Kütüphane Kütüphane
Arama

Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır


Arama Seçenekleri





Gelişmiş Arama      Klavye


Arama
Gelişmiş Arama
Kütüphane
Kürtçe isimler
Olayların kronolojisi
Kaynaklar
Tarih
Kullanıcı koleksiyon
Etkinlikler
Yardım iste
Kurdipedi yayınları
Video
Sınıflamalar
Olayla ilişkili konu
Öğe kaydı
Yeni başlık kaydı
Görüntü gönder
Anket
Yorumlar
İletişim
Ne tür bilgilere ihtiyacımız var!
Standartlar
Kullanım Koşulları
Ürün Kalitesi
Araçlar
Hakkında
Kurdipedi arşivcileri
Bizim hakkımızda makaleler!
Kurdipedia'yı web sitenize ekleyin
E-posta Ekle / Sil
Ziyaretçi istatistikleri
Makale istatistikleri
Font Çevirici
Takvim - Dönüştürücü
Yazım Denetimi
Sayfaların dil ve lehçeleri
Klavye
Kullanışlı bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
Diller
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Benim Hesabım
Oturum Aç
Destek verme
Şifremi unuttum
Arama Öğe kaydı Araçlar Diller Benim Hesabım
Gelişmiş Arama
Kütüphane
Kürtçe isimler
Olayların kronolojisi
Kaynaklar
Tarih
Kullanıcı koleksiyon
Etkinlikler
Yardım iste
Kurdipedi yayınları
Video
Sınıflamalar
Olayla ilişkili konu
Yeni başlık kaydı
Görüntü gönder
Anket
Yorumlar
İletişim
Ne tür bilgilere ihtiyacımız var!
Standartlar
Kullanım Koşulları
Ürün Kalitesi
Hakkında
Kurdipedi arşivcileri
Bizim hakkımızda makaleler!
Kurdipedia'yı web sitenize ekleyin
E-posta Ekle / Sil
Ziyaretçi istatistikleri
Makale istatistikleri
Font Çevirici
Takvim - Dönüştürücü
Yazım Denetimi
Sayfaların dil ve lehçeleri
Klavye
Kullanışlı bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Oturum Aç
Destek verme
Şifremi unuttum
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Hakkında
 Olayla ilişkili konu
 Kullanım Koşulları
 Kurdipedi arşivcileri
 Yorumlar
 Kullanıcı koleksiyon
 Olayların kronolojisi
 Etkinlikler - Kurdipedia
 Yardım
Yeni başlık
Kütüphane
Şehrimiz Mardin
15-06-2024
Sara Kamele
Biyografi
Erik-Jan Zürcher
09-06-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
1920\'den Günümüze Türkiye\'de Toplumsal Yapı ve Değişim
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
İRAN\'DA SİLAHLI MÜCADELE
08-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Kürt-Ermeni Coğrafyasının Sosyopolitik Dönüşümü (1908-1914)
08-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Koçgiri İsyanı Sosyo-tarihsel Bir Analiz
01-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
GEZİ İSYANI
01-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Musul Sorunu ve NASTURÎ İSYANI
01-06-2024
Sara Kamele
Istatistik
Makale  519,490
Resim 105,104
Kitap PDF 19,507
İlgili Dosyalar 97,765
Video 1,412
Mekanlar
Kürdistan Coğrafyası
Kütüphane
DAVA ADAMI
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık P...
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Tü...
Kısa tanım
Mardin Müzesi’nin Çağdaş Mü...
کێ ئاشی هەبووە لە گوندی حەفتاچەشمە؟
Kurdipedia her Kürt birey için kamusal bilgi edinme hakkını garanti eder!
Grup: Kısa tanım | Başlık dili: کوردیی ناوەڕاست
Paylaş
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Değerlendirme
1 Ses 5
Mükemmel
Çok iyi
Orta
Kötü değil
Kötü
Favorilerime ekle
Bu makale hakkında yorumunuzu yazın!
Öğenin tarihçesi
Metadata
RSS
Seçilen konunun resmini Google'da arayın!
Seçilen konuyu Google'da arayın.
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

