הספרייה הספרייה
לחפש

כורדיפדיה המקור הכורדי הרחב ביותר למידע!


Search Options





חיפוש מתקדם      מקלדת


לחפש
חיפוש מתקדם
הספרייה
שמות כורדים
כרונולוגיה של אירועים
מקורות
ההיסטוריה
אוספי משתמש
פעילויות
חפש עזרה?
פרסום
Video
סיווגים
פריט אקראי!
לשלוח
שלח מאמר
שלח תמונה
Survey
המשוב שלך
ליצור קשר עם
איזה סוג של מידע אנחנו צריכים!
תקנים
תנאי השימוש
איכות פריט
כלי עבודה
אודות
Kurdipedia Archivists
מאמרים עלינו!
הוסף כורדיפדיה לאתר שלך
הוספה / מחיקת דוא"ל
סטטיסטיקה
סטטיסטיקת פריט
ממיר גופנים
ממיר לוחות שנה
שפות וניבים של הדפים
מקלדת
קישורים שימושיים
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
שפות
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
החשבון שלי
כניסה
חברות!
שכח את הסיסמה שלך!
לחפש לשלוח כלי עבודה שפות החשבון שלי
חיפוש מתקדם
הספרייה
שמות כורדים
כרונולוגיה של אירועים
מקורות
ההיסטוריה
אוספי משתמש
פעילויות
חפש עזרה?
פרסום
Video
סיווגים
פריט אקראי!
שלח מאמר
שלח תמונה
Survey
המשוב שלך
ליצור קשר עם
איזה סוג של מידע אנחנו צריכים!
תקנים
תנאי השימוש
איכות פריט
אודות
Kurdipedia Archivists
מאמרים עלינו!
הוסף כורדיפדיה לאתר שלך
הוספה / מחיקת דוא"ל
סטטיסטיקה
סטטיסטיקת פריט
ממיר גופנים
ממיר לוחות שנה
שפות וניבים של הדפים
מקלדת
קישורים שימושיים
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
כניסה
חברות!
שכח את הסיסמה שלך!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 אודות
 פריט אקראי!
 תנאי השימוש
 Kurdipedia Archivists
 המשוב שלך
 אוספי משתמש
 כרונולוגיה של אירועים
 פעילויות - כורדיפדיה
 עזרה
פריט חדש
סטטיסטיקה
מאמרים 518,372
תמונות 105,182
ספרים 19,478
קבצים הקשורים 97,477
Video 1,394
הספרייה
אנא כורדי
הספרייה
אני כורדי
הספרייה
מילון עברי ארמי כורדי
מאמרים
מנפצות את תקרת הזכוכית: מהפ...
מאמרים
לידתה של מדינה כורדית בסוריה
Êzdî Êzdayetî û Reform
קבוצה: מאמרים | שפת מאמרים: Kurmancî - Kurdîy Serû
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
פריט דירוג
מצוין
טוב מאוד
הממוצע
מסכן
רע
הוסף לאוספים שלי
כתוב את התגובה שלך על סעיף זה!
היסטורית פריטים
Metadata
RSS
חפש בגוגל לתמונות הקשורות לפריט שנבחר!
חפש בגוגל עבור פריט שנבחר!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Êzdî Êzdayetî û Reform

