Bibliotheek Bibliotheek
Zoek

Kurdipedia is de omvangrijkste Koerdische informatiebron!


Search Options





Geavanceerd zoeken      Toetsenbord


Zoek
Geavanceerd zoeken
Bibliotheek
Koerdische namen
Chronologie van de gebeurtenissen
Bronnen
Geopende items
Mijn verzamelingen
Activiteiten
Hulp bij het zoeken?
Publikatie
Video
Classificaties
Willekeurig artikel!
Verzenden
Stuur een artikel
Afbeelding verzenden
Survey
Uw mening
Contact
Wat voor informatie hebben wij nodig!
Standaarden
Algemene voorwaarden
Item Kwaliteit
Gereedschap
Over
Kurdipedia Archivists
Artikelen over ons!
Integreer Kurdipedia in uw website
Toevoegen / Verwijderen Email
Bezoekers statistieken
Item statistieken
Converteren van fonts
Converteren van kalenders
Spellingscontrole
Talen en dialecten van de paginas
Toetsenbord
Handige links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Talen
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Mijn account
Aanmelden
Lidmaatschap!
Wachtwoord vergeten!
Zoek Verzenden Gereedschap Talen Mijn account
Geavanceerd zoeken
Bibliotheek
Koerdische namen
Chronologie van de gebeurtenissen
Bronnen
Geopende items
Mijn verzamelingen
Activiteiten
Hulp bij het zoeken?
Publikatie
Video
Classificaties
Willekeurig artikel!
Stuur een artikel
Afbeelding verzenden
Survey
Uw mening
Contact
Wat voor informatie hebben wij nodig!
Standaarden
Algemene voorwaarden
Item Kwaliteit
Over
Kurdipedia Archivists
Artikelen over ons!
Integreer Kurdipedia in uw website
Toevoegen / Verwijderen Email
Bezoekers statistieken
Item statistieken
Converteren van fonts
Converteren van kalenders
Spellingscontrole
Talen en dialecten van de paginas
Toetsenbord
Handige links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Aanmelden
Lidmaatschap!
Wachtwoord vergeten!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Over
 Willekeurig artikel!
 Algemene voorwaarden
 Kurdipedia Archivists
 Uw mening
 Mijn verzamelingen
 Chronologie van de gebeurtenissen
 Activiteiten - Kurdipedia
 Help
Nieuwe item
Bibliotheek
Classificatie Van de Koerdische Muziek
04-08-2022
بەناز جۆڵا
Biografie
Venus Faiq
15-10-2018
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
De ıraakse Anfal - Campagne tegen de Koerden Feiten en nasleep (1988 - )
08-11-2016
هاوڕێ باخەوان
Biografie
Shwan Rashid Ahmad Gaffaf
23-10-2016
هاوڕێ باخەوان
Biografie
Shene Baban
09-03-2018
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
Oorlog en Vrede in Koerdistan
29-07-2013
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
Poëzie uit Koerdistan
16-09-2013
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
Koerdistan
22-04-2015
هاوڕێ باخەوان
Statistiek
Artikelen 521,124
Fotos 105,362
Boeken 19,613
Gerelateerde bestanden 98,322
Video 1,417
Plaatsen
Mardin
Bewijsstukken
Oproep aan onze politici: d...
Biografie
Shwan Rashid Ahmad Gaffaf
Bibliotheek
De ıraakse Anfal - Campagne...
Bibliotheek
Classificatie Van de Koerdi...
Kurteyek ji dîroka Mukrîyan
Kurdipedia garandeert het recht op openbare informatie voor elk Koerdisch individu!
Groep: Artikkelen | Artikel taal: Kurmancî - Kurdîy Serû
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Warderen
Uitstekend
Heel goed
Gemiddeld
Armoedig
Slecht
Toevoegen aan mijn verzameling
Schrijf uw commentaar over dit item!
Aanpassingen
Metadata
RSS
Zoek in Google voor een afbeeldingen voor het geselecteerde item!