کێ ئاشی هەبووە لە گوندی حەفتاچەشمە؟

کێ ئاشی هەبووە لە گوندی حەفتاچەشمە؟
ئاش: واتا ئاسیاو، ئەو ئامێرە ئاویەی کە تەوەڕەکەی بە تەوژمی ئاو دەسوڕێتەوە و دەبێتە هۆی خولانەوەی بەردێکی پان و گەورە، لە سەر بەردێکی دی، کە دانەوێڵە دەهاڕێت. دوو بۆچوون بۆ ناوەکە هەیە.
یەکەمیان وشەکە لە ئاسیاو گۆڕاوە و بۆتە ئاش. بۆچوونی دووەمیش ئەمەیە کە وشەکە لە ئاژینەوە هاتووە و بۆ ئاش گۆڕاوە. ئاژینە بە چەقچەقەی ئاش دەگوترێت و لە وشەی ئاسی هاتووە، کە ناوی تەوەڕەی ئاش بووە. لە بەختیاریی ئاس. لە فارسیی (ئاسە)ی پێدەگوترێت و بۆ تەوەڕەی بەردە ئاش بەکاردەهات.
وشەکە بریتیە لە ناوی کۆنی ئەو تەوەڕە، یان شانە، یان میلەی کە دوو پێچکە تایەکانی بن گالیسکە بە یەکەوە دەبەستێتەوە.
کۆنترین شێوەی وشەکە لە زبانی سانسکریتیی تێبینی کراوە، کە بەشێوەی aksa-، ئەکسە- هاتووە.
وشەکە لە گرێکییشدا ماوە و aksōn، ئەکسۆنی پێگوتراوە. لە لاتینییش بۆتە axis، ئەکسیس.
لە زبانی هاوچەرخی لیتاوییی هەمان وشە بۆتە ašis، ئەشیس. لە ئینگلیزییدا بە شێوەی axle، ئەکسل دەرکەوتوە. لە سویدیش هەر axle، ئەکسلی پێدەڵێن.
دەبینین ناوەکە لە ئەلبانی بە شێوەی aks، ئەکس ماوەتەوە. لە بولگاری بۆتە oc، ئۆک. لە ئیتاڵی asse، ئاسسێ. لە پۆڵۆنی و ڕووسیی os، ئۆس. لە ئیرلەندیی ais، ئەیس.
لە زبانی وێڵزی echel، ئێچیل.
ئاش دوو شتی هەن، پێیان دەگۆترێ کۆتەل.
1-کۆتەلی گەنمی تێدەکرێ و کونێکی بچوکی لە خوارەوەیە، لەگەل چەقەنەی سەر بەرداش، کۆتەل دەلەرێتەوە و گەنم وردە وردە دەڕێژێتە ناو بەرداش و دەبێتە ئارد.
2- جۆگایەکی بۆشی ئاو دێتە سەر ئاش، لەسەر ئاش سولاغە، یان بلێین سولاوکەیەکی ئاوی لێ هەلبەستراوە و ئاو لەوێ زۆر بە ڕژدی، دەڕژێتە خوارێ و لە پەروانەکانی ژێر ئاش دەدات و بەرداشی سەرەوە دەسوڕێنی، بە هەردوکیان دەگۆترێ، کۆتەل.
واتە ئاو یان گەنم تێیدا کۆکراوەتەوە بۆ ڕژان بەسەر جێی مەبەستدا.
کۆڵەکەی ئاشیش ئەو ستوونەيە کە ئاشەکەی لە دەور ئەخولێتەوە و هەر لێرەشەوە کەرەستەی تێ ئەکرێ بۆ هاڕين واتە لە بۆشايی نێوان کۆلەکەکە و ئاشەکە خۆی، بويە ئەشڵێن ناوت بە کۆڵەکەی ئاشا چێت واتە ناوەکەت بهاڕڕێت و لەت و پەت ببێت وەک کەرەستەی هاڕڕاو.
پێ لێ بڵند کردن- شول لێ هەڵکێشان.
پێ: بریتیە لە دارێک، کە ئاشەوان، بۆ سەنگ کردنی بەردی ئاش بەکاریدێنێت. دارەکە، بە تەلیشەدار، یان شولکێکەوە، بەرز و نزم دەکرێتەوە، تا بە گوێرەی ویست، باراشەکە، درشت یان ورد بهاڕێت.
گومان هەیە کە ناوەکە هەر لە پێ و پاوە وەرگیرابێت، بێ ئەوەی دڵنیا بم بۆچی وای پێدەگوترێت.
دەربڕینی باوی (پێی لێ بڵند کردووە. هەروەها پێی، یان شولی لێ هەڵکیشاوە)، واتا سنور بەزاندن، ڕێک لەو کارەی ئاشەوانەوە هاتووە. واتا ئاشەوان، بە پێچەوانەی ویستی خاوەن باراش، دانەوێڵەی درشت لێکردووە، تا بەرداشەکەی لە سوانی زوو بپارێزێت.

