Bibliotek Bibliotek
Sök
  

Kurdipedia är de största källorna för kurdiska information!


Search Options


Avancerad sökning      Tangentbord


Sök
Avancerad sökning
Bibliotek
kurdiska namn
Händelseförlopp
Källor
Innehållssökning
Historia
Användarsamlingar
Aktiviteter
Sök Hjälp ?
Publikation
Video
Klassificeringar
Random objekt !
Skicka
Skicka artikel
Skicka bild
Survey
Din feedback
Kontakt
Vilken typ av information behöver vi !
Standarder
Användarvillkor
Produkt Kvalitet
Verktyg
Om
Kurdipedia Archivists
Artiklar om oss !
Lägg Kurdipedia till din webbplats
Lägg till / ta bort e-post
besöksstatistik
Föremål statistik
teckensnitt Converter
kalendrar Converter
Stavnings kontroll
språk och dialekter av sidorna
Tangentbord
Praktiska länkar
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Dark Mode
Språk
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Mitt konto
Logga in
Medlemskap!
glömt ditt lösenord !
Sök Skicka Verktyg Språk Mitt konto
Avancerad sökning
Bibliotek
kurdiska namn
Händelseförlopp
Källor
Innehållssökning
Historia
Användarsamlingar
Aktiviteter
Sök Hjälp ?
Publikation
Video
Klassificeringar
Random objekt !
Skicka artikel
Skicka bild
Survey
Din feedback
Kontakt
Vilken typ av information behöver vi !
Standarder
Användarvillkor
Produkt Kvalitet
Om
Kurdipedia Archivists
Artiklar om oss !
Lägg Kurdipedia till din webbplats
Lägg till / ta bort e-post
besöksstatistik
Föremål statistik
teckensnitt Converter
kalendrar Converter
Stavnings kontroll
språk och dialekter av sidorna
Tangentbord
Praktiska länkar
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Dark Mode
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Logga in
Medlemskap!
glömt ditt lösenord !
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
 Om
 Random objekt !
 Användarvillkor
 Kurdipedia Archivists
 Din feedback
 Användarsamlingar
 Händelseförlopp
 Aktiviteter - Kurdipedia
 Hjälp
Nytt objekt
Platser
Erzurum
17-09-2024
شادی ئاکۆیی
Platser
Piranshahr
08-09-2024
شادی ئاکۆیی
Biografi
Darin Zanyar
07-09-2024
شادی ئاکۆیی
Biografi
Ciwan Haco
06-09-2024
شادی ئاکۆیی
Biografi
Ahmet Kaya
05-09-2024
شادی ئاکۆیی
Biografi
Ayşe Şan
04-09-2024
شادی ئاکۆیی
Biografi
Ibn Khallikan
20-08-2024
شادی ئاکۆیی
Biografi
Nezami
12-08-2024
شادی ئاکۆیی
Biografi
Melayê Cizîrî
11-08-2024
شادی ئاکۆیی
Platser
Naqadeh
10-08-2024
شادی ئاکۆیی
Statistik
Artiklar
  535,939
Bilder
  114,507
Böcker
  20,768
Relaterade filer
  110,814
Video
  1,908
Språk
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
294,243
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,336
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,543
عربي - Arabic 
33,439
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,920
فارسی - Farsi 
11,813
English - English 
7,917
Türkçe - Turkish 
3,701
Deutsch - German 
1,849
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Grupp
Svenska
Bibliotek 
30
Biografi 
14
Artiklar 
12
Platser 
5
Publikationer 
3
Kvinnors problem 
3
Martyrs 
2
Dokument 
2
Partier och Organisationer 
1
Filförrådet
MP3 
551
PDF 
32,756
MP4 
3,113
IMG 
211,407
∑   Totalt 
247,827
Innehållssökning
Biografi
Ahmet Kaya
Biografi
Ciwan Haco
Biografi
Darin Zanyar
Platser
Piranshahr
Martyrs
Mahsa Amini
Netewe û Neteweperwerî
Grupp: Artiklar | Artiklarna språk: Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Ranking objektet
Utmärkt
Mycket bra
Genomsnitt
Dåligt
Dålig
Lägg till i mina samlingar
Skriv din kommentar om den här artikeln !
objekt History
Metadata
RSS
Sök i Google efter bilder med anknytning till det valda objektet !
Sök i Google för valda objekt!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