Zoek in Google voor het geselecteerde item!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Kurteyek ji dîroka Mukrîyan

Kurteyek ji dîroka Mukrîyan
$Kurteyek ji dîroka Mukrî yan$
#Kakşar Oremar#
Kurdistana Mukrî yek ji navendên çalak û bajarvaniya Kurdistanê ye ku bi axa xwe ya dewlemend û deştên çerandinê yên tije ber ji herêmên avedan ên Îranê û bi av û hewaya xwe ya dîmenên dilkêş ên xwezayê ye
#Mukriyan# li Kurdistanê herêmeke naskirî ye ku navenda wê Mahabad an jî paytexta komara sala 1946’an a Kurdistanê ye. Yek ji deverên ku serhildanên siyasî lê çêbûne û nasnameya kurdan a neteweyî deyndarê wê xebata jin û mêrên herêma navbirî ye. Di qadên civakî, aborî û siyasî Mukriyan yek ji herêmên berçav li Îranê ye. Ji bo wê jî siyaseta dewletê (ji dema Sefewiyan heta roja îro) li dijî avedanî û pêşketina wê herêmê bûye.
Bi kurtî dîroka herêmê wiha ye: Kurdistana Mukrî yan jî welatê Mukrî herêmeke li rojhilatê Kurdistanê ku ji bakur bi derya Ûrmiyeyê û Selmasê (Şapur), ji başûr bi herêmên Pişder û Sinendec, ji rojava bi Şarezor (Zul) û ji Rojhilat jî bi deştên Efşar û Miyanduaw ve hevsinore. Sînorên sirûştî ên herêma Mukriyan ev ên jêrin: Li bakur gola Ûrmiyeyê, ji başûr rûbarê Cexto, ji rojhilat çiyayên bilind ên Zagros û ji rojava jî deşt û zeviyên berfireh û bixêr yên Kurdistanê. Di dîroka çand û wêjeya Mukriyan de Îbrahîm Efxemî der heqê xwezaya Kurdistanê de bi zimanekî xweşik wiha nivîsandiye: “Li vê herêmê (Kurdistana Mukrî) sirûşt li hemberî mirov hakim û girêdana rêzeçiyayên bihevre girêdayî, îmkana hemû cûrên çalakiyan ji wan standine.
Rê yan jî cade bi bilindahiyên xwar û xîç û tije astengiyên çiyayan re li hev hatine û çiqas ku em ji rojhilat ber bi rojava ve biçin, zêdebûna hatin-çûyîna li herêmên bilind kêmtir dibe û rêvîngên ku ji vê herêmê derbas dibin wan zehmetiyên derbasbûna ji cihên bilind baş dibînin.’ Li herêmê ku wekî di dîtina yekê de weke cenetê tê ber çav, piraniya gundan di dilê çiya û deşt û herwiha di etmosfêrekî girtî de hatine çêkirin. Ev rewş jî bûye sebeba wê hindê da ku rûbarê malan kêmtir be an jî mal biçûktir bên duristkirin. Di nîva meha sibatê de ew befrên ku di dirêjahiya mehên payîz û zivistanê de serê çiyan girtine ji ber germa zêde hêdî-hêdî dihelin û piravbûna rûbar û ava gundan zêdetir dibe. Her wiha dibe sedema belavnebûna nifûs û gundiyan. Bi awayekî ku pir kem tê dîtin ku gundên wira hejmara malên xwe ji 30 malan derbas bike, lê niha carna hinek gund hene ku hejmara malên têde digehe 50-60 malan jî.
Heta ji ber bilindbûna çiyayan û xwariya wan ya zêde, çem an jî rûbar piranî di rêyekê de hereketê nakin û gundî nikarin bi qasî ku lazime ji bo karê çandiniyê sûdê ji ava wan rûbaran bistînin. Neçar ji bo avdaniya zeviyên xwe ji amrazên weke motorpomp, bîrên kûr û tiştên weke wan sûdê distînin û li deverên ku av zêde heye û derfetên karê çandiniyê ji cotyaran re çêkirine, hejmara nifûsa rûniştvanan jî zêdetir e. Hêşta jî reng û rûyê jiyana li wir ewqas nehatiye gûherandin ku mirov nekare ferqên mezin di navbera çînên civakê de li wira nebîne. Hinek gundî sê danên salê ji bo debara jiyana xwe li ser erdê feodal û dewlemendan kar dikin lê di dawiyê de jî ne xwediyê mal, jiyan an jî samanekî wisa ne ku bikarîbin salekê îdara xwe bikin!..