هەڵبەتە ئاش ڕەنگی داوەتەوە لە فەرهەنگ وکەلتوری کۆمەڵگای کوردەواری، بۆ نموونە پەندێکی کوردی هەیە دەڵێ: ئاش لە خەیاڵێ وئاشەوان لە خەیاڵێ،
سالمی شاعیریش دەڵێ:

دەبمە ئەو ئاشە کە ئاوی ببڕن...
شۆری عەشقم کە نەمێنێ لە سەرا.

شاعیر وئەدیب محێدین حەق شناس #سنە#یی لە پارچە هۆنراوەیەکیدا دەفرموێ:

نه سەوزه و نه گوڵ
نه قاسپه قاسپ کەو
دۆڵ کش و ماته، وەک شار خامۆشان
نه دەنگەی ئاسیاو، نه دەنگەی ئینسان
ئاسارێ نەما له ئاسیاوەکان!
کوا هاژەی هارەو دەنگەی ئاسیاوان؟
ئاسیاو گشت خاپوور، ئاسیاوان نەما
پەپوو ئەخوێنێ له جێگەیانا.

چەندەها چیرۆکی فولکلۆریش لەسەر ئاش وئاشەوان وتراوەتەوە، بۆ نموونە:

دەگێرنەوە کە پاشایەک هەبوو شەوانە بە شاردا دەسوڕایەوە، شەوێک لە شەوەکان پاشا لە نزیک ئاشیک وەستا وبینی کەرێک بەستراوەتەوە بە بەردی ئاشەکەو دەخولێتەوە وبەردەکە دەسورێتەوە وگوێدرێژەکش زەنگورەیەکی لەمل بوو دەنگی لێ وەدەهات.
پاشا سەری سورماو داوای ئاشەوانی کرد تا لی بپرسێت لەم سەین و بەینە!؟
ئاشەوان وڵامی دایەوە: وتی خاوەن شکۆ من ڕۆژانە زۆر کاردەکەم شەوانەش پشو دەدەم تاوەکو دەنگی زەنگورەش بێت مانای وایە کەرەکە دەخولێتەوەو نەوەستاوە.
پاشا وتی: باشە ئەگەر کەرە وەستاو ناوە ناوە ملی خۆی بادا بۆ ئەوەی دەنگی زەنگورەکە بێت تاکو تۆ وابزانیت دەخولێتەوە.
ئاشەوان وتی: خاوەن شکۆ ئەگەر ئەم بیرۆکە بە بیری ئەو کەرەدا بهاتبایە ئەوە ئێستا لە شوێنی تۆ پاشا دەبوو!!.

