Bibliotek Bibliotek
Sök

Kurdipedia är de största källorna för kurdiska information!


Search Options





Avancerad sökning      Tangentbord


Sök
Avancerad sökning
Bibliotek
kurdiska namn
Händelseförlopp
Källor
Historia
Användarsamlingar
Aktiviteter
Sök Hjälp ?
Publikation
Video
Klassificeringar
Random objekt !
Skicka
Skicka artikel
Skicka bild
Survey
Din feedback
Kontakt
Vilken typ av information behöver vi !
Standarder
Användarvillkor
Produkt Kvalitet
Verktyg
Om
Kurdipedia Archivists
Artiklar om oss !
Lägg Kurdipedia till din webbplats
Lägg till / ta bort e-post
besöksstatistik
Föremål statistik
teckensnitt Converter
kalendrar Converter
Stavnings kontroll
språk och dialekter av sidorna
Tangentbord
Praktiska länkar
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Språk
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Mitt konto
Logga in
Medlemskap!
glömt ditt lösenord !
Sök Skicka Verktyg Språk Mitt konto
Avancerad sökning
Bibliotek
kurdiska namn
Händelseförlopp
Källor
Historia
Användarsamlingar
Aktiviteter
Sök Hjälp ?
Publikation
Video
Klassificeringar
Random objekt !
Skicka artikel
Skicka bild
Survey
Din feedback
Kontakt
Vilken typ av information behöver vi !
Standarder
Användarvillkor
Produkt Kvalitet
Om
Kurdipedia Archivists
Artiklar om oss !
Lägg Kurdipedia till din webbplats
Lägg till / ta bort e-post
besöksstatistik
Föremål statistik
teckensnitt Converter
kalendrar Converter
Stavnings kontroll
språk och dialekter av sidorna
Tangentbord
Praktiska länkar
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Logga in
Medlemskap!
glömt ditt lösenord !
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Om
 Random objekt !
 Användarvillkor
 Kurdipedia Archivists
 Din feedback
 Användarsamlingar
 Händelseförlopp
 Aktiviteter - Kurdipedia
 Hjälp
Nytt objekt
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
25-05-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliotek
Kurdistan; ‏Rapport från SAC:s studieresa 1994
03-01-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
Bibliotek
Den Kurdiska Fragen I Turkiet
23-06-2019
زریان سەرچناری
Biografi
Tara Twana
09-09-2018
هاوڕێ باخەوان
Bibliotek
Recueil de textes Kourmandji
24-10-2011
هاوڕێ باخەوان
Statistik
Artiklar 518,278
Bilder 105,175
Böcker 19,474
Relaterade filer 97,350
Video 1,394
Artiklar
En sorg att MP får bli till...
Bibliotek
Den sista flickan
Artiklar
Amineh Kakabaveh slår tillb...
Dokument
Tog ställning mot hedersvål...
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdern...
Pîroziya rengê pîroze
Grupp: Artiklar | Artiklarna språk: Kurmancî - Kurdîy Serû
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Ranking objektet
Utmärkt
Mycket bra
Genomsnitt
Dåligt
Dålig
Lägg till i mina samlingar
Skriv din kommentar om den här artikeln !
objekt History
Metadata
RSS
Sök i Google efter bilder med anknytning till det valda objektet !
Sök i Google för valda objekt!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Pîroziya rengê pîroze

Pîroziya rengê pîroze
=KTML_Bold=Pîroziya rengê pîroze=KTML_End=
Qendîl Şeyxbizînî

