پرتو كرمانشاهی با تكیه بر قریحه ادبی و ذوق سرشار و توانمندی ادبی خود در سرایش شعر سلیس و روان كوردی كلهری در جهت خلاف استراتژی همسان سازی و آسمیلاسیون فرهنگی دیار خوش نشان (كرماشان) گام برداشت.
استاد #پرتو كرمانشاهی# شاعر توانمند و برجسته كورد و خالق دهها غزل و شعر ناب به هر دوزبان كوردی و فارسی، امروز پنجم بهمن ماه در سن نود سالگی به جاودانگی پیوست. او در سرایش شعر به هر دو زبان #كرد#ی و فارسی در زمره بهترین شاعران روزگار ما بود، اشعار نغز و دلربای وی كه با مضامین عاشقانه، اجتماعی، فرهنگی و ... سروده شده‌اند، در حافظه جمعی اهل فضل و ادب نهادینه و ماندگار شده‌اند. هنر بزرگ استاد پرتو آن بود كه توانست شعر كوردی را مطابق اوزان عروضی و در نهایت سلاست و لطافت بسراید و در این زمینه آثار ارزشمندی از خود به یادگار بگذارد كه شاهكار مشهور ئه‌رمه‌نی با مطلع: ئاوا‌ره‌كه‌ی، بیچاره‌كه‌ی بی خانمانم ئه‌رمه‌نی ماڵت نیەزانم ھا لە کوو، روح و رەۆانم، ئەرمەنی شیرین زوانم ئەرمەنی، دەردت وە گیانم ئەرمەنی... یكی از سروده‌های این شاعر توانمند می‌باشد كه در آن صور خیال و قدرت آفرینشگر ذهن خودش را به زیباترین شكل ممكن به مثابه ابزاری برای توصیف شرایط اجتماعی و احیانا نحوه زیست و زندگی خود و دیگر اهل فضل و هنر به كار گرفته و كمتر انسان ادب دوست كوردی هست كه این شعر و چندین اثر دیگر از پرتو شاعر، انسان، انسان دوست و عدالت خواه را به حافظه خود نسپرده باشد. تعدادی از هنرمندان صاحب سبك كورد هم این شعر را به صورت آوازهای ماندگار درآورده و در نهایت زیبایی اجرا نموده و بر تاثیرگذاری و جاودانگی آن افزوده‌اند... هر چند به همت اهل فضل و فرهنگ كرماشان روز27 اردیبهشت به عنوان روز پرتو #كرمانشاه#ی نامگذاری و درمراسمی باشكوه از خدمات این شاعر آزاده تجلیل می‌شد و هر سال در این روز ایشان همچون نگینی ارزشمند در حلقه مهربانی اهل فرهنگ و دوستدارانش قرار می گرفت و غبار ملال از چهره انسانی و گرد اندوه از قلب مهربانش زدوده می‌شد و بعلاوه در كنگره مشاهیر كورد هم در روزهای 12-11 تیرماه سال 98 بحق و چنانچه شایسته مقام وی بود در كنار چهره‌های صاحب نام و اثرگذاری همچون: استاد مظهر خالقی، سلطان آواز موسقی استعلایی اصیل كوردستان و صاحب نغمه‌های داودی و شوالیه آهنگ و آواز كوردستان و ایران، شهرام ناظری در گنگره مشاهیر و نامداران كورد در سنندج از ایشان تجلیل بعمل آمد، اما آنچنان كه لازم بود و می‌بایست قدر این گوهر ناب و شاعر اراده و رند دانسته نشد. ایشان هم مانند بسیاری دیگر از فرهیختگان روزگار خود، مصداق این سخن لسان الغیت بود... تو اهل فضل و دانش، همین گناهت بس. استاد پرتو كرمانشاهی، در كنار شاعر تهیدستان و بینوایان شادروان شامی كرمانشاهی متخلص به مشتاق (1363-1296) در شرایط دشواری كه نظام سیاسی عصر پهلوی در پی ایجاد نظمی نوین در پروژه دولت سازی مدرن و در راستای تحقق ناسیونالیسم باستان گرای معاصر در صدد همسان سازی اجباری بود و بر مبنای این استراتژی به منظور انفكاك كرمانشاه از گستره و سامانه فرهنگی كوردستان، برنامه جایگزینی زبان مادری (گویش كلهری-كوردی) با زبانی تحت عنوان؛ فارسی كرمانشاهی كه ملغمه‌ای از واژگان كورد و گویش‌های مختلف آن (كلهری، لكی، لری، جافی و گورانی) با افعال و برخی واژگان فارسی بود به عنوان یك سیاست راهبردی در دستور كار پهلوی‌ها قرار گرفت و گنجینه درخشان ادبی منظوم منطقه زاگرس و كلهر و گوران را كه یكی از غنی ترین بخش‌های میراث ادبی كوردها را در خود جای داده و فحولی همچون: ملا پریشان، الماس خان كندوله‌ای،سید یعقوب ماهیدشتی، ایل بیگلری جاف، اركوازی و… خالقان و ستارگان ثاقب ان بودند؛ مورد بی مهری قرار گرفت و در نتیجه چنین سیاست ناصوابی انقطاع ادبی زیانباری بر روند تحولات ادبی این حوزه حاكم گردید. در چنین فضائی استادان مشتاق رسینی، پرتو كرمانشاهی و اركوازی ئیلامی، لك میر و كرم رضا كرمی با هوشمندی و فراست با تكیه بر قریحه ادبی و ذوق سرشار و توانمندی ادبی خود در سرایش شعر سلیس و روان كوردی كلهری در جهت خلاف استراتژی همسان سازی و آسمیلاسیون فرهنگی دیار خوش نشان (#كرماشان#) گام برداشته و با به چالش كشیدن این روند زیانبار، پاسداری و حفظ زبان مادری خود را همچون رسالتی اخلاقی، ادبی، فرهنگی همچون قنقنوس معنا بخشیده و راهی دشوار اما پر ثمر در پیش گرفتند و با ادای دینی هوشمندانه به زبان و فرهنگ خود در جهت اعتلای آن كوشیدند و ازین حیث بر گردن همه مردم كورد و خصوصا اهل فضل و فرهنگ دینی بزرگ دارند. دیوان اشعار وی كه در برگیرنده بخشی از سروده های اوست تحت عنوان: كوچه باغی‌ها به همت اندیشمند بزرگ و فاضل استاد محمدعلی سلطانی- كه خدایش از بلا نگه دارد- از سوی مؤسسه انتشارات سها در تهران چاپ شده است. درگذشت این شاعر آزاده و فرهیخته خسارت بزرگی برای اهل فضل و هنر ایران و #كوردستان# است و فقدان وی فرو ریختن یكی از ستون‌های محكم و استوار شعر و نظم كوردی به گویش خالص كلهری (منطقه جنوبی كوردستان ایران) است، كه ایشان اشعار كوردی خود را به این گویش از زبان مادری‌اش در نهایت خلوص زبانی و سلاست و روانی می سرود… یاد او همیشه با ماست و پرسه این مرد اهل فضل در دلهایمان بر پاست.[1]
Kurdipedia is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze opname en de eigenaar is daarvoor verantwoordelijk. Kurdipedia nam het op voor archiefdoeleinden.
Dit item werd in het (فارسی) geschreven, klik op het pictogram
om het item te openen in de originele taal!
این مقاله بە زبان (فارسی) نوشته شده است، برای باز کردن آیتم به زبان اصلی! بر روی آیکون
کلیک کنید.
Dit item is 340 keer bekeken
Schrijf uw commentaar over dit item!