Bibliotek Bibliotek
Sök

Kurdipedia är de största källorna för kurdiska information!


Search Options





Avancerad sökning      Tangentbord


Sök
Avancerad sökning
Bibliotek
kurdiska namn
Händelseförlopp
Källor
Historia
Användarsamlingar
Aktiviteter
Sök Hjälp ?
Publikation
Video
Klassificeringar
Random objekt !
Skicka
Skicka artikel
Skicka bild
Survey
Din feedback
Kontakt
Vilken typ av information behöver vi !
Standarder
Användarvillkor
Produkt Kvalitet
Verktyg
Om
Kurdipedia Archivists
Artiklar om oss !
Lägg Kurdipedia till din webbplats
Lägg till / ta bort e-post
besöksstatistik
Föremål statistik
teckensnitt Converter
kalendrar Converter
Stavnings kontroll
språk och dialekter av sidorna
Tangentbord
Praktiska länkar
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Språk
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Mitt konto
Logga in
Medlemskap!
glömt ditt lösenord !
Sök Skicka Verktyg Språk Mitt konto
Avancerad sökning
Bibliotek
kurdiska namn
Händelseförlopp
Källor
Historia
Användarsamlingar
Aktiviteter
Sök Hjälp ?
Publikation
Video
Klassificeringar
Random objekt !
Skicka artikel
Skicka bild
Survey
Din feedback
Kontakt
Vilken typ av information behöver vi !
Standarder
Användarvillkor
Produkt Kvalitet
Om
Kurdipedia Archivists
Artiklar om oss !
Lägg Kurdipedia till din webbplats
Lägg till / ta bort e-post
besöksstatistik
Föremål statistik
teckensnitt Converter
kalendrar Converter
Stavnings kontroll
språk och dialekter av sidorna
Tangentbord
Praktiska länkar
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Logga in
Medlemskap!
glömt ditt lösenord !
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Om
 Random objekt !
 Användarvillkor
 Kurdipedia Archivists
 Din feedback
 Användarsamlingar
 Händelseförlopp
 Aktiviteter - Kurdipedia
 Hjälp
Nytt objekt
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
25-05-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliotek
Kurdistan; ‏Rapport från SAC:s studieresa 1994
03-01-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
Bibliotek
Den Kurdiska Fragen I Turkiet
23-06-2019
زریان سەرچناری
Biografi
Tara Twana
09-09-2018
هاوڕێ باخەوان
Bibliotek
Recueil de textes Kourmandji
24-10-2011
هاوڕێ باخەوان
Statistik
Artiklar 523,059
Bilder 105,801
Böcker 19,704
Relaterade filer 98,652
Video 1,420
Artiklar
En sorg att MP får bli till...
Bibliotek
Den sista flickan
Artiklar
Amineh Kakabaveh slår tillb...
Dokument
Tog ställning mot hedersvål...
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdern...
Gotûbêjek derbarê Yarsan, Ehlî Heq û Elî Ellahî û hwd
Grupp: Artiklar | Artiklarna språk: Kurmancî - Kurdîy Serû
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Ranking objektet
Utmärkt
Mycket bra
Genomsnitt
Dåligt
Dålig
Lägg till i mina samlingar
Skriv din kommentar om den här artikeln !
objekt History
Metadata
RSS
Sök i Google efter bilder med anknytning till det valda objektet !
Sök i Google för valda objekt!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Gotûbêjek derbarê Yarsan, Ehlî Heq û Elî Ellahî û hwd.

Gotûbêjek derbarê Yarsan, Ehlî Heq û Elî Ellahî û hwd.
Gotûbêjek derbarê Yarsan, Ehlî Heq û Elî Ellahî û hwd..