$Av û hewayê Mukriyan$
Ji taybetmendiyên av û hewayê van herêman havînên pir germ û zivistanên sar û qeşagirtî ne. Pîleya herî bilind piranî 5/38 li ser sifrê û carna jî ji wê derbas dibe û pileya herî kêm a ku hemû salê hatiye dîtin ku 20 pîle di bin sifrê de ye. Ev karê han dibe sedem ku erdê pirxêr û bêr yê Kurdistana Mukrî pir bedew û xweşik bê ber çavan. Bihar û zivistan demsalên herî dirêj yên vê herêmê ne. Pîleya herî bilind a germê di tîrmehê de û pîleya herî kêm jî di meha Befranbarê de ye. Navgîna germa salan e li vê herêmê 13/5 pile ye. Bi awayekî navincî 45 roj ji salê ji esman befr û baran dibarine ser erdê ku ev hejmar li deverên bilind yên ser sinor zêdetir dibe. Zêdebûna barînê li cihên cur bi cur û di demsalan de, ji hev cuda ye. Meselen piraniya baranê li Mahabad di mehên kanûn, sibat û adarê de ye. Ger li rojên bêbaran binêrîn aşkera dibe ku Mukriyan erdekî hişk û bêave û ev faktor jî bûye sedem ku hejmara nifûsê li herêmên wê ji hev cuda be. Yanî li hinek navçeyan zêde û li hinekan jî kê kes dijîn. Kurdistana Mukrî yek ji navendên çalak û bajarvaniya Kurdistanê ye ku bi axa xwe ya dewlemend û deştên çerandinê ên tije xêr ji herêmên avedan yên Îranê û bi av û hewayê xwe yê letîf û dîmenên dilkêş yên xwe, jin û mêrên wiha perwerde kirine ku di dirêjahiya dîrokê de ji parêzvanên fîdakar ên van sinor û welêt bûne.
$Emîr Şerfxan û Mukriyan!$
Bi nêrîna min şirove an jî îzaha ku cara yekê Emîr Şerfexan Îbn Şems Eledînê Bitlîsî di pirtûka Şefnameyê de kiriye, derheqa peyva Mukrî de durist nîne. Wî peyva Mukrî bi peyva ’mekirbaz’ ku di zimanê tirkî de tê wateya hîleger û sextekar şaş fam kiriye û Emîr Seyfedînê Mukrî wek kesekî hîleker û sextekar binav kiriye!.. Di dîroka Kurdistanê de Dr. Sidîqî der heqê peyva Mukriyan û koka wê de wiha nivîsandiye. Li gorî nêrîna mamoste Cemîl Rojbeyanî, Mukriyan ji du peyvên Mog (Mager an jî Magî) û Riyan pêk hatiye û çimkî di çaxê beriya îslamê de, agirdanaka mezin a Azergûşseb li Textê Silêman bûye û Yersan Moger û mezinên olî yên Zerdeştî di vê rêyê de hatin û çûyîna wê agirdankê kirine, ji ber wê jî ew wek “ Mog Rî Yan” yanî rêya hatin û çûyîna Mogan binav kirine ku piştre bûye Mukriyan.
