Kütüphane Kütüphane
Arama

Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır


Arama Seçenekleri





Gelişmiş Arama      Klavye


Arama
Gelişmiş Arama
Kütüphane
Kürtçe isimler
Olayların kronolojisi
Kaynaklar
Tarih
Kullanıcı koleksiyon
Etkinlikler
Yardım iste
Kurdipedi yayınları
Video
Sınıflamalar
Olayla ilişkili konu
Öğe kaydı
Yeni başlık kaydı
Görüntü gönder
Anket
Yorumlar
İletişim
Ne tür bilgilere ihtiyacımız var!
Standartlar
Kullanım Koşulları
Ürün Kalitesi
Araçlar
Hakkında
Kurdipedi arşivcileri
Bizim hakkımızda makaleler!
Kurdipedia'yı web sitenize ekleyin
E-posta Ekle / Sil
Ziyaretçi istatistikleri
Makale istatistikleri
Font Çevirici
Takvim - Dönüştürücü
Yazım Denetimi
Sayfaların dil ve lehçeleri
Klavye
Kullanışlı bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
Diller
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Benim Hesabım
Oturum Aç
Destek verme
Şifremi unuttum
Arama Öğe kaydı Araçlar Diller Benim Hesabım
Gelişmiş Arama
Kütüphane
Kürtçe isimler
Olayların kronolojisi
Kaynaklar
Tarih
Kullanıcı koleksiyon
Etkinlikler
Yardım iste
Kurdipedi yayınları
Video
Sınıflamalar
Olayla ilişkili konu
Yeni başlık kaydı
Görüntü gönder
Anket
Yorumlar
İletişim
Ne tür bilgilere ihtiyacımız var!
Standartlar
Kullanım Koşulları
Ürün Kalitesi
Hakkında
Kurdipedi arşivcileri
Bizim hakkımızda makaleler!
Kurdipedia'yı web sitenize ekleyin
E-posta Ekle / Sil
Ziyaretçi istatistikleri
Makale istatistikleri
Font Çevirici
Takvim - Dönüştürücü
Yazım Denetimi
Sayfaların dil ve lehçeleri
Klavye
Kullanışlı bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Oturum Aç
Destek verme
Şifremi unuttum
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Hakkında
 Olayla ilişkili konu
 Kullanım Koşulları
 Kurdipedi arşivcileri
 Yorumlar
 Kullanıcı koleksiyon
 Olayların kronolojisi
 Etkinlikler - Kurdipedia
 Yardım
Yeni başlık
Kütüphane
Lozan barış antlaşması (14-07-2023)
20-05-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
EVDIREHÎM REHMÎ HEKARÎ
23-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
AHMET KARDAM
20-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
MEHMET EMİN SEVER
20-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
İbrahim Küreken
14-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
Kemal Astare
14-04-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Çiller Özel Örgütü TBMM Susurluk Komisyonu\'na Sunulan Dosya ve Belgeler
13-04-2024
Sara Kamele
Biyografi
Ekrem Cemilpaşa
11-04-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
MARDIN \'i DINLERKEN MÜZEYLE BAŞLAYAN DEĞİŞİM
08-04-2024
Sara Kamele
Kütüphane
MARDİN 1915
08-04-2024
Sara Kamele
Istatistik
Makale  519,003
Resim 106,689
Kitap PDF 19,301
İlgili Dosyalar 97,311
Video 1,392
Kısa tanım
100 yıllık inkâra Kürt ente...
Kısa tanım
1914 Bitlis Kürd Ayaklanmas...
Kısa tanım
1914 Tarihli Bitlis İsyanın...
Kısa tanım
KÜRTLER VE CUMHURİYET KİTAB...
Kütüphane
Dersim Alevi Halk Dindarlığ...
الدين اليزداني، تاريخه، معتقداته، لغته وطقوسه (2)
Kurdipedia her Kürt birey için kamusal bilgi edinme hakkını garanti eder!
Grup: Kısa tanım | Başlık dili: عربي
Paylaş
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Değerlendirme
Mükemmel
Çok iyi
Orta
Kötü değil
Kötü
Favorilerime ekle
Bu makale hakkında yorumunuzu yazın!
Öğenin tarihçesi
Metadata
RSS
Seçilen konunun resmini Google'da arayın!
Seçilen konuyu Google'da arayın.
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الدين اليزداني، تاريخه، معتقداته، لغته وطقوسه

