Bibliotek Bibliotek
Sök

Kurdipedia är de största källorna för kurdiska information!


Search Options





Avancerad sökning      Tangentbord


Sök
Avancerad sökning
Bibliotek
kurdiska namn
Händelseförlopp
Källor
Historia
Användarsamlingar
Aktiviteter
Sök Hjälp ?
Publikation
Video
Klassificeringar
Random objekt !
Skicka
Skicka artikel
Skicka bild
Survey
Din feedback
Kontakt
Vilken typ av information behöver vi !
Standarder
Användarvillkor
Produkt Kvalitet
Verktyg
Om
Kurdipedia Archivists
Artiklar om oss !
Lägg Kurdipedia till din webbplats
Lägg till / ta bort e-post
besöksstatistik
Föremål statistik
teckensnitt Converter
kalendrar Converter
Stavnings kontroll
språk och dialekter av sidorna
Tangentbord
Praktiska länkar
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Språk
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Mitt konto
Logga in
Medlemskap!
glömt ditt lösenord !
Sök Skicka Verktyg Språk Mitt konto
Avancerad sökning
Bibliotek
kurdiska namn
Händelseförlopp
Källor
Historia
Användarsamlingar
Aktiviteter
Sök Hjälp ?
Publikation
Video
Klassificeringar
Random objekt !
Skicka artikel
Skicka bild
Survey
Din feedback
Kontakt
Vilken typ av information behöver vi !
Standarder
Användarvillkor
Produkt Kvalitet
Om
Kurdipedia Archivists
Artiklar om oss !
Lägg Kurdipedia till din webbplats
Lägg till / ta bort e-post
besöksstatistik
Föremål statistik
teckensnitt Converter
kalendrar Converter
Stavnings kontroll
språk och dialekter av sidorna
Tangentbord
Praktiska länkar
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Logga in
Medlemskap!
glömt ditt lösenord !
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Om
 Random objekt !
 Användarvillkor
 Kurdipedia Archivists
 Din feedback
 Användarsamlingar
 Händelseförlopp
 Aktiviteter - Kurdipedia
 Hjälp
Nytt objekt
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
25-05-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliotek
Kurdistan; ‏Rapport från SAC:s studieresa 1994
03-01-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
Bibliotek
Den Kurdiska Fragen I Turkiet
23-06-2019
زریان سەرچناری
Biografi
Tara Twana
09-09-2018
هاوڕێ باخەوان
Bibliotek
Recueil de textes Kourmandji
24-10-2011
هاوڕێ باخەوان
Statistik
Artiklar 525,707
Bilder 106,460
Böcker 19,790
Relaterade filer 99,665
Video 1,449
Språk
کوردیی ناوەڕاست 
301,349
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,756
هەورامی 
65,744
عربي 
28,846
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,307
فارسی 
8,547
English 
7,168
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Grupp
Svenska
Bibliotek 
30
Artiklar 
12
Biografi 
5
Publikationer 
3
Kvinnors problem 
3
Dokument 
2
Partier och Organisationer 
1
Artiklar
En sorg att MP får bli till...
Bibliotek
Den sista flickan
Artiklar
Amineh Kakabaveh slår tillb...
Dokument
Tog ställning mot hedersvål...
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdern...
Îdrîsê Bidlîsî
Grupp: Biografi | Artiklarna språk: Kurmancî - Kurdîy Serû
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Ranking objektet
Utmärkt
Mycket bra
Genomsnitt
Dåligt
Dålig
Lägg till i mina samlingar
Skriv din kommentar om den här artikeln !
objekt History
Metadata
RSS
Sök i Google efter bilder med anknytning till det valda objektet !
Sök i Google för valda objekt!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Îdrîsê Bidlîsî

Îdrîsê Bidlîsî
Îdrîsê Bidlîsî
[1] Мела Îdrîsê Bidlîsî (jdb. 1452-57− m. 1520), mirovekî ramyarî y zana yî di dîroka Kurdistanê de ku bi eslê xwe kurd bû.[2]