Ehlî Heq an #Yarsan# peyrew û bawermendên ola Yarî ne. Ev bawermend bi awayekî berfireh li herêmên Kurdistanî yên Îran û Iraqê dijîn, lê li derve jî alîgirên wan hene. Ola Yarsan oleke tejî sembol û sir e û dîroka derketina wê ne diyar e. Lê alîgirên wê bawer dikin ku ew olek herheyî ye.Ezelî û Ebedîye.
Kurdshop - Ehlî Heq an Yarsan peyrew û bawermendên ola Yarî ne. Ev bawermend bi awayekî berfireh li herêmên Kurdistanî yên Îran û Iraqê dijîn, lê li derve jî alîgirên wan hene. Ola Yarsan oleke tejî sembol û sir e û dîroka derketina wê ne diyar e. Lê alîgirên wê bawer dikin ku ew olek herheyî ye.Ezelî û Ebedîye.
Li ser vê olê gelek nivîsên bi kurdî hene û xwedî dîrokeke pir kevn in. Ya herî kevin vedigere sedsala çaremîn a hicrî û serdema Şaxuşîn. Dîroknas di wê baweriyê de ne ku Şaxûşîn an jî Şah Xurşîd kalilê xanedana Alî Xurşîd û neviyê Şuca-ud-dîn Xurşîd, damezrînerê sîlsîleya Etabekên Lor ên biçûk e. Hemdullah Mistewfî di Dîroka Hilbijartî de wiha dinivîse:
“Li Cengrûyê Mihemed û Keramê kurên Xurşîd çûne xizmeta Şuweyle û pile û paye wergirtin û kurên mezin li wan paşketin, wek Şucaeddîn kurê Xurşîd kurê Ebûbekir kurê Mihemed.
Îskender Beg ê Tirkmen jî di Dîroka Alemarayê Ebbasî de wiha dinivîse:
Şucauddîn Xurşîd ji hoza Heskurd e ku bi kiryarên baş û dadmendiyê tên naskirin.
Şa Xuşîn yek ji mezinên Yarsan bû û bi navên wekî Zerde Siwar û Hezar Siwar dihat naskirin. Weke ku me berê jî behs kir, hin kes wisa bawer dikin ku ew heman Şaxurşîd û kalikê mîrên Hezar Espî yê bavûbapîrên Lor bûye.
Dîroka hin ji perestgehên vê olê vedigere serdema beriya îslamê, lê ew awayê ku niha heye di sedsala heştemîn a hicrî de ji aliyê Sultan Sehak ve hatiye damezrandin.
Sultan Sehak an jî Sultan Îshaq di sala 675 hicrî qemerî de hatiye dinyayê û di sala 798ê hicrî de wefat kiriye. Ew jî di ola Yarsan de kesayetek pîroz e. Gelek kes bawer dikin ku ew damezrînerê malbata Yarsanî ye. Bawermendên ola Yarî wî bi navên “Sultanê Heqîqetê” û “Xwedayê Keremê” dizanin û wî weke rûyê herî sereke yê Heqîqetê dizanin. wî kesî di baweriya Yarsaniyan de mekan û pêgeheke herî bilind heye.
Raman, bawerî û gelek adet û reftar di nav hemû bawermendên Yarsan de hevpar in. Lê belê ji ber ku bawermendên ola Yarî li erdnîgariyeke cuda û bi taybetmeniyên xwe dijîn, dibe ku hin adetên wan ji hev cuda bin û ev yek di nav hemû olan de tê dîtin.
Bandora olên din bi ser ola Yarsanî heye. Wekheviyên wê bi olên wek Mîtra, Manî, Cihû, Xirîstiyan û Şîeyan re heye, lê tevî wan tiştan ola Yarî ji Îslamê cuda ye.
Yarsanî bi navên cuda tên naskirin. Lê di nivîsên olî de ji her navekî zêdetir ji wan re Yarsan û Yarî tê gotin.herweha ji bawermendên vê olê re dibêjinYar.
Lê li herêmên cuda navên wan cuda ne, wek Ehlî Heq, Kakeyî, Sarlî, Tayefe, Tayefesan, Goran, Qelxanî, Qizilbaş, Niyazî, Ehlê Heq, Ehlî Sir, Sirr Talîbî, Şemlû, “Xacewend”, “Xulat”, “Elîullahî” û … htd
Bê guman, ev nav ji aliyê kesên ne Yarî ve li wan hatine kirin. Piraniya van navan ne ji bo olê, lê ji bo alîgirên wê tê gotin. Hin kesên neyarên wan navên xerab ên wekî “şeytanperest”, “kelebabkuj” û “Çarî Sîndirin” li wan kirine.
