#Van#’da kayyumun #Kürt kültürü#ne yönelik saldırısına Aryen Kom ile karşılık veren sanatçılar ana dilde ısrarcı. 2,5-5 yaş arasındaki çocuklara ana dilde eğitim verdiklerini belirten Kemal Yıldırım, Kürt müziğinin popüler kültür ve arabesk arınması gerektiğine dikkat çekti.

Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) ile 2016’da yılında Kurdistan’da birçok kurum mesnetsiz iddialar gerekçe gösterilerek kapatıldı. Bu kurumlardan biri de Van Nuda Sanat Merkezi’ydi. Van Nuda Sanat Merkezi’nin emekçileri 2019 yılında Aryen Kom müzik grubu oluşturdu. Resim, tiyatro ve müzik alanında eğitimler veren Aryen Hûner, Kurdistan’daki özel savaş ve asimilasyon politikalarına karşı hem ana dilde eğitim veriyor.

Aryen Hûner ve Aryen Kom
Aryen Hûner ve Aryen Kom’un hikayesini, çalışmalarını grubun üyesi ve aranjörü Kemal Yıldırım ile konuştuk.
İlk olarak, yaklaşık dört yıldır çalışmalarını sürdüren grubun kuruluş sürecini soruyoruz. Yıldırım, şöyle cevapladı: “6 yıl önce kurumumuz kapadı. Halkın iradesine el konularak atanan kayyumlarla beraber Nûda Kültür Merkezi de kapandı. Fakat biz, Nûda Kültür Merkezi hocaları ve öğrencileri olarak çalışmalarımızı yürütme devam ettik. En son Aryen Hûner adında bir yer açtık ve ardından Aryen Kom doğdu.”

Batı ile Doğu’nun harmonisi
Ana dilde ısrarcı olduklarını kaydeden Yıldırım, Aryen Hûner ve Aryen Kom üyeleri olarak, başta müzik olmak üzere birçok dalda eğitim veriyoruz. 2,5-5 yaş arasındaki çocuklara müzik ve diğer sanat dallarında ana dilde eğitimler vererek, dile dair bir alan açmaya çalıştık. Sanatın neredeyse bütün dallarında ana dilde eğitim vererek asimilasyon politikalarına karşı mücadele veriyoruz dedi.
Aryen Kom, aslında Kürt kültür-sanatını geliştirme, büyütme ve bunu önümüzdeki nesillere aktarma iddiasında olan bir kurum diyen Yıldırım, bütün çalışmalarını bu zemin üzerinden yükselttiğini söyleyerek ekledi: Aynı zamanda diğer halkların müziklerini de icra etmeye çalışan bir grup. Ama özelde Kurdistan’ın birçok bölgesindeki müzikal değerin orijinalini bozmadan yeniden harmanlayıp halkımızla buluşturma iddiasındayız. Aryen Kom’un seçtiği repertuvarla birlikte, grup içerisindeki enstrümanların hem Ortadoğu’ya hem de Batı’ya ait olmasından kaynaklı, çok farklı tınılar bir araya geliyor. Bu da bizim açımızdan çok önemli. Özelikle Batı sazlarının, kendi sazlarımızla bir arada olması özelikle tercih ettiğimiz bir durum.

Dengbêjlikten besleniyoruz
Aryen Kom için dengbêjlik kültürünün çok ayrı bir yerinin olduğunun altını çizen Yıldırım, “Beslendiğimiz temel kaynak dengbêjlik kültürüdür” diyor ve devamında şunları ekliyor: ”Yaptığımız bütün çalışmalarda dengbêjlik kültürüne yoğun olarak yer veriyoruz. Kürt müziği, popüler kültürden de arabesk kültürden de arındırılmalı. Bizim müziğimizin beslendiği noktalar, toplumsal değerler, tarihsel ve kültürel dokumuz, coğrafyamızdır. Kürt müziği ancak bu noktalar üzerinden yükselebilir.”

Bireyselliğe karşı Kom kültürü
Yıldırım, “Biz sanatın bireyci yanına karşıyız. Kom kültürünü çok önemsiyoruz. Aryen Kom’u kurmamızdaki neden tam da bu. Özellikle popüler kültürün dayattığı bu bireyci müzik anlayışına karşı, kolektif müzik yapma iddiasındayız. Bize başvuru yapan, bizimle birlikte müzik eğitimlerine gelen öğrencilerimize de bunu aktarmayı bir borç olarak biliyoruz. Çünkü biz aynı zamanda böyle bir geleneğin de müzisyenleriyiz. Bu gelenekten besleniyoruz” dedi.[1]