نام مکان: صومعەی ماربینە قدیشە در کویە
صومعەی (کلیسای ماربینە قدیشە) مکانی مقدس مسیحیان در دامنه کوه باواجی و بالای روستای هرموتە است، این کلیسا در سال 52 میلادی و در زمان ورود و گسترش دین مسیحیت در #کردستان# بنا شدەاست.
در دهه 1970 یک کتیبه تاریخی در داخل معبد پیدا شد، با خط و الفبای سریانی نوشته شده است کە این صومعە در سال 1300 برای بار دوم بە دست یکی از حاکمان مسیحی هرموتا بە نام (کتخدا اورهان) مرمت و بازسازی شدەاست، اما در سال 1988 از طرف رژیم بعث، بە بهانەی اینکە این کلیسا در کوه دایر شدەاست و احتمالا پیشمرگەهای کورد (کە ان زمان با دولت بعث در جنگ بودند) خودشان را در این کلیسا مخفی میکنند و سنگر میگیرند، مورد انفجار قرار گرفت، اما در همان زمان هم مسیحی های شهر کویە و اطراف، بە این مکان مقدس رفتە و بە نیایش میپرداختند و شمع روشن میکردند.
این صومعە، پس از انقلاب سال 1996 از طرف حکومت اقلیم کوردستان، بر اساس اندازە و دیزاین قدیمی اش بازسازی و مرمت شدەاست.
این صومعە بەغیر از کلیسای اصلی کە مراسم و دعا و نیایش دینی در ان انجام دادە میشود، چند مجسمە ونقوش چسبیدە بە دیوار در محوطەاش دیدە میشود کە نشان از قدمت و تریخ کهن این کلیسا دارد.
از دروازەی اصلی و ورودی کلیسا کە وارد میشوین، مجسمەی مریم مقدس را میبینیم کە بە بکندای 5 متر درست شدە است و زیبایی و فضای خاصی بە کلیسا میدهد. در محوطەی حیاط کلیسا مجسمە و تمثال بە صلیب کشیدن حضرت مسیح دتدە میشود، همچنین دیوارها بە چندین تابلوی سنگی قدیمی کە در دیوار دفن شدەاند، منقش هستند کە هرکام این نقشها، مختص بە یکی از مبلغان و روحانیون مسیحی در هرموتا میباشد.
هر سال در ماه اپریل و هفتەای پس از عید قیامت مسیحیها، پتروان این دین در کوردستان و عراق بە این صومعە امدە تا با خدای خود پیمان تازە کنند و روابط اجتناعیشان را با دیگر مسیحیان محکم کنند.[1]