
Archäologische Stätten
Stadtmauer von Diyarbakır
Biografie
Leyla Îmret
Artikel
Die Geschichte/n der KurdInnen – der Versuch eines kurzen Abrisses
Artikel
Die Kurdischen Filmtage Wien sind eröffnet
Biografie
Sherko Fatah
Artikel
„Zwangsverwalter raus aus Kurdistan“
Biografie
Sefik Tagay

Actual
Bibliothek
Die Eziden und das Ezidentum
26-08-2024
هەژار کامەلا
Die Eziden und das Ezidentum
Bibliothek
Der demokratische Konföderalismus
17-09-2024
هەژار کامەلا
Der demokratische Konföderalismus
Biografie
Sadiq Othman Mho
19-09-2024
هەژار کامەلا
Sadiq Othman Mho
Plätze
Afrin
22-09-2024
هەژار کامەلا
Afrin
Bibliothek
Forschungen über die Kurden und die iranischen Nordchaldäer Band1
09-10-2024
هەژار کامەلا
Forschungen über die Kurden und die iranischen Nordchaldäer Band1
Neue Artikel
Bibliothek
Rückgeführte ausländische terroristische KämpferInnen und ihre Familien: Erkenntnisse zu P/CVE in Europa
07-11-2024
هەژار کامەلا
Bibliothek
Literaturrecherche zu Migration / Integration / Exil der KurdInnen
06-11-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Pazarcık (Kahramanmaraş)
31-10-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Nurhak (Kahramanmaraş)
31-10-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Göksun (Kahramanmaraş)
31-10-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Elbistan (Kahramanmaraş)
31-10-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Ekinözü (Kahramanmaraş)
31-10-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Çağlayancerit (Kahramanmaraş)
31-10-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Andırın (Kahramanmaraş)
31-10-2024
هەژار کامەلا
Plätze
Afşin (Kahramanmaraş)
30-10-2024
هەژار کامەلا
Statistik
Artikel
  524,842
Bilder
  111,353
PDF-Buch
  20,395
verwandte Ordner
  106,016
Video
  1,584
Sprache
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
289,245
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,692
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,183
عربي - Arabic 
31,396
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,349
فارسی - Farsi 
10,657
English - English 
7,705
Türkçe - Turkish 
3,677
Deutsch - German 
1,805
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Gruppe
Deutsch
Artikel 
1,009
Bibliothek 
359
Biografie 
260
Plätze 
112
Dokumente 
38
Märtyrer 
17
Veröffentlichungen 
6
Archäologische Stätten 
1
Parteien und Verbände 
1
Video 
1
Die Frauenfrage 
1
Repositorium
MP3 
326
PDF 
31,828
MP4 
2,616
IMG 
204,382
∑   Alles zusammen  
239,152
Suche nach Inhalten
Kurdipedia ist die grösste Quelle für Informationen
Bibliothek
Literaturrecherche zu Migration / Integration / Exil der KurdInnen
Artikel
Ein Jahr Gefängnis für kurdisches Lied
Biografie
Dilan Yeşilgöz
Artikel
Aus Hewlêr verbannte HDP-Vertreter geben Erklärung ab
Biografie
Adnan Koucher
Bibliothek
Şingal 2014: Der Angriff des „Islamischen Staates“, der Genozid an den Êzîdî und die Folgen
Bibliothek
Die Kurden - ein Volk in drei Nationen
Biografie
Amed Sherwan
Bibliothek
Forschungen über die Kurden und die iranischen Nordchaldäer Band1
Bibliothek
Rückgeführte ausländische terroristische KämpferInnen und ihre Familien: Erkenntnisse zu P/CVE in Europa
Biografie
Saya Ahmad
Biografie
Gülistan Gürbey
Biografie
Sebahat Tuncel
Biografie
Kemal Bozay
Archäologische Stätten
Stadtmauer von Diyarbakır
Biografie
Leyla Îmret
Artikel
Die Geschichte/n der KurdInnen – der Versuch eines kurzen Abrisses
Artikel
Die Kurdischen Filmtage Wien sind eröffnet
Biografie
Sherko Fatah
Artikel
„Zwangsverwalter raus aus Kurdistan“
Biografie
Sefik Tagay

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16
| Kontakt | CSS3 | HTML5

| Generationszeit Seite: 1.063 Sekunde(n)!