Reng bi awayên cur bi cur tîrêjên standin û dana rûyên tiştan in. Ev tîrêj dema dikevin çavan, çav awayên wan tîrêjan ji hev cuda dikin, her yek û bi awayekî taybet û cuda ku jê re dibêjin reng.
Reng peyveke resen û sagîn a kurdî ye ku hezaran sal in ji dapîr û bapîran ji me re maye. Peyva rengê vedigere protoîranî ‘ra(a)j’ anku ‘renj’ ê. Di Avestaya Kevin de ‘aranjanam’ anku ‘arrenjenam’e lê bi awayê ‘haraanzanaum’ anku ‘harrenxenawm’ê jî kara ye di wateya ‘arasîn, xemlandin’ê de. Di pehlewanî de ‘rng’ û ‘reng’e. Her wiha ‘brng’ an ‘ebreng’ê jî di wateya ‘bedew, narîn’ê de. Helbet peyva ‘reng’ê ketiye gelek zimanên din ku ji ber dirêjbûna mijarê naxwazim amaj bidim hemûyan.
Reng di warê wate û mebestan de xwedî roleke mezin in. Di warên fizîkî û kîmyayî de, di warên xwezayî û jîndeyî de, di warên ziman û çandî yd. de jî reng roleke mezin dibîne. Bi taybet di zimanê kurdî de ku zengîntirîn zimanê cîhanê ye di warê reng û cureyên rengan de. Ferhenga Pazarê ji amadekariya Seher Moezî zêdetir ji 74 hezar navê rengên kurdî di xwe de dihewîne. Ev ferheng mezintirîn ferhenga rengan e li ser asta hemû cîhanê ku di zimanekî de(zimanê kurdî) zêdetirî heftê û çar hezar navan tenê yên reng hebin.
Xencî wê kurdî bo gelek wate û mebestan sûd ji rengan werdigire û mebestên xwe pê derbêj dike. Weke mînak: ‘rengzer, rûreş, rûspî, rûzer, rûsor, destşîn, destkesk, dilreş, dilspî, destrengîn, keskesor, rengal, rengereng, reng û reng, hemereng, rîspî(bo mêr), serspî (bo jin), destspî yd.. Reng rol di awayên mirovan li cîhanê de jî dibîne û em bi reng jî dikarin nasnameya mirovekî bi hêsanî nas bikin. Her wiha reng roleke sereke dibîne di cudabûna awayên heşî, ajal û mirov û tiştan jî. Xeyn ji wê reng weke guzariştê jî di cîhanê de roleke mezin dibîne her weke ‘rengê spî, rengê aştî, pakî, bêsûcî û valahiyê ye, rengê reş rengê desthilat, xem, wêrekî û nîhaniyê ye, rengê şîn rengê tenahî û xem, îcat û aramiyê ye, rengê sor rengê evînî û hezgîniyê ye, rengê penbe rengê xeyalî û nazikiyê ye, rengê kesk rengê bext, selametî, dexesî û xwezayê ye, rengê mor rengê saman, şahane, nîhan, xeyalê ye, rengê zer rengê hermî, ronahî, enerjî, balkêşiyê ye, rengê narincî(portuqalî) rengê enerjî, bextewerî, balkêşî, peroşiyê ye, rengê qahweyî, rengê xweza, hêz, parêzî, tehayî yd..’ Heta kurd sembol û pîrozweriya xwe jî bi reng tabîr û guzarişt dike ku ‘kesk û sor û zer’in. Helbet xeyn ji wan mijarên ku me li amaje pê dan, gelek reng û cureyên reng hene di çand û baweriyên kurdan de xwedî pîrozî, giringî, mîsyon û wateyên xwe ne ku yek ji wan rengê ‘Pîroze’ye. Rengê pîroz ji nav û navlêkirina wî re xuya dike ku ji bo kurdan çiqas taybet an jî pîroz e.
Etîmolojiya peyva rengê pîroze
Rengê pîroze rengekî kesk û meylen şîn û tev li hinek rengê zer e. Peyva navê pîrozeyê vedigere zimanê pehlewanî ‘pîroçek an pîrozek’ê ku dû re zimanê nû yê kurdî de bi jêçûna ‘k’ê dawîn weke pîrozeyê derbêj bûye. Di latînî de ku weke navê zanistî hatiye diyar kirin ‘lazolî’ yan jî ‘lapîs lazolî’ye. Lapîs anku kevir û lazolî jî weke rengê şîn ê pîroze ye. Her wiha lapîs ji kevirên nîtratî yên zîvîn re jî tê gotin ku di çaxên navîn de dihat hûrkirin bo dermankirin û jêbirina balûke û werimîna birînên çermê yan jî ji bo teraxûmên çavî, ji ber ku bekterîkuj e. Ji bilî wê, ew kevir ji demên kevn de ji bo xeml û bedewiyê hatiye bikaranîn. Tiştekî giring heye divê em behs bikin ew jî, di gelek zimanan de navê hin rengan tune ye, bi taybetî rengê ‘şîn’. Di çendîn zimanan de navê asiman û rengê şîn an jî navê rengê şîn û kesk yek nav in, yan jî bi pêşgir û paşgirekê nav ji hev tên cudakirin. Xencî ku navên ‘kesk û şîn’ gelek caran li şûna hev tên, di rastî de peywendiyeke xurt jî di warê taybetîbûn, mîtolojî, wate, raman û çandî de heye, heta di nava çand û baweriyên kurdî de jî.