Di vê der barê de nemir Husên Huzinî Mukriyan di dîroka Atroyat de dinivîse: “… Ev peyv ji Mehakariyan hatiye û weke diyar yek ji qebîleyên Aşûr-Mad bûne.(mimkûn e jî ku ev peyva Mahkariyan ji Mahdagî ’meha çiya’ hatibe ku li nêzî kela Qasimloyê ye û ji wan Medan re hatiye gotin ku li wira jiyane û wek Mahkariyan hatine binavkirin.) Der heqê desthilatdarên Mukrî de Şerfxan Ibin Şemsedînê Bidlîsî di pirtûka Şerfnamê, anku dîroka berfireh a Kurdistanê de wiha nivîsandiye.” Li ser navê hakimên Mukrî bi gotina mezin û feqiyên şerîetê koka hakimên Mukrî digehe qebîleya Mukiriye ku li herêmên Şarezor dijîn û li gor hinek gotinên din ên rast ji hakimên Baban hatiye. Wekî tê gotin kesek binavê Sêyfedîn ku mirovekî hîleker û kesekî durû bûye gelek ji eşîreta Baban, komek sultan û eşîretên din yên Kurdistanê li dora xwe kom û herêma Diryas ji tayîfa Çabqilo standine û herêma Dole Barîk û herêma Axtacî û Îltemor û Sildoz bi Diryasê ve girê dane û tayfên ku li dora wî kom bûne bi navê Mukrî hatine nas kirin. Di destpêla sedsala heştemîn a Hicrî de herêma Mukriyan ji bajarên jêr pêk hatibû: Oşneviye (Şino), Lacan (Pîranşar), Neqede, Ûrmiye, Sayîn Qela, Miyanduaw, Serdeşt, Bokan û Sawcbilax an jî Mahabad. Di çaxê hêriş, talankarî û desthilatdariya Megolan de piraniya xelkê van herêman hatine kuştin û di çaxê Ak Koyunlu û Kere Koyunlu kurdên Mukrî bi şer û lêdan hemû erdê xwe ji wan standin û alahelgir û qehremanê van serkeftinan Mîr Seyfedînê Mukrî bûye. Dr. Sidîqî nivîskarê pirtûka Kurd û Kurdistan di vê derbarê de wiha dibêje: “Mukrî navê yek ji tayfeyên kurd e ku sê tîre ne; Mengur, Mameş û Pişder ku li herêma Mahabad û Banê dijî û piranî karê çandinî û pezdariyê dikin. Di demên berê de hikûmeta Mukriyan di destên wan da bû û piraniya wan mêrên netirs û dilêrin û ji vê tayfê kesayetiyên mezin û navdar rabûne.”[1]
Azadiya Welat
Dit item werd in het (Kurmancî - Kurdîy Serû) geschreven, klik op het pictogram om het item te openen in de originele taal!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Dit item is 478 keer bekeken
HashTag
Bronnen
[1] Website | Kurmancî - Kurdîy Serû | موقع https://rewanbej.com/- 03-02-2023
Gekoppelde items: 3
Groep: Artikkelen
Publication date: 05-12-2014 (10 Jaar)
Boek: Cultuur
Boek: Geografie
Provincie: Oost Koerdistan
Publication Type: Born-digital
Soort document: Originele taal
Technical Metadata
Item Kwaliteit: 99%
99%
Toegevoegd door ( ئاراس حسۆ ) op 03-02-2023
Dit artikel is beoordeeld en uitgegeven door ( زریان سەرچناری ) op 03-02-2023
Dit item is voor het laatst bijgewerkt door ( ئاراس حسۆ ) op: 03-02-2023
URL
Dit item is volgens Kurdipedia's Standaarden nog niet afgerond en verder moet het herzien/aangepast worden!
Dit item is 478 keer bekeken
Attached files - Version
Type Version Toegevoed door
Bestaandsfoto 1.0.1185 KB 03-02-2023 ئاراس حسۆئـ.ح.
Kurdipedia is de omvangrijkste Koerdische informatiebron!