Netewe û Neteweperwerî

Netewe û Neteweperwerî
Dibe ku xwendevan bibêjin; ‘Gelo hewce ye ku di vê serdemê da têgehên weke netewe û netewe­perweriyê werin vegotin û werin nirxandin. Serdem serdema globalîzmê ye, lê tu li pey hizrên kevnepe­rest ketîyî û galegalên bêwate û derçaxî dikî. Gelo ne pêwîst e ku mirov behsa rihê demê bike?’
Bêguman pêwîst e lê wekî ku hun jî dizanin tê­gehên bi jiyana civakî ra têkildar in bê binyad nîn in û çê xirab li ser hîmên civakî yên kevn hatine hilbe­randin. Ango di zanistên civakî da pêşeroj û paşeroja têgeh û hizran heye. Tu tişt di erşê ala da nayê xwarê.
Belê hewce ye. Ji ber ku netewe û neteweperwerî binyada hişmendiya neteweyî ye û fêkiyên serdema modern e; li ser dîrok û siyaseta gerdûnî ya demên nêz da îdeolojiyeke bibandor û sereke ye û pêdivî pê heye.

Gelo netewe û neteweperwerî çi ye? Ev têgehên hanê çawa ketine rojeva mirovahiyê? Li ser kîjan hê­jahiyên hevpar ên dîrokî, çandî û civakî hatine avaki­rin. Bi kîjan rê û rêbazî di nav gelan da belav bûne? Teoriyên li ser vê mijarê çi ne û kîjan ramanwer bi awa­yeke zanistî li ser vê mijarê xebitîne û ji bona zanistê kulliyatekê ava kirine? Vê îdeolojiyê li ku derê û çawa dest pê kiriye? Ev îdeolojî ji ber kîjan sedemên dîrokî, siyasî û aborî bûye îdeolojiyeke sereke û diyarker? Netewe û neteweperwerî di warê siyasî civakî da ban­doreke çawa li dîroka demên nêz a mirovahiyê kiriye? Di pêvajoya hilweşîn û dabeşkirina împaratoriyan û qraliyetan da rol û encameke çawa pêk aniye û di encama vê pêvajoyan de netewe-dewlet çawa û li ser kîjan hîmên bingehîn hatine damezirandin? Fikr û ramanên vê siyasetê di destpêkê da kîjan netewe­dewlet afirandine? Di vê pêvajoya dîrokî, siyasî û ci­vakî da neteweyên heyî pozîsyonên çawa girtine û bi serketine û têk çûne? Di pêvajoya netewesaziyê da rewşa neteweperweriyên derengmayî çi ye û netewe­perweriyên derengmayî ji ber kîjan sedeman dereng mane? Di vê pêvajoyê da rewşa me çi ye û em di nava malbatên neteweyan da xwedî çi mafî ne?..

Bi ya min di pêvajoya netewebûnê da têgeha bief­sûn hişmendîya neteweyî ye. Gelo ev bêjera modern di nav civaka me da çawa hatîye zanîn, çawa cih û war bûye? Di pêvajoya dîrokê da vê bêjera modern çi bandor li sazîyên civakî û sîyasî kirîye û ji vê bêjerê çi hatîye fêmkirin û ev bêjer di kîjan merhaleyên ci­vakî û sîyasî da derbas bûye? Bersivên van pirsan, bi awayekî xwezayî di nav gelê me da jî demeke dirêj li gorî pozîsyonên civakî û sîyasî cuda ne û mixabin bi gelemperî ji rastîya xwe û ji armanca xwe ya nî­hayî dûr in. Hin ji me neteweperwerî weke parastina mafên malbatî û eşîrî pejirandine, hinan jî mijar di çarçoveyeke berfirehtir da nirxandine û xwestine di nav neteweyên cîhanê da bi mafên xwe yên bingehîn û bi awayekî xweserî ji xwe ra cîhekî vekin.

Hizra neteweperwerîyê di sedsala 19an da bi ge­lemperî li cîhanê belav dibe û di sedsala 20an da êdî îdeolojîyeke sereke û gerdunî ye.
Dema ku fikr û ramanên neteweyî di nava Osmaniyan da belav dibe û dibe îdeolojiyeke sereke malmezin, rêber û rewşenbîrên Kurdan di destpêkê da ji ber sedemên civakî, aborî û dînî di nav rêxis­tin û saziyên biyanî da cîh digirin. Ev tercîha ji mafê neteweyî dûr, di pêvajoya dîrokeke nêz da dibe sede­ma dabeşkirina axa welat û hişmendiya neteweyî. Ji ber vê korbûna civakî û siyasî hizrên neteweyî rastî hin pirsgirêkên navxweyî û navneteweyî tê û dereng dimîne.
Her çi qas hizr û ramanên neteweyî di nava Kurdan da li gorî neteweyên din gelek dereng dest pê bike jî hest û hêjahiyên neteweyî di nîvê sedsala borî da di nava rewşenbîr û saziyên Kurdan da bûye îdeolojiyeke sereke.

