Ferhad Shakely
1951, Kerkük doğumlu. Türkiye’de pek az tanınan bir Kürt araştırmacısı ve yazarıdır. Araştırmacının 1996 yılında İstanbul’da yayımlanan Mem û Zin’de Kürt Milliyetçiliği adlı incelemesiyle bu sessizlik bir nebze de olsa bozuldu ve Türkiye’dekiokuyucu kitlesi böylece Ferhad Shakely’nin çalışmalarından haberdar oldu. Bağdat Üniversitesi Kürt Dili ve Edebiyatı bölümünü bitiren yazar, uzun yıllardır İsveç’teyaşıyor. Arapça, İngilizce, İsveççe ve Türkçe gibi değişik dillere çevrilen bu araştırma sonucunda ilk kez okuyucunun dikkatleri kapsamlı olarak aynı zamanda Ehmedê Xanî ‘nin kaleme aldığı bu büyük Kürtçe şaheser üzerine çevrildi.[1]
Bundan yüzyıllar önce yaşamış olan Kürt edebiyatının diğer bir devi yani Melayê Ceziri konusunda Uppsala Üniversitesi’nde bir doktora tezi hazırlamakta olan Ferhad Shakely, diyebiliriz ki klasik Kürt edebiyatı konusunda günümüzde yetişen az sayıdaki Kürt filologlardan birisidir. Bu durum araştırmacının çağdaş Kürt edebiyatına uzak kaldığı anlamına gelmez. Elinizdeki çalışma zaten yazarın modern Kürt edebiyatını da yakından izlediğini gösteriyor. Böylece Ferhad Shakely Kürt edebiyat tarihini bir bütün olarak ele alıp inceleyen bir Kürt edebiyat tarihçisidir.
Ferhad Shakely birkaç yıldan beri Uppsala Üniversitesi’nde Kürtçe dersler devermektedir. Bu durumu, Kürt edebiyat tarihi konusundaki çalışmalarıyla biraraya getirdiğimizde, araştırmacının Kürt filolojisine büyük katkılarda bulunduğunu söyleyebiliriz.
Bu akademik çalışmaları yanında popüler bilim anlayışı çerçevesinde Ferhad Shakely’nin iki önemli başarısına değinmek gerekir. Bunlardan birisi 1985-1989 yılları arasında 16 sayısı çıkan Svensk-Kurdisk Journal adlı derginin genel yayın yönetmeni olması, diğeri on yıl boyunca yine Stockholm’de 31 sayısı yayımlanan Mamostey Kurd adlı dergiyi çıkarmış olmasıdır. Birincisinin İsveççe, diğerinin tamamen Kürtçe olarak çıktığı bu iki dergiyi Kürt periyodik basın tarihinde iki önemli başarı olarak kaydedebiliriz.
Ferhad Shakely’nin şairliğini de unutmamak gerekir. Şimdiye kadar birkaç şiir kitabı yayımlanan şair, bu kez edebiyat üzerine bir araştırmasıyla karşımıza çıkmaktadır. Klasik Kürt edebiyatını iyi tanımış olmasının bu konuda kendisine büyük olanaklar ve büyük bir malzeme sunduğu kesindir. Ferhad Shakely’nin şiirleri ilk kez kitap olarak 1973 yılında Gizli Bir Darbenin Tasarımı adıyla Bağdat’ta yayımlandı. Böylece Ferhad Shakely’nin şairliği ve araştırmacılığı arasındaki ince sınır iyice daralmakta, mesleki uğraşı bir bütünlük sergilemektedir.[1]