قوماش 148
نووسینی: #ئوسامە جەمیل#

وەختەکی چار کەسەکە نێزیک بوونەوەو بەتەواوی لۆم بەدەرکەت ئێکیان دختۆر شێرۆیە، درم لێیداو زانیم دختۆر شێرۆ بەلاش نایێ و سەتاسەت چشتەک بووە، سەلامیان کردو دختۆر شێرۆ لۆلای من هات، باوەشمان پێککردو ئێکدیمان ماچکرد، دختۆر شێرۆ لەگەر ئەوەی بەگەرمی چاکوچۆنی لەگەر کردم، هەر چەندی برێی کز دیاربوو، یەکسەر گۆتم: دختۆر بەلاش ئەو ڕێیە ناخۆشەت نەبڕیە تێمبگەینە چبووە؟ گۆتی: چشتەکی وەها نەبووە، خۆت مشەوەش مەکە، هەر ئەوەندەیە بابت بڕەک نەخۆشەو دەبی لەگە من بگەڕێیەوە هەولێرێ! درم ئاوی نەخواردەوەو گۆتم: ڕاست و ڕاست پێمبرێ، قیچە نەخۆشیەکی بابم ئێ ئەوەی نییە ئەتوو لە هەولێرێڕا بێیە ئێرە! گۆتی: سەلامەتبی ئەتوو لۆ ئەوەندە بە قرتوفرتی، پێت دەرێم چشتەکی وەها نییەو دەبی بگەڕێینەوە، ئەوشۆ پاردەدەمەوەو سبەینێ لەگەر گەردوگوری بەیانی بەڕێدەکەوین! هر چەندی لەگەر دختۆر شێرۆی خەیکبووم بێ فایدەبوو، مەڕبێنەفەندی گۆتی: دەوازی لێبینە سەلامەتبی، دیارە شتەکی وانەبووە، سبەینێ لەسەر خێران دەچیەوە هەولێرێ و هەموو چشتی دەزانی! ئەمن بەتەواوی بێتاقەت بووم و تێکچووم، دختۆر شێرۆش هەر ئەوەندەی دەگۆ: خۆت مشەوەش مەکەو هەر ئەوەیە بابت بڕەک نەخۆشەو گۆتیە من: خێرت دەگاتێ بڕۆ ئەو کوڕەی بینەوە، ئەلهەقی داکت گۆتی: با نەچی، دوایێ مشەوەش دەبی، بەران بابت گۆتی: غەریبی دەکەم و دەبی هەر بێتەوە، ئەمن بەو قسانەی شێرۆ درم ئاوی نەخواردەوە، لەمێشکی خۆم هەزارو یەک لێکدانەوەم کرد، دەمگۆ: ڕەنگە بابم یان داکم یان ئێک لە خوشک و برایەکانم چشتەکیان لێهاتبی، وەکی ئەوانەم هەموو لێکدەداوە، ئەوجە دەمگۆ: هەبی و نەبی هەورین چشتەکی لێهاتیە، ڕەنگە سەرۆک جاشەکەی کوشتبی، یان کوڕەکەی، یان هەردووکیان، نا، ڕەنگە خۆی کوشتبی، چونکە جارەکی ویستبووی خۆی بکوژی و دەیوویست کۆتایی بە ژیانی خۆی بینی، لەو هەموو لێکدانەوەی خەیارو فکرم لەسەر هەورینی ڕاوەستاو درم دەیگۆ: هەورین چشتەکی لێهاتیەو هەورین تەواو!
چووینە ژۆرەکەی ناو مەکتەبێ لەگەر مەڕبێنەفەندی خەریکی حازرکردنی نانی هێوارێ بووین، لەخەمان و لەبەر ئەو هەموو بینەو بەردەی مێشکم، بەخۆشم نەدەزانی چدەکەم و کوو نانی حازر دەکەم، مەڕبێنەفەندی گۆتی: خێرت دەگاتێ ئەگەر بچی دابنیشی و واز لەو نان حازرکردنەی بینی، ئەوها بڕوا نانەکەی هەموو تێک و پێک دەدەی، ئیدی بەنابەدری چووم لەکن دختۆر شێرۆی دانیشتم، گۆتم: ئێ دختۆر، ئەتوو بەمنت نەگۆ چبووە! گۆتی: هەئهوو هەئهوو، ماخران ئەتوو دەرێی کوردی تێناگەی، بابت بڕەک نەخۆشەو تەواو، گۆتم: دەزانی چیە، هەتا قیامەتێ لۆمن ئەو قسەی بکەی بڕوات پێناکەم، ئەوجە ڕاست و ڕاستم پێبرێ چبووە، گۆتی: چمپێگۆتی هەر ئەوەیە، دەجە بەسە ببڕێنەوە! گۆتم: پێمبرێ هەورین چیلێهاتیە؟ شێرۆ یەکسەر ڕەنگی تێکچوو، گۆتی: هەورین، هەورینی چ، هەورین چیشی بەو وەزعەی دایە، بابت نەخۆشە بابت، وەلحاسر قەناعەتم بە قسەکانی شێرۆی نەهات و وازم لێهینا.