Bi taybetî di sedsala borî da hin bûyer û tevgerên sîyasî yên ku li başûr û bakûrên welêt da pêkhatî li ser hizra hişmendîya neteweyî bandorek erênî hiştiye û bi vî awayî hişmendîya neteweyî nêzî rastîya xwe bûye û şikur ku astengên di rêya netewesazîyê da êdî di çarçoveyeke berfireh da tên nirxandin û bi vî awayî hizra neteweperwerîyê kamiltir bûye.
Bêguman gelek sedemên cihêreng ên vê rewşa me ya derengmayî hene. Hin ji wan sedeman navxweyî hin jî yên navneteweyî ne. Armanca vê xebatê ne ew e ku em van sedeman yeko yeko bijmêrin û binirxî­nin lê bi ya min hin sedemên berbiçav û bingehîn hene û lazim e bi kurtasî bên vegotin. Yekemîn sede­ma bingehîn û balkêş tunekirin û tunebûna sazîyên perwerdehîya neteweyî ye. Kurd bi awayekî zanedar ji perwerdeya zimanê zikmakî û ji çanda xwe hatine dûrxistin.Weke ku hun jî dizanin ev her du qad ji bo pêvajoya netewesazîyê û ji bo hişmendîya neteweyî, hêmanên herî girîng û bingehîn in.

Sedema duyemîn beralîkirina çewt a rewşenbîrên navxweyî û navneteweyî ye.Di vê pêvajoyê da hin rewşenbîr di bin sîya sazîyên dewletê da bi awayekî zanedar bêjera “Bijî biratîya gelan.” kirine benîştê de­ve xwe û bi vî awayî rê li ber hin rewşenbîrên kurd girtine û mixabin rewşenbîrên bi taybetî alîgirên îde­olojîya sosyalîzmê di vî warî da bêdil û şermok tev­geryane. Ên ku li hember vê helwestê derketine bi zi­manekî tund weke nijadperest hatine tewanbarkirin. Mixabin demeke dirêj, vê rewşa xapînok berdewam kirîye û ji bo sîyaseta desthilatdaran sitargeheke sitûr ava kirîye.

Sedema sêyemîn jî di pêvajoya dîrokê da rol û bandora dîn û sazîyên dînî ye. Bi taybetî di pêvajoya netewesazîyê û avakirina netewe-dewletê da bêjera “biratîya umetê” ji bo neteweyên dînên wan hevpar, bûye sîyaseteke xapînok û sereke, bi awayekî xwe­zayî ev bêjer jî di destê desthilatdaran da mîna amû­reke asîmîlasyonê hatîye bikaranîn û tê bikaranîn. Ên ku li hember vê bêjerê derketine jî mîna xwedê­nenas û kafirtîyê hatine tewanbarkirin û hîn jî tên tewanbarkirin.
Di amadekirina vê xebatê da alîkarî û piştevanî­ya helbestvan û çalakvanê zimanê #kurdî#ya #kurmancî# mamoste Roger Acun gelek e. Camêr bi hizrên xwe yên rênîşandar nêrîneke berfireh da min, ji bo keda wî spasdar im. Dîsa di warê rastnivîsê da ji bo xwen­din û pêşnîyazên dostên hêja mamoste Halîl Aktuğ û Îsmail Dîndar ra jî spasdar im. Her wiha ji bo edîtor­ya berhemê û pêşnîyarên di cih da xemxurê kurdîya kurmancî ji Azad Zal ra jî sipasdar im.
Bi hêvîya hişyarbûna keçmîr û mîrzayên di xew da…

Di vê mijarê da ji bo nêrînên cuda û agahiyên berfireh li kovara Zaremayê Sal: 8, Hejmar: 16ê binêrin. Ji ber ku kovara nav û hejmar borî bi taybetî li ser dosya û nîqaşên derheqê neteweperwerîya kurdî hatîye amadekirin, di vê mijarê da nêrîn û gotarên balkêş vedihewîne. Ku ev gotarana bên xwendin dê sudewer be.[1]

