Kütüphane Kütüphane
Arama

Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır


Arama Seçenekleri





Gelişmiş Arama      Klavye


Arama
Gelişmiş Arama
Kütüphane
Kürtçe isimler
Olayların kronolojisi
Kaynaklar
Tarih
Kullanıcı koleksiyon
Etkinlikler
Yardım iste
Kurdipedi yayınları
Video
Sınıflamalar
Olayla ilişkili konu
Öğe kaydı
Yeni başlık kaydı
Görüntü gönder
Anket
Yorumlar
İletişim
Ne tür bilgilere ihtiyacımız var!
Standartlar
Kullanım Koşulları
Ürün Kalitesi
Araçlar
Hakkında
Kurdipedi arşivcileri
Bizim hakkımızda makaleler!
Kurdipedia'yı web sitenize ekleyin
E-posta Ekle / Sil
Ziyaretçi istatistikleri
Makale istatistikleri
Font Çevirici
Takvim - Dönüştürücü
Yazım Denetimi
Sayfaların dil ve lehçeleri
Klavye
Kullanışlı bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
Diller
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Benim Hesabım
Oturum Aç
Destek verme
Şifremi unuttum
Arama Öğe kaydı Araçlar Diller Benim Hesabım
Gelişmiş Arama
Kütüphane
Kürtçe isimler
Olayların kronolojisi
Kaynaklar
Tarih
Kullanıcı koleksiyon
Etkinlikler
Yardım iste
Kurdipedi yayınları
Video
Sınıflamalar
Olayla ilişkili konu
Yeni başlık kaydı
Görüntü gönder
Anket
Yorumlar
İletişim
Ne tür bilgilere ihtiyacımız var!
Standartlar
Kullanım Koşulları
Ürün Kalitesi
Hakkında
Kurdipedi arşivcileri
Bizim hakkımızda makaleler!
Kurdipedia'yı web sitenize ekleyin
E-posta Ekle / Sil
Ziyaretçi istatistikleri
Makale istatistikleri
Font Çevirici
Takvim - Dönüştürücü
Yazım Denetimi
Sayfaların dil ve lehçeleri
Klavye
Kullanışlı bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Oturum Aç
Destek verme
Şifremi unuttum
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Hakkında
 Olayla ilişkili konu
 Kullanım Koşulları
 Kurdipedi arşivcileri
 Yorumlar
 Kullanıcı koleksiyon
 Olayların kronolojisi
 Etkinlikler - Kurdipedia
 Yardım
Yeni başlık
Kütüphane
Lozan barış antlaşması (14-07-2023)
20-05-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
EVDIREHÎM REHMÎ HEKARÎ
23-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
AHMET KARDAM
20-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
MEHMET EMİN SEVER
20-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
İbrahim Küreken
14-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
Kemal Astare
14-04-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Çiller Özel Örgütü TBMM Susurluk Komisyonu\'na Sunulan Dosya ve Belgeler
13-04-2024
Sara Kamele
Biyografi
Ekrem Cemilpaşa
11-04-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
MARDIN \'i DINLERKEN MÜZEYLE BAŞLAYAN DEĞİŞİM
08-04-2024
Sara Kamele
Kütüphane
MARDİN 1915
08-04-2024
Sara Kamele
Istatistik
Makale  518,803
Resim 106,146
Kitap PDF 19,341
İlgili Dosyalar 97,361
Video 1,398
Kısa tanım
100 yıllık inkâra Kürt ente...
Kısa tanım
1914 Bitlis Kürd Ayaklanmas...
Kısa tanım
1914 Tarihli Bitlis İsyanın...
Kısa tanım
KÜRTLER VE CUMHURİYET KİTAB...
Kütüphane
Dersim Alevi Halk Dindarlığ...
Mîrata Vegotinê li Kurdistanê - Beşa 4
Arama motorumuzda özlü bir yazımla arama yapın, kesinlikle iyi sonuçlar alacaksınız!
Grup: Kısa tanım | Başlık dili: Kurmancî - Kurdîy Serû
Paylaş
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Değerlendirme
Mükemmel
Çok iyi
Orta
Kötü değil
Kötü
Favorilerime ekle
Bu makale hakkında yorumunuzu yazın!
Öğenin tarihçesi
Metadata
RSS
Seçilen konunun resmini Google'da arayın!
Seçilen konuyu Google'da arayın.
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Jana Gel

