Bibliotheek Bibliotheek
Zoek

Kurdipedia is de omvangrijkste Koerdische informatiebron!


Search Options





Geavanceerd zoeken      Toetsenbord


Zoek
Geavanceerd zoeken
Bibliotheek
Koerdische namen
Chronologie van de gebeurtenissen
Bronnen
Geopende items
Mijn verzamelingen
Activiteiten
Hulp bij het zoeken?
Publikatie
Video
Classificaties
Willekeurig artikel!
Verzenden
Stuur een artikel
Afbeelding verzenden
Survey
Uw mening
Contact
Wat voor informatie hebben wij nodig!
Standaarden
Algemene voorwaarden
Item Kwaliteit
Gereedschap
Over
Kurdipedia Archivists
Artikelen over ons!
Integreer Kurdipedia in uw website
Toevoegen / Verwijderen Email
Bezoekers statistieken
Item statistieken
Converteren van fonts
Converteren van kalenders
Spellingscontrole
Talen en dialecten van de paginas
Toetsenbord
Handige links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Talen
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Mijn account
Aanmelden
Lidmaatschap!
Wachtwoord vergeten!
Zoek Verzenden Gereedschap Talen Mijn account
Geavanceerd zoeken
Bibliotheek
Koerdische namen
Chronologie van de gebeurtenissen
Bronnen
Geopende items
Mijn verzamelingen
Activiteiten
Hulp bij het zoeken?
Publikatie
Video
Classificaties
Willekeurig artikel!
Stuur een artikel
Afbeelding verzenden
Survey
Uw mening
Contact
Wat voor informatie hebben wij nodig!
Standaarden
Algemene voorwaarden
Item Kwaliteit
Over
Kurdipedia Archivists
Artikelen over ons!
Integreer Kurdipedia in uw website
Toevoegen / Verwijderen Email
Bezoekers statistieken
Item statistieken
Converteren van fonts
Converteren van kalenders
Spellingscontrole
Talen en dialecten van de paginas
Toetsenbord
Handige links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Aanmelden
Lidmaatschap!
Wachtwoord vergeten!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Over
 Willekeurig artikel!
 Algemene voorwaarden
 Kurdipedia Archivists
 Uw mening
 Mijn verzamelingen
 Chronologie van de gebeurtenissen
 Activiteiten - Kurdipedia
 Help
Nieuwe item
Bibliotheek
Classificatie Van de Koerdische Muziek
04-08-2022
بەناز جۆڵا
Biografie
Venus Faiq
15-10-2018
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
De ıraakse Anfal - Campagne tegen de Koerden Feiten en nasleep (1988 - )
08-11-2016
هاوڕێ باخەوان
Biografie
Shwan Rashid Ahmad Gaffaf
23-10-2016
هاوڕێ باخەوان
Biografie
Shene Baban
09-03-2018
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
Oorlog en Vrede in Koerdistan
29-07-2013
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
Poëzie uit Koerdistan
16-09-2013
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
Koerdistan
22-04-2015
هاوڕێ باخەوان
Statistiek
Artikelen 518,707
Fotos 104,774
Boeken 19,297
Gerelateerde bestanden 97,585
Video 1,398
Plaatsen
Mardin
Bewijsstukken
Oproep aan onze politici: d...
Biografie
Shwan Rashid Ahmad Gaffaf
Bibliotheek
De ıraakse Anfal - Campagne...
Bibliotheek
Classificatie Van de Koerdi...
DÎROK Û CIHÊ ŞIKEFTA DÛDERÊ-DUDERIYÊ
Kurdipedia is geen rechtbank, het bereidt gegevens voor voor onderzoek en feitenonderzoek.
Groep: Artikkelen | Artikel taal: Kurmancî - Kurdîy Serû
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Warderen
Uitstekend
Heel goed
Gemiddeld
Armoedig
Slecht
Toevoegen aan mijn verzameling
Schrijf uw commentaar over dit item!
Aanpassingen
Metadata
RSS
Zoek in Google voor een afbeeldingen voor het geselecteerde item!
Zoek in Google voor het geselecteerde item!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