Bi kiri nekê xwe re serdemeka nazin ya dîroka Kurdistanê daye vedîtin. Bi Yawiz Selim ku siltanê Osmanî bû peymaneka stratejîkî çê kir. Li gorî wê peymanê, ew wê Kurdistanê hemû di bin govantiya wî de gihişta hevdû û wê osmanî jî li Anatoliyayê serdest bû ba. Lê wê piştgirî dababan hevdû. Bi wê rê çûn şerê Çaldêranê ê bi dewleta sefewî re. Di şer de bi serketin û li gorî lev kirina ew lev kirin pêşket. Lê piştre, piştî mirina Mela Îdrîsî Bidlîsî, Di dema Siltan Silêmanê QanûNî de, qanûnî bi fermanekê ew peyman ji holê rakir. Xwest ku hemû bi wî ve girêdayî bimêne. Di derbarê Mela Îdrîsî Bidlîsî de, ji ber wê lev kirina wî ya bi osmaniyan rê, heta roja me jî, kurd Îdrîsê Bidlîsî rexne dikin û dibêjin ku wî xiyanet li kurdan kir bi wê lev kirinê rê. encamên wê lev kirinê, piştre ji kurdan re,ее timî raperîn, serhildan y xwîn hanî. Piştre, di her demê de şer bi kurdan rê hat kirin.

Jiyangerî:
Мела Izdrisê Bidlîsî, мировекы бизане бу йе. Heta roja me, ku mana, li ser 28 pirtûk û ango berhemên wî rê hene. Mela Îdrîsê Bidlîsî, li dijî sefewiyan di şerê Çaldêranê (pevçûna Çaldêranê) rê bi osmaniyan rê bû yek. Li aliyê sefewiyan ku weke şahê sefewî Şah Îsmaîl hebû. Şah îsmaîl bixwe jî, bi eslê xwe Kurd bû ye. Мальбата Исмаил, мальбата шекс бу йе темене терикета исмаилиян '2 ван аветие. Ev tarîqat, bi navê tarîqata Sefewî jî tê nasîn.
Piştî şerê Çaldêranê, li herêmê wê li dijî Kurdên Elewî jî wê gelek komkujî pêk werin. Heta ku Anatoliya rêwîtiyên mezin li aliyê siltanên osmaniyan ve li dijî wan dihên pêk hanîn. Siltanê osmaniî, piştre dibêjin ku emê Anatoliya ji sersoran paqij bikin [çavkanî hewce ye]. Piştre bi vê armancê wê gelek rêwîtî li gelek herêmên Anatoliyayê li dijî Elewî û Sersoran wê werin kirin. Di ancame wan de serhildana Şêx Bedredîn pêk tê. Piştre jî, ji ber ku rêwîtî li dijî wan pêk tê, wê édî pêvajoya serhildanên celaliyan jî dest pê bikin. Ev hemû serhildan jî, bi armanca xwe parastina ji wan rêwîtiyên osmaniyan in. Heta roja me jî, bandora wan rêwîtiyan li ser Kurdên Elewî y Elewiyên ne Kurd heye. Lê Di dema komarê û ava bû na wê de, rayadarên Tirk, ji bo ku wan bertekan ji ser xwe bidina avêtin. Bi navê Îdrîsê Bidlîsî berhemek derxistin li holê bi navê Selimname ku tê de dibêje ku di şer li dijî sersoran de di naqabîna 40 û 70 hezarî de hatina bikûj kirin. [çavkanî hewce ye] Lê di dema xwe de Mela Îdrîsê Bidlîsî, berî hingî ti berhemên wîn bi vî rengî tûna bûn. Piştre hat fêhm kirin ku wê bi navê Îdrîsê Bidlîsî weke berhemekê ev newê herê kirin, piştre ziman hat guharandin y hat gotin ku ev nameyek bû ku bi wî hatiya dayîn nivîsandin. [çavkanî hewce ye] Armanca vê ew bû ku wê gotina siltanî Osmanî a bi navê paqij kirina sersoran ji Anatoliyayê [çavkanî hewce ye], ne bi navê siltanê osmanî lê bi navê Îdrîsê Bidlîsî were fêhm kirin. Ew dijberiya ku li dijî Mela Îdrîsê Bidlîsî jî ku di nava Kurdan de afirî bû, dewletê xwestî bû ku bi vî rengî ji wê jî sûd bigrê û wê bide gotin. Lê di rastiyê de, ti gotinên Mela Îdrîsê Bidlîsîn bi vî rengî tpna bûn. Ji ber ku aliyê Şah Îsmaîl ku di şerê Çaldêranê de têkçû bû şîa bûn, ji vê rewşê jî hewl hatî bû dayîn ku bi vî rengî sûd vergirin û bi kar bênin.
Mela Îdrîsê Bidlîsî, li Kurdistanê, weke şahê Kurdistanê bû ye[çavkanî hewce ye]. Dergeha wî hebûye, weke ku çawa ku dergeha Şah îsmaîl hebûye. Piştî Selahedînê Eyübî rê wî xwestiya ku bi heman rengî mezin bibe û bibe serok li Kurdistanê li herêmê [çavkanî hewce ye]. Li herêmê, piraniya êl û eşîrên Kurdan û herêmên kurdan girêdane xwe bi Mela Îdrîsê Bidlîsî rê dane nîşandin[çavkanî hewce ye]. Bi vî rengî, ew weka şahekî Kurdistanê mezin bû ye[çavkanî hewce ye]. Hin gotinên ku di derbarê wî de tên gotin ku ew kar y barekî Osmaniyan bû [çavkanî hewce ye] jî, di vê temenê de di dema ku mirov rastiya wî FÊM dike, mirov FÊM dike ku ne rast e. Lê piştî wê лев кирина би османиян rÊ ku ancame wê пир хираб джи бо Курдан деркетина ли холе, édî Курдан ew weke berpirsiyarê wê rewşê yê ku xiyanet li Kurdan kirî [çavkanî hewce ye] хани ли сер зиман. Ev gotin jî, ji ber wê éşa Kurdan ya ji pêvajoyên piştreñn bixwîn ji dilê wan hatî bû gotin. Курдан, bi vê yekê ev gotin ji dilê di ancame wan éşên xwe yên ku jîn kir de got ji bo wî.