ئەو کەسانەی ئاشیان هەبووە لە گوندی حەفتاچەشمە.

هەڵبەتە لە گوندی حەفتاچەشمە وەک گوندەکانی تر کەسانێک هەبوون کاری ئاش وسەرپەرشتیان کردووە، یەکەم کەس لەم گوندە ئاشی هەبووە (عەلی ساڵح ڕەحمان پەپوو) بووە، کە کوڕە گەورەی ساڵح ڕەحمان پەپووە.
باپیرە عەلی ساڵح ئاشی هەبووە لە سەرەتای سەدەی بیستەوە تاکو کوژرانی ئەم کەسایەتیە لە ساڵی 1938 لە لایەن کەسانی خراپ وچەتە وڕێگرەوە لە ڕێگای قادرکەرەم پاش چوونیان بۆ ئەوێ بۆ چارەسەرەی کێشەی زەوی وزار.
پاش عەلی ساڵح کاری ئاشەکە درایە براکەی (حەسەن ساڵح ڕەحمان پەپوو) کە بە مام هەسەن ساڵح ناسراوە، تاکو کۆچی دوای مام هەسەن لە شەستەکانی سەدەی بیستەم، شوێنی ئاشەکەش لە نزیک چەم کونجیلی بووە لەسەر پارچە زەویەک کە بە زەوی ئاسیاوەکە ناسراوە.
دەست خۆشی لە نووسەر ولێکۆڵەری بەتوانا مامۆستا (شاسوار هەرشەمی) دەکەین، کە بەشێکی گرنگی ئەم وتارە لە لایەن ئەوەوە نووسراوە وبە ماسنجەر بۆی ناردووم، بە تایبەت ئەو بەشەی تایبەت بوو لەسەر واتا وناوی (ئاش) کە بە شێوەیەکی ورد لێکۆڵینەوەیەکی لەسەری کردووە.[1]

ئا: پشتیوان ئەکبەر حەفتاچەشمەیی
سەرۆکایەتی زانکۆی #کەرکووک#.
email: pshtiwanakber@gmail.com
Bu makale (کوردیی ناوەڕاست) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
ئەم بابەتە بەزمانی (کوردیی ناوەڕاست) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Bu başlık 2,373 defa görüntülendi
HashTag
Bağlantılı yazılar: 2
Kısa tanım
Sözcükler ve ifadeler
1. ئاش
Belge Türü: Orijinal dili
İçerik Kategorisi: Kültür
İçerik Kategorisi: Dil bilimi
İçerik Kategorisi: Tarih
Teknik Meta Veriler
Bu öğenin telif hakkı, öğenin sahibi tarafından Kurdipedia'ya verilmiştir!
Ürün Kalitesi: 99%
99%
Bu başlık Hawreh Bakhawan tarafından 09-07-2020 kaydedildi
Bu makale ( Seryas Ahmed ) tarafından gözden geçirilmiş ve yayımlanmıştır
Bu başlık en son Hawreh Bakhawan tarafından 24-10-2023 tarihinde Düzenlendi
Başlık Adresi
Bu başlık 2,373 defa görüntülendi
Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır
Resim ve tanım
1905 Mardin
Biyografi
AHMET KARDAM
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
Resim ve tanım
Erbildeki Patlama 19 kasım 2014
Kütüphane
Şehrimiz Mardin
Kısa tanım
Doktor Şükrü Mehmed Sekban’ın Kürd Cemiyetleri (Örgütleri) İçerisindeki Faaliyetleri-3
Resim ve tanım
Mardin 1950 hasan ammar çarşisi
Biyografi
Pervin Çakar
Biyografi
Erik-Jan Zürcher
Biyografi
Nesrin Uçarlar
Biyografi
JAKLİN ÇELİK
Kısa tanım
Mazlumların Çirkin Kralı: YILMAZ GÜNEY
Biyografi
İbrahim Küreken
Kısa tanım
YILMAZ GÜNEY SİNEMASININ SOSYOLOJİSİ
Kısa tanım
Zazaki A1 Kursu / Kursa Kurdî- Zazakî A1
Biyografi
MEHMET EMİN SEVER
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
Kısa tanım
Mazlumların Çirkin Kralı: YILMAZ GÜNEY
Biyografi
Dilan Yeşilgöz-Zegerius
Kütüphane
1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim
Kısa tanım
Yılmaz Güney- Umut Filmi Senaryosu
Biyografi
Reşan Çeliker
Biyografi
Kemal Astare