DÎROK Û CIHÊ ŞIKEFTA DÛDERÊ-DUDERIYÊ

DÎROK Û CIHÊ ŞIKEFTA DÛDERÊ-DUDERIYÊ
#MERWAN BEREKAT#
$Cihê Şikefta Dûderê – Duderiyê:$
Şikefta dûderê li çiyayê Lêlûn, herêma Çiyayê Kurmênc – #Efrîn#ê ye. Şikeft li geliyekî ji yên çiyayê Lêlûn ku ber bi rojava ve dadikeve ye. Şêniyê gundên çiyayê Lêlûn ji wî geliyî re dibêjin Geliyê Şikefta Dûderê. Ango gelî bi navê şikeftê hatiye binavkirin.
Geliyê Dûderê bi rîf, zinar û pesarên kevirî ye. Şikefta Dûderê li rîfê başûr di kevirekî mezin de ye. Berê wê ber bi bakur ve ye. Di geliyê Dûderê de bêhtirî şikeftekê hene. Şikefta Dûderê ji hemiyan mezintir û firehtir e.
Şikefta Dûderê /15 km/ li başûrê bajarê Efrînê dikeve. Li rojhilat başûrê gundê Bircê û rojavayê gundê Biradê dikeve. Dor /12 km/ li başûr rojhilatê girê Endarê yê kevnar dikeve.
Rûberê şikefta Dûderê /60 x 40/ mitrî ye, ango /2400/ m2. Li gor zanyarê Japonya “Takîra Akazawa” şikefta Dûderê ji hemû şikeftên serdema kevirî ya pêşîn mezin, fireh û kûrtir e. Bilindahiya cihê şikeftê ji ser rûyê deryayê 500 m e.
$Navlêkirin:$
Li gor hatiye nasîn du dergehên şikeftê hene. Deriyek ber bi bakur û yê din li ser banê şikeftê li aliyê rojava başûr e. Ji lewra jî, bi şikefta “Duderiyê”hatiye binavkirin. Gelo ev navlêkirin rast e? Heger ne rast be, gelo navê wê yê rast çi ye?
Hemû lêkolînvan, dîroknas û nivîskaran navê şikeftê “Duderî”bikar anîne. Wan ew nav bêhtir ji tîma lêgeriyan û vekolanê ya ku di şikeftê de kar kiriye wergirtine. Vêca wê tîmê jî, ew nav ji hin kesên herêmê wergirtine. Ango di derbarê navlêkirina şikeftê de xwe newestandine, ta ku navê wê yê rast binasin.
Navê şikeftê yê rast û durust DÛDER e. Ji (dû + der) pêk tê. Ev ne nêrîneke tewşane ye, lêbelê rastiya navê şikeftê ye. Li sedsalên 18 û 19 şivanên gundên çiyayê Lêlûn li demsalên zivistan û buharê pezê xwe dibirin û derdora geliyê Dûderê diçêrandin. Bi şev pezê xwe di şikeftê de mexel dikirin. Hîngê serûberê çiyayê Lêlûn daristaneke ji darên xwezayî bû. Şivanan êzing kom dikirin û di şikeftê de agir vêdixistin. Dû di deriyê şikeftê re derdiket. Carinan bi roj jî agir tê de vêdixistin, dema ku gundiyan dû didîtin, digotin:” Ha ha dû ji şikeftê tê der”. Ango şivanan agir di şikeftê de vêxistine. Ji hîngê ve nav li şikeftê kirine şikefta Dûderê. Ev rastî li ser zimanê kê hatiye?
Di sala 1989`an Zayînê de, ez li gundê Biradê mamosteyê dibistana seretayî bûm. Li rojeke ji yên meha Mijdarê ez û çend xortên ji gundê Biradê, em çûn li aliyê rojavayê gund li kuvarkan geriyan. Li wê çûn û gerînê em gihîştin şikefta Dûderê û nîv demjimêrê tê de rûniştin. Tevî ku şikeft /7 km/ li rojava bakurê gundê me Soxanekê ye, lê ew cara yekem bû min dît. Ez jî wekî gelek mirovan dildarê xweza û şûnewaran im. Şikeftê pir bala min kişand, lê navê wê bêhtir.
Li salên /1989 – 1990 – 1991an Zayînê/ ên ku ez li gundê Biradê mamoste bûm, li rojên bêhnvedanê ez diçûm gundên nêzîkî gundê Biradê. Min stranên folklorî ji kalemêr û pîrejinan werdigirtin û li ba xwe tomar dikirin. Di ber komkirina stranan re min wateya navên balkêş ên xaknîgariya wê deverê ji kesên temenmezin dipirsî û li ba xwe tomar dikirin.