الدين اليزداني، تاريخه، معتقداته، لغته وطقوسه
الدين اليزداني، تاريخه، معتقداته، لغته وطقوسه (2)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6291 - 2019-07-15
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات
الآلهة اليزدانية الخورية و الميتانية

في الحلقة الأولى من هذه السلسلة من المقالات، تمّت الإشارة الى أنّ الديانة اليزدانية أقدم من الميثرائية بأكثر من 1500 سنة على أقل تقدير، حيث كانت اليزدانية ديناً للخوريين الذين نزحوا من سلسلة جبال زاگرۆس في حوالي سنة 3000 قبل الميلاد، بينما الميثرائية ظهرت في المنطقة مع ظهور الميتانيين الذين أسسوا مملكتهم في حوالي سنة 1450 قبل الميلاد، وبذلك تكون الميثرائية قد إنتشرت في المنطقة بعد أكثر من 1500 سنة من إنتشار الدين اليزداني. بعد إندماج الميتانيين مع الخوريين، إقتبس الميتانيون اللغة الخورية ومعتقدات وطقوس الديانة اليزدانية الشمسانية التي كان الخوريون يؤمنون بها.
من الجدير بالذكر، أنّ الميتانيين هم من الأقوام الزاگروسية، إلا أنهم هاجروا الى مناطق الهند وعادوا من جديد الى كوردستان في حوالي منتصف الألف الثاني قبل الميلاد، بعد أن إكتسبوا خبرة ومهارة كبيرة في الصناعة هناك، وخاصةً صناعة الأسلحة، مثل العربات الحربية ولذلك بعد عودتهم الى كوردستان، إستطاعوا تأسيس إمبراطورية قوية وكبيرة في المنطقة، كانت عاصمتها (واشوكاني) الواقعة في إقليم غرب كوردستان، حيث إمتدت الإمبراطورية الميتانية من بحيرة (وان) شمالاً حتى أواسط بلاد ما بين النهرَين جنوباً ومن بُحيرة (أورميه) وجبال زاگروس شرقاً الى البحر الأبيض المتوسط غرباً، وأنها ضمّت أيضاً سوريا الحالية ووصل نفوذها الى فلسطين.
كان الخوريون يعبدون آلهة كثيرة، حيث كانت الآلهة الخورية الرئيسية هي: إله العاصفة (تيشوب TESHUB) الذي كان ملِك الآلهة، إلهة الأم (هيبات HEBAT) التي كانت إلهة الشمس عند الهيتيين (الحثيين) وكانت زوجة إله العاصفة (تيشوب)، الإله (شاروما SHARRUMA) الذي هو إبن كل من إله العاصفة و إلهة الأم، الإله (كوماربي KUMARBI) الذي هو سلف إله العاصفة وكانت مدينة أوركيش المركز الرئيس لعبادة هذا الإله. كان (كوماربي) ملِكاً سماوياً جبّاراً(1)، إلهة الخصوبة و الحرب والشفاء (شاوشكا SHAUSHKA) التي كان مركزها في نينوى، إله الشمس (شيميگي SHIMEGI) و إله القمر (كوشوه KUSHUH). هناك آلهة آخرون الذين كانوا يُعبَدون من قِبل الخوريين. رمز إله العاصفة (تيشوب) هو الثور أو عربة تجرها الثيران، حيث كان للثور دور مهم في العملية الزراعية من حراثة الأرض ودرس المحاصيل(2). في الحقيقة أنّ (تيشوب) يُمثّل الإله وأنّ الآلهة الآخرين يمثّلون مساعدين له. في فروع الديانة اليزدانية (الهلاوية والإيزيدية واليارسانية) أصبح الإله يُدعى (يزدان) و أنّ الملائكة حلّوا محل الآلهة المساعدين لِملِك الآلهة.
بالنسبة للميتانيين، كانت لهم 5 آلهة وهم:
