$دروشمی 'بژی سەرۆک ئاپۆ'$ لە هەموو ئەو ناوچانەدا کورد تیایدا دەژی، لە گۆڕەپانەکانی ڕاپەڕین، لە چالاکییەکانی گەریلادا، لە نەورۆز، لەو ساتانەدا کە شەهیدان بەخاک دەسپێردرێن و لە دەزگاکانی ئەشکەنجەدان دا بووەتە پەیمانێک، کە بانگەوازە بۆ ئازادی.
دروشمی 'بژی سەرۆک ئاپۆ' لە هەموو ئەو ناوچانەدا کورد تیایدا دەژی، لە گۆڕەپانەکانی ڕاپەڕین، لە چالاکییەکانی گەریلادا، لە نەورۆز، لەو ساتانەدا کە شەهیدان بەخاک دەسپێردرێن و لە دەزگاکانی ئەشکەنجەدان دا بووەتە پەیمانێک، کە بانگەوازە بۆ ئازادی. ئەو دروشمە بۆ یەکەمجار لە کوێ و کەی بەکار هات و بیسترا.
لە هاوینی 1984دا... لە کوردستاندا و لەو کاتەدا، کە چەند گەریلا خۆیان بۆ چالاکی لە دهێ و #شەمزینان# ئامادە دەکرد، لە ئەوروپا دەستە وڵاتپارێزەکان، کە هەموویان هەزار کەس نەدەبوون و لە دەوری تێکۆشانی ئازادی کۆبوونەوە، بڕیاری چالاکییەکیان بە ناوی 'رێپێوانی درێژ مەودا' دا.
لە 24-04-1984دا، ئامانجی ئەو ڕێپێوانە بەپێی پلانسازییەکەی ئەوە بوو، کە لە هانۆڤەرەوە تاوەکو هاناو بەپێ بڕۆن و بچنە شاری بۆن، کە لەو کاتەدا پایتەختی ئەڵمانیا بوو و لەوێیەوە هاواری کوردستانیان بە ڕای گشتی بگەیاندایە. لە قۆڵی هانۆڤەر 418 کیلۆمەتر و لە قۆڵی هاناویش 280 کیلۆمەتر ڕێپێوان ئەنجامدەدرا. سیمبولی بەرخودانی جزیر بنەفش عەگال و هەروەها زەحمەتکێشی ڕۆژنامەی سەرخۆبوون، دامەزرێنەری ئۆزگیور پۆلیتیکا ئەنوەر پۆڵات و ڕەئوف ئاکبای و وەحیدەدەین کتای لە ناو ڕێپێوانەکەدا بوون.
ئەو جەماوەرە بچووکەی #پەکەکە# لە ئەوروپا، دەیانخواست یادی یەکێک لە کادێرە پێشەنگەکانی پەکەکە بە ناوی محەمەد قەرەسونگور و ئیبراهیم بیلگینی هاوڕێی، کە لە باشووری کوردستان لە پیلانگێڕییەکدا شەهید کرابوون بکەنەوە. هەر دوو قۆڵی ڕێپێوانەکە لە ڕۆژی 10-05-1984دا لە بۆن بە یەک گەیشت و ڕۆژی دواتر لە گۆڕەپانی مارکپلاتزی شارەکەدا بە بەشداریی جەماوەری گەل، کە ژمارەیان لە 500 کەس زیاتر دەبوو و هەروەها بە بەشداریی 130 ڕێپێوەر میتینگ و کۆبوونەوەیان ڕێکخست.