Piştî şerê Çaldêranê:
Piştî şerê Çaldêranê ku bi dawî bû, wê édî peymana Qesra Şîrîn wê were mohr kirin. Di wê demê de, herêmên Kurdistanên weke rojhilat wê y piranya başûrê wê li aliyê sefewiyan ma. Lê Îdrîsê Bidlîsî di wê demê de, ev yek he zm nekir û piştî ku peyman mohrbû û dît ku ev herêma Kurdan li derve ma. Wî hêzeka mezin di cîh de şanda Mûsilê û li wir bi cîh kir û ew der di bin destê xwe de girt. Îdrîsê Bidlîsî, piştî şerê Çaldêranê, bi osmaniyan rê ku tê gotin ku li Amasya ya, bi Yavuz Selim rê peymanekê mohr dike. Li gorî wê, wê li Kurdistanê, mîrgeh û herêmên wê di destê Kurdan de bîn û Kurd wê xwe bi rê ve bibin. Wê parastina herêmên xwe jî bikin. Lê wê herdû alî, di rewşên giran de, alîkarî bidina hev dû.
Pêvajoya ku temenê şerê Çaldêranê diafirêne
Berî ku dem were dem û roja şerê Çaldêranê, wê şahên sefewî wê hêrîşên wan li herêmên Kurdan bibin. Bi taybetî, herî zêde, şahê sefewî ê ku bi hêrîşên xwe yên li herêmên Kurdan navê wî derdikeve Mohammed Xudabendî bû ye[çavkanî hewce ye]. Li herêmên Kurdan ên weke Şîrwanê, wê artêşa xwe bişêne bi li ser wir de û wê bi hezaran Kurdan tenê rojekê de li wir di şûr de derbas bike. Ev jî, wê bike ku Kurd di nava xwe de li dijî desthilatdariya sefewiya bikevina nava înfîalê de. Bertekên pir mezin ji mîr û mîrgehên kurdan ên din derdikevin. Di wê demê de, mîrgeha kurd ya Kirmaşanê ku di wê demê de ev herêm bi navê kirma jî tê gotin[çavkanî hewce ye] ku di hat bi nav kirin, wê serbixwe bû na xwe denezêne. Hingî wê dewleta sefewî, bike ku wî ji holê rê bike. Lê nikarê. Heta ku dem tê dema Şah Ismaîl, wê ew bertek pir zêde bibin. Hingî, wê édî Şah Ismaîl, wê hemû mîrên kurdan weke serekên kurdan dewletî qesra xwe bike û ji wan bixwezê ku li cem wî bin [çavkanî hewce ye]. Lê ji ber wan kirinên ku li dijî wan bû na. Piştre, Şah Ismaîl, nehêle ku ew ji qesre derkevin, heta ku ne bêjin emê li cem te bin û bi wê sûnd nexwîn. Ev jî, di dema ku nava gelê de tê bihîstin, tê gotin ku Şah îsmaîl, serokên kurdan, di qesrê de dîl girtine.[çavkanî hewce ye] Piştre, serekên kurdan bi hêza xwe, édî xwe ji wir xilas dikin. Piştre ku şer dibe, wê serokên kurdan li cem Şah îsmaîl cih negir3in. Ev jî, wê bike di şerê Çaldêranê de dewleta sefewî têk herê.

