TEHSÎN TAHA
Tehsîn Taha 25 Eylül 1941'de Güney Kürdistan'ın Duhok iline bağlı Amêdiyê ilçesinde 8 çocuklu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.
Eğitimini Musul ve Bağdat'ta tamamlamıştır. 1958'de Bağdat Radyosu'nda çalışmaya başlamış, daha sonra 1960'da ise müzik öğretmeni olarak çalışmaya devam etmiştir. 1961'de işinden ayrılarak Mustafa Barzani önderliğindeki Kürt hareketine katılmış, 1960'ların ortalarında tutuklanıp hapse atılmıştır. Nitekim sanatçı daha sonra 1975'de Barzani öncülüğündeki hareket başarasızlığa uğrayınca Ey Felek isimli şarkısını kaleme almıştır. Müzik kariyerine devam eden şarkıcı, 1994'de gittiği Hollanda'da kanser tedavisi görmüş, yaklaşık bir yıl kadar sonra, 28 Mayıs 1995'te burada vefat etmiştir.
Kürt müziğine miras bıraktığı “Bêrîvanê”, “Rabe Cotyar”, “Ey Felek” gibi ezgilerle birlikte, kendisine has gırtlak yapısı ve yorumuyla Tahsin Taha, Kürt müziğinde önemli bir yere sahip. Tahsin Taha 13 Mart 1994 yılında tedavi olmak için gittiği Hollanda da 28 Mayıs 1995 yılında hayatını kaybetti. Ölüm yıldönümünde Kürt müzisyenler Taha’yı anlattılar.
1941 yılında Behdinan bölgesi Amediya’da dünyaya gelen Taha, ilk, orta ve lise’den sonra 1964 yılında Bağdat’a Güzel Sanatları okulunu okudu. Üniversiteden sonra Mahmur bölgesinde, ardından da Hewlêrde ders vermeye başladı.
Tahsin Taha’nın müzikle tanışması çok erken yaşlarda başlar. İlkin Mihemed Arif Cizrawi ile Hesenê Cizdawî’nin parçaları dinler, ilk mikrofonu eline aldığında artık gençtir ve ilk söylediği Mihemed Arif’ın “Xezal Xezal” parçasıdır. Bağdat Radyosunun Kürtçe bölümünde söylemeye başladığında artık Kürtler arasında sanatçı tanınmaya başlar.
Tahsin Taha sadece sanatçı olarak değil, mücadeleci ve yurtsever kişiliğiyle de öne çıkar. 1966 yılında tutuklanan Tahsin Taha bir süre Xeif El-sede (Bağdat) cezaevinde kalır.
Tahsin Taha, Eyşe Şan, Seîd Gabarî, Gulbihar, Salim Helebî, Erdewan Zaxoyî, Elbirt Nayîl ve daha birçok Kürt sanatçıyla birlikte hareket eder, birlikte söyler, ismi yayılır, artık her yerde bilinen, sevilen sanatçıdır. Stranlarında yurtseverliği, aşkı, sevgiyi anlatır. 1975 yılında Mele Mustafa Barzani hareketi yenildiğinde “Ey Felek” parçasını yazarak duygularını anlatır.
ESERLERİ :
Ölümüne kadar Gula Min Werîya, Bi Tinê, Çav Belek, Amêdîkê Bilind e, Bûka Behdîna, Rabe Cotyar, Dilêrên Welatî, Dîlberê, Evindar im, Bêrîvanê, Xalxalokê, Şekir Barî, Erê an ne, Pismamo, Cîranê, Eman eman, Aso, Rewşena malê, Xwîna dilan, Derdo, Were Canê, Yarî Dilo, Wele şî nakim, Min bidinê gibi onlarca parçayı seslendiren Taha, toplam 8 albüm çıkardı. Bunlardan ikisi Rabe Cotyar ve Aso ismiyle Türkiye’de Kom Müzik “Arşiv” serisinde yayımlandı. [1]
Berivane Kürtçe Sözleri
Bêrivanê mal wêranê
Şêrînê wey bê xudanê
Zerka te bo çi vala ye
Meşka te bo çi qetya ye
Bêrivanê mal wêranê
Şêrînê wey bê xudanê
Pezê te bo çiyê mite
Belavê ev ro kit kite
Berîyê bêje şivanê
Guh bide pezê xudanê
Berîvanê mal wêranê
Bêrîyê bêje bêrîya
Esmer û can û zerîya
Nêzîke ew bihar bêtin
Ew bihara pez bizêtin
Bêrîvanê mal wêranê
Berîyê qêr ke strana
Da te nakin êş û jana
Em ji tirsê qet namirin
Em ji tirsê qawîmtirin
Bêrîvanê mal wêranê
Bêrivanê mal wêranê
Şêrînê wey bê xudanê
Zerka te bo çi vala ye
Meşka te bo çi qetya ye
Bêrivanê mal wêranê
Şêrînê wey bê xudanê
Gotin û Muzîk: Tahsîn Taha