Gerçek
Mekanlar
Kürdistan Coğrafyası
07-05-2023
Sara Kamele
Kürdistan Coğrafyası
Kütüphane
DAVA ADAMI
09-06-2024
Sara Kamele
DAVA ADAMI
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
09-06-2024
Sara Kamele
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
09-06-2024
Sara Kamele
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
Kısa tanım
Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmes
15-06-2024
Sara Kamele
Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmes
Yeni başlık
Kütüphane
Şehrimiz Mardin
15-06-2024
Sara Kamele
Biyografi
Erik-Jan Zürcher
09-06-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
1920\'den Günümüze Türkiye\'de Toplumsal Yapı ve Değişim
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
İRAN\'DA SİLAHLI MÜCADELE
08-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Kürt-Ermeni Coğrafyasının Sosyopolitik Dönüşümü (1908-1914)
08-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Koçgiri İsyanı Sosyo-tarihsel Bir Analiz
01-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
GEZİ İSYANI
01-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Musul Sorunu ve NASTURÎ İSYANI
01-06-2024
Sara Kamele
Istatistik
Makale  519,490
Resim 105,104
Kitap PDF 19,507
İlgili Dosyalar 97,765
Video 1,412
Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır
Resim ve tanım
1905 Mardin
Biyografi
AHMET KARDAM
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
Resim ve tanım
Erbildeki Patlama 19 kasım 2014
Kütüphane
Şehrimiz Mardin
Kısa tanım
Doktor Şükrü Mehmed Sekban’ın Kürd Cemiyetleri (Örgütleri) İçerisindeki Faaliyetleri-3
Resim ve tanım
Mardin 1950 hasan ammar çarşisi
Biyografi
Pervin Çakar
Biyografi
Erik-Jan Zürcher
Biyografi
Nesrin Uçarlar
Biyografi
JAKLİN ÇELİK
Kısa tanım
Mazlumların Çirkin Kralı: YILMAZ GÜNEY
Biyografi
İbrahim Küreken
Kısa tanım
YILMAZ GÜNEY SİNEMASININ SOSYOLOJİSİ
Kısa tanım
Zazaki A1 Kursu / Kursa Kurdî- Zazakî A1
Biyografi
MEHMET EMİN SEVER
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
Kısa tanım
Mazlumların Çirkin Kralı: YILMAZ GÜNEY
Biyografi
Dilan Yeşilgöz-Zegerius
Kütüphane
1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim
Kısa tanım
Yılmaz Güney- Umut Filmi Senaryosu
Biyografi
Reşan Çeliker
Biyografi
Kemal Astare
Klasörler (Dosyalar)
Biyografi - Cinsiyet - Erkek Biyografi - Ulus (Millet) - Kürt Kütüphane - Özerk - Kuzey Kürdistan Kısa tanım - Özerk - Kuzey Kürdistan Kısa tanım - Özerk - Güney Kürdistan Kütüphane - Özerk - Türkiye Kısa tanım - Özerk - Türkiye Kısa tanım - Özerk - Kurdistan Biyografi - Kişilik tipi - Din Kütüphane - Belge Türü - Orijinal dili

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| İletişim | CSS3 | HTML5

| Sayfa oluşturma süresi: 0.171 saniye!