Biografie
Araz Talib
Bibliotheek
De ıraakse Anfal - Campagne tegen de Koerden Feiten en nasleep (1988 - )
Artikkelen
Turkse grondtroepen trekken noordoosten van Syrië binnen
Artikkelen
Sherefxane Bedlisi: vader van de geschiedenis
Afbeelding en tekst
Gevangene van het Turkse leger tijdens de Dersim opstand. (1938)
Bibliotheek
Irakese vluchtelingen in Nederland
Bibliotheek
Oorlog en Vrede in Koerdistan
Biografie
Shene Baban
Bibliotheek
Werkbezoek Iraaks Koerdistan
Afbeelding en tekst
Koerdische vrouwen aan de oever van de Kaspische Zee begin 20e eeuw
Artikkelen
Turkse aanval in Syrië moet Koerden breken
Bibliotheek
Classificatie Van de Koerdische Muziek
Biografie
Shwan Rashid Ahmad Gaffaf
Artikkelen
Ook in Iraaks Koerdistan volgt macht de lijn van het bloed

Actual
Plaatsen
Mardin
25-08-2012
هاوڕێ باخەوان
Mardin
Bewijsstukken
Oproep aan onze politici: doorbreek het stilzwijgen rond Afrin
23-03-2018
هاوڕێ باخەوان
Oproep aan onze politici: doorbreek het stilzwijgen rond Afrin
Biografie
Shwan Rashid Ahmad Gaffaf
23-10-2016
هاوڕێ باخەوان
Shwan Rashid Ahmad Gaffaf
Bibliotheek
De ıraakse Anfal - Campagne tegen de Koerden Feiten en nasleep (1988 - )
08-11-2016
هاوڕێ باخەوان
De ıraakse Anfal - Campagne tegen de Koerden Feiten en nasleep (1988 - )
Bibliotheek
Classificatie Van de Koerdische Muziek
04-08-2022
بەناز جۆڵا
Classificatie Van de Koerdische Muziek
Nieuwe item
Bibliotheek
Classificatie Van de Koerdische Muziek
04-08-2022
بەناز جۆڵا
Biografie
Venus Faiq
15-10-2018
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
De ıraakse Anfal - Campagne tegen de Koerden Feiten en nasleep (1988 - )
08-11-2016
هاوڕێ باخەوان
Biografie
Shwan Rashid Ahmad Gaffaf
23-10-2016
هاوڕێ باخەوان
Biografie
Shene Baban
09-03-2018
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
Oorlog en Vrede in Koerdistan
29-07-2013
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
Poëzie uit Koerdistan
16-09-2013
هاوڕێ باخەوان
Bibliotheek
Koerdistan
22-04-2015
هاوڕێ باخەوان
Statistiek
Artikelen 521,124
Fotos 105,362
Boeken 19,613
Gerelateerde bestanden 98,322
Video 1,417
Kurdipedia is de omvangrijkste Koerdische informatiebron!
Biografie
Araz Talib
Bibliotheek
De ıraakse Anfal - Campagne tegen de Koerden Feiten en nasleep (1988 - )
Artikkelen
Turkse grondtroepen trekken noordoosten van Syrië binnen
Artikkelen
Sherefxane Bedlisi: vader van de geschiedenis
Afbeelding en tekst
Gevangene van het Turkse leger tijdens de Dersim opstand. (1938)
Bibliotheek
Irakese vluchtelingen in Nederland
Bibliotheek
Oorlog en Vrede in Koerdistan
Biografie
Shene Baban
Bibliotheek
Werkbezoek Iraaks Koerdistan
Afbeelding en tekst
Koerdische vrouwen aan de oever van de Kaspische Zee begin 20e eeuw
Artikkelen
Turkse aanval in Syrië moet Koerden breken
Bibliotheek
Classificatie Van de Koerdische Muziek
Biografie
Shwan Rashid Ahmad Gaffaf
Artikkelen
Ook in Iraaks Koerdistan volgt macht de lijn van het bloed
Folders
Bewijsstukken - Soort document - Originele taal Bewijsstukken - Dialect - Nederlands Bewijsstukken - Document style - Gedrukt Bewijsstukken - Provincie - Buitenland Bewijsstukken - Partij - PIJAK Bibliotheek - Provincie - Buitenland Bibliotheek - Boek - Verslag Bibliotheek - Dialect - Nederlands Bibliotheek - PDF - Ja Artikkelen - Boek - Koerdische kwestie

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Contact | CSS3 | HTML5

| Pagina wordt gegenereerd in: 0.453 seconde(n)!