کوبانی (به عربی: عین العرب - Kani Araban) شهری کردنشین در غرب #کردستان#، در کرانه چپ رود فرات، در مرز سوریه و ترکیه، در همسایگی شهر و دشت وسیع اورفا است. از نظر اداری شهری است در استان حلب در فاصله 150 کیلومتری همین شهر. اکثریت مردم کوبانی به کشاورزی وابسته هستند، ساکنان کوبانی و روستاهای آن همگی کرد هستند، اما یک اقلیت (چندین خانوادە) عرب نیز در انجا وجود دارد. چند خانواده ارمنی در آنجا ساکن بودند که بعدها به حلب و ارمنستان مهاجرت کردند. کردها در کوبانی یک جامعه قبیله ای کشاورزی هستند که از دو قبیله بزرگ تشکیل شده است: برازی ها و کتکان ها که به چندین قبیله کوچکتر تقسیم می شوند.
بە گفتەی مردم این منطقە نام کوبانی از کلمه کومپانی (شرکت) گرفته شده است زیرا از سال 1910 تا 1920 دفتر یک کومپانی آلمانی در انجا وجود داشت که پروژه راه آهن برلین - بغداد را اجرا می کرد و پس از ان این اسم به شکل کوبانی باقی ماند.
مساحت کوبانی 300023 کیلومتر مربع است و بر اساس سرشماری سال 2000، این شهر 204000 نفر جمعیت دارد.
کوبانی از نظر جغرافیایی بخشی از دشت سروجی مطلق (اورفا) در 30 کیلومتری غرب فرات، 100 کیلومتری اورفه و 150 کیلومتری مرکز استان حلب است. این منطقە از شمال با ترکیه، از جنوب با استان رقه، از شرق با یونان و از غرب با جرابلس همسایه است. اکثریت قلمرو این منطقە یک دشت یک پارچە است.
زمین های آنجا کشاورزی و حاصلخیز است که بخشی از محصولات آن به خارج از سوریه صادر می شود. کوبانی از چهار شهرک تشکیل شده است: مرکز (جمعیت: 81424 نفر)، شیخلار (شیخ طحتانی 43861) ، سارین (69931) و جلابه.=KTML_ImageCaption_Begin==KTML_StyleDiv=width:30%;height:20%;float:right;=KTML_ImageCaption_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2024/546734/0001.JPG=KTML_ImageCaption_Title=قبرستان شهدای کوبانی=KTML_ImageCaption_CaptionStyle=000000=KTML_ImageCaption_Caption=قبرستان شهدای کوبانی=KTML_ImageCaption_End=
=KTML_Bold=مهمترین روستاها عبارتند از:=KTML_End= هلینج، تلعجب، تلخزل، بوزیک، خانماد، سخور، قلهدید، قنه، قوملیخ، گرک، شاران و شرانه.
اقتصاد این منطقه عمدتاً بر پایەی کشاورزی است و روستاهای آن که حدود 320 روستا هستند به کشاورزی مشغول هستند. =KTML_Bold=مهمترین محصولات آنها عبارتند از:=KTML_End= پنبه، گندم، برنج، سیر، بادمجان، جو، سیر، کنجد، زیره، توت فرنگی و زنجبیل. همچنین پسته، کلم، توت فرنگی، انجیر و انار نیز در بسیاری از نقاط کشت می شود.
ساکنان کوبانی و روستاهای آن اکثرا کرد هستند و به زبان کردی کرمانجی صحبت می کنند. لباس زنان در این منطقە لباس کردی میباشد و سرشان را هوری، دستمال، کوفی می پوشانند. مردان به دلیل همسایگی و مشکلات منطقه لباس عربی می پوشند: پیراهن، کلاه و روسری. اما شال و سربند کردی نیز استفاده میکنند.
فرهنگ کوبانی به فرهنگ کردهای اورفا (رها) نزدیک است، زیرا آنها به یک جامعه فرهنگی و قبیله ای تعلق دارند. سنت های کردی در میان مردم، اعم از مسلمانان و #ایزدی# ها رواج دارد. قبیله بزرگ برازیو قبیله کتکان اکثریت جمعیت را تشکیل می دهند. قبیله بزرگ برازی و قبیله کتکان اکثریت جمعیت را تشکیل می دهند. در اواخر دوره عثمانی، بوزانبیگ از رؤسای مشهور قبیله برازی بود. در طایفه کتکان او را با نام بسراوی آقا می‌شناختند.
هنرمندان، روشنفکران، خوانندگان و برگزارکنندگان کوبانی بسیاری از جمله: مشویه بکبوری، باقی خدو، رشید صوفی، مچو کنداش، احمد چپ، کاردوخ بایرو، سیامند اوسکولی، پولات جان و جاندوست از جمله روشنفکران این منطقه هستند.
صالح مسلم، رهبر حزب کارگران کردستان (PYD) مشهورترین سیاستمدار کوبانی است.
برجسته ترین قبیله در کوبانی و منطقه جنوبی اورفا، برازی ها هستند که نقش برجسته ای در تاریخ کردها داشته اند.در میان برازی ها طوایف دیگری نیز وجود دارند که زمانی متعلق به کنفدراسیون عشایر برازی به رهبری شاهین بیگ نام پدربزرگ شاهزاده میران (باگلر) بودند.قبایل دیگر عبارتند از:
میران، کیتیکان، شیخان، اوکسی، زیروار، ایلدینی، شدادی، معااف، دانان، کارابرکیران، پیژیان و بسکان و بسیاری دیگر.[1]