11-05-1984 بۆ ئەو چالاکوانانە، کە 16 ڕۆژبوو بە بەردەوامی لە ڕێپێواندا بوون، لە کۆڵنەوە لەلایەن هونەرمەندانی کوردی ئەو کاتەوە، کە زۆر خۆشەویست و جەماوەری بوون، واتە هونەرمەندان مزگین، سەفقان، سەردار و زۆزانەوە ئاهەنگە شەوی پشتیوانیان بۆ ڕێکخرا. بۆ ئەوەش کۆمەڵەی هونەرمەندانی وڵاتپارێزی کوردستان (هونەرکۆم - HUNERKOM) هۆڵی زانکۆی کۆڵنیان گرتبوو. لە هۆڵەکەدا لە ڕیزی پێشەوە ڕێپێوەرەکان دانیشتبوون. ڕۆژنامەی سەرخۆبوون لە ژمارەی حوزەیرانی 1994دا بەمشیوەیە باسی ئەو شەوە دەکات:
لە شەودا، کە هونەرمەندانی گەل، مزگین، سەفقان، سەردار، زۆزان، چیا و تیپی بەرخودان بە سرود و گۆرانییە شۆڕشگێڕییەکانی بەرخودان و تیپەکانی فۆلکلۆری هونەرکۆم – سێل (فەرەنسا)، فرانکفۆرت و شتوتگارت ئامادە بوون، جەماوەر ناوی بەرخودان و ڕێبەرایەتییەکەیان بە وەستان بەسەر پێوە، بەرز ڕاگرت و بۆ یەک خولەک چەپەڵەیان لێدا. هۆڵەکە بە دروشمەکانی بژی پارتی کرێکارانی کوردستان، بژی سەرۆک ئاپۆ شەپۆلی دەدا، بە جۆش و خرۆشەوە سڵاویان لە سەرەتا و دەستپێکردنی تێکۆشانە گەرمەکەمان و ئاستی تێکۆشانی ڕزگاریی نەتەوەیمان لە وڵاتەکەماندا و لە دەرەوە کرد.
$وتەکانی سەیدخان:$
ئەو شەوە بۆ یەکەمجار جەماوەری پەکەکە دڵسۆزیی خۆیان بۆ #عەبدوڵڵا ئۆجەلان# بە وتنی دروشمی 'بژی سەرۆکی ئێمە ئاپۆ' خستەڕوو. ئەو هونەرمەندانە، کە ئەو شەوە لەوێ ئامادە بوون، هونەرمەندان مزگین، سەفقان و چیا، لە ساڵانی دواتری تێکۆشاندا، لە کاتی جیاجیادا و هەر یەکەیان وەک گەریلایەکی کوردستان ژیانی خۆیان بەخت کرد و شەهید بوون.
یەکێکی تر لە هونەرمەندان ئەو شەوە، سەید خان بوو. سەیدخان بەمشێوەیە باسی ئەوەیکرد، کە یەکەمجار دروشم بۆ ئۆجالان چۆن وترا، لە ساتێکی لەو شێوەیەدا، کە هۆڵەکە پڕ بوو بوو لە جۆش و خرۆشان، پۆستەرێکی سەرۆک ئاپۆ، کە لەلایەن هونەرمەدانی هونەرکۆمەوە بە بۆیاخ دروستکرابوو، لەلایەن هونەرمەندانەوە برایە سەر تەختە. لە هۆڵەکەدا هێشتا وێنەکە بە تەواوی نەکرابوویەوە، وێنەکە بە چەپڵەلێدان و هەلهەلە گەیەندرایە ناوەڕاستی سەر تەختەکە، یەکێک لە هەڤاڵان کە لە پاڵ وێنەکدا دەبێت هاواری کرد و وتی 'بژی سەرۆکی ئێمە ئاپۆ'. دوای ئەوە هەمووان هەستانە سەرپێ و بۆ چەند خولەکێک دروشمەکەیان وتەوە.
