Kütüphane Kütüphane
Arama

Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır


Arama Seçenekleri





Gelişmiş Arama      Klavye


Arama
Gelişmiş Arama
Kütüphane
Kürtçe isimler
Olayların kronolojisi
Kaynaklar
Tarih
Kullanıcı koleksiyon
Etkinlikler
Yardım iste
Kurdipedi yayınları
Video
Sınıflamalar
Olayla ilişkili konu
Öğe kaydı
Yeni başlık kaydı
Görüntü gönder
Anket
Yorumlar
İletişim
Ne tür bilgilere ihtiyacımız var!
Standartlar
Kullanım Koşulları
Ürün Kalitesi
Araçlar
Hakkında
Kurdipedi arşivcileri
Bizim hakkımızda makaleler!
Kurdipedia'yı web sitenize ekleyin
E-posta Ekle / Sil
Ziyaretçi istatistikleri
Makale istatistikleri
Font Çevirici
Takvim - Dönüştürücü
Yazım Denetimi
Sayfaların dil ve lehçeleri
Klavye
Kullanışlı bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
Diller
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Benim Hesabım
Oturum Aç
Destek verme
Şifremi unuttum
Arama Öğe kaydı Araçlar Diller Benim Hesabım
Gelişmiş Arama
Kütüphane
Kürtçe isimler
Olayların kronolojisi
Kaynaklar
Tarih
Kullanıcı koleksiyon
Etkinlikler
Yardım iste
Kurdipedi yayınları
Video
Sınıflamalar
Olayla ilişkili konu
Yeni başlık kaydı
Görüntü gönder
Anket
Yorumlar
İletişim
Ne tür bilgilere ihtiyacımız var!
Standartlar
Kullanım Koşulları
Ürün Kalitesi
Hakkında
Kurdipedi arşivcileri
Bizim hakkımızda makaleler!
Kurdipedia'yı web sitenize ekleyin
E-posta Ekle / Sil
Ziyaretçi istatistikleri
Makale istatistikleri
Font Çevirici
Takvim - Dönüştürücü
Yazım Denetimi
Sayfaların dil ve lehçeleri
Klavye
Kullanışlı bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Oturum Aç
Destek verme
Şifremi unuttum
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Hakkında
 Olayla ilişkili konu
 Kullanım Koşulları
 Kurdipedi arşivcileri
 Yorumlar
 Kullanıcı koleksiyon
 Olayların kronolojisi
 Etkinlikler - Kurdipedia
 Yardım
Yeni başlık
Kütüphane
Şehrimiz Mardin
15-06-2024
Sara Kamele
Biyografi
Erik-Jan Zürcher
09-06-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
1920\'den Günümüze Türkiye\'de Toplumsal Yapı ve Değişim
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
İRAN\'DA SİLAHLI MÜCADELE
08-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Kürt-Ermeni Coğrafyasının Sosyopolitik Dönüşümü (1908-1914)
08-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Koçgiri İsyanı Sosyo-tarihsel Bir Analiz
01-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
GEZİ İSYANI
01-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Musul Sorunu ve NASTURÎ İSYANI
01-06-2024
Sara Kamele
Istatistik
Makale  519,578
Resim 105,117
Kitap PDF 19,519
İlgili Dosyalar 97,776
Video 1,415
Mekanlar
Kürdistan Coğrafyası
Kütüphane
DAVA ADAMI
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık P...
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Tü...
Kısa tanım
Mardin Müzesi’nin Çağdaş Mü...
Komara Kurdistanê werçerxanek di siyasetdariya Kurd de
Kurdipedia bilgiyi o kadar kolaylaştırdı ki! Cep telefonlarınız sayesinde yarım milyondan fazla kayıt cebinizde!
Grup: Kısa tanım | Başlık dili: Kurmancî - Kurdîy Serû
Paylaş
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Değerlendirme
Mükemmel
Çok iyi
Orta
Kötü değil
Kötü
Favorilerime ekle
Bu makale hakkında yorumunuzu yazın!
Öğenin tarihçesi
Metadata
RSS
Seçilen konunun resmini Google'da arayın!
Seçilen konuyu Google'da arayın.
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Komara Kurdistanê werçerxanek di siyasetdariya Kurd de