Li Azerbaycana Îranê peyrewên ola Yarî bi navê Goran û Şemlû tên naskirin. Şemlû ew kesane bûn ku ji aliyê Emîr Tîmûr ve ji Şamê Sûriyê şandin Azerbaycanê û di serdema Sefewiyan de bûne Yarsan. Li Azerbaycanê bi navên din ên wekî Qereqoyunlû û Gurinler ango temaşevan û li Urmiyê jî bi navê Ebdal Benî tên naskirin.
Li Afganîstan û Tirkiyê ji peyrewên ola Yarî dibêjin Qizilbaş, ji ber ku beşdarî tevgera Qizilbaş bûne. Li Qezwînê ji alîgirên Yarsan re dibêjin Kakawend û li Mazenderanê jî bi navê Xecêvend tên naskirin, ev herdu nav jî navên eşîrî ne, nek olî. Li Zencanê ji Yarsaniyan re dibêjin Sir Talibî, ku tê wateya lêgerîna li pey sîr û razan.
Piraniya kesên ne Yarsan li Îranê ji peyrewên wê olê re dibêjin Elîullahî. Bi eslê xwe ev nave komeke ku di serdema Elî yê kurê Ebû Talib de ji aliyê Ebdulah kurê Saba ve hatiye damezrandin, alîgirên wî Elê weke xwedê hesab dikirin. Ev nav ji ber baweriya “mirov-îlahî” ya di ola Yarsan de ji aliyê Ereb û Misilmanan ve li ser peyrewên ola Yarsan hatiye ferzkirin.
Li Iraqê ji peyrewên ola Yarsan re Sarlî tê gotin. Sarlî komeke Yarsaniyan e ku li Mûsilê dijîn, ji Şarezorê çûne wir û paşê Xanê Mûsilê nehiştiye ku vegerin. Wateya bi Sarlî ango yê min bang dike.
Her wiha peyva “Ehlî Heq” ku kesên ne Yarsanî ji bo peyrewên vê olê bi kar tînin, bi rastî yek ji peyvên cîhana sofiyan e û tê wateya kesekî ku ji rêzên şerîet û terîqetê derbas bûye gihaye pileya herî bilind a naskirina xwedê û rastiyê. Ehlê Heq naveke ku ji aliyê sofiyan ve li Yarsanan hatiye kirin, ango peyrewên vê olê di rêza rastiyê de ne. Tevahiya wan navan bo peyrewên ola Yarsan in lê navê olê bi xwe ola Yarsan an jî ola Yarî ye.
Di nav lêkolînvanan de derbarê ola Yarsan de nêrînên cuda hene. Bingeha ola kevnar û dîrokî ya Yarsan dişibe ola Êzdî û her du jî ji Îslamê cuda ne.
Sedîq Sefîzade di pirtûka xwe ya Zanistnameya (ansîklopediya) navdarên Yarsan de wiha dinivîse: Li gorî Encamnameyê an jî Nameya serencam ê ev bîr û baweriya ji bo jiyanê her ji ezelê ve hatiye damezirandin.
Lê dokumentên hatin bidestxistin nîşan didin ku ev ol di sedsala duyem a hicrî ya qemerî ji aliyê Balûlê Mahî an Maddî û alîgirên wî bi sûdwergirtin ji xezîneya hizir û baweriyên ola Zerdeştî û Manî û herweha sûd wergirtin ji hin mijar û gengeşeyên Îslam û Xirîstiyan û Cihûyan hatiye avakirin. Lê em dikarin bêjin ku serhildana ola Yarî nîşandana helwêstekê bû li hember Erebên Misilman.
Li gorî deftera Dîwana Mezin a Serencamnameyê, ku pirtûka pîroz a herî kevin a Yarsan e, ev ol ji ezelê ve heye û fêrkirina wê weke sirrek li cem Pêxember û ewliyayan bûye di her serdemekî de bo hin Yaran hatine ravekirin.
Heta dema ku Sultan Sehak di sedsala 9'an a hicrî de ev sirr weke yasayê ji alîgirên xwe re gotin, her ji ber wê ew weke binyatner û avakerê vê olê tê danîn.
Hin zaraveyên taybetî yên vê olê Yar in û Heftan in.