$بۆ یەکەمجار لەو شەوەدا:$
=KTML_ImageCaption_Begin==KTML_StyleDiv=width:30%;height:20%;float:right;=KTML_ImageCaption_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2020/388021/0001.JPG=KTML_ImageCaption_Title=پەیامی ئۆجەلان بۆ دروشمی بژی ئاپۆ=KTML_ImageCaption_CaptionStyle=000000=KTML_ImageCaption_Caption=پەیامی ئۆجەلان بۆ دروشمی بژی ئاپۆ=KTML_ImageCaption_End=
هەروەها بەرپرسیاری قۆڵی ڕێپێوانی هانۆڤەر – بۆن محەمەد دەمیریش وتی، دروشمی 'بژی سەرۆکمان ئاپۆ' بۆ یەکەمجار لەو شەوەدا وترا. هەر لەو شەوەدا ئەو جەماوەرە بچووکەی پەکەکە دروشمەکانی 'بژی پەکەکە' و بە ناوی بەرخودێرانی زیندانی #ئامەد# مەزڵوم دۆغان، کەمال پیر و محەمەد خەیری دورموش دروسمی 'مەزڵوم، کەمال، خەیری لەسەر ڕێگای گەل بۆ پێشەوە' دوترایەوە. لەو کاتەدا دروشمی 'بژی سەرۆکمان ئاپۆ' بە دروشمەکانی تر زیادبوو و دواتر ئەوە چەسپێنرا و ئید بە بەردەوامی دەوترا 'بژی سەرۆک ئاپۆ'.
$ئۆجالان لەبارەی دروشمەکەوە چیی وتبوو؟$
دروشمەکە لە کۆتایی ساڵانی 1980دا لە ئەوروپا، ڕۆژئاوا و باکووری کوردستان و گەورە شارەکانی تورکیادا شەپۆل بە شەپۆل بڵاوبوویەوە. ئیدی 'بژی سەرۆک ئاپۆ' لەلایەن تەمەن 7 ساڵەوە بۆ تەمەن 70 ساڵ و لە هەموو شوێنێکدا دەوترایەوە.
میدیاکانی تورک ئەو دروشمە، کە لەگەڵ تێکۆشانی پەکەکەدا ئاوێتە بوو بوو لە دوای ڕۆژانی ڕاپەڕینی ئاداری 1990 لە نسێبین، جزیر و ئامەد بینییان و باسیان لێوەکرد. لەو کاتەدا پەیامنێرانی بیانی، کە سەردانی ئەکادیمیا و پەیمانگەی مەعسوم کۆرکمازیان کردبوو تامەزرۆی نهێنیی ئەو دروشمە بوون. ساڵی 1991 لەسەر پرسیاری پەیامنێریک، کە وتبوی کورد بۆ دروشمی 'بژی سەرۆک ئاپۆ' دەڵێتەوە. ئێوە دەزانن ئەو دروشمە لە کوێ و کەی و بۆ وتراوە؟ عەبدوڵا ئۆجالان لەوبارەیەوە وتی:
بەڕاستی منیش نازانم لە کوێ و کەی ئەو دروشمە وتراوەتەوە. بەڵام بۆشاییەکی گەورەی ڕێبەرایەتی لە ناو گەل دا هەبوو. هەر کە بەپێی تامەزرۆی و غەریبی ئەوان کار کرا و ئەوەش بۆ ئەوانە بووە وەڵامێک، ئیدی بابەتی سەرۆک ئاپۆ هاتە پێشەوە. کەی و کێ دەستیپێکرد نازانم. بەڵام ڕاستییەک هەیە، کە گەلی کورد بەو شێوەیە بە ئاسانی ڕێبەرایەتی ناناسن. گەلێکە، کە زۆر بە ناڕەحەتی لە ڕێبەرایەتی تێدەگەن، چونکە خیانەتی زۆریان لێکراوە. لە بەر ئەوەش ئێمە ساڵەهای ساڵە کار بۆ ئافراندنی پێوەر و بنەماکان دەکەین. هەر کە تێکۆشان ئەو هەموو ساڵە لە دژی دوژمنەکەیان تێکنەشکاوە و بەردەوامە، پاراستن و ڕێگریکردن لە تێکنەشکاندنی بەرپرسیارێتیی ئێمە دەزانن، ئیدی ئەمڕۆ دڵسۆزی وەک چەمکێک لە ناو ملیۆنەها کەس دا گەشەی کردووە و ڕەگی داکوتاوە.[1]