نام: محمود
نام مستعار: محمود سید بسی
نام پدر: قادر
نام مادر: بسی
مکان تولد: #اربیل#
تاریخ تولد: #01-07-1907#
مکان وفات: اربیل
تاریخ وفات: #05-01- 1982#
$زندگینامە$
نام کاملش محمود قادر لاس است و چون پدرش زود از دنیا رفت، در میان مردم بە اسم مادرش (بسی) شناختە شدە است و به مام (محمودی سید بسی) معروف است. وی در تاریخ 01-07-1907 در باشتپە از قبیله (سیان) در نواحی اربیل بە دنیا آمدە است، وی خودش و پدر و پدربزرگش در باشتپە زندگی می کردند و قبلا خانواده اش در روستای سرسیان در حوالی مرگە و #پشدر# زندگی می کردند. مام محمود تا زمان وفاتش در روستا زندگی کرد و خانه اش آنجا ماندە بود.
او مانند روستاییان روزهای خود را به گله داری گوسفندان می گذراند. مام محمود تنها دو خواهر داشت، آنها خانم (سیوه همسر حاجی حسین زرین سیان) و خانم (میاس همسر مام عباس عولا کوردە جاف) هستند. در اواسط دهه چل با خدیجه عولا کوردە باشتپەی ازدواج کردە است، از این خانم پدر 7 تا فرزند شدە است، دوتا پسر (مام حاجی قادر و حاجی جەوهەر) و پنج دختر( فاطمە؛ همسر مام ملا قادر پلکە مەیاس، گلاویژ؛ همسر مام اسعد مولود دوکلیی، عایشە؛ همسر مام کاویس حسن کوردە سوربشی، ئامینە؛ همسر عبداللە گردەسوری، ممخان؛ همسر یونس گاینجی). می گویند مرحوم مام محمود تیرانداز ماهری بود و به شکار علاقه داشت. مام محمود، مقام خوان خوبی بود، کاست‌های ضبط‌شده مقام های او منتشر شده و در دسترس عموم قرار گرفته است. او بیشتر مقام هایش را در دیوان های روستا و مجالس دوستان می خواند، و او در مناسبت های عمومی شعر می خواند. با مام (درویش اسماعیل) رابطه خوبی داشت و بارها دو طرف مجلس را داغ کردند، متأسفانه فقط کاست باقیمانده کە در دسترس مردم قرار دارد و بقیه آثار گم شده اند. در زیر نمونه ای از متن ضبط شده یکی از مقام های او را آورده ایم.
مام محمود در سال 1980 به همراه همسرش خدیجه و پسرش مام حاجی قادر به حج خانه خدا مشرف شدند. مام محمود را در آخر عمر به دلیل بیماری که در روز (سه شنبه) 05-01- 1982 در خانە مام حاجی قادر پسر بزرگش پس از (75) سالگی در محله #مهاباد# اربیل درگذشت. در قبرستان گردەشینە در همان روستا به خاک سپرده شد.
در پایین، نمونەای از شعری ضبط شدە با صدای (مام محمود سید بەسی) را میخوانید:
ئاییی... ئۆییی....
ئەرێ برای، لە برادەرینە..
دیسان دەرێم ئەوڕۆکە..
بەوێ سبیانێ، بە کێندەرێ دابرێم..
دەرێم چەندە بە مەرگێ خۆم، و کوڕینیم..
وەکی دادەنیشتین لە داران لە دارەبەنێ..
ئەمان لەسەر تاقمی قاوەیێ..
لە مەجلیسی خانەدانان..
یەکیان مەجلیسی سەید ئەحمەدی شێخانان..
برا دەرێم، لە هەرشەمێ..
ئەمن، ئاوڕەکی ملم دەداوە.. لەبەر شانەکی ملی..
ئامان، لەبەر کیژە قەپەک و مامخاران..
وەکی دێنەوە لە قۆدیلکە، قۆدیلکەیێ زەرواوێ..
ئەگەر ئەوان شل و ملی، چاو بە کلی، گەردەن کێلە..
لە بۆ من ناز دەکەن، یەکیان ئەسمەرێ زراری.[1]