عنوان: تاریخچه مسجد باستان شناسی بالکیان به دو قرن پیش برمی گردد
مسجد قدیمی بالکیان در ادارە #سوران#، قدمت آن به بیش از دو قرن قبل باز می گردد و یکی از بناهای مهم تاریخی اداره سوران است، تاریخ نگاران تاریخ این مسجد را به دوره فرمانروای سوران می دانند.
ممدوح روانزی، در یکی از کتابهایش با عنوان تاریخ رواندز در سال 2009 صفحه 223 نوشت است: میرانی در دوران فرمانروای سوران، خدمات لازم از جمله ساخت مساجد، مدرسه، پل و تعمیر جاده ها را انجام داده اند و 9 پل بر روی رودخانه روانز و یک پل بر روی رودخانه بالکیان روستا ساخته شده است، برای همین بیشتر افراد مسن روستا قدمت ساخت آن را به دوران فرمانروای سوران در رواندز می‌رسانند.
نظریەی دیگری هم هست که می گویند، در سالهای (1830_1835) میر محمد، پادشاە بزرگ رواندز، بیشتر سربازان و بستگانشان اهل روستای بالکیان و مناطق اطراف آن بودند، بنابراین چندین کار و پروژه در روستا درست کردە است، پس از گذشت نزدیک به دو قرن، بقایای آنها هنوز در این منطقه باقی مانده است، یکی از انها مسجد قدیمی بالکیان است، که در کنار رودخانه است، دیگری هم پلی است بر روی هفده قدم، عرض دیوار مسجد در ضلع شرقی 105 سانتی متر است، در ضلع غربی (95) سانتی متر است، دیوار سمت قبله 100 سانتی متر است، دیوار از سنگ مرمر، سنگ آهک و زرده تخم مرغ ساخته شده است. در سال وقتی در سال 1974 روستای بالکیان سوختە میشود، مسجد بدون سقف بودە و در دهه 1950 تعمیر شدە است، مردم روستا از آن برای اقامه نماز، تشییع جنازه و مراسم استفاده می کردند، در سال 1975 این مسجد توسط رژیم ویران شده عراق آسیب دیده و در آتش سوخت، در سال 1976 عده ای از اهالی روستا، بازگشته اند و بار دیگر بالای مسجد را بازسازی کرده اند، با تعمیر چند در و پنجره مسجد، این مسجد در دهه 1980 ساخته شد و با گذشت بیش از دو قرن، هنوز روستاییان از آن استفاده می کنند.[1]