Piştî şerê Çaldêranê dawiya Şah Îsmaîl:
Dawî şah îsmaîl, wê piştî şerê Çaldêranê, wê bikeve rewşeka pir xirab de. Piştî şer, wê herê y xwe ji holê dûr велосипед. Lê malbeta wî, wê ji desthilatdariyê были dûr kirin. Malbata Şah Îsmaîl bi eslê xwe malbatek kurd bû ne. Kalkê Şah Îsmaîl, Sefiyedînê Erdebîlî ye[3][4]. Sefiyedînê Erdebîlî jî bi eslê xwe kurd e[3][4].
Piştî Mela Îdrîsê Bidlîsî rewşa Kurdistanê
Piştî Îdrîsê Bedlîsî, rewşa Kurdistanê sal bi sal xirabtir dibê. Di dema Îdrîsê Bidlîsî de osmaniyan wêre ne dikir ku bertekên xirab li dijî wî û kurdan bidina nîşandin. Ji ber ku hêz y bandora Îdrîsê Bidlîsî pir mezin bû. Ji ber vê jî, ti kesekî ne dixwest ku wî hêzê û wî hildina hemberê xwe. Piştî Îdrîsê Bidlîsî mir, êdî piştre qanûnî Siltan Silêman, wê fermanekê bi weşenê û wê bixwezê ku herkesek xwezayî wî bibe. Bi navê Îslamiyetê wê vê bike. Lê kurd, ji vê rê nebêjin herê. Wê piştre, ew jî rêwîtiya xwe ya herî mezin di dema xwe de wê li herême Kurdistanê li ser serê kurdan li dar bixe û gelek herêmên ku dijî wî bû na, wê bikev kavil. Piştre, êdî dem bi dem vê ev rewş berdewam bike li Kurdistanê li ser serê kurdan.

Berhemên wî:
Izdrîsî Bidlîsî, yên di roja me de tên zanîn, ser 28 berheman re ya. Lê gelek berhemên wî, li gorî rewşa ramyarî ya roja me ku bibina temenê politikayên dewletên roja me, weke ku çawa ku di berhemên Seîdê nûRsî de guharandin bû ya, di yên wî de bû ya. Her wisa, gotinên weke ku di temenê dijberiya Elewiyan de, piştre di pirtûkên wî de hatina bi cih kirin. Minaq gotinaka ku di pirtûkên wî de bi cih kirina ew a ku tê gotin ku wî gotiya emê sersoran ji anatoliya paqij bikin ...[5]. Lê ev gotinên siltanên osmanî ne ku wan di demên xwe de gotîya. Îdrîsê Beidlîsî, ne li Anatoliya, herî zêde li Kurdistanê meya û bi kurdistanê rê têkildar bû ya..[5]

Çavkanî:
1. Др. Elî Teter Nêrweyî (2010). Мела Îdrîsê Bidlîsî - rêkeftina kurd - osmanî. Di pirtûka wî ya bi navê Kurd û mêjû (çend vekolînek derûdore mêjûya nû û hevçerx a kurd û Kurdistan) de, Spîrêz, Dihok.
2.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=3544
3. Ричард Таппер, Пограничные кочевники Ирана: политическая и социальная история шахов., Cambridge University Press, 1997, ISBN 9780521583367, стр. 39.
4. EBN BAZZAZ Encyclopedia Iranica
5. rojevakurdistan.com/index.php/kurdi/9069--di-derbare-idrisi-bedlisi-de-.
[1]
Denna post har skrivits in (Kurmancî - Kurdîy Serû) språk, klicka på ikonen för att öppna objektet på originalspråket!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Denna post har tittat 1,052 gånger
HashTag
Källor
[1] | Kurmancî - Kurdîy Serû | translated.turbopages.org
Relaterade filer: 1
Länkade objekt: 7
Grupp: Biografi
Artiklarna språk: Kurmancî - Kurdîy Serû
Är han fortfarande vid liv: Nej
Country of death: Turkiet
Dialekt: Persisk
Dialekt: Arabic
Dialekt: Turkish
Födelseort: Badlees
Folk skriver: Writer
Folk skriver: Författare
Folk skriver: Religiös
Kön: Man
Land – Region (födelse): North Kurdistan
Nation: Kurd
Place of death: Istanbul
Place of Residence: Kurdistan
Technical Metadata
Produkt Kvalitet: 99%
99%
Tillagt av ( ڕاپەر عوسمان عوزێری ) på 18-05-2022
Den här artikeln har granskats och släppts av ( ڕۆژگار کەرکووکی ) på 18-05-2022
Denna post nyligen uppdaterats med ( ڕۆژگار کەرکووکی ) om : 08-07-2024
URL
Denna post enligt Kurdipedia s Standarder inte slutförts ännu !
Denna post har tittat 1,052 gånger
Kurdipedia är de största källorna för kurdiska information!
Artiklar
En sorg att MP får bli tillhåll för islamister
Bibliotek
Svensk - Kurdisk ordlista
Biografi
Tara Twana
Bibliotek
Kurdistan; ‏Rapport från SAC:s studieresa 1994
Bibliotek
Den Kurdiska Fragen I Turkiet
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
Bibliotek
Kurdfrågan En bakgrund
Artiklar
Ni får en feministisk peshmerga i riksdagen
Artiklar
Agera innan fler barn dör av äktenskap
Artiklar
Amineh Kakabaveh slår tillbaka mot Vänsterpartiets ledning efter uteslutningen: ”Ljuger”
Artiklar
​SANNING! NÄR JAG FÅR HÖRA DET SÅ