Komara Kurdistanê werçerxanek di siyasetdariya Kurd de
#Komara Kurdistanê# werçerxanek di siyasetdariya Kurd de
Bêstûn Kirmaşan

Piştî şerê cîhanî yê duyem, welatên xwedan hêz û serkeftî yên şer bi mebesta hilgirtina para xwe di vî şerî de, ketine nakokiyên dijî hev û hewlên tund dan ji bo parvekirina wê cîhana ku biryar bû siyaset û pilan û nexşeyên nû ji bo bêne darêtin. Yek ji wan welatan ku di berdewamiya sedsala nozdehem û bîstem de, bala welatên wek Birîtaniya û Rûsiyayê bo aliyê xwe rakêşabû, welatê Îranê bû. Îran ji ber gelek sedeman girîngiyek zêde ji bo împratorên mezin ên rojhilat û rojavayê cîhanê hebû. Hem hebûna çavkaniya neftê li deryaya Xezer yan Kaspiyen, hem hebûna kendava Fars\Ereb û deryaya Uman û ji wir ve pêwendî digel pehnava Hindê, hem hebûna çavkaniyên dewlemend ên neftê li başûr û başûrê rojavayê Îranê û gele mijarên dinê, ew hemû ji wan sedeman bûn ku welatê Îranê bo du xwedan hêzên wek Rûsiye û Birîtaniyayê girîng bû.
Piştî destpêkirina şerê cîhanî, Îran bû bi yek ji wan şûnan ku ew du xwedan hêzên cîhanê tê de li hember hev rawestin û lîza xwe ya siyasî û aboriya bikin. Herçiqas di serdema şerê cîhanî de rejîma Paşayetiya Îranê bê alîtî ragihand, lê ji bakurê Îranê ve hêzên Rûsiyayê ber bi pêş ve çûn û ji başûrê Îranê ve jî hêzên Brîtaniyayê û bi vî rengî bakurê Îranê kete destê hêzên Rûsiyayê û başûrê Îranê jî kete destê hêzên Birîtaniyayê. Mijara balkêş ewa ye ku dewleta Pehlewî ku ji bo serkuta netewên Îranê desteke bilind hebû, di hember dagîrkerên axa Îranê de wate Rûsiye û Birîtaniya ti bertekek ji xwe nîşan neda û wek rejîmek bêkîfayet ji dûr ve mêzeyê navçeyên xwe yên kavilbûyî dikir.
Di wê serdemê de piraniya deverên Îranê di nav alozî û pirsgirêkên civakî yên kûr de bûn. Li beşeke Rojhilatê Kurdistanê ku ji aliyê erdnîgarî ve di bin kontrola Rûsyayê de bû, bi taybetî li Mukriyan û Mehabadê, komek rewşenbîr, siyasetmedar û kesayetiyên neteweperest kevtine hizra wê ku di wê rewşê de şêweyekî xwebirêveberiyê ava bikin û Kurdistanê ji wê rewşa berê ku seranserê Îranê li xwe girtibû, rizgar bikin.
Her lewma 5 sal beriya Komara Kurdistanê komeleyek bi navê “Komeleya Jiyaneweya Kurdistanê” an jî “Komeleya Jêkafê” hate damezrandin û tê de xwendevaran, siyasetmedar û kesên jêhatî yên Rojhilatê Kurdistanê û helbet di destpêkê de ji xelkê şareza yên bajarên Mukriyan bûne endam û li ser komek mijar rêk keftin ku yên herî girîng parastina nîştiman, girîngîdan bi zimanê Kurdî, hewldan ji bo yekparçeyiya Kurdan, rêkeftin bi parçeyên dinê yên Kurdistanê re û hwd bûn. Lê her ku temenê Komeleyê ber bi serê ve diçû, şiyana rêkxistina endamên Komeleyê jî berfireh dibûn. Ew di wê hewlê de bûn ku di çarçoveya partiyeke siyasî de xwe bibînin. Her lewma bi avakirina “Partiya Demokrat a Kurdistana Îranê” û diyarîkirina “Qazî Mihemed” wekî sekreterê vê partiyê, Partiya Demokrat a Kurdistana Îranê hate avakirin û piştî wê yekê hewl dan tev çalakvanên siyasî ku di navçeyê de bi hesteke netewî ve dixebitin, di bin çetra Partiya Demokrat a Kurdistanê û birêveberiya “Pêşewa Qazî Mihemed” de hêz û şiyana xwe di wê rêyê de bi kar bînin û pilan û şêwaza birêvebirina Rojhilatê Kurdistanê dabirêjin.
Di heman demê de li navçeya Azerbaycanê jî, tevgereke hevşêweyê ku berê hatibû destpêkirin, bi navê “Fîrqeya Azerbaycanê” yan “Azerbaycan Fîrqesî” çalak bû. Wan jî hewl da karekî bi vî rengî li Azerbaycanê bikin. Wate Azerbaycaniyan jî dixwastin bo çêkirina desthilatek xwedan nasnameya Tirkî çalak bikin. Desthilatek ku nasnameya zimanî û netewiya wan pê ve xuya be û welatê xwe di bin desthilata hezarsaleya Farsan de bînine derê û nasnameyeke netewî ya xwe hebin. Herdu hêzan ew hewlane tundtir kirin. Li sala 1944 û 1945an hevkariya wan du hêzan qahîm û hevahengtir bû.
Êdî di 22ê Çileya 1945an de Partiya Demokrat a Kurdistana Îranê bi rêberayetiya Pêşewa Qazî Mihemed, li meydana Çarçiraya Mehabadê, avakirina yekem Komara Kurdî bi navê Komara Kurdistanê ragihand.
Komara Kurdistanê di sedsala 20an de bû destpêka dewletbûna Kurdan. Ezmûna Komara Kurdistanê ezmûneke gelek dewlemend, rêkûpêk û demokratîk bû ku di sedsala derbasbûyî de kariye bibe mînakek baş ji bo hemû hêzên Kurdî ku heta niha jî li pey xewnên Komara Kurdistanê ne. Herçend ku Komara Kurdistanê ji yanzdeh mehan zêdetir dom nekir, lê bi şahidiya hemû çavkaniyên dîrokî, Komara Kurdistanê di yanzdeh mehên temenê xwe de karî pêngaveke gelek mezin û girîng ji bo bihêzkirina bîra netewî û saziyên siyasî li Kurdistanê bavêje.
Her ev yeka jî bûye sedem ku gelek kes li ser Komara Kurdistanê pirtûk û gotaran belav û çap bikin. Di nav wan de em dikarin bi “Yarwand Abrahamiyan, Can Foran, Arçî Bald Rozvelt (ku birazayê serkomarê wê demê yê Amerîkayê bû) bikin. Wan û gelek nivîskarên biyanî yên dinê, her hemûyan pesna ezmûna Kudan li Komara Kurdistanê wek ezmûneke serketî di warê hikûmetdarî de kirine.
Endamên kabîneya Komara Kurdistanê pêk hatibûn ji:
Serokwezîr, Hacî Babe Şêx
Wezîrê Şer, Heme Husên Xanê Seyfî Qazî
Wezîrê Navxwe, Mihemedemînê Muînî
Wezîrê Aborî, Ehmed Îlamî
Wezîrê Post û Telegrafê, Kerîmê Ehmediyan
Wezîrê Çandê, Menafê Kerîmî
Wezîrê Ragihandin û Bangeşeyê, Sedîqê Heyderî
Wezîrê Kar, Xelîl Xusrewî
Weîrê Bazirganî, Hacî Mistefa Dawûdî
Wezîrê Werzêrî, Mehmûdê Welîzade
Wezîrê Rêûban, Simayîl Îlxanîzade
Wezîrê Bêhdarî, Seyîd Mihemedê Eyûbiyan
Wezîrê Şirowekar, Ebdulrehmanê Îlxanîzade
Wezîrê Dad, Mela Husênê Mecîdî
