نام: لیلا
شهرت: لیلا زانا
تاریخ تولد: #03-05-1961#
محل تولد: دیاربکر
$زندگینامه$
لیلا زانا در تاریخ 03-05-1961 در شهرک سیلوان از توابع دیاربکر واقع در شمال کردستان چشم به جهان گشود. مدرسه ابتدایی را رها کرد زیرا نمی توانست زبان آموزشی ترکی را بفهمد و به دلیل ممنوعیت زبان کردی به زبان مادری اش هم حق تکلم نداشت. او در 14 سالگی با #مهدی زانا#، یک فعال سیاسی کرد که حدود 20 سال از او بزرگتر بود و شهردار دیاربکر بود ازدواج کرد. همسر او پس از کودتای نظامی سال 1980، به 16 سال حبس محکوم شد، او با یادگیری زبان ترکی با دو فرزندش در دوران تحصیلشان، فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد و در سال 1991 بە عنوان اولین زن کرد در پارلمان ترکیه انتخاب شد.
در انتخابات دیاربکر در سال 1991 لیلا زانا به عنوان نماینده پارلمان انتخاب شد. پس از ادای سوگند در پارلمان وی که هدبندی به سه رنگ سرخ، زرد و سبز (نماد پرچم کردی) به سر داشت به کردی گفت: (من باید در راستای اینکه دو ملت کرد و ترک در یک نظام دموکراتیک با هم زندگی کنند تلاش بنمایم.)
در هنگام سوگند یاد کردن لیلا مجلسیان ترک با داد زدن وی را تروریست و تجزیه‌ طلب نامیدند و خواهان دستگیری او شدند. البته به دلیل مصونیتش به خاطر نمایندگی مجلس، حکومت تا سه سال نتوانست وی را زندانی کند.
در سال 1994 به همراه سه قانونگار کرد تبار به نام های (هاتیپ دیجله، اورهان دوغان و سلیم ساداک) حزب تازه‌ به نام دموکراسی را تأسیس نمودند که در همان آغاز ممنوع‌الفعالیت شدند.
وی از سال 1991 عضو پارلمان کشور ترکیه بود و به جرم صحبت کردن به زبان کردی در سال 1994 در حین ادای سوگند در پارلمان ترکیه به 15 سال حبس محکوم شد.
لیلا زانا در سال 1995 از جانب پارلمان اروپا برنده جایزه ساخاروف شد اما تا 2004 که از زندان آزاد شد موفق به دریافت آن نشد.
هم‌اینک وی دبیرکل انجمن جنبش دمکراتیک در ترکیه‌ است که جریانی میانه‌رو به‌شمار می‌رود و در میان کردها از موضعی قوی برخوردار است. در انتخابات عمومی مجلس ترکیه در سال 2011 او دوباره به مجلس ترکیه راه یافت. و دوباره به ده سال زندانی از سوی دولت ترک محکوم شده‌است. [1]