بنەڕەتو نامو (هەورامان - هۆرامان) ی
نویستەی: ڕەحیم حەمە عەلی عەلی
... جە هەورامانە نامەکە جەڕوەو فونەتیکیو ڕانویسیتەیەوە بەدوەی جۊر نام مەبریۊنەو مەنویستیۆن 1-جە شێوە گۆو لهۆنېیەنە مەوچیۆن (هۆرامان ) .2-جە تەختیو ژاوەرۆیەنە مەوچیۆن (هەورامان ) ئەر سەرنجە بدەیم پیتەو (ۆ) ی جەلهۆنېیەنە جەنامەکەنە هاموەرانوەرەن چەنی پیتەکانو (ەو) جە تەختیو ژاوەرۆینە ....چند نمونێوە چابارەو -- دۆش (لهۆنی ) ۆ = دەوش - ەو- (تەختیو ژاوەرۆیی ) ...پۆکەی -ۆ- (لهۆنی) = پەوکەی -ەو- (تەختی و ژاوەرۆیی ) -... کۆتەرە - ۆ- (لهۆنی) = کەوتەرە -ەو- ( تەختیو ژاوەرۆیی ) ... دۆرش -ۆ- (لهۆنی) = دەورش -ەو- (تەختیو ژاوەرۆیی) ... فیرعۆن (لهۆنی) =فیرعەون ( تەختی و ژاوەرۆیی) .... هۆلێر (لهۆنی) = هەولێر ( تەختی و ژاوەرۆیی) .....هۆر (لهۆنی) = هەور ( تەختیو ژاوەرۆیی) ... بەواتا پیتو دەنگدارو (ۆ) ی جەلهۆنېیەنە جیاتی پیتە دەنگدارەکانو ( ەو) یەن جە تەختیو ژاوەرۆیەنە ، ئینە یۆن جەجیاوازە وەرچەمەکانو میانو ئی دوە بندیالیکتە هەورامیانەن، ئیتر بە چندان نمونانانی چی جۊرەیەکە جاگە واڕای پیتە دەنگدارەکانەن (ڤاول) جە شێوە گۆکانو زوانو هەورامیەنە ، بە واتا هۆرامان یام هەورامان تەنیا جیاوازی شێوە گۆیشیی خوڵقنان نەک ئانە کە یۆشان ڕەسەن بۊنەو ئەوی تەرشان ناڕەسەن ........ کە وەختو وېش جەبارەو بابەتو دروسی یام نادروسی هەریۆ جە وچیەکانوو ( هۆرامان ) یام (هەورامان) یوە ، جە ڕۊنامەو ( هەورامان) یەنە کە جەخورماڵ بەرمەشنیا ، چند نویسەرەیەوە مشتوو مڕیەوە فرەشان جە چند ژمارانو ئا ڕۊنامەیەنە چابارەوە خوڵقنابێن، کە دماجاریچ و جەدما هەنگامەنە هیج کام نەیاوێ هیچ ئەمجامەیەوە یەکلاکەرەوە پەی ساق کەردەیەوەو هەریۆ جەشەیوە نامەکانو هەورامانی و هۆرامانی ... نە بنەڕەتو وچیەو نامۍ هەورامانیشان پەی ساقە بیەوە ، نە پەیشان یەکلایی کریاوە کە کام یۊ جە وچیەکانوا (هەورامان) و (هۆرامان) ی دروستەرەن ، ناهاگێ چانەیە کە جیاوازی میانو (هۆرامان ) و (هەورامان) ی تەنیا جیاوازیە و فونەتیکیو میانوو شێوە گۆکانو هەورامینو جاگە فاڕای پیتە ڤاوڵەکانو (ۆ) ی جە لهۆنېیەنەو پیتە ڤاوڵەکانو (ەو) ن جە تەختیوو ژاوەرۆیینە، کە ئی دیاردە هەر پاسە جەمیانوو پیتە ڤاوڵەکانو (ەی) جەتەختیو ژاوەرۆیینەو پیتو ڤاوڵو (ێ) ی جەلهۆنینە هەم وەرچەمەن ، چوون ... پەیم ( تەختی و ژاوەرۆیی) = پێم (لهۆنی) ....پەی کەی (ت ، ژ) =پێ کەی (ل) ....خەیر (ت، ژ) = خێر (ل) ....چەی دمای - چێ دمای ... هتد.... هەر پاسە بېیەی پیتو ڤاوڵو (ە) جە تەختیو و ژاوەرۆییەنەو نەبېیەیو لاشېیەی ڤاولو (ە) جە لهۆنینە، چوون.... پەنە (ت، ژ) = پنە ( ل) ..... چەنە (ت، ژ) = چنە (ل) .....خەیار (ت، ژ) = خیار (ل) ......