Êzdî Êzdayetî û Reform
=KTML_Bold=Êzdî Êzdayetî û Reform=KTML_End=
Îbrahîm Osman

Divê di destpêkê de bê zanîn ku, pêwendiya navbera zanist û baweriyê, nakokiya dijberî ye. Tu nêzîkî kîjanê bibî ji ya din dûr dikevî!
Belê, xweza maka zayin û hemû bûnewera ye. Her hebûnên ku li xwezayê peyda dibin, di nava tevgêr, liv û bizavê de ne. Bê guman her tiştên ku bizrê xwe ji xwezayê digre guherbaz e. Hinek zû, hinek jî hêdi têne guhartin. Lê di encamê de têne guhartin.
Li cîhana xwezayê, çi hebûna ku qudreta xwe guhartinê di kakilê wê de nemîne, dimre, tune dibe. An jî, ji rastiya xwe derdikeve werdigere tiştekî din.
Bîrdozî, teolojî, siyaset, destûr û hemû felsefeyên ku bi jiyana civakê re pêwendîdar in, ji bo ku demdirêj bijîn û bandora xwe wenda nekin, di nava pêvajoyê de reformên xwenûkirinê û guhartinan dixwazin. Ji lewre bi taybet yasayên olî, di dema destpêka xwe de ji bo bersifdayina daxwaziyên civakê ên wê serdemê hatine danîn. Lê bi demê re û bi pêşketina civakî re, tu bixwazî an nexwazî ew yasa wateya xwe a destpêkê û divîtiya xwe wenda dikin. Çi bîrdozî û olên ku xwe neguher in, an pêwîstî bi xwe nûkirinan nebînin, dê li paş serdema xwe bimînin û li hemberî pêşketinên cîhana îro ku her tişt bûye dijîtal, bi nakok û beloq bisekinin. Heta dê bibin kosp û belaya serê civakê. Ola îslamê mînakeke herî zindî û li ber çava ye, ku em dibînin îro bi navê ol û Xwedê çawa mirov têne serjêkirin.
Olên semawî bi giştî, ku riknên xwe li ser mutlaqiyet û îdîalîzmê avakirine, reform û guhartinan red dikin, nûbûnê napejirînin. Ne tenê li dijî reforman derdikevin, ew di heman demê de lêkolîn û nîqaşên di vê derbarê de jî red dikin û pêşî li guhartin û nûbûnan digrin. Li gorî wan, divê her tişt wekî ewla xwe bimîne. Ol bi dîwarên stûr riya mereq û lêpirsînan digre, qedexe dike û dixetimîne. Li vir ilm û zanist tê kuştin.
Lê belê Martin Luther, wekî lehengê reformîst ê mînaka destpêkê, di ola Ciristiyan de ev sînorê stûr bi ked û têkoşîneke bêhempa şikand û bi 95 ristik tezên xwe ên dijber derkete hemberî kilîse yê. Wî bi wergerandina Încîlê bo latînî, di navbera salên 1517-1524 an de, pêşengiya reform û serhildanên civakî kir. Pêvajoyeke gelekî hişk, bi xwîn û zahmet derbas bû di ola Ciristiyan de. Lê di encamê de tevgêra reformê bi ser ket û em nuha encamên wê li seranserî parzemîna ewrûpayê dibînin.
=KTML_Bold=Êzdayetî=KTML_End=
Ola Êzdî, ola destpêkê ya yekemîn a Xweda nas e. Sedemên wê îro pirr ne zelal û diyarbin jî, di bin navê parastina Xwîna bijûn û pak de çarçoveya sînorên vê ola qedîm, pirr teng hatine danîn û dora wê bi dîwarên zirxî hatine lêkirin. Dîwarên gelekî stûr li hemberî olên derveyî xwe ji bo xwîn têkil hev nebe, hatibin lêkirin jî, qet guman nîne ku, di serdema Şêx Adî de, çanda ereban û îslamê têkilî ola Êzdî bûye û êzdayetiya resen bi xerabî hatiye bandor kirin. Ji xeynî vê jî, dikarim bibêjim; ku bi hatina Şêx Adî re, dîwarên stûr ên navxweyî ku hatine lêkirin, civak bi çînên mîna şêx, pîr û mirîd ji hev hatiye veqetandin, zewaca wan li hev hatiye qedexe kirin û sînorên olî ewqasî hatiye tengkirin, ku êdî di roja îro de civaka Êzdî bi giştî bênçikiyayî kiriye. Ev kiras êdî li bedena êzdayetiyê teng e.
Bi qasî tengkirina sînorên olî di serdema Şêx Adî de, ji wê zêdetir jî, bandora çand û olên biyanî li êzdayetiyê bûye. Ango naveroka vê ola resen bi vîrûsên dijber hatiye berevajî kirin. Belê, reformên ol î ji bo vê olê pêwîst in. Lê çawa? Helbet divê li destpêkê Êzdayetiya pîr û pak a resen ji wan vîrûsên ji derve hatine nava ola me bê bijûn kirin û rafîne kirin. Pişt re çi tiştên berovajî vê serdemêne dikarin werîn nûdemî kirin.
Kîjan hêz dikare reforman pêk bîne?