نانی هێوارێمان خواردو وەختەکی حەسەنەفەندی بەدەرکەت، پاش سەلام و چاکوچۆنی، گۆتی: دەرێن مێوانت هاتیە، یاخوا بەخێربێ، گۆتم: ئەرێوەڵلا ئەوە دختۆر شێرۆیە جیرانەکی ئازیزو برایەکی خۆشەویستە! گۆتی: دختۆر زۆر بەخێر بێی گەورەت کردین، دختۆر شێرۆ وەرامی داوەو گۆتی: مەمنونم مامەستا، وەڵڵا هاتیە مامەستای ببەمەوە، دەبی چەند ڕۆژەکی ئیزنی بدەی، حەسەنەفەندیگۆتی: خۆ خوانەخواستە هیچ نەبووە، شێرۆ گۆتی: شتەکی وانییە، بەس بابی نەخۆشەو عەزی لێبی مامەستای ببینی گۆتیەمن: بڕۆ لۆم بینەوە، حەسەنەفەندی گۆتی: وەی بەچاوان، مادام ئەتوو لەوێندەرێ ڕاهاتبی کوو ئیزنی نادەم، با حەفتەکی لەمارێبی! گۆتم: وەڵڵا مەمنونم مامەستا حەسەن هەربژی.
دەوری یازدەی شەوێ حەسەنەفەندی هەستاو چۆوەو ئەمەش لێمان پارداوە، ئەگەر برێم سعاتەکم خەو لێنەکەتیە درۆ نییە، هەتا بەرەبەری بەیانی هەرفکرم دەکردەوەو مێشکم دەهیناو دەبرد، لە ئاخیری هەموو لێکدانەوەکان درم دەیگۆ: هەورین چشتەکی لێهاتیە!

نوێژی بەیانیمان کردو خواحافیزیمان لە مەڕبێنەفەندی کردو لەگەر دختۆر شێرۆی بەڕێکەتین لۆ هەولێرێ، ماوەکی باش بە پێیان ڕۆیشتین و گەیشتینە تەرەنتەرەکەی خەرکی گوندی هەتا دەو ڕوباری دەبرد، سواربووین و بەڕێکەتین، هەر جاری تەماشا ناو چاوی شێرۆم دەکرد، شێرۆ ڕووی وەردەگێڕاو خۆی لە گێلی دەدا، وەکی برێی دەترسا پرسیاری لێبکەم چبوەو کێ مردیە! ئەو بێدەنگییەی شێرۆی زۆری ئەزیەت دەدام، بەران چبکەم کە قسەی نەکاو نەکا، ئەو بێدەنگییە ڕاستەوخۆ بەمنی دەگۆ کارەساتەکی گەورە ڕوویدایەو دەبی بەرگەی بگری، پشتم بەخوای گەورەو میهرەبان بەست و لەبنی درم دوعامکردو گۆتم: خوایە گیان هەرچی هاتبی و ڕوویدابی ڕازیمە و شوکر دەبم، هەر ئەوەندەم لەتوو دەوێ سەبر و ئارامیم پێبدەیی و بەرگەی ئەو ئازارە سەختەی بگرم.
