ئاو و هەوا

ئاو و هەوای ناوچەی سلێمانی بەزۆری لە ئاوو هەوای ناوچەی دەریای ناوەراست ئەچێت تەنیا ناوچەکانی چەمچەماڵ و دەشتی کەلاریان لێدەرچێت.پلەی گەرمای هاوین ئەگاتە (39) پلەی سەدی و ئەگەر بەرەو خۆرئاوا ببیتەوە تا (24)نزم ئەبێتەوە.ئەمە بە شێوەیەکی گشتییە بەڵام هەندێک ساڵ بەرزترین پلەی گەرما لە هاوین دا سنوری (45) پلەی سەدیش ئەبەزێنێت.

بای لەهەرچوارلاوە بۆدێت.جاران لە دوانزە مامگی ساڵدا هەشت مانگ بارانی تیا دەباری بەڵام ئێتا وەک بەشێک لە دیاردەی گەرم بوونی زەوی ماوەو ڕێژەی باران بارینی تیا کەم بۆتەوە.نێکڕای گشتی باران بارین لە ساڵێکدا لە نێوان (400600ملم).بێگومان لە ناوچە شاخاوییەکانی پارێزگای سلێمانیدا ئەگاتە 1000 ملم و هەندێکجار زیاتریش.

شاری سلێمانی (853م)لە دەریاوە بەرزە.هەر لەناوشاری سلێمانی دا بەرزی ونزمی و گردۆڵکەی زۆر هەن (هەوارە بەرزە گردی عەلی ناجی گردی گەرەکی ئەندازیاران گردی سەرچنار وەگردەکانی تر) ئەمانە بەشوێنی بەرز دائەنرێن بەڵام سلێمانی کۆن وەک دەگەرزین وچوارباخ و کانیسکان و سەرچنار و سەرشەقام تا بەرەو خوارە بیتەوەهەر دووەچەمی تانجەرۆ و قلیاسان نموونەی ناوچە نومەکانی سلێمانین.

جیاوازی نێوان (لوتکەی گۆیژە) و (دەوروبەری چەمی قلیاسان) (878م) ئەبێت.واتە گۆیژە نزیکەی (1کم) لە باشوری سلێمانییەوە بەرزترە کە ئەمە جیاوازییەکی زۆەو گەلێک کار ئەکاتە سە ئاو و هواو پەیدابوونی ڕەشەبا.

(ئاو و هەوا)ی شاری سلێمانی: پلەی گەرما لە هاوینی (1820)دا وەک گەشتیاری بە ناوبانگ (میستەر ڕیچ) لەدوای نیوەڕۆدا گرتویەتی (لە ڕۆژی 17یتەموزدا)(35) پلەی سەدی بوە،بێگومان ئێستا ئاو و هەواکەی گەرمترە و خۆی ئەدا لە 45 پلەی سەدی.

لە زستاندا لە بەکرجۆی نزیک سلێمانی تێکڕا (3،5) پلەی سەدییە. بەڵام لە ناوچە شاخاوییەکان بە تایبەت دوای بەفربارین و لە چلەی زستان دا چەند پلەیەک دێتە ژێر سفرەوە.

تەوژمی پاڵەپەستۆی هەوا و پلەی گەرما پێچەوانەی یەکترن. واتە هەتا پلەی گەرمی بەرزتر بێتەوە (با) یاخود (هەوا) ئەکشێ و بۆشایی تیا پەیدا ئەبێت و قورسای کەم ئەبێتەوە، بەوە تەوژمەکە کەم ئەبێتەوە بۆیە گەرما کاریگەرترین شتە لەسەر پاڵە پەستۆی هەوا هەر ئەمەشە وای کردوە سلێمانی بە شاری ڕەشەبا بناسرێت.