Bi navê heyeta ruhanî heyeteke ji çend kesan pêk tê heye. Lê ev heyet ne bi raya civakê û hilbijartinan hatiye hilbijartin. Lewma jî ew heyet li ser giştiya civaka Êzdî bê bandor e. Ev heyet, di heman demê de bê îradeye û di bin bandora hêzên siyasî ên li herêmê desthilatdarin de ye. Ev heyeta qaşo rûhanî, bi temamî ji rastiya naveroka Êzdayetiya resen dûr e û bi qasî wê jî teslîmkar e. Binêrin, ku endamên vê heyetê ên qaşo sereke, wekî Mîr Tahsîn û Bavê Şêx, bê şerm û fedî dibêjin; Kî li herêmê bibe desthilatdar emê ala wî hildin. Ev mirovên bê vîn, berê bi Sadam re bûn, ji wî re li çepkan didan, ala wî hildidan. Aniha jî bi Barzaniyan re ne, ala wan hildidin. Îcar ên qaşo rêberên civakêne, heke di rewşeke weha kambax û sosret de bijîn, dê hêviya kîjan reforman ji van belengazên aqil were kirin?!
Divê ez li vir bidim destnîşankirin, pirr tiştên ku ola Êzdî ji bo êzdiyekî guneh û qedexe dike, ne bi fermî û destûra hinekan be jî, di roja me de hatine şikandin. Yanî sînor hatine rakirin, dîwar heta radeyekê hatine hilweşandin. Mînak, qusandina simbêlan, lixwekirina libasên hişîn, lixwekirina kirasên stukur qelaştî, di jiyana rojan de lixwenekirina tok Uhw. din, li gel ku gunehin jî, hatine şikandin. Zewaca Êzdiyan bi kesên ne ji ola xwe re bi yasayên olî qedexe ye. Ez dikarim bibêjim, ev qedexe jî heta bi radeyekî, ne bi fermî be jî, hatiye nerm kirin û jêbirin. Ji ber ku gelek keç û xortên demekê bi kesên ne Êzdî re zewicîne, piştî careke din vegeriyane, malbat û mervên wan ew cardin pejirandine û ew kes mîna kesên din di nava şîn şahiyên civakî de cî digrin û tu kes nerazîbûna xwe li dijî wan kesên ji olê derketî nîşan nade. Heta pirrê wan piştî vegeriyane bi yekî/e êzdî re zewicîne. Ev jî tê wateya pejirandinê.
Civaka Êzdî ji serok û rêberên ku bikaribin bi dema xwe re bibin yek, bersifa tevayiya daxwaziyên civakî ên demî bidin, hemû civaka xwe himbêz bikin, li hemû warên jiyanê êzdiyan ji bela û bobelatan biparêzin û temsîl bikin mahrûme. Rêxistin û komikên bi navê Êzdiyan kar dikin pirr in, lê her yek ji wan tenê derdorên xwe bandor û temsîl dikin û di nava xwe de bê hevgirtin û tifaq in. Di rewşeke wisa de, ku her hinek bi derekêve girêdayîne, hêviya reforman ji van rêxistinan jî nayê kirin. Hinek sazî û rêxistin hene ku ji demeke pirr dirêj de ye bi navê Êzdiyan qaşo kar û xebatê dikin, lê heta vê saetê jî hê berhemeke wan a lêkolînê û xebateke wan a Akademîk li ser dîrok, çand, qewl û naveroka Êzdayetiyê derneketiye holê ku civak jê sûd wergire. Ciyê mixabinyê ye ku, xebatên van rêxistinan jî ji sînorên partiyên kurd ên siyasî derbas nebûye û berbî xweseriya êzdayetiya maka ol û çandan ve pêş neketiye.
Lewma, di qonaxa îro de çareya reforman bi fermî bêne kirin nîne, dê ev rewş heta demekê weha dom bike. Domkirina wê rewşê bi vî awayî, her roj hinikî din wendabûn û kêmbûne ji bo êzdiyan, lê aniha li asoyê çareseriyek xuya nake..!
ibrahimosman@gmx.ch
[1]
פריט זה נכתב בשפה (Kurmancî - Kurdîy Serû), לחץ על סמל כדי לפתוח את הפריט בשפת המקור!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
פריט זו נצפתה פעמים 1,009
HashTag
מקורות
[1] | Kurmancî - Kurdîy Serû | https://www.amidakurd.net/ - 21-09-2023
פריטים המקושרים: 57
הספרייה
מאמרים
מילים וביטויים
1. êzdî
ציטוטים וביטויים
קבוצה: מאמרים
שפת מאמרים: Kurmancî - Kurdîy Serû
Publication date: 23-05-2017 (7 שנה)
Publication Type: Born-digital
סוג המסמך: שפת מקור
פרובנס: Kurdistan
Technical Metadata
איכות פריט: 99%
99%
נוסף על ידי ( ئاراس حسۆ ) על 21-09-2023
מאמר זה נבדק ושוחרר על ידי ( سارا ک ) ב- 23-09-2023
קשר
פריט זה לפי כורדיפדיה של תקנים עוד לא נגמר עדיין!
פריט זו נצפתה פעמים 1,009
כורדיפדיה המקור הכורדי הרחב ביותר למידע!
מאמרים
המהפכה הכורדית השקטה: השלכות גיאופוליטיות
מאמרים
מנפצות את תקרת הזכוכית: מהפכת הנשים הכורדיות
מאמרים
לידתה של מדינה כורדית בסוריה
הספרייה
יַהֲדוּת קוּרְדִיסְטַן