Li gundê Biradê Eliyê Şemo hebû û hîngê temenê wî nêzîkî 80`î salî bû. Min carekê wateya navlêkirina şikefta Dûderê jê pirsî. Ji min re wiha got: “Şivanên gundên Şêrewan li demsalên zivistan û buharê pez dibirin li aliyê geliyê şikefta Dûderê pez diçêrandin. Bi şev pez di hindurê şikeftê de mexel dikirin. Li şevên pirserma ji bo xwe germ bikin, agir di hindurê şikeftê de vêdixistin. Carinan bi roj nemaze li zivistanê agir vêdixistin û dû di deriyê şikeftê yê jorîn re derdiket. Heger me dû didît, me dizanî ku şivan di şikeftê de ne û me digot: Ha ha dû ji şikeftê tê der. Piştre şêniyê gundên Şêrewa nav lê kirin şikefta Dûderê.”
Ji bo ez wateya navlêkirina şikefta “Dûderê”bêhtir teqez bikim, di sala 1994`an Zayînê de, min ji Hemûdê Hiso apê bavê xwe yê ku li sala 1893`an ji dayîk bûbû, wateya navlêkirina şikeftê pirsî. Wî jî ne kêm û ne zêde wekî Eliyê Şemo ji min re rava kir. Piştre min ji kesên temenmezin ji gundên Şêrewa wekî Hesenê Hec Nasro ji gundê Birca Heyder, ji Bekirê Bodeq ji Gundê Mezin, ji Ehmedê Zeloxê ji gundê Kefer Nebû û gelekên din navlêkirina şikeftê pirsî. Hemûyan teqez kirin ku navê wê “Dûder”e.
Ji ber ku şikefta Dûderê ji gundê Birca Evdêl ve nêzîk e, min xwest çîroka navlêkirina şikeftê ji hin kesên temenmezin ên ji wî gundî jî bipirsim. Carekê derfet lê hat û min ji Hesenê Oso pirsî. Ji min re got: “Dema ku em biçûk bûn, me jê re digot şikefta Dûderê. Lê niha jê re dibêjin şikefta Duderiyê.”
Ez bêhtirî deh caran çûme şikefta Dûderê û ya dawî li havîna 2017`an bû. Baş diyar e ku ji kevnar de tenê deriyekî şikeftê hebû. Piştre ji encama diyardeyeke suriştî wekî erdhejîn an herifînekê aliyê rojava başûr vekirinek çêbûye. Ango berê tune bû. Ta niha bermayên wê herifînê ji keviran wek xwe mane. Hin nivîskar û lêkolînvanên ku li ser Şikefta Dûderê nivîsandine, dibêjin ku deriyê jorîn rojina şikeftê ye. Lê nêrîna wan tucarî cihê xwe nagire. Çima? Ji ber ku şikefta Dûderê xwezayî ye rola mirovan di çêkirina wê de nîne. Ya din, vekirina ku ji encama herifînê çêbûye, tucarî ne rojinan e.
Şikefta Dûderê û Mirovên Niyandirtal:
Di 23`ê meha Tebaxa 1978`an Zayînê de, tîmeke lêgerînê ya hevbeş Japonya û Sûrî di şikefta Dûderê de dest bi karê vekolanê kirin. Piştî 16 salan ji vekolandinê û bi şêweyekî ne hertimî, qereqodê zarokekî têde vedîtin. Zanyarê di wî warî de şaraza “Takîra Akawaza”serokê wê şanda şûnewarî bû. Lêkolîneke zanistî li ser wî qereqodî çê dikin. Di encamê de diyar dibe ku qereqod li serdema mirovên Niyandirtal di şikeftê de hatiye binaxkirin. Ji lewra jî, vedîtina wî qereqodî ji aliyê tîma lêgeriyanê û zanyarên cîhanê yên ku bi dîroka mirovên Niyandirtal bendewar in, dibe bûyereke cîhanî û pir girîng.
Zanyarê Japonya “Takîra Akazawa”li bajarê Helebê sala 1996`an Zayînê, li ser vedîtina zarokê şikefta Dûderê semînerek da. Bi rêya dostekî xwe ez li wê semînerê beşdar bûm û min semîner bi deng li kasêtekê tomar kir. Ew kasêt ta niha li ba min parastî ye. Takîra Akazawa di wê semînera xwe de dibêje: “Tîma hevbeş ya Japonya-Sûrî ya ku 16 salên di şikefta Dûderiyê de kar dike, di meha Tebaxê sala 1993`an Zayînê, qereqodê zarokekî Niyandirtal vedîtiye. Dîroka wî vediger /200 – 40/ hezar sal berî zayînê. Piştî lêkolîneke bi horbînî û zanyarî diyar bû ku dirêjiya zarok /80 sm/ e. Li gor pîvana diranên zarokê Dûderiyê diyar dibe ku di temenê dusaliyê de mirî ye. Lê nayê nasîn kur an keç bû. Li gor têgihîştina me lezbûna meşa zarok di her kêlîkekê de /160 sm/ bû”. Ev beşekî kurt ji semînerê ye.