Piştî wê ku Komara Kurdistanê tê ragihandin, hêdî hêdî manîfêsta wê Komarê tê belavkirin. Beşek ji beşên girîng ên hatinî ragihandin li Komarê ev in; Zimanê Kurdî dibe bi zimanê ragihandin û xwendin û îdareyê, Hêza Pêşmergê Kurdistanê tê pêkanîn û navê Pêşmerge bo wê hêzê tê diyarîkirin, alaya Kurdistanê li ser demûdezgehên hikûmetê tê hejandin, biryar li ser hilbijartina encumena nîştimanî ya Kurdistanê bi mebesta çavdêriya dewlet û mijarên civakî tê danê, lê temenê kurt ê Komarê derfeta cîbicîkirina wê biryarê neda, hemû berpirs ji xelkê navçeyên xwe bêne hilbijartin, belavkirina kovar û rojnameya Kurdî berfireh bû, çapxane û radyo li Mehabadê hatine avakirin, sîstema bacê ji bo dabînkirina bûdceya hikûmetê hate rêkxistin, xwendina bi zorê ya zarokan bi bê cudahî di navbera keç û kuran de û dibistan ji bo kêmîneyên netewî wek Cihûyan bi zimanê wan hate vekirin. Yekîtî û birayetî bi xelkê Azerbaycanê re ji ber hin tevlîheviyên ku li hin navçeyên Kurdistanê hebûn, hate ragihandin, yasayek hate darêtin ku bi yek awayî bi hemû tex û qatan û hemû kesayetiyan re reftar bê kirin.
[1]
Bu makale (Kurmancî - Kurdîy Serû) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Bu başlık 101 defa görüntülendi
HashTag
Kaynaklar
[1] İnternet sitesi | Kurmancî - Kurdîy Serû | https://kurdshop.net/ - 18-03-2024
Bağlantılı yazılar: 9
Yayın tarihi: 22-01-2024 (0 Yıl)
Belge Türü: Orijinal dili
İçerik Kategorisi: Kürt Davası
İçerik Kategorisi: Siyasi
İçerik Kategorisi: Makaleler ve röportajlar
Şehirler: Mahabad
Yayın Türü: Born-digital
Teknik Meta Veriler
Ürün Kalitesi: 99%
99%
Bu başlık Aras Hiso tarafından 18-03-2024 kaydedildi
Bu makale ( Sara Kamele ) tarafından gözden geçirilmiş ve yayımlanmıştır
Bu başlık en son Sara Kamele tarafından 18-03-2024 tarihinde Düzenlendi
Başlık Adresi
Bu başlık Kurdipedia Standartlar göre eksiktir , düzenlemeye ihtiyaç vardır
Bu başlık 101 defa görüntülendi
Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır
Kütüphane
Şehrimiz Mardin
Biyografi
Dilan Yeşilgöz-Zegerius
Kısa tanım
Zazaki A1 Kursu / Kursa Kurdî- Zazakî A1
Kısa tanım
Doktor Şükrü Mehmed Sekban’ın Kürd Cemiyetleri (Örgütleri) İçerisindeki Faaliyetleri-3
Kısa tanım
Mazlumların Çirkin Kralı: YILMAZ GÜNEY
Kısa tanım
Yılmaz Güney- Umut Filmi Senaryosu
Biyografi
AHMET KARDAM
Biyografi
İbrahim Küreken
Biyografi
JAKLİN ÇELİK
Resim ve tanım
Erbildeki Patlama 19 kasım 2014
Kısa tanım
YILMAZ GÜNEY SİNEMASININ SOSYOLOJİSİ
Kütüphane
1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
Biyografi
Kemal Astare
Resim ve tanım
1905 Mardin
Biyografi
Reşan Çeliker
Biyografi
MEHMET EMİN SEVER
Resim ve tanım
Mardin 1950 hasan ammar çarşisi
Biyografi
Erik-Jan Zürcher
Kısa tanım
Mazlumların Çirkin Kralı: YILMAZ GÜNEY
Biyografi
Nesrin Uçarlar
Biyografi
Pervin Çakar
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika

