عەمیدی مافپەروەر ساڵح عوسمان بەڕێوەبەری نشینگەی پارێزگای #سلێمانی# و ئەندامی سەرکردایەتیی #یەکێتیی نیشتیمانیی کوردستان#، لە ڕۆژی (جیهانیی دیموکراسیی)دا کە دەکاتە15 ی سێپتەمبەری هەموو ساڵێک، سێیەمین کتێبی خۆی بە ناونیشانی گۆڕانی دیموکراسی و سەقامگیری سیاسی (عێراق بەنمونە)، لە دوو توێی 242 لاپەڕە و لە شەش بەشی جیاوازدا چاپ و بڵاودەکاتەوە.
ناوبراو لەکتێبەکەیدا گۆڕانی سیستەمی نادیموکراسی بۆ سیستمێکی دیموکراسی ڕوون کردۆتەوە و هۆکارەکانی گۆڕانکارییەکانی و لێکەوتەکانی ئەم گۆڕانەی ئاماژە پێداوە، کە ئەگەر گۆڕانکارییەکە بە ئاشتی ئەنجام نەدرێت و پاشان پرەنسیپەکانی دیموکراسی نەچەسپێنرێت، ئەوا دەکرێت ناسەقامگیری سیاسی و ئابوری و کۆمەڵایەتی لێبکەوێتەوە، بۆ ئەمەش نموونەی بە عێراق هێناوەتەوە.
بەشی یەکەمی ئەم کتێبە بۆ سەرەتایەک بۆ ناساندنی دیموکراسی لەڕووی چەمک و پێناسەوە تەرخان کراوە، هەروەها مێژووی سەرهەڵدانی دیموکراسی بە پێی قۆناغە جیاوازەکان، هەر لەم بەشەدا ڕوونکراوەتەوە، ئەمە جگە لەوەی تایبەتمەندی سیستمی دیموکراسی و گرنگی سیستمەکەش باس کراووە.
لەبەشی دووەمدا، هاتۆتە سەر باسی سەرەکی کتێبەکە کە گۆڕانی دیموکراسی و سەقامگیری سیاسییە، لەم بەشەدا سەرباری پێناسەی گۆڕانی دیموکراسی و سەقامگیری سیاسی، باس لە هۆکار و تایبەتمەندیەکانی گۆڕانی دیموکراسی کراوە، هەروەها نیشانەکانی سەقامگیری سیاسی و هۆکارەکانی ناسەقامگیری سیاسی و پەیوەندی نێوان گۆڕانی دیموکراسی و سەقامگیری سیاسی بەشێکی دیکە پێکدەهێنێنن.
لەبەشی سێیەمدا ئاماژەی بە گۆڕانی دیموکراسی لە عێراق داوە، هەروەها لەڕووی مێژوویەوە و لەمپەرەکانی بەردەم گۆڕانی دیموکراسی لە عێراق شی کردۆتەوە، بەو پێیەی پەرلەمانیش بە یەکێک لە پایەکانی دیموکراسی دادەنرێت و ڕۆڵێکی گرنگ لە چەسپاندنی دیموکراسی دەبێنێت، ئەوا هەر لەم بەشەدا باسی لە ڕۆڵی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق لە چەسپاندنی دیموکراسی و ڕێزگرتن لە دیموکراسی تەوافوقی کردووە، چونکە دیموکراسی تەوافوقی باشترین جۆری دیموکراسیە، کە مافی هەموو پێکهاتەکان دەپارێزێت و ڕێگری لە دیکتاتۆری زۆرینە دەکات.
لەبەشی چوارەمدا، ناسەقامگیری سیاسی لە عێراق لەڕووی هۆکارەکانیەوە ڕوونکراوەتەوە، کە دابەش کراوە بەسەر هۆکاری ناوخۆیی و دەرەکی، ئەم هۆکارانەش چەندین بەشی دیکەیان لێ جیا کراوەتەوە، هەروەها لەم بەشەدا ئاماژە دراوە بە شێوازەکانی ناسەقامگیری سیاسی و هێنانەدی سەقامگیری.
بەشی پێنجەمی ئەم کتێبە بۆ دیموکراسی تەوافوقی و فیدراڵی تەرخانکراوە، چونکە تەوافوق لە بڕیارەکان و چەسپاندنی سیستمی فیدڕاڵی، باشترین ڕێگای سەقامگیری سیاسی و ئابووری و کۆمەڵایەتین، بەڵام بەو مەرجەی هەموو لایەنەکان پابەندی دەستور بن و لە فشارەکانی سەر یەکتری دوور بکەونەوە.
بەشی شەشەم و کۆتایی بۆ سیناریۆکانی داهاتووی عێراق لە ڕووی دیموکراسی و سەقامگیری و فیدراڵیەوە تەرخانکردووە و بەسێ باسی جیاواز داهاتووی دیموکراسی و سەقامگیری و فیدراڵی شیکردۆتەوە، بۆ ئەم سیناریۆیانەش کۆمەڵێک ئەگەر و هۆکاری لەبەرچاو گرتووە.
هەرچی پەیوەست بە هۆکاری هەڵبژاردنی ئەم ناونیشانە، کە تاڕادەیەکی زۆر لای خوێنەر ئاشنان نیە، نوسەر لە پێشەکی کتێبەکەیدا دەڵێت: ئەم جۆرە ناونیشانە یان لە کتێبخانەی کوردیدا بوونی نیە، یان زۆر کەمە، بۆیە بە گرنگم زانی ئەم سەرچاوەیە بکەمە دیارییەک بۆ کتێبخانەی کوردی و هەموو ئەو نوسەر و سیاسیانەی بەدوای پرۆسەی دیموکراسی لە عێراق و سەقامگیری سیاسی ئەو ووڵاتەدا وێڵن
دەربارەی پشت بەستن بە جۆری سەرچاوەکانیش، دەڵێت:بۆ نووسینی ئەم کتێبە سوودم لە زۆرترین سەرچاوەی ئەکادیمی و کتێبی مامۆستایانی زانکۆ و نامەی ماجستێر و دکتۆرا وەرگرتووە، هۆکاری گرنگیدان بەسەرچاوە ئەکادیمیەکانیش بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە، کە مەبەستم بوو کتێبێکی ئەکادیمی و تەواو زانستی بخەمە بەردەستی خوێنەرانی کورد.[1]