Actual
Artiklar
En sorg att MP får bli tillhåll för islamister
19-05-2018
هاوڕێ باخەوان
En sorg att MP får bli tillhåll för islamister
Bibliotek
Den sista flickan
07-10-2018
زریان سەرچناری
Den sista flickan
Artiklar
Amineh Kakabaveh slår tillbaka mot Vänsterpartiets ledning efter uteslutningen: ”Ljuger”
22-09-2019
نالیا ئیبراهیم
Amineh Kakabaveh slår tillbaka mot Vänsterpartiets ledning efter uteslutningen: ”Ljuger”
Dokument
Tog ställning mot hedersvåld i förorten – nu utesluts Amineh Kakabaveh ur Vänsterpartiet
22-09-2019
نالیا ئیبراهیم
Tog ställning mot hedersvåld i förorten – nu utesluts Amineh Kakabaveh ur Vänsterpartiet
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
25-05-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
Nytt objekt
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
25-05-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliotek
Kurdistan; ‏Rapport från SAC:s studieresa 1994
03-01-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
Bibliotek
Den Kurdiska Fragen I Turkiet
23-06-2019
زریان سەرچناری
Biografi
Tara Twana
09-09-2018
هاوڕێ باخەوان
Bibliotek
Recueil de textes Kourmandji
24-10-2011
هاوڕێ باخەوان
Statistik
Artiklar 525,707
Bilder 106,460
Böcker 19,790
Relaterade filer 99,665
Video 1,449
Språk
کوردیی ناوەڕاست 
301,349
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,756
هەورامی 
65,744
عربي 
28,846
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,307
فارسی 
8,547
English 
7,168
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Grupp
Svenska
Bibliotek 
30
Artiklar 
12
Biografi 
5
Publikationer 
3
Kvinnors problem 
3
Dokument 
2
Partier och Organisationer 
1
Kurdipedia är de största källorna för kurdiska information!
Artiklar
En sorg att MP får bli tillhåll för islamister
Bibliotek
Svensk - Kurdisk ordlista
Biografi
Tara Twana
Bibliotek
Kurdistan; ‏Rapport från SAC:s studieresa 1994
Bibliotek
Den Kurdiska Fragen I Turkiet
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
Bibliotek
Kurdfrågan En bakgrund
Artiklar
Ni får en feministisk peshmerga i riksdagen
Artiklar
Agera innan fler barn dör av äktenskap
Artiklar
Amineh Kakabaveh slår tillbaka mot Vänsterpartiets ledning efter uteslutningen: ”Ljuger”
Artiklar
​SANNING! NÄR JAG FÅR HÖRA DET SÅ
Folders
Bibliotek - Bok - Poesi Bibliotek - Dialekt - Svenska Bibliotek - Provins - Utanför Bibliotek - PDF - Nej Bibliotek - Bok - Språklig Bibliotek - PDF - Ja Bibliotek - Bok - Kurdfrågan Bibliotek - Publication Type - Bibliotek - Dokumenttyp - Språk Bibliotek - Publication Type - Scanned Document

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Kontakt | CSS3 | HTML5

| Sida generation tid : 0.343 sekund(er)!