Gerçek
Mekanlar
Kürdistan Coğrafyası
07-05-2023
Sara Kamele
Kürdistan Coğrafyası
Kütüphane
DAVA ADAMI
09-06-2024
Sara Kamele
DAVA ADAMI
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
09-06-2024
Sara Kamele
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
09-06-2024
Sara Kamele
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
Kısa tanım
Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmes
15-06-2024
Sara Kamele
Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmes
Yeni başlık
Kütüphane
Şehrimiz Mardin
15-06-2024
Sara Kamele
Biyografi
Erik-Jan Zürcher
09-06-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
1920\'den Günümüze Türkiye\'de Toplumsal Yapı ve Değişim
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
09-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
İRAN\'DA SİLAHLI MÜCADELE
08-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Kürt-Ermeni Coğrafyasının Sosyopolitik Dönüşümü (1908-1914)
08-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Koçgiri İsyanı Sosyo-tarihsel Bir Analiz
01-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
GEZİ İSYANI
01-06-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Musul Sorunu ve NASTURÎ İSYANI
01-06-2024
Sara Kamele
Istatistik
Makale  519,578
Resim 105,117
Kitap PDF 19,519
İlgili Dosyalar 97,776
Video 1,415
Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır
Kütüphane
Şehrimiz Mardin
Biyografi
Dilan Yeşilgöz-Zegerius
Kısa tanım
Zazaki A1 Kursu / Kursa Kurdî- Zazakî A1
Kısa tanım
Doktor Şükrü Mehmed Sekban’ın Kürd Cemiyetleri (Örgütleri) İçerisindeki Faaliyetleri-3
Kısa tanım
Mazlumların Çirkin Kralı: YILMAZ GÜNEY
Kısa tanım
Yılmaz Güney- Umut Filmi Senaryosu
Biyografi
AHMET KARDAM
Biyografi
İbrahim Küreken
Biyografi
JAKLİN ÇELİK
Resim ve tanım
Erbildeki Patlama 19 kasım 2014
Kısa tanım
YILMAZ GÜNEY SİNEMASININ SOSYOLOJİSİ
Kütüphane
1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim
Kütüphane
Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları
Biyografi
Kemal Astare
Resim ve tanım
1905 Mardin
Biyografi
Reşan Çeliker
Biyografi
MEHMET EMİN SEVER
Resim ve tanım
Mardin 1950 hasan ammar çarşisi
Biyografi
Erik-Jan Zürcher
Kısa tanım
Mazlumların Çirkin Kralı: YILMAZ GÜNEY
Biyografi
Nesrin Uçarlar
Biyografi
Pervin Çakar
Kütüphane
Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika
Klasörler (Dosyalar)
Biyografi - Cinsiyet - Kadın Biyografi - Ulus (Millet) - Kürt Kütüphane - Özerk - Kuzey Kürdistan Kısa tanım - Özerk - Kuzey Kürdistan Kütüphane - Özerk - Türkiye Kısa tanım - Özerk - Türkiye Mekanlar - Özerk - Kurdistan Kısa tanım - Özerk - Kurdistan Biyografi - Kişilik tipi - Şarkıcı Biyografi - Kişilik tipi - Yazar

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| İletişim | CSS3 | HTML5

| Sayfa oluşturma süresi: 0.188 saniye!