وەشەسیا یام وەشەویس
نویستەی: # ناجح گوڵپی#
چاوەختۆن هەورامی نویستەی دەسش پەنە کەردەنوە فرێوە جە قەڵەمبەدەسە هەورامیەکان منویسا وەشەویس. پیٛسەو: میٛمانە وەشەوسیەکا خیٛربەیدیٛ، برای وەشەوسیم. با بزانمیٛ ئی وەشویسما چکوٙ ئاوردەن، ئەکید وەرو کوگیری وزاڵی زوانو کوردی ملو زوانو هەورامیرە ئی واتیٛ یاگیٛش گیٛرتیٛنە (وەش) هەورامین (ویست) کوردین. وەش یاوەرنامیٛنە چەنی قەدو چەمەو (ویستن- ویست) یوٙشا گیٛرتەن و وەش بیەن، کوردینە ماچا خۆشەویستBeloved ، وەلێم وەرو ئانەی زوانو ئیٛمە هەرمانەش سەر نەکریێنە و یاونایش نەبیەن، سەرو زوانو بڕێ کەساوە بە سەقەتی یاگیٛش گیٛرتیٛنە خۆشەکەشا هوٙرگیٛڵنان پەی وەشی و وەلێم ویستەکەشا نەتاوان بنیاشرە هەر پیٛسەو ویٛش ماچاشەوە (وەشە ویست) شوٙنیەرە سەرنجە بدەیمیٛ (ت) هەمیشە گمە مەبوٙنە زوانو هەورامینە پەوکای پیٛسەو (وەشەویس) مەنوٙوە. پەی نمونەی دەس: دەست، مستەفا: مسەفا، بەستەی: بەسەی... جا با بزانمیٛ ڕیٛخەو (ویستن) کامەن، مەبوٙنە بە(وێ) (دەمەویٛ) (دە و مە) لامشانیٛ و (ویٛ) بە تەنیا مەمانوٙوە، هەڵبەت ئینە بەیاساو بەرئاوردەی ڕیٛخەی پسەش سەرمەیو. شوٙنیەرە ئی چەمە یوٙ ئەچا چەما هەکە ملچیٛرو یاسای نمەبوٙ، ڕزنە مەپڕوٙنە، بەرمەیوٙنە پیٛسەو ئەویشا تەری نیەن. یانی واتە ناسادەکیٛ جە یاوەرنامیٛ و قەدو چەمەی وەشە بییٛنە، قەدو چەمەی یانی کەردەوەی ویەردەی سادە.
جا با بزانمیٛ واتیٛ (وەشەسیا)ی زوانو ئیٛمەنە چەنی سازیێنە. وەش +سیا: وەشەسیا. وەش یاوەرنامیٛنە چەنی کەردەوەی ویەردەی نادیاری هەکە جە چەمەو (مسیەی،مسای، مسنای، مسیای، یام سیەی، سای، سنای، سیای) هەڵبەت (سیا ) سەربارو ئانەی کەردوەی ویەردەن جەهەمان کاتنە مەبوٙنە بە کەردەوەی بکەر نادیار، چەنی وەشی یوٙشا گرتەن یاوەرنامیٛ کریێ (سیفت مەفعول)ش وەش کەردەن، پیٛسەو لەم دڕیا، چەم بەسیا، بەشوریا، وەشکریا... جا ئی سیفەتە نمەزانی کێ بڕیەن ملشارە، کەسێ کە وەشەسیا بوٙ نمەزانی چەنی بیەن بە وەشەسیا.
سیەی: سی قەدو چەمەین، سییا کەردوەی ویەردەی نادیارەن، چەنی وەشی یوٙشاگیٛرتەن وەشەسیا بەرشیەن، هەڵبەت کاتو سازنای واتەکیٛنە دەنگو(ە) لوان میانو (وەش+ە+سیا) هەرپاسە (ی) گم بیەن وەرو ئاسانواتەی. ئینە هەرمانەو موٙرفۆلۆجی و فنۆلۆجینە پاسەش پەنە مەکەرانیٛ. مەشوٙ ئانەیچ بزانمیٛ هەکە ڕیٛخەو چەمەی بەشداری فرەفرەش هەن جە سازنای واتیٛنە.
پەوکای هەورامانەنە واتەنشا (ئەژنیەنت و نەمسانت) یانی گوشت چەنە بیەن وەلێم فیٛرش نەبیەنی، مسای چەمەی سەرەمڕەن، متاومیٛ بە (سای)یچ بواچمیٛش وەلێم وەرو ئانەی ئاسان بوٙنە سەرو زوانیتەوە ، زوان ئی هەرمانە ئاسنکاریە مەکەروٙ پەیت، موٙرفیمو (م) مەوزوٙ وەڵیٛشەوە کە موٙرفیمو سەرمڕەین و ئیسەتیٛ. واتیٛ فریٛما هەنیٛ وەرو ئانەی وەش بەیانیٛ سەرو زوانی، دەنگێ-نوسیێ پەیش زیاڎ بیەن نمەزانی چەنی و چکوٙوە ئامان دلیٛ واتەکیٛ. واتیٛ و دەسەواتیٛ فریٛما هەنیٛ هەکە هنیٛ چەمەو (سیەی، مسیەی، مسای، مسایای-سیای)نیٛ، پسەو.
وەشەسیات نەمروٙ. وەشم مسیەی، وەشش مسیوٙ، وەشت مسی. وەشش سیان، وەشتا سیان، وەشما سیان. وەشم سیابیٛ، وەشم سیابیێ. تا خایتێ خەلکو نوٙتشەی ماچا (وەشەسیاوت نەمروٙ) سەرنجە مڎەیمیٛ جە نەویەردەنە (م) مەلکوٙ پوٙرەشا، وەلێم ویەردەنە (م) نیەن پوٙشەوە. هەرپاسە واتیٛ (مسیار) مس+یار: یارو مسای، یارو فیٛربیەی. هەر ئەچی چەمەوە ئامێنە، جەهەمان کاتنە (م)ش گیٛرتەن ویٛ جە وەڵیٛوە. جە کوٙتانە یەک چیٛوی جوانما دەس مەگنوٙ ئاڎیچ پەیما مەسەلمنوٙ هەکە واتسازی هەورامینە جیان جە کوردی با بزاندیٛ. ئیسەیچ مەیڎان مڵا نەواردەن بفەرماودیٛ پەیلوای و سەرنجەکاتا بوزدیٛ سارا تا ئی باسیە چاخ و پەرداخ بکەرمیٛ، وەشەسیا بەکار بارمیٛ کە هنو زوانو ئەڎاو ویٛمانە یام واتێوە لتە کە هەر کوتێش یاگێنە ئامێ بوٙ.[1]
Kurdipedia is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze opname en de eigenaar is daarvoor verantwoordelijk. Kurdipedia nam het op voor archiefdoeleinden.
Dit item werd in het (هەورامی) geschreven, klik op het pictogram
om het item te openen in de originele taal!
ئی بابەتۍ بە زۋانی (هەورامی) نۋیسیێنە، پەی ئەۋەکەرڎەی بابەتەکۍ بە زۋانېۋ کە نۋیسێنە، سەرو ئایکۆنو
ی کلیک کەرە!
Dit item is 145 keer bekeken
Schrijf uw commentaar over dit item!