Jana Gel
#Mîrata Vegotinê# li Kurdistanê - Beşa 4
Dr. Azad Mukrî

Meseleyî Wîjdan Ehmed Muxtar Beg ê Caf û pêngava duyem
Salekê piştî belavbûna novlet a Di Xewna Min De ya Cemîl Saîb, Ehmed Muxtar Beg ê Caf helbestvanê nasikirî yê Helbestên kilasîk ê Kurd, novlet a Meseleyî Wîjdan nivîsand. Meseleya Wîjdan weke teksta çîrokê giringe ji ber ku nivîskar di rewşeke taybet de ku, berê helbestên klasîk ên Kurdî nivîsandine, berê xwe dide nivîsandina nivîsên çîrok û vegotina Kurdî. Destpêka vê çîrokê gelek bihêz e. Her ji hevoka yekem de ku behsa cihê vê çîrokê dike, pirsekê li cem xwendevan çêdike. Nasandineke cuda û weke rêça Kafka. Lê dema ku tu çîrokê dixwînî ew têgeh tê guhertin. Di romana Koçkê de navê karekterê sereke yê Kafka (K) ye, karakterek bê nav. Pirsek li cem xwendevan çêdibe. Di vê çîrokê de nivîskar weha destpê dike. Ji dayîkbûna min li qezaya (H) bû. Ji malbateke hejar, bavê min di şerê mezin de şehîd bû. Êdî ez bê kes mabûm.
Lê ev pirsa ku li cem xwendevan çêdibe, ev nezelalî ye ku ji ber cihê vê çîrokê di nava mejiyê xwendevan de çêdibe, bê bersiv dimîne û di tevahiya çîrokê de ew şêwazê nav lê kirinê bandoreke din nîne. Meseleyî Wîjdan weke piraniya çîrokên piştî wê hatine nivîsandin, rexneyeke civakî ye, di rastiyê de nivîskar bi zimaneke ne çîrok behsa bûyerên civakî yên wê demê yên Kurdistanê dike. Herweha atmosfera hizir, abor û çandî de ku bi ser takên civakê de zal bûye nîşan dide. Armanca sereke jî her ew e ku bêje çawa civak dikare rola xwe bibîne di çêkirin, guhertin an jî têkdana şexsiyeta taken di nava civakê de.
Ji aliyê din dema ku du çînên serdest û bindest ên civakê tîne rojevê, behsa peywendiyên wan di nava civaka Kurdî de dike, dixwaze nîşan bide ku kar û reftara çîna serdest li gor reftar û serederiya çîna bindest tê guhertin û ji ber ku çîna bindest lîstik û reftara civakê nas nake, berdewam şikistê tîne.
Kesê ku vê çîrokê vedibêje bixwe kesayetiyê sereke yê çîrokê ye. Wate tevahiya wan bûyeran wê demê wateyê peyda dikin ku akterê sereke bixwe têde amade be. Akterek ku ji nava hejarî û tinebûnê li bajarê (H) derdikeve û li ber deriyê xelkê û bi nanê wan mezin dibe, piştre fêm dike ku divê li ser lingên xwe bisekine û nabe ku bibe barê ser milê ti kesî.
Nivîskar bi kurtî behsa wan bûyeran dike û weke çîrokên folkolorî demê berçav nagre û pabendî mentiqê vegotina bi demê re nabe.
Ezê bêkes û bê pişt, li cem çend xizmên dûr bi tenê mam û nebûna delaliyê ber dilê dê û bavê xwe, wan xizman jî ji ber însanetî û mirovaniya xwe nan û pîvazek dane min, ji ber ku ti mafekî min li ser wan nebû. Dema ku ez hinekê mezin bûm ez têgihêştim ku divê ez bi hêza milê xwe nanê xwe peyda bikim û nebim barê ser milê kesî.
Valatiya navbera zaroktî û nûciwaniyê bi wan çend gotinan derbas dike, xwendevan piştre dizane dayîka wî jî nemaye ku berî niha behsa wê kiribû. Ji ber ku di hevoka sêyem de dibêje edî ez û dayîka xwe ya hejar bêkes û belengaz man. destpêkê de ewqas bilez behsa bûyeran dike, heta dema ku digihêje serdema nûciwaniyê û piştre hinekê hêdî behsa bûyeran dike û bêhtir bala xwe dide ser hin bûyeran.
Sedema wê jê ew e, nivîskar li şûna ku di xema teknîka vegotinê de be, pirsgirêka wê yekê heye ku behsa çi bike.