گەیشتینە دەو ڕوباری و دابەزین، بەینەکی باش چاوەڕێمانکرد هەتا دەبەک هات و سواربووین و پەڕینەوە ئەوبەری ڕوباری، ئەوی باشبوو وەزعەکە هێوربوو، تەقوتۆق نەبوو، هەرچەندە چەکدار زۆربوون و دەهاتن و دەچوون و بە پیکاب و جێب و لۆری و کۆستەری جێگۆڕینیان پێدەکردن، بەران خۆیان لە خەرکی نەدەگەیاندو کێشەیان لۆ کەس دروست نەدەکرد، دوعامان دەکرد هەتا دەرباز دەبین نەبیتە تەقوتۆق، چونکە هەر بقەومابا زەرەرمەندی یەکەم خەرکەکەبوو، هەم هاتوچووی لە دەستدەداو هەم کاروکاسبی ڕادەوەستا، هەندەی نەبرد جێبەک هات و لەگەر دختۆر شێرۆی سواربووین، بڕەکی ڕۆیشتین و پیرەمێردەک لە تەنیشتەمن، کیسە و تووتنی دەرهینا، جغارەکی لۆمن ڕاگرت، گۆتم: مەمنون جغارەی ناکێشم، لۆ شێرۆی ڕاگرت، شێرۆ وەریگرت و بە لێوی وەنا، گۆتم: دختۆر لە کەنگیووە جغارەی دەکێشی؟ گۆتی: خەمی دنیایێ هەند زۆرە بە جغارەی نەبی ناڕوا! گۆتم: ئەتوو ئەو خەمەی لەمن بشارەوە باشە! گۆتی: هیچ نییەو پێویست ناکا خەمی بخۆی، ئیشاڵڵا خوای گەورە بەخۆی ئاسانی دەکا! گۆتم: ئامین، بەس خێرت دەگاتێ پێمبرێ چبووە؟ گۆتی: کاکە وەعدم بە بابت دایە هیچ قسان نەکەم، گۆتی: شێرۆ هیچی پێنەرێی هەتا دێتەوە، هەر ئەوەندە نەبی کە ئەمن تەندروستیم بڕەک باش نییەو عەز دەکەم بیبینم! گۆتم: باشە دختۆر شێرۆ باشە، با ئیشەکە ئەوهابی!
بەینەکی باش ڕۆیشتین و خوا ڕەحمیکرد زۆربەی سەیتەرەکانمان بە سانایی بڕی و گەیشتینە شەقراوەی، هاتینە خوارێ و شێرۆ گۆتی: ئەوجە گەیشتینەوە بەڕازیلیە بۆرەی، لەماری ناسیارەکی ڕامگرتیە، یاڵڵا بابچین دەریبینین و بفڕین لۆ هەولێرێ، گۆتم: با نوێژی نیوڕانێ بکەین و پارە نانەکی بخۆین، ئەوجە بەڕێدەکەوین، گۆتی: درت ناشکێنم، چووینە مارەکەیی و لە دەرکەماندا، هەندەی نەبرد کردیانەوە، زۆریان تەکلیفکرد نیوڕانێ لەوێ نانی بخۆین، دختۆر شێرۆ گۆتی: بەپەلەینەو دەبی ئەوڕۆ بگەینەوە هەولێرێ، ئیدی دختۆر شێرۆ سلفی لێداو تڕومبێلی هینا دەرێ و ئەمنیش سواربووم و خواحافیزیمانکردو بەڕێکەتین لۆ مزگەفتەکی، هەتا نوێژی نیوڕانێ بکەین و پارە نانەکی بخۆین و پێ لێنێین لۆ هەولێرێ.

لەمزگەفتی گەورەی شەقراوەی نوێژمان کردو پاشان شۆڕبووینەوە لۆ ناو بازاڕی و لە کەبابخانەکی لاماندا، نانمان خواردو گۆتم: یاڵلا دختۆر بابڕۆین، گۆتی: سەلامەتبی دەبا چایەکی لەسەرکەین، گۆتم: ئەگەر دەزانی لەسەر چ ئاو و ئاگرەکیمە، تڕومبێلی وەکی تەیارەی داژۆی! گۆتی: ئەویش پێکدێ و خوای مەزن ئاسانیبکا، قسەکانی شێرۆی هەزار مەعنای دەداو هەر هەموو مەعنایەکانیش خەموخەفەتبوون، بڕیارمدا چیدی لێنەپرسم و سەبر بگرم هەتا دەگەمەوە مارێ، لۆیێ خۆم بێدەنگکرد، شێرۆش دوو چایەی یەکڕەنگی شۆڕکردەوە هەناوی و ئەوجە گۆتی: یاڵلا بابڕۆین! هەستاین و پارەی کەبابەکانم داو بەڕێکەتین لۆلای تڕومبێلی، سواربووین و شێرۆ سلفی بادا، تڕومبێل گۆتی: ئیش ناکەم و ناکەم! ئەعسابم