Yaran ji kesên nêzî Sultan Sehak re tê gotin, ku li ser wan kom an têne dabeş kirin: Heften, Heftewane, Heft kesên xwedî qewlên Tas, Heft Heftewane, Çil kes (Çil Mêr) Çil Çil Tenan, Heftê û Du Pîr , nod û neh pîrên şaho, şêst û şeş xulamên bi kemberên zêrîn, Hezar û yek xulamên sifet, nîv hezar xulam û bê wen xulam.
Heft Ten an jî heft kes hevalên taybet ên Sultan Sehak in. Ew di serdemên cûda de bi şiklê mirovên jîr û mezin bo şîretkirina li xelkê derdikevin.
Ew heft kes ev in:
Pîr Benjamin Di rêza Cebraîl de ye û berpirsiyarê şîret û rizgariyê ye. Pileya Pîriyê bi ser hemû yarsaniyan de heye.
Dawud di mertebeya Îsrafîl de ye û berpirsê Nefxa Sor (Pifkirina li Zirnayê) ye ku xelkê hişyar bike.
Pîr Mûsa, weke Mikaîl e, berpirsiyarê nivîsandina kiryaran e û sekreterê Sultan e.
Mistefa Dawdan weke Izraîl e û berpirsê hêrs û wergirtina cane mirovan.
Dayrak xanim, bi navê Remzbar Xanim an jî Rêzbar tê naskirin, hevpileya Huruleyîn e û hevdem diya Sultan e, hêvî û lawijan bo yaran dike û pêşenga jinên civaka Yarsan e.
Şah Îbrahîm, ku bi Bawe Yadigar re, padîşahiya Îrfan a Sultan dikin. Ew weke Iyut in.
Cilûbergên Kurdan li gorî geştyaran di salên 1501-1979 – beşa 3yem (dawî)
Cilûbergên Kurdan li gorî geştyaran di salên 1501-1979 – beşa 2yem
Cilûbergên Kurdan li gorî geştyaran di salên 1501-1979 – beşa 1em
Danasînek li ser dîrok û wateya Cejna Newrozê
Xişr û bedewiyên jinên Kurd li ber çavên geştyarên bîhanî
Newroza Meşxelên Rizgariyê remzek bo yekgirtina netewa Kurd e
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
[1]
Denna post har skrivits in (Kurmancî - Kurdîy Serû) språk, klicka på ikonen för att öppna objektet på originalspråket!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Denna post har tittat 58 gånger
HashTag
Källor
[1] | Kurmancî - Kurdîy Serû | https://kurdshop.net/- 22-04-2024
Länkade objekt: 4
Grupp: Artiklar
Artiklarna språk: Kurmancî - Kurdîy Serû
Publication date: 13-05-2023 (1 År)
Bok: Kultur
Dokumenttyp: Språk
Provins: Kurdistan
Publication Type: Born-digital
Technical Metadata
Produkt Kvalitet: 99%
99%
Tillagt av ( ئاراس حسۆ ) på 22-04-2024
Den här artikeln har granskats och släppts av ( سارا ک ) på 25-04-2024
Denna post nyligen uppdaterats med ( سارا ک ) om : 25-04-2024
URL
Denna post enligt Kurdipedia s Standarder inte slutförts ännu !
Denna post har tittat 58 gånger
Attached files - Version
Typ Version Editor Namn
Foto fil 1.0.128 KB 22-04-2024 ئاراس حسۆئـ.ح.
Kurdipedia är de största källorna för kurdiska information!
Artiklar
​SANNING! NÄR JAG FÅR HÖRA DET SÅ
Bibliotek
Den Kurdiska Fragen I Turkiet
Artiklar
Amineh Kakabaveh slår tillbaka mot Vänsterpartiets ledning efter uteslutningen: ”Ljuger”
Bibliotek
Kurdfrågan En bakgrund
Bibliotek
Kurdistan; ‏Rapport från SAC:s studieresa 1994
Artiklar
Ni får en feministisk peshmerga i riksdagen
Bibliotek
Svensk - Kurdisk ordlista
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
Biografi
Tara Twana
Artiklar
En sorg att MP får bli tillhåll för islamister
Artiklar
Agera innan fler barn dör av äktenskap