Wate naverok û mijara vegotinê tevahiya çîroka wî ye, her ji ber giringiya wateya mijara ku behsa wê dike, navê çîroka xwe kiriye Meseleyî Wîjdan.
Ehmed Muxtar di vê novletê de weke çîrokên kevin ên Kurdî û çîrokên nav edeba gelên din, di nava atmosfereke edebî ya exlaqî û perwerdeyî de digere. Wate çîrok û atmosfera vegotinê qalibeke ku bikare naveroka xwe ya hizrî têde bicîh bike. Ew jî wate wîjdan di cîhana me de çiqas giring e û em çawa dikarin li gor wîjdana xwe tev bigerin û dilê kesî neşkênin, lê eger tu ji wîjanê xwe derkevî çawa dikarî bibî sedema têkçûna maf û aramiya xelkê. Bo vê mebestê nivîskar çend karakteran diafirîne ku bikare hizra xwe cigar bike. Yekemîn kes dikandarekî tacir e ku bi hosta bang li wî dike. Dibe nivîskarê hesabên dikana wî û dibîne ku hosta xelkê dixapîne rojekê jê pirs dikeHosta li gorî şerîetê xapandin di bazirganiyê de helal e… ew dibêje her karê ku bibe sedema hêsankariyê bo debara xelkê (Cayîz) e bi mercê ku kuştin û dest birin bo namûsa kesî têde nebe, Û Wîjdan Çî ye? Êtîm ji vê zêdetir neaxive.
Mijareke din ku Ehmed Muxtar Caf di helbestên xwe de jî giringiyê pê dide Xwendin e. di vê çîrokê de jî ew di wê baweriyê de ye ku peywendiyeke rasterast di navbera xwendin û wîjdanê de heye. Ji ber wê hêviyan ji hostayê xwe dike zarokên xwe bişîne xwendingehê lê ew dibêje ku xwendin dibe sedem ku xelk Ehmeq bimîne. Wate nivîskar li vir jî li pey mijareke fêrkarî digere
Hosta ji bilî bazirganiyê, cotkariyê jî dike, li wîr jî dîsan mafê werzêran dixwe û nivîskar her hizra wîjdanê hostayê xwe dike ku nemaye. Di dawiyê de nivîskar bi sûdwergirtin ji guhertinên civakî û aborî riyekê dibîne û pêşniyar dike ku hosta û kesên weke hosta li şûna ku xelkê bişelînin kompaniyên bazirganiyê deynên. Ji ber wê her ji destpêkê ve min got ku ew çîrok, çîrokekî fêrkarî ye. Nivîskar pirsgirêkekê mezin dike û çareseriyekê jêre dibîne. Çareseriya wî jî bo vê yekê ye ku mijara wîjdan biparêze.
Di rewşeke din de ku nivîskar di nava vê çîrokê de diafirîne, pirsgirêka têgihêştinê ya kesên binajûxwaz di nava rewşên nû de nîşan dide. Li cem wî kesî karê xwe temam dike û berê xwe dide bajarekî din.
Ez tevî karwanê ji bajar derketin. Çûme bajarekî din ku di nava heman lîwayê de bû. Dema ez gihame navenda bajar, hewayeke xweş, paqij û bax û baxçeyên bedew lê hebûn. Lê mixabin nav kolanan gelek pîs bû. Avrêj û gilêş li kolanan bû ez bi wê yekê pir aciz bûm.
Kesê çîrokê vedibêje di xema bajarekî nû de ye. Ji ber wê tevî behskirina ji bajarê nû ku navê wê jî nabêje, dilgiraniya xwe li hember vê rewşê nîşan dide. Li wî bajarî li pey karekî nû digere û dibe erzûhal nivîs. Li ser vê mijarê tê girtin û di dawiyê de bi riya hevalekî xwe neçar dibe ku wîjdanê xwe bixe bin piyên xwe û biçe û teşebûsê li rêveberê bajar bike û pere bide û azad bibe. Êdî jiyana wî tê guhertin û ji kesekî ku hatibû girtin dibe kesekî rêzdar.
Sibê min dît dema ez çûme îdareya polîs, min çi dît, wê demê ez li ser lingan disekinandim, niha cihek bo min danîne ku ez rûnêm. Wê demê bi zorê rê didan min ez baxivim niha li bendê ne ez baxivim, min nekarî xwe bigrim min ji komîser pirsî, berovajî duh îro gelek rêza min digrin, çi bûye?
Wele ez jî nizanim, her ewqas nebe ku niha fermanek ji serok hatiye