$Hewildana Guherîna Navê Şikeftê:$
Berî ku şanda Japonya-Sûrî di şikefta Dûderê de dest bi karên lêgeriyan û vekolanê bike, ji şêniyê gundê Birca Evdêl navê şikeftê pirsîbûn. Jê re gotibûn ji ber ku du deriyên şikeftê hene navê wê Duderiyê ye. Hîngê şandê navê şikeftê wekî jê re hatibû gotin tomar kir. Dema ku navê wê di ragihandin û li ser zimanê zanyarê Japonya”Takîra Akazawa”hate gotin, ji ber ku nav bi kurdî ne bi erebî bû li heza wezareta çandê û navendên şûnewarî yên Sûrî nehat. Hîngê Necah El-Etar serok wezîra çandê bû. Bêhtirî carekê bi zanyarê Japonya “Takîra Akazawa”re têkil bû da ku navê şikeftê Duderî bi “Elhederiyê”biguhêre. Her wiha, berpirsên navendên şûnewarî yên dewleta Sûriyê jî ketin wê hewildanê. Lê Takîra Akazawa biryar da ku navê şikeftê Duderî bimîne.
$Şikefta Dûderê piştî 18`ê Adara 2018`an:$
Di 18`ê Adara 2018`an de, dewleta Tirkiyeyê herêma Çiyayê Kurmênc – Efrîn dagir kir. Berî dagirkirinê deriyê şikefta Dûderê bi deriyekî hesinî û mezin hatibû parastin. Lê mirov dikarî di nav valahiyên wî derî re têketa hindurê şikeftê. Piştî dagirkirina Efrînê ji aliyê dewleta Tirkiyê ve, çeteyên wê yên çekdar ku navê rikberiya Sûrî li xwe kirine, deriyê şikeftê yê hesinî ji hev kirin û birin firotin. Bi mebesta ku li tiştên şûnewarî digerin, serûberê hindurê şikeftê kolan û serûbinî hev kirin.[1]
Dit item werd in het (Kurmancî - Kurdîy Serû) geschreven, klik op het pictogram om het item te openen in de originele taal!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Dit item is 524 keer bekeken
HashTag
Bronnen
[1] Website | Kurmancî - Kurdîy Serû | موقع https://nlka.net/- 08-01-2023
Gerelateerde bestanden: 4
Gekoppelde items: 1
Datum & Gebeurtenisen
Technical Metadata
Item Kwaliteit: 99%
99%
Toegevoegd door ( ئاراس حسۆ ) op 08-01-2023
Dit artikel is beoordeeld en uitgegeven door ( سارا ک ) op 08-01-2023
Dit item is voor het laatst bijgewerkt door ( سارا ک ) op: 08-01-2023
URL
Dit item is volgens Kurdipedia's Standaarden nog niet afgerond en verder moet het herzien/aangepast worden!
Dit item is 524 keer bekeken
Attached files - Version
Type Version Toegevoed door
Bestaandsfoto 1.0.1172 KB 08-01-2023 ئاراس حسۆئـ.ح.
Kurdipedia is de omvangrijkste Koerdische informatiebron!
Bibliotheek
Irakese vluchtelingen in Nederland
Biografie
Araz Talib
Artikkelen
Turkse aanval in Syrië moet Koerden breken
Bibliotheek
Werkbezoek Iraaks Koerdistan
Artikkelen
Turkse grondtroepen trekken noordoosten van Syrië binnen
Bibliotheek
De ıraakse Anfal - Campagne tegen de Koerden Feiten en nasleep (1988 - )
Artikkelen
Sherefxane Bedlisi: vader van de geschiedenis
Afbeelding en tekst
Gevangene van het Turkse leger tijdens de Dersim opstand. (1938)
Biografie
Shwan Rashid Ahmad Gaffaf
Afbeelding en tekst
Koerdische vrouwen aan de oever van de Kaspische Zee begin 20e eeuw
Artikkelen
Ook in Iraaks Koerdistan volgt macht de lijn van het bloed
Biografie
Shene Baban
Bibliotheek
Classificatie Van de Koerdische Muziek
Bibliotheek
Oorlog en Vrede in Koerdistan