1. آسورا (سوار أو شوار): كان الميتانيون يرمزون لهذا الإله بأعلى منزلة بالنسبة لكل هذه المعبودات في المجمع الديني الميتاني وكان الميتانيون يرمزون له بِقرص الشمس البارز المُجنّح بِجناحَين الذي قلّده بعدهم المصريون والآشوريون(3). من الجدير بالذكر أن الإله الميتاني (آسورا) كان (سورياش) عند الكاشيين و(آسوارا) في نصوص الكتاب الهندي المقدس (ڤيدا) وأنه (آهورا) المذكور في الكتاب الزردشتي المقدس (آڤيستا) و(آوور أو هور أو خور) الكوردي. في فروع الديانة اليزدانية، يُمثّل (يزدان) هذا الإله الميتاني.
2. (إندراIndra ): وهو ملِك الآلهة. كان إلهاً للآريين قبل أن يكون إلهاً في الهند. إنه إله هندو-أورو پي وإبن عم الإله الألماني (ووتان Wotan) الذي هو مُماثل لأب الآلهة الإسكندناڤية (أودين Odin) وملِك الآلهة اليونانية (زيوس Zeus) وملِك الآلهة الرومانية (جوپيترJupiter). يرمز (إندرا) الى إكتمال الإنسان الأسمى وأن سلاحه هو البرق.
3. (ڤاروناVaruna ): تبعاً للمعتقدات الميتانية، فأن الدنيا قد خُلِقت من قِبل الإله (ڤارونا) وهو الذي يحميها. يقوم هذا الإله بالحفاظ على النظم الأخلاقية ويبارك مَن يحافظ عليها و يمنحه الهِبات. (ڤارونا) هو إله الماء والمحيط السماوي، وهو كذلك إله القانون للعالَم الواقع تحت الماء(a). يمتلك (ڤارونا) جوانب ألوهية شمسية، ومع ذلك، بِعكس (ميثرا)، فهو مرافق لليل، بينما يرافق (ميثرا) ضوء النهار. في الديانة الزردشتية ، ڤارونا هو أحد أسماء ال(101) ل(آهورا مزدا) الذي يعني المُنقِذ من الشر(a).
4. أشڤين Ashvins (ناساتيا Nasatya و (داسرا Dasra): الإلاهان (أشڤين) هما إلهان توأمان أحدهما إسمه (ناساتيا) والثاني إسمه (داسرا). في الكتاب المقدس الهندي (ريگڤيدا Rigveda)، كلمة (ناساتيا) تعني (رحيم أو نافع) و كلمة (داسرا) تعني (مانح التنوير الروحي). في الأساطير الهندوسية، هذان الإلاهان هما إلاهان ڤيديان وفارِسان توأمان مقدّسان. هذان الإلهان يرمزان الى ضوء شروق الشمس وغروبها. في المعابد الميثرائية نشاهد شُعلتَي الإلهَين الإثنين اللذين يُعرفان ب(الراعييَن)، حيث أن إتجاه شعلة الإله الأول هو نحو السماء الذي هو رمز لشروق الشمس، بينما إتجاه شعلة الإله الثاني هو نحو الأرض والذي هو دلالة على غروب الشمس.
5. (ميثرا Mithra) – كان ميثرا إلهاً هندوآريانياً مُهمّاً، وهو إله الصداقة و السلام والتواصل والنظم والصلح و النور(b).
إسم (ميثرا) في الكتاب الهندوسي المقدس (ريجڤيدا) هو (ميترا) (السنسكريتية Mitrá, Mitráḥ). يظهر كثيراً في النص السنسكريتي القديم ل(ريجڤيدا). الديانة الڤيدية تؤمن بأن الإله (ميثرا) يقود حياة الإنسان إلى السلام و النظام وتحقيق وحدة الإنسانية. (ميثرا) هو إله الخير والبركة وصاحب أعظم قوة، تتصدى للأعمال السيئة التي تظهر بين شعوب الأرض.
إسم (ميثرا) في الديانة الزردشتية هو (ميثرا) (آڤيستا Miθra، Miθrō)، وهو (يازاتا yazata) المذكور في الكتاب الزردشتي المقدس (آڤيستا)، والذي يقابله في اللغة الكوردية المعاصرة (مير) و في اللغة الفارسية الجديدة (مهر Mīhr أو Mehr). يتم تقديس (ميثرا) في الديانة الزردشتية، التي تأثرتْ بشكل كبير بالميثرائية، وخاصةً فيما يتعلق بتقديس الشمس.