Actual
הספרייה
אנא כורדי
27-12-2012
هاوڕێ باخەوان
אנא כורדי
הספרייה
אני כורדי
27-12-2012
هاوڕێ باخەوان
אני כורדי
הספרייה
מילון עברי ארמי כורדי
27-12-2012
هاوڕێ باخەوان
מילון עברי ארמי כורדי
מאמרים
מנפצות את תקרת הזכוכית: מהפכת הנשים הכורדיות
17-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
מנפצות את תקרת הזכוכית: מהפכת הנשים הכורדיות
מאמרים
לידתה של מדינה כורדית בסוריה
17-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
לידתה של מדינה כורדית בסוריה
פריט חדש
סטטיסטיקה
מאמרים 518,372
תמונות 105,182
ספרים 19,478
קבצים הקשורים 97,477
Video 1,394
כורדיפדיה המקור הכורדי הרחב ביותר למידע!
מאמרים
המהפכה הכורדית השקטה: השלכות גיאופוליטיות
מאמרים
מנפצות את תקרת הזכוכית: מהפכת הנשים הכורדיות
מאמרים
לידתה של מדינה כורדית בסוריה
הספרייה
יַהֲדוּת קוּרְדִיסְטַן
Folders
מפלגות וארגונים - ארגון - ידידות מפלגות וארגונים - פרובנס - ישראל מאמרים - מפלגה - מפלגת פועלים כורדים מאמרים - מפלגה - מאמרים - ספר - גיליון כורדי מאמרים - ספר - מחוכם מאמרים - סוג המסמך - שפת מקור מאמרים - Publication Type - Born-digital מאמרים - ניב - עברית מאמרים - פרובנס - ישראל

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| ליצור קשר עם | CSS3 | HTML5

| זמן טעינת דף: 0.344 2!