Rengê pîroze navê xwe ji kevirê ku bi latînî jê re dibêjin ‘lapîs’ digire. Wî kevirî ji berê ve bo gelek mebestan hatiye bikaranîn mîna ‘derman, xeml û dûrketin ji xirabiyê’ sûd jê girtine. Ji bo gelek cureyên xişil, xelm, niqêm, tac, destxencer û kelan yd.. hatiye bikaranîn. Ji aliyekî din de sihir ku tiştekî diyar bûye di kevin de û bi taybet di baweriya Mîtrayî de, her du rengê pîroze û rengê şîn xwedî roleke mezin bûne. Bi taybetî di mîtolojî û efsaneya cîhana diyar û cîhana nediyar de, pencere û deriyên malê ku nîşana xêr û bêxêriyê ne, rengkirina pencere û deriyan bi rengê pîroze yan şîn, heman mentalîta xêr anîn û dûrketin ji nbêxêrî û xezebê ye. Rengê pîroze weke ji navê xwe re xuya dike ku di çand û baweriya kurdî de pîroz bûye ji hezaran sal berê, em vê taybetmendiyê li Hewraman, kela Hewlêrê û herêmên Loristanê zêdetir berçav in ku pencere û taqên xwe tev dikin rengê pîrozeyê ev jî weke pîroz û derwazeya ronahî û tîrêjên rojê ku sembol û pîrozwera kurdî ye. Kurd ji Zagros, Toros û Mezopotamyayê ku bi hezaran sal berê ye, baweriya xwe li ser fikir û felsefeya mêhr û mîtrayiyê ava kiriye ku dû re heman fikir û felsefe weke ol û rêbaz belavê dinyayê bû bandora xwe li ser çand û baweriyên gelek welatên weke Çîn û Japonyayê, Yewnan, Ewrope û welatê Misirê daniye. Rengê pîroze jî ku di nava kurdan pîroz bûye, rengê bawerî û hêza dûrketin ji nezer, ehrîmanî û tawanê bûye. Ta niha jî hemû pencere û piraniya deriyên li Hewramanê, Loristanê û kela Hewlêrê û gelek keleh û warên kevnar, bi rengê pîroz û şîn têne reng kirin.
Di zimanê kurdî de cureyên pîroze
Pîroze amal, pîroze bam, pîroze baw-î, pîroze beş, pîroze reng, pîroze şêwe, pîroze şîn, pîrozeyî, pîroze baxtkirdê, pîroze baz, pîroze çirûsk, pîroze bor, pîroze mat, pîroze boz, pîroze rengdar, pîroze bêgerd, pîroze pirşengdar, pîroze pir reng, pîroze tar, pîroze tund, pîroze terze, pîroze têr, pîroze tûj, pîroze ciwan, pîroze çîr, pîroze xam, pîroze xum, pîroze xweş, pîroze xest, pîroze xem, pîroze dij, pîroze dexş, pîroze dûd, pîroze dêz, pîroze çûyî, pîroze roşen, pîroze rûn, pîroze sard, pîroze germ, pîroze zîv, pîroze şad, pîroze jak, pîroze sade, pîroze şêlû, pîroze ferîk, pîroze tune, pîroze kal, pîroze kirêt, pîroze veker, pîroze kiz, pîroze kos-kews, pîroze girtî, pîroze girj, pîroze gul, pîroze geş, pîroze gen, pîroze lêl, pîroze mirde, pîroze xemrî, pîroze waz, pîroze rengîn, pîroze zilkedar, pîroze zerd, pîroze zelal, pîroze jengar, pîroze saf, pîroze samal, pîroze spat, pîroze sist, pîroze soxt, pîroze sivik, pîroze sewz, pîroze sîs, pîroze şêl, pîroze şeng, pîroze katran-î, pîroze kew, pîroze giran, pîroze gurdar, pîroze gilav, pîroze ger, pîroze gewz, pîroze nehez, pîroze next, pîroze nexşîn, pîroze neman, pîroze nîvreng, pîroze nepuxt’ yd… Evne pajek in ji rengên pîroze lê bi hinek rewşên cuda yan jî gelek mebestên cuda tên bikaranîn.
Bandora rengê pîroze
Bi giştî rengê pîroze bi riya çand û baweriya kurdî yan li derveyê wê, di nava gelek çand û baweriyên din de eger pîroz û tabet jî nebe wek li ba kurdan heye lê xwedî giringî ye. Ji mêjîn de rengê pîroze li kêleka rengê şîn bi hev re du hêmanên sereke bûne di gelek warên selametî, pakî, parêzî û pîroziyê de. Rengê pîroze di nava çanda ewropeyî û yewnaniyan de xwedî pîvaneke, di gelek xemlên koşk û seray an jî estetîk û eksewarên şah û keyan de weke rengekî diyar roldar bûye.
Têbînî: Pîroze navê cure firendeyeke ku jêre Hûma’yê jî tê gotin, wê/wî firendeyî li gor mîtolojiya wê/wî, bi ser kî re sîber bike, ew kes dibe şah û mezin
Çavkanî: Ferhenga Pazar
[1]
Denna post har skrivits in (Kurmancî - Kurdîy Serû) språk, klicka på ikonen för att öppna objektet på originalspråket!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Denna post har tittat 346 gånger
HashTag
Källor
[1] | Kurmancî - Kurdîy Serû | https://xwebun1.org/ - 21-11-2023
Länkade objekt: 5
Grupp: Artiklar
Artiklarna språk: Kurmancî - Kurdîy Serû
Publication date: 05-03-2023 (1 År)
Bok: Kultur
Dokumenttyp: Språk
Provins: Kurdistan
Publication Type: Born-digital
Technical Metadata
Produkt Kvalitet: 99%
99%
Tillagt av ( ئاراس حسۆ ) på 21-11-2023
Den här artikeln har granskats och släppts av ( سارا ک ) på 21-11-2023
Denna post nyligen uppdaterats med ( سارا ک ) om : 21-11-2023
URL
Denna post enligt Kurdipedia s Standarder inte slutförts ännu !
Denna post har tittat 346 gånger
Attached files - Version
Typ Version Editor Namn
Foto fil 1.0.1147 KB 21-11-2023 ئاراس حسۆئـ.ح.
Kurdipedia är de största källorna för kurdiska information!
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
Bibliotek
Den Kurdiska Fragen I Turkiet
Artiklar
Agera innan fler barn dör av äktenskap
Artiklar
​SANNING! NÄR JAG FÅR HÖRA DET SÅ
Artiklar
Amineh Kakabaveh slår tillbaka mot Vänsterpartiets ledning efter uteslutningen: ”Ljuger”
Biografi
Tara Twana
Bibliotek
Kurdistan; ‏Rapport från SAC:s studieresa 1994
Artiklar
En sorg att MP får bli tillhåll för islamister
Bibliotek
Svensk - Kurdisk ordlista
Bibliotek
Kurdfrågan En bakgrund
Artiklar
Ni får en feministisk peshmerga i riksdagen