Actual
Plaatsen
Mardin
25-08-2012
هاوڕێ باخەوان
Mardin
Bewijsstukken
Oproep aan onze politici: doorbreek het stilzwijgen rond Afrin
23-03-2018
هاوڕێ باخەوان
Oproep aan onze politici: doorbreek het stilzwijgen rond Afrin
Biografie
Shwan Rashid Ahmad Gaffaf
23-10-2016
هاوڕێ باخەوان
Shwan Rashid Ahmad Gaffaf
Bibliotheek
De ıraakse Anfal - Campagne tegen de Koerden Feiten en nasleep (1988 - )
08-11-2016
هاوڕێ باخەوان
De ıraakse Anfal - Campagne tegen de Koerden Feiten en nasleep (1988 - )
Bibliotheek
Classificatie Van de Koerdische Muziek
04-08-2022
بەناز جۆڵا
Classificatie Van de Koerdische Muziek
Nieuwe item
Bibliotheek
Classificatie Van de Koerdische Muziek
04-08-2022
بەناز جۆڵا
Biografie
Venus Faiq
15-10-2018
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
De ıraakse Anfal - Campagne tegen de Koerden Feiten en nasleep (1988 - )
08-11-2016
هاوڕێ باخەوان
Biografie
Shwan Rashid Ahmad Gaffaf
23-10-2016
هاوڕێ باخەوان
Biografie
Shene Baban
09-03-2018
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
Oorlog en Vrede in Koerdistan
29-07-2013
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
Poëzie uit Koerdistan
16-09-2013
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
Koerdistan
22-04-2015
هاوڕێ باخەوان
Statistiek
Artikelen 518,707
Fotos 104,774
Boeken 19,297
Gerelateerde bestanden 97,585
Video 1,398
Kurdipedia is de omvangrijkste Koerdische informatiebron!
Bibliotheek
Irakese vluchtelingen in Nederland
Biografie
Araz Talib
Artikkelen
Turkse aanval in Syrië moet Koerden breken
Bibliotheek
Werkbezoek Iraaks Koerdistan
Artikkelen
Turkse grondtroepen trekken noordoosten van Syrië binnen
Bibliotheek
De ıraakse Anfal - Campagne tegen de Koerden Feiten en nasleep (1988 - )
Artikkelen
Sherefxane Bedlisi: vader van de geschiedenis
Afbeelding en tekst
Gevangene van het Turkse leger tijdens de Dersim opstand. (1938)
Biografie
Shwan Rashid Ahmad Gaffaf
Afbeelding en tekst
Koerdische vrouwen aan de oever van de Kaspische Zee begin 20e eeuw
Artikkelen
Ook in Iraaks Koerdistan volgt macht de lijn van het bloed
Biografie
Shene Baban
Bibliotheek
Classificatie Van de Koerdische Muziek
Bibliotheek
Oorlog en Vrede in Koerdistan
Folders
Biografie - Geslacht - Vrouw Biografie - Natie - Koerd Artikkelen - Provincie - West Koerdistan Bibliotheek - Provincie - Buitenland Bewijsstukken - Provincie - Buitenland Bibliotheek - Provincie - Netherlands Biografie - Mensen type - Politieke activist Bibliotheek - Soort document - Originele taal Artikkelen - Soort document - Originele taal Bewijsstukken - Soort document - Originele taal

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Contact | CSS3 | HTML5

| Pagina wordt gegenereerd in: 0.344 seconde(n)!