چناری هەوڵی
بەشۊ چوارەمۍ
(چناری هەوڵی) هەر خەریکەن جوابو پەرساکا میرزا ئۆلقاڎری مڎۊوە، تاریخو دەسەڵاتدارا پەی میرزای بەیان کەرۊن، ئەچی بەشەنە تاریخ ئاما پەی سەردەمو (زوحاکی) و (کاوەی ئاسنگەری) ، دمای سەرکۆتەی کاوەی، فەرەیدوون ئاما سەرو تەختو دەسەڵاتی، دمایی ئیرەج، چا دمای کەیقوباد ئاما، دمای ئاڎییچی کەیکاوس، ئیتر پا تەرزە تاکو یاوا بە سەردەمو دەسەڵاتو بەهمەنی.
جە دمای جەمشید (زوحاک) ی پەڕ جەۋر
شای ئەژدەر نە دۊش ئاما نەڕووی دەۋر
دنیا خراب بی جە لووشەی مارش
تا کاوەی حەداد بی وە دووچارش
زوحاکش بەو تەور ڕېزە ڕېزە کەرد
ئەرواحش نە جەرگ ماران بەرئاوەرد
جە دمای زوحاک فەرەیدوون فەڕ
ئامانە ڕووی دەور نیشت نە تەخت زەڕ
بەڵۍ ئەو فەڕ بەخش شای زینەت ئارا
تا چەندێ شاهیی وە شاڎ ۋیارا
ناگا جە بازی کەچباز چەپگەرد
ئاڎییچ چوون یاران جاگە خاڵی کەرد
جەودما ئیرەج نادرەی شاهان
چەنی سەلم و توور نەوەی جەم جاهان
هەر یەک چەند ئیقلیم حوکم مەکەردەن
سەوگەند هەر وە تاج جەمشید مەوەردەن
تا دیسان چەپگەرد چەرخێ وەردەوە
تاج ئاڎییشاچ دا بە گەردەوە
کەیقوباد وە مەیل لوتف ئیلاهیی
نیشت وە بان تەخت جەلال شاهیی
ئاڎییچ هەم چن ساڵ پادشاهیی کەرد
ئاخر وە حەسرەت کې شا ئاهیی سەرد
کۊتا بی بەسات ناڵەی بوق و کۊس
تا شاهیی یاوا وە شای کەیکاوس
جەو دەم پېڎا بی سیاوەش جە نۊ
شای شەوکەت شوعار کۊی گەوهەر وە کۊ
تا ئەفراسیاب شای خوڎانەشناس
ئاخر سیاوەش سەربڕی نە تاس
شاە کەیخەسرەو نیشت نە جای شاهان
بی بە جانشین حوشمەت پەناهان
عەدڵش ئەفشان کەرد نە ڕوبع مەسکوون
ئاوا کەرد تەمام دەور دنیای دوون
دوو گۊش گەردوون کەڕ مەبی جە شەو
جە سەدای شەیپوور کۊس کەیخەسرەو
زاڵ زەڕ چەنی پیلەتەن جەودەم
توس زەڕین کەفش چوون شیر ئەرقەم
سام و فەرامەرز زەوارەی دلېر
ئەژدەر ئەژدەران شېربەچان شېر
یە گشت پەهلەوان پای تەخت شابین
گشت کورسی نشین حوشمەت پەنابین
جە ناکا فەڵەک، وە دەوان دەو
چەواشە کەرد بەخت تەخت شای خەسرەو
شېویا بەسات سەلتەنەی شاهیش
ئموور دیوان حوشمەت پەناهیش
کەوت وە ژېر خاک سەنگ سیای سەرد
ئاڎییچ هەم تەشریف وەلای یاران بەرد
گوشتاسب جەودەم هەردەم هەر ئەو شەو
شاڎبیی ئەو هەم وە تەخت خەسرەو
چوون ئەسفەندیار جە ئەولاد ئەو
وەشان و شەوکەت وېنەی کەیخەسرەو
ئەجەڵ وە ئەڵکەی سیستان بەردش
ڕۊستەم جەو دەمدا قەتڵ ئەو کەردش
بەهمەن توفڵێ بۍ جە ئەسفەندیار
جە دمای پدەر مەندەن یادگار
تاکە وە مەیلان دادەی ئیلاهیی
نیشت وە بان تەخت جەلال شاهیی
ئێران و تووران باز موڵک وېش بۍ
جەلای قڕاڵان دڵ بۍ ئەندېش بۍ
جە ناکا فەڵەک شېونا بەختش
سای سەنگ ئەلحەد کەرد وە جای تەختش
جەودما هوما شۊخ گوڵ‌دەهەن
کناچەی بېعەیب پادشای بەهمەن
نەجاگەی پدەر نیشت نە تەخت عاج
جە شای فەیلەقوس مەسانا خەراج.[1]