هتد وەلێم جەبارەو (هور) یوە کەجە سەرەتاو نامە شێوە لهۆنیەکێ (هۆرامان) یوە مەوینیۆن بابزانمێن کە ئانە وەرگیروو (هور) یەن یام نەخەیر چیوەی تەرەن ؟ ( هور) پېسە وەڵگیریەوە کەوەرانوەرەن چەنی وەرگیرو (هەڵ) ی سۆرانی ملۆن سەرو هەرمانەکانو چەمەکانو وچیەیو وچیەیەوە (مجیایرە- داڕێژراو) مەسازنۆن، کە هاماژەن پەی هوربڕیاییو بەرزبېیەیەوەی ڕوەو لاو سەری، چوون....... (هورگېرتەی ، هوربڕیەی ، هوردارای ، هوردایوە ، هورماڵای ، هورزنای ، هورپاتەی ، هورئاردەی ، هورمتەی........هتد) ، لێ جە ئیسەتەنە (هور) کە جە میانو قسانو ڕوانەیەنە پەی هاسان واتەی سوویان بە (ور) . دەمگۆی ڕوانە دیارەن کە مەبەسم لەهجەو قسانو ڕوانەو عامەیەن ، پېسەو وەڵتەر واتمان کە (ۆ) لهۆنی هاموەرانوەرەن چەنی (ەوە) ی ژاوەرۆیی ، وە (هۆر) پېسە نامەیەوە پەی هەورو عاسمانی جە لهۆنینە وارانوەرەن چەنی (هەور) ی جە ژاوەرۆیینە ، وە (هۆر) پېسە وەرگیریەوەجە لهۆنی و ژاوەرۆیینە حەر بە هەمان شێوە و فۆڕمو (هۆر) ی مەنیوسیۆن، ئیسە بابزانمێن کە هەر یۊ جە وچیەکانو (هۆر) و (هەور) و وەرجە نامو (هۆرامان و هەورامان ) یەنە ئاخۆم وەرگیرەن یام نامەنە... 1- ئەر ئامیو (هۆر) ڤەهەردویشانە وەرگیر بېیەیە ، ئانە ئاوەختە جە هەردوی شیوەگۆکانو لهۆنیو ژاوەرۆیینە واڕیایش نەی ملەرەو هەر پېسەو وېش جەهەردویشانە (هۆر) و فورمو نویستەکەیش نەفاڕیەینە ، بەواتەو ئانەیە ئەر (هۆر) وەرگیر بېیایا ئانە جە هەردوی جەشەیوە گۆکانە بەیەک جۊر هەر مەواتشان ( هۆرامان) .....2- ئیسەتە کە مادام دوەی فۆڕمێ ( (هەورامان و هۆرامان) یمان هەنێن ، کەواتا مەشۆم یاگە واڕیای پیتە دەنگدارەکانبۊن میانوو (ۆ) شێوە لهۆنیو (ەو) ژاوەرۆییەنەو بە واتا (هۆر) جە شێوە لهۆنیەکەنە بە شێوەو وەرگیری نەبۊن بەڵکەم بە شێوەو نامو (هەور) و عاسمانیبۊن، پا سە کە شێوە گۆو لهۆنینە مەواچان (هۆر= ه+ۆ+ر) تەختیو ژاوەرۆیچنە مەواچان (هەور= ه+ ه و+ر) ..... ۆ (لهۆن) = ه و (ژاوەرۆ) .. ..کەواتا جە لهۆنیو ژاوەرۆیینە (هۆ) و ( هەور) ەنو هەردوی نامەنیو (هۆر) ی وەرگیرنېیەنو هەر یۊ جە ( هەورامان و هۆرامان) یانی ( هەور ئامان= هەورو عاسمانی ئامان) نەک ئانە کە (هۆرئامان= هەڵهاتوە ) یان گوایا هەرچیوەیەوە تەر بۊنە ، چېگەوەو بەپاو ئی بنەما ئیمیتیۆلوژیە ڕازوانیەیە ، خودو نهێنی نامو (هەورامان) ی وېش ئاشکارمەکەرۊنەو دماجار چی ڕاگەوە ماناو وېش پەیمان بەر مەوزۆن.[1]
Este artículo ha sido escrito en (هەورامی - Kurdish Hawrami) Lenguaje, haga clic en el icono de
para abrir el artículo en el idioma original!
ئی بابەتۍ بە زۋانی (هەورامی - Kurdish Hawrami) نۋیسیێنە، پەی ئەۋەکەرڎەی بابەتەکۍ بە زۋانېۋ کە نۋیسێنە، سەرو ئایکۆنو
ی کلیک کەرە!
Este artículo ha sido visitado veces 518
Escriba su comentario sobre este artículo!