نەماو هەر وەختبوو شێتبم، گۆتم: دەفەرموو دەی، توخوا ئەوە وەزعە، شێرۆ گۆتی: خێری تێدایە، بابچم بۆنیتی هەردەمەوەو بزانم مەسەلە چیە! هاتە خوارێ چوو بۆنیتی هەرداوە، بەینەکی دەستی تێوەرداو گۆتیەمن سلفی لێدە! سلفم لێدا، بێ فایدەبوو، شێرۆ هاتەوەو گۆتی: وابزانم پاتری مردیە، یاڵلا وەرە خوارێ و پاردە! گۆتم: لۆ لەبەر خەمی درم، تاقەتی تڕومبێل پاردانم هەیە، گۆتی: وەختی هەندێ نییەو پاردە، چارەم نەماو چوومە پشتی تڕومبێلی و پاردە، لەبەختی من تڕومبێل سەر هەورازیش بوو، نەدەڕۆیی و نەدەڕۆیی، دوو سێ جاحێر بەوێ داهاتن و گۆتم: خێرتان دەگاتێ پارەکی پێوەنێن! باشبوو ڕەحمیان جولاو دەستیان بە پاردانێکرد، یەک چارێگی ڕەبەق تڕومبێلمان پاردا ئیشی نەکردو نەکرد، گۆتم: یاڕەبی خوایە زۆر شوکر ئەلحەمدولیللا، لەو دەمی پیکابەک بەوێ داهات، گۆتم: خێرت دەگاتێ ئەگەر ڕامانکێشی، گۆتی: وەی بەچاوان، هیچتان پێیە گوریسەک تێلەک؟ گۆتمە دختۆر شێرۆی: چت پێیە، گۆتی: سندوق بەس ئەتووی تێدانیە، پڕی شتە، وەڵلا شێرۆ یەکسەر چوو لە سندوقی گوریسەکی پتەوی ڕاکێشانێی دەرینا، یەکسەر لە پشتی پیکابی و لە پێشی بەڕازیلیمان هێخست، لە نیوچەوانە سێزدەکەی من، ئەوجارە پیکەب ئیشی نەکرد! هەر وەختبوو شێتبم، لە خەمان چووم لەبندیواری لێی ڕاکشام و گۆتم: خۆزگەم بەوەی ئێستا لەبن خۆرێیە! کابرای ساحێب پیکاب زۆر زگی بەمن سووتا، گۆتی: خەمی مەخۆ ناڕۆم هەتا کێشەی خۆم و خۆتان حەل نەکەم.
پاشی سعات و نیوەکی باشبوو پیکاب بەئیش کەت و ئەمەی لەدوو خۆی ڕاکێشا، دختۆر شێرۆ بەین بەین دەیدا گێڕ بەشکو ئیخۆمان بەئیش کەویتەوە، بەران فایدەی نەبوو، بەڕازیلی لێمان بووە بەرازی غەزری، لەخەمی تڕومبێلی دختۆر شێرۆی خەمی خۆم لەبیرکرد، دەمگۆ بەس تڕومبێلەکەی وی چابیتەوە قیڕسی لەمن!
لە شەقراوەی دەرچووین و گەیشتینە کاوانییان، وەختەکی تڕومبێلەکی پڕ چەکدار کەتە دوومان، بەپێشمان کەتەوەو بە لوولەی کلاشینکۆفی ئیشارەتیان داینێ کەوا ڕاوەستین، چارەمان نەما، پیکابەکە ڕایگرت و ئەمەش لەدوو وی ڕامانگرت، دوو چەکدار چوونە کن شوفێری پیکابی و دووش هاتنەکنەمە، گۆتیان: یاڵلا لەدوو ئەو تڕومبێلەیمە بڕۆن، ئیشمان هەیەو دەبی لەگەرمان بێن! شێرۆ گۆتی: کاکە نابینی پیکەب ڕامان دەکێشی، ئەمە بێینە کێندەرێ؟ کابرای چەکدار گۆتی: ئەوە کلاواتی خۆمانە، گوریستان تێهێخستیە، هەتا ئەمە هەرخەرەتێنن و برێین ئیش ناکا، یاڵلا لەدوومان وەرن، شێرۆ گۆتی: وەڵلا ئیش ناکا، یەعنی ئەتوو بەمن باوەڕ ناکەی؟ کابرا گۆتی: نەخێر، دەی ئەگەر ڕاست دەکەی سلفەکی لێدە! شێرۆ زۆر بە موسەیتڕی سلفی لێدا، وەڵلاهی بەڕازیلی سەگباب ڕاست ئیشی کرد! چەکدارەکە زۆر بەتوڕەیی چاوی لەناو چاوی دختۆر شێرۆی ناو گۆتی: عەیب ناکەی درۆی دەکەی؟
مایتی.[1]
⚠️ تێبینی: ئەم بابەتە بە ڕێنووسی سەرچاوەی ئاماژە پێکراو نووسراوە، کوردیپێدیا هیچ دەستکارییەکی نەکردووە!