المصادر
1. الدكتور جمال رشيد أحمد. ظهور الكورد في التاريخ. الجزء الأول، دار آراس للطباعة والنشر، أربيل، كوردستان، الطبعة الأولى، 2003، صفحة .321.
2. المصدر السابق، صفحة 243.
3. المصدر السابق، صفحة 348.
a. http://www.pantheon.org/articles/v/varuna.html
b. Schmidt, Hans-Peter (2006), Mithra in: Mithra in Old Indian and Mithra in Old Iranian, Encyclopaedia Iranica, New York: iranica.com (accessed April 2011).
[1]
Bu makale (عربي) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Bu başlık 39 defa görüntülendi
HashTag
Kaynaklar
[1] İnternet sitesi | عربي | https://www.ahewar.org/ - 12-04-2024
Bağlantılı yazılar: 6
Başlık dili: عربي
Yayın tarihi: 15-07-2019 (5 Yıl)
Belge Türü: Orijinal dili
İçerik Kategorisi: Din ve Ateizm
İçerik Kategorisi: Makaleler ve röportajlar
İçerik Kategorisi: Tarih
Lehçe : Arapça
Özerk: Kurdistan
Yayın Türü: Born-digital
Teknik Meta Veriler
Ürün Kalitesi: 99%
99%
Bu başlık Aras Hiso tarafından 12-04-2024 kaydedildi
Bu makale ( Ziryan Serçînari ) tarafından gözden geçirilmiş ve yayımlanmıştır
Bu başlık en son Ziryan Serçînari tarafından 12-04-2024 tarihinde Düzenlendi
Başlık Adresi
Bu başlık Kurdipedia Standartlar göre eksiktir , düzenlemeye ihtiyaç vardır
Bu başlık 39 defa görüntülendi
Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır
Resim ve tanım
1905 Mardin
Kısa tanım
Cumhuriyet’in (Yüzellilikler) Sürgün Listesinden Mevlanzade Rıfat-3
Resim ve tanım
Mardin 1950 hasan ammar çarşisi
Biyografi
AHMET KARDAM
Kütüphane
MARDIN 'i DINLERKEN MÜZEYLE BAŞLAYAN DEĞİŞİM
Kütüphane
Lozan barış antlaşması (14-07-2023)
Kütüphane
MARDİN 1915
Biyografi
Reşan Çeliker
Kütüphane
Çiller Özel Örgütü TBMM Susurluk Komisyonu'na Sunulan Dosya ve Belgeler
Kütüphane
KOMÜNİST
Biyografi
Kemal Astare
Biyografi
JAKLİN ÇELİK
Kısa tanım
21. YÜZYILDA KÜRT EDEBİYATININ GELİŞİMİ VE DÖNÜŞÜMÜ ÜZERİNE
Kısa tanım
KÜRTLER VE CUMHURİYET KİTABININ EDİTÖRLERİ ANLATTI 'İNKARCI PERSPEKTİFİN KARŞISINDA MÜTEVAZI BİR MEYDAN OKUMA
Resim ve tanım
Erbildeki Patlama 19 kasım 2014
Biyografi
Pervin Çakar
Biyografi
Vedat Türkali
Biyografi
MEHMET EMİN SEVER
Kısa tanım
17. Yüzyılın Sonlarından İtibaren Kürd Aşiretlerin Mecburi İskânı
Kısa tanım
Cumhuriyet’in (Yüzellilikler) Sürgün Listesinden Mevlanzade Rıfat-4
Biyografi
İbrahim Küreken
Biyografi
Dilan Yeşilgöz-Zegerius
Biyografi
Rahime Kesici Karakaş