Li vir çîrok vedigere rewşa piştî ku akterê sereke wîjdana xwe dixe bin lingê xwe. Herweha nebûna wîjdanê li cem kesên din jî tê nava çîrokê de. Herî dawiyê nemana wîjdanê dibe sedem ku akterê sereke bibe serokê bajêrvaniyê. Piştre ku pileya wî bilind dibe û dibe berpirsê bajarekî mezintir. Dema diçe wî bajarî di rê de dibîne ku du keçan weke xwînê didin tayfeyeke din a wê deverê, li vir nivîskar pirsgirêkeke din a civaka Kurdî nîşan dide, ku ew jî dana keçan e li şûna xwînê. Ew guhdar dike ku keç dibêjin, xwedê qebûl nake, kesekî din hatiye kuştin, yekî din qetil kiriye, çima em ê ezabê bibînin. Eger heye ku dilê me bi kesekî din re be, çima hûn jiyana me tine dikin? Xwedê û wîjdan wê yekê qebûl dike?
Ev nizanin ku xwedê gelek bi sebr e, bi hezaran tiştên weha qebûl kirine û wîjdan jî tenê bi nav heye û kesî bi çavê xwe nediye.
Nivîskar bi riya kesê çîrokê vedibêje weha peyama xwe di nava çîrokê de tîne ziman ku ya di cîhana îro de tê kirin desthilat dike û wîjdan tine ye û bi nermî ol`an jî rexne dike.
Ya ku di dawiya çîrokê de û wek xala dawiyê balkêş e ev e ku nivîskar weke çawa hevoka yekem a çîroka wî neçaverêkirî bû, wate cih nediyar bû, di dawiya çîrokê de jî, tevî ku di paragrafa berî dawiyê de encama binpêkirina wîjdan nîşan dide û mînaka berçav a zilmkirina ji wan keçan nîşan dide ku weke xwînê didin, lê dîsan gumanê li cem xwendevan çê dike.[1]
Bu makale (Kurmancî - Kurdîy Serû) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Bu başlık 37 defa görüntülendi
HashTag
Kaynaklar
[1] İnternet sitesi | Kurmancî - Kurdîy Serû | https://kurdshop.net/- 13-04-2024
Bağlantılı yazılar: 7
Yayın tarihi: 20-08-2023 (1 Yıl)
Belge Türü: Orijinal dili
İçerik Kategorisi: Roman
İçerik Kategorisi: Makaleler ve röportajlar
İçerik Kategorisi: Edebi
Özerk: Kurdistan
Yayın Türü: Born-digital
Teknik Meta Veriler
Ürün Kalitesi: 99%
99%
Bu başlık Aras Hiso tarafından 13-04-2024 kaydedildi
Bu makale ( Sara Kamele ) tarafından gözden geçirilmiş ve yayımlanmıştır
Bu başlık en son Sara Kamele tarafından 14-04-2024 tarihinde Düzenlendi
Başlık Adresi
Bu başlık Kurdipedia Standartlar göre eksiktir , düzenlemeye ihtiyaç vardır
Bu başlık 37 defa görüntülendi
Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır
Kısa tanım
Cumhuriyet’in (Yüzellilikler) Sürgün Listesinden Mevlanzade Rıfat-4
Resim ve tanım
1905 Mardin
Kısa tanım
17. Yüzyılın Sonlarından İtibaren Kürd Aşiretlerin Mecburi İskânı
Biyografi
AHMET KARDAM
Biyografi
İbrahim Küreken
Resim ve tanım
Erbildeki Patlama 19 kasım 2014
Kütüphane
MARDIN 'i DINLERKEN MÜZEYLE BAŞLAYAN DEĞİŞİM
Biyografi
Kemal Astare
Kısa tanım
Hamidiye Alayları ve Kürdler
Biyografi
JAKLİN ÇELİK
Kısa tanım
21. YÜZYILDA KÜRT EDEBİYATININ GELİŞİMİ VE DÖNÜŞÜMÜ ÜZERİNE
Kütüphane
KOMÜNİST
Biyografi
Pervin Çakar
Kütüphane
MARDİN 1915
Biyografi
MEHMET EMİN SEVER
Kütüphane
Lozan barış antlaşması (14-07-2023)
Biyografi
Dilan Yeşilgöz-Zegerius
Biyografi
Rahime Kesici Karakaş
Kısa tanım
KÜRTLER VE CUMHURİYET KİTABININ EDİTÖRLERİ ANLATTI 'İNKARCI PERSPEKTİFİN KARŞISINDA MÜTEVAZI BİR MEYDAN OKUMA
Kütüphane
Çiller Özel Örgütü TBMM Susurluk Komisyonu'na Sunulan Dosya ve Belgeler
Resim ve tanım
Mardin 1950 hasan ammar çarşisi
Biyografi
Vedat Türkali
Biyografi
Reşan Çeliker