Actual
Artiklar
En sorg att MP får bli tillhåll för islamister
19-05-2018
هاوڕێ باخەوان
En sorg att MP får bli tillhåll för islamister
Bibliotek
Den sista flickan
07-10-2018
زریان سەرچناری
Den sista flickan
Artiklar
Amineh Kakabaveh slår tillbaka mot Vänsterpartiets ledning efter uteslutningen: ”Ljuger”
22-09-2019
نالیا ئیبراهیم
Amineh Kakabaveh slår tillbaka mot Vänsterpartiets ledning efter uteslutningen: ”Ljuger”
Dokument
Tog ställning mot hedersvåld i förorten – nu utesluts Amineh Kakabaveh ur Vänsterpartiet
22-09-2019
نالیا ئیبراهیم
Tog ställning mot hedersvåld i förorten – nu utesluts Amineh Kakabaveh ur Vänsterpartiet
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
25-05-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
Nytt objekt
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
25-05-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliotek
Kurdistan; ‏Rapport från SAC:s studieresa 1994
03-01-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
Bibliotek
Den Kurdiska Fragen I Turkiet
23-06-2019
زریان سەرچناری
Biografi
Tara Twana
09-09-2018
هاوڕێ باخەوان
Bibliotek
Recueil de textes Kourmandji
24-10-2011
هاوڕێ باخەوان
Statistik
Artiklar 523,059
Bilder 105,801
Böcker 19,704
Relaterade filer 98,652
Video 1,420
Kurdipedia är de största källorna för kurdiska information!
Artiklar
​SANNING! NÄR JAG FÅR HÖRA DET SÅ
Bibliotek
Den Kurdiska Fragen I Turkiet
Artiklar
Amineh Kakabaveh slår tillbaka mot Vänsterpartiets ledning efter uteslutningen: ”Ljuger”
Bibliotek
Kurdfrågan En bakgrund
Bibliotek
Kurdistan; ‏Rapport från SAC:s studieresa 1994
Artiklar
Ni får en feministisk peshmerga i riksdagen
Bibliotek
Svensk - Kurdisk ordlista
Bibliotek
Öster om Eufrat: -i kurdernas land
Biografi
Tara Twana
Artiklar
En sorg att MP får bli tillhåll för islamister
Artiklar
Agera innan fler barn dör av äktenskap
Folders
Bibliotek - PDF - Ja Bibliotek - Bok - Kurdfrågan Bibliotek - Dokumenttyp - Språk Bibliotek - Publication Type - Scanned Document Bibliotek - Dialekt - Svenska Bibliotek - Provins - Kurdistan Bibliotek - Bok - Poesi Bibliotek - Provins - Utanför Bibliotek - PDF - Nej Artiklar - Bok - Dokumentär

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Kontakt | CSS3 | HTML5

| Sida generation tid : 0.437 sekund(er)!