Gerçek
Kısa tanım
100 yıllık inkâra Kürt entelektüellerinden cevap
23-04-2024
Sara Kamele
100 yıllık inkâra Kürt entelektüellerinden cevap
Kısa tanım
1914 Bitlis Kürd Ayaklanması- 2
03-05-2024
Rapar Osman Ozery
1914 Bitlis Kürd Ayaklanması- 2
Kısa tanım
1914 Tarihli Bitlis İsyanının Osmanlı Arşiv Belgelerindeki
03-05-2024
Rapar Osman Ozery
1914 Tarihli Bitlis İsyanının Osmanlı Arşiv Belgelerindeki
Kısa tanım
KÜRTLER VE CUMHURİYET KİTABININ EDİTÖRLERİ ANLATTI \'İNKARCI PERSPEKTİFİN KARŞISINDA MÜTEVAZI BİR MEYDAN OKUMA
19-05-2024
Sara Kamele
KÜRTLER VE CUMHURİYET KİTABININ EDİTÖRLERİ ANLATTI \'İNKARCI PERSPEKTİFİN KARŞISINDA MÜTEVAZI BİR MEYDAN OKUMA
Kütüphane
Dersim Alevi Halk Dindarlığında Xızır’ın Tanrılaştırılması ve Bunun Zerdüşti Kökleri Üzerine
20-05-2024
Sara Kamele
Dersim Alevi Halk Dindarlığında Xızır’ın Tanrılaştırılması ve Bunun Zerdüşti Kökleri Üzerine
Yeni başlık
Kütüphane
Lozan barış antlaşması (14-07-2023)
20-05-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
EVDIREHÎM REHMÎ HEKARÎ
23-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
AHMET KARDAM
20-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
MEHMET EMİN SEVER
20-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
İbrahim Küreken
14-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
Kemal Astare
14-04-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Çiller Özel Örgütü TBMM Susurluk Komisyonu\'na Sunulan Dosya ve Belgeler
13-04-2024
Sara Kamele
Biyografi
Ekrem Cemilpaşa
11-04-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
MARDIN \'i DINLERKEN MÜZEYLE BAŞLAYAN DEĞİŞİM
08-04-2024
Sara Kamele
Kütüphane
MARDİN 1915
08-04-2024
Sara Kamele
Istatistik
Makale  519,003
Resim 106,689
Kitap PDF 19,301
İlgili Dosyalar 97,311
Video 1,392
Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır
Resim ve tanım
1905 Mardin
Kısa tanım
Cumhuriyet’in (Yüzellilikler) Sürgün Listesinden Mevlanzade Rıfat-3
Resim ve tanım
Mardin 1950 hasan ammar çarşisi
Biyografi
AHMET KARDAM
Kütüphane
MARDIN 'i DINLERKEN MÜZEYLE BAŞLAYAN DEĞİŞİM
Kütüphane
Lozan barış antlaşması (14-07-2023)
Kütüphane
MARDİN 1915
Biyografi
Reşan Çeliker
Kütüphane
Çiller Özel Örgütü TBMM Susurluk Komisyonu'na Sunulan Dosya ve Belgeler
Kütüphane
KOMÜNİST
Biyografi
Kemal Astare
Biyografi
JAKLİN ÇELİK
Kısa tanım
21. YÜZYILDA KÜRT EDEBİYATININ GELİŞİMİ VE DÖNÜŞÜMÜ ÜZERİNE
Kısa tanım
KÜRTLER VE CUMHURİYET KİTABININ EDİTÖRLERİ ANLATTI 'İNKARCI PERSPEKTİFİN KARŞISINDA MÜTEVAZI BİR MEYDAN OKUMA
Resim ve tanım
Erbildeki Patlama 19 kasım 2014
Biyografi
Pervin Çakar
Biyografi
Vedat Türkali
Biyografi
MEHMET EMİN SEVER
Kısa tanım
17. Yüzyılın Sonlarından İtibaren Kürd Aşiretlerin Mecburi İskânı
Kısa tanım
Cumhuriyet’in (Yüzellilikler) Sürgün Listesinden Mevlanzade Rıfat-4
Biyografi
İbrahim Küreken
Biyografi
Dilan Yeşilgöz-Zegerius
Biyografi
Rahime Kesici Karakaş

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| İletişim | CSS3 | HTML5

| Sayfa oluşturma süresi: 0.25 saniye!