Gerçek
Kısa tanım
100 yıllık inkâra Kürt entelektüellerinden cevap
23-04-2024
Sara Kamele
100 yıllık inkâra Kürt entelektüellerinden cevap
Kısa tanım
1914 Bitlis Kürd Ayaklanması- 2
03-05-2024
Rapar Osman Ozery
1914 Bitlis Kürd Ayaklanması- 2
Kısa tanım
1914 Tarihli Bitlis İsyanının Osmanlı Arşiv Belgelerindeki
03-05-2024
Rapar Osman Ozery
1914 Tarihli Bitlis İsyanının Osmanlı Arşiv Belgelerindeki
Kısa tanım
KÜRTLER VE CUMHURİYET KİTABININ EDİTÖRLERİ ANLATTI \'İNKARCI PERSPEKTİFİN KARŞISINDA MÜTEVAZI BİR MEYDAN OKUMA
19-05-2024
Sara Kamele
KÜRTLER VE CUMHURİYET KİTABININ EDİTÖRLERİ ANLATTI \'İNKARCI PERSPEKTİFİN KARŞISINDA MÜTEVAZI BİR MEYDAN OKUMA
Kütüphane
Dersim Alevi Halk Dindarlığında Xızır’ın Tanrılaştırılması ve Bunun Zerdüşti Kökleri Üzerine
20-05-2024
Sara Kamele
Dersim Alevi Halk Dindarlığında Xızır’ın Tanrılaştırılması ve Bunun Zerdüşti Kökleri Üzerine
Yeni başlık
Kütüphane
Lozan barış antlaşması (14-07-2023)
20-05-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
EVDIREHÎM REHMÎ HEKARÎ
23-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
AHMET KARDAM
20-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
MEHMET EMİN SEVER
20-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
İbrahim Küreken
14-04-2024
Rapar Osman Ozery
Biyografi
Kemal Astare
14-04-2024
Sara Kamele
Kütüphane
Çiller Özel Örgütü TBMM Susurluk Komisyonu\'na Sunulan Dosya ve Belgeler
13-04-2024
Sara Kamele
Biyografi
Ekrem Cemilpaşa
11-04-2024
Rapar Osman Ozery
Kütüphane
MARDIN \'i DINLERKEN MÜZEYLE BAŞLAYAN DEĞİŞİM
08-04-2024
Sara Kamele
Kütüphane
MARDİN 1915
08-04-2024
Sara Kamele
Istatistik
Makale  518,803
Resim 106,146
Kitap PDF 19,341
İlgili Dosyalar 97,361
Video 1,398
Kurdipedia Dev Kürtçe bilgi Kaynağıdır
Kısa tanım
Cumhuriyet’in (Yüzellilikler) Sürgün Listesinden Mevlanzade Rıfat-4
Resim ve tanım
1905 Mardin
Kısa tanım
17. Yüzyılın Sonlarından İtibaren Kürd Aşiretlerin Mecburi İskânı
Biyografi
AHMET KARDAM
Biyografi
İbrahim Küreken
Resim ve tanım
Erbildeki Patlama 19 kasım 2014
Kütüphane
MARDIN 'i DINLERKEN MÜZEYLE BAŞLAYAN DEĞİŞİM
Biyografi
Kemal Astare
Kısa tanım
Hamidiye Alayları ve Kürdler
Biyografi
JAKLİN ÇELİK
Kısa tanım
21. YÜZYILDA KÜRT EDEBİYATININ GELİŞİMİ VE DÖNÜŞÜMÜ ÜZERİNE
Kütüphane
KOMÜNİST
Biyografi
Pervin Çakar
Kütüphane
MARDİN 1915
Biyografi
MEHMET EMİN SEVER
Kütüphane
Lozan barış antlaşması (14-07-2023)
Biyografi
Dilan Yeşilgöz-Zegerius
Biyografi
Rahime Kesici Karakaş
Kısa tanım
KÜRTLER VE CUMHURİYET KİTABININ EDİTÖRLERİ ANLATTI 'İNKARCI PERSPEKTİFİN KARŞISINDA MÜTEVAZI BİR MEYDAN OKUMA
Kütüphane
Çiller Özel Örgütü TBMM Susurluk Komisyonu'na Sunulan Dosya ve Belgeler
Resim ve tanım
Mardin 1950 hasan ammar çarşisi
Biyografi
Vedat Türkali
Biyografi
Reşan Çeliker

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| İletişim | CSS3 | HTML5

| Sayfa oluşturma süresi: 0.312 saniye!