Actual
Artiklar
En sorg att MP får bli tillhåll för islamister
19-05-2018
هاوڕێ باخەوان
En sorg att MP får bli tillhåll för islamister
Bibliotek
Den sista flickan
07-10-2018
زریان سەرچناری
Den sista flickan
Artiklar
Amineh Kakabaveh slår tillbaka mot Vänsterpartiets ledning efter uteslutningen: ”Ljuger”
22-09-2019
نالیا ئیبراهیم
Amineh Kakabaveh slår tillbaka mot Vänsterpartiets ledning efter uteslutningen: ”Ljuger”
Dokument
Tog ställning mot hedersvåld i förorten – nu utesluts Amineh Kakabaveh ur Vänsterpartiet
22-09-2019
نالیا ئیبراهیم
Tog ställning mot hedersvåld i förorten – nu utesluts Amineh Kakabaveh ur Vänsterpartiet
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
25-05-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
Nytt objekt
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
25-05-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliotek
Kurdistan; ‏Rapport från SAC:s studieresa 1994
03-01-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
Bibliotek
Den Kurdiska Fragen I Turkiet
23-06-2019
زریان سەرچناری
Biografi
Tara Twana
09-09-2018
هاوڕێ باخەوان
Bibliotek
Recueil de textes Kourmandji
24-10-2011
هاوڕێ باخەوان
Statistik
Artiklar 518,278
Bilder 105,175
Böcker 19,474
Relaterade filer 97,350
Video 1,394
Kurdipedia är de största källorna för kurdiska information!
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
Bibliotek
Den Kurdiska Fragen I Turkiet
Artiklar
Agera innan fler barn dör av äktenskap
Artiklar
​SANNING! NÄR JAG FÅR HÖRA DET SÅ
Artiklar
Amineh Kakabaveh slår tillbaka mot Vänsterpartiets ledning efter uteslutningen: ”Ljuger”
Biografi
Tara Twana
Bibliotek
Kurdistan; ‏Rapport från SAC:s studieresa 1994
Artiklar
En sorg att MP får bli tillhåll för islamister
Bibliotek
Svensk - Kurdisk ordlista
Bibliotek
Kurdfrågan En bakgrund
Artiklar
Ni får en feministisk peshmerga i riksdagen
Folders
Bibliotek - Provins - Utanför Bibliotek - Bok - Politic Bibliotek - Dialekt - Svenska Bibliotek - Publication Type - Bibliotek - PDF - Nej Bibliotek - Bok - Kurdfrågan Bibliotek - Dokumenttyp - Språk Bibliotek - Provins - South Kurdistan Bibliotek - PDF - Ja Bibliotek - Bok - Sociologi

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Kontakt | CSS3 | HTML5

| Sida generation tid : 0.39 sekund(er)!