Denna post har skrivits in (Kurmancî) språk, klicka på ikonen för att öppna objektet på originalspråket!
Ev babet bi zimana (Kurmancî) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Denna post har tittat 1,634 gånger
Skriv din kommentar om den här artikeln !
HashTag
Källor
[1] | کوردیی ناوەڕاست | kovarabir.com
Länkade objekt: 9
Grupp: Artiklar
Artiklarna språk: Kurmancî
Publication date: 04-10-2022 (3 År)
Dokumenttyp: Språk
Provins: Kurdistan
Publication Type: Born-digital
Technical Metadata
Produkt Kvalitet: 99%
99%
Tillagt av ( سارا ک ) på 05-11-2022
Den här artikeln har granskats och släppts av ( ئاراس حسۆ ) på 05-11-2022
Denna post nyligen uppdaterats med ( ئاراس حسۆ ) om : 31-12-2024
URL
Denna post enligt Kurdipedia s Standarder inte slutförts ännu !
Denna post har tittat 1,634 gånger
QR Code
Attached files - Version
Typ Version Editor Namn
Foto fil 1.0.1129 KB 05-11-2022 سارا کس.ک.
Kurdipedia är de största källorna för kurdiska information!
Artiklar
​SANNING! NÄR JAG FÅR HÖRA DET SÅ
Artiklar
Amineh Kakabaveh slår tillbaka mot Vänsterpartiets ledning efter uteslutningen: ”Ljuger”
Artiklar
Ni får en feministisk peshmerga i riksdagen
Bibliotek
Kurdfrågan En bakgrund
Bibliotek
Den Kurdiska Fragen I Turkiet
Bibliotek
Kurdistan; ‏Rapport från SAC:s studieresa 1994
Bibliotek
Svensk - Kurdisk ordlista
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
Artiklar
Agera innan fler barn dör av äktenskap
Biografi
Tara Twana
Artiklar
En sorg att MP får bli tillhåll för islamister

Actual
Biografi
Ahmet Kaya
05-09-2024
شادی ئاکۆیی
Ahmet Kaya
Biografi
Ciwan Haco
06-09-2024
شادی ئاکۆیی
Ciwan Haco
Biografi
Darin Zanyar
07-09-2024
شادی ئاکۆیی
Darin Zanyar
Platser
Piranshahr
08-09-2024
شادی ئاکۆیی
Piranshahr
Martyrs
Mahsa Amini
15-09-2024
شادی ئاکۆیی
Mahsa Amini
Nytt objekt
Platser
Erzurum
17-09-2024
شادی ئاکۆیی
Platser
Piranshahr
08-09-2024
شادی ئاکۆیی
Biografi
Darin Zanyar
07-09-2024
شادی ئاکۆیی
Biografi
Ciwan Haco
06-09-2024
شادی ئاکۆیی
Biografi
Ahmet Kaya
05-09-2024
شادی ئاکۆیی
Biografi
Ayşe Şan
04-09-2024
شادی ئاکۆیی
Biografi
Ibn Khallikan
20-08-2024
شادی ئاکۆیی
Biografi
Nezami
12-08-2024
شادی ئاکۆیی
Biografi
Melayê Cizîrî
11-08-2024
شادی ئاکۆیی
Platser
Naqadeh
10-08-2024
شادی ئاکۆیی
Statistik
Artiklar
  535,939
Bilder
  114,507
Böcker
  20,768
Relaterade filer
  110,814
Video
  1,908
Språk
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
294,243
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,336
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,543
عربي - Arabic 
33,439
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,920
فارسی - Farsi 
11,813
English - English 
7,917
Türkçe - Turkish 
3,701
Deutsch - German 
1,849
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Grupp
Svenska
Bibliotek 
30
Biografi 
14
Artiklar 
12
Platser 
5
Publikationer 
3
Kvinnors problem 
3
Martyrs 
2
Dokument 
2
Partier och Organisationer 
1
Filförrådet
MP3 
551
PDF 
32,756
MP4 
3,113
IMG 
211,407
∑   Totalt 
247,827
Innehållssökning
Kurdipedia är de största källorna för kurdiska information!
Artiklar
​SANNING! NÄR JAG FÅR HÖRA DET SÅ
Artiklar
Amineh Kakabaveh slår tillbaka mot Vänsterpartiets ledning efter uteslutningen: ”Ljuger”
Artiklar
Ni får en feministisk peshmerga i riksdagen
Bibliotek
Kurdfrågan En bakgrund
Bibliotek
Den Kurdiska Fragen I Turkiet
Bibliotek
Kurdistan; ‏Rapport från SAC:s studieresa 1994
Bibliotek
Svensk - Kurdisk ordlista
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
Artiklar
Agera innan fler barn dör av äktenskap
Biografi
Tara Twana
Artiklar
En sorg att MP får bli tillhåll för islamister

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 16.17
| Kontakt | CSS3 | HTML5

| Sida generation tid : 1.328 sekund(er)!