#Kulebal# (#Çox#), #Hewreman#’ın sembolü olarak olarak da bilinen bir kıyafet. Hazır tekstil ürünlerinin yaygınlığı ve Kulebal üreten zanaatkarların azalmasıyla bu gelenek de yok olma tehditi altında.
Kulebal (Çox), Hewreman’ın sembolü olarak olarak da bilinen bir kıyafet. Hazır tekstil ürünlerinin yaygınlığı ve Kulebal üreten zanaatkarların azalmasıyla bu gelenek de yok olma tehditi altında.
Tarihi kaynaklara göre Kulebal veya Ferencî, günümüzden 2700 yıl önceki Medan dönemine kadar uzanıyor. Medlerin bir icadı ve Mixi (Bizmari) yazılarında da adı geçiyor. Yazar İbrahim Mike, Doğu Kürdistan’ın Hewreman bölgesini özgün kıyafeti olan Kulebal’ın kullanımının azaldığını belirterek, “Hewreman, coğrafyası nedeniyle dağlık ve soğuk bir bölgedir. Hewremanlılar da, yörenin doğasına göre kıyafetlerini diker” dedi.
Kuzu ve koyun yününden
Kulebal’ın Hewreman’a özgü bir ürün olduğunu ve yerel ürünlerle yapıldığını belirten İbrahim Mike, kuzu ve koyun yününden Kulebal yapıldığını söyledi. Kulebal’ı yapanların da Hewremanlı olduğunu ve maliyetinin de yüksek olduğunu belirtti.
Ustaların çoğu vefat etti
Sürekli Kulebal kullanan Hewremanlı Cemal Narceli, “Eskiden Kulebal yapanlar köylere gidip koyun yününden Kulebal yaparlardı. Genellikle bahar mevsiminde yapılırdı. Yün ve yumurtayı karıştırarak bir kalıp yapılır, rengi istendiği şekilde ayarlanırdı” dedi.
Kulebal’ı babaları, dedelerinin de giydiğini belirten Narceli, “Hazır tekstil ürünleri Hewreman’ın otantik kıyafetleri üzerinde büyük bir etki yarattı. Kulebal yok oluyor. Kulebal yapan ustaların çoğu da vefat etti ve yerlerini dolduracak kimse kalmadı” diye ekledi.
Kulebal hem yazın hem de kışın kullanılabiliyor. Kışın sıcak tutarken yazın da serin tutuyor. Kulebal kullananlarda daha az bel ağrısı da olduğu belirtiliyor. [1]