הספרייה הספרייה
לחפש

כורדיפדיה המקור הכורדי הרחב ביותר למידע!


Search Options





חיפוש מתקדם      מקלדת


לחפש
חיפוש מתקדם
הספרייה
שמות כורדים
כרונולוגיה של אירועים
מקורות
ההיסטוריה
אוספי משתמש
פעילויות
חפש עזרה?
פרסום
וִידֵאוֹ
סיווגים
פריט אקראי!
לשלוח
שלח מאמר
שלח תמונה
Survey
המשוב שלך
ליצור קשר עם
איזה סוג של מידע אנחנו צריכים!
תקנים
תנאי השימוש
איכות פריט
כלי עבודה
אודות
Kurdipedia Archivists
מאמרים עלינו!
הוסף כורדיפדיה לאתר שלך
הוספה / מחיקת דוא"ל
סטטיסטיקה
סטטיסטיקת פריט
ממיר גופנים
ממיר לוחות שנה
שפות וניבים של הדפים
מקלדת
קישורים שימושיים
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
שפות
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
החשבון שלי
כניסה
חברות!
שכח את הסיסמה שלך!
לחפש לשלוח כלי עבודה שפות החשבון שלי
חיפוש מתקדם
הספרייה
שמות כורדים
כרונולוגיה של אירועים
מקורות
ההיסטוריה
אוספי משתמש
פעילויות
חפש עזרה?
פרסום
וִידֵאוֹ
סיווגים
פריט אקראי!
שלח מאמר
שלח תמונה
Survey
המשוב שלך
ליצור קשר עם
איזה סוג של מידע אנחנו צריכים!
תקנים
תנאי השימוש
איכות פריט
אודות
Kurdipedia Archivists
מאמרים עלינו!
הוסף כורדיפדיה לאתר שלך
הוספה / מחיקת דוא"ל
סטטיסטיקה
סטטיסטיקת פריט
ממיר גופנים
ממיר לוחות שנה
שפות וניבים של הדפים
מקלדת
קישורים שימושיים
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
כניסה
חברות!
שכח את הסיסמה שלך!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 אודות
 פריט אקראי!
 תנאי השימוש
 Kurdipedia Archivists
 המשוב שלך
 אוספי משתמש
 כרונולוגיה של אירועים
 פעילויות - כורדיפדיה
 עזרה
פריט חדש
מקומות
ארזורום
17-09-2024
شادی ئاکۆیی
ביוגרפיה
זארה
08-09-2024
شادی ئاکۆیی
סטטיסטיקה
מאמרים
  536,828
תמונות
  109,413
ספרים
  20,216
קבצים הקשורים
  103,652
וִידֵאוֹ
  1,530
שפה
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,387
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,748
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,976
عربي - Arabic 
30,360
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,884
فارسی - Farsi 
9,609
English - English 
7,552
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,647
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
קבוצה
עברית
הספרייה 
5
מאמרים 
4
ביוגרפיה 
2
מפלגות וארגונים 
2
שונים 
2
מקומות 
1
מאגר הקבצים
MP3 
324
PDF 
31,274
MP4 
2,522
IMG 
200,568
∑   סך הכל 
234,688
חיפוש תוכן
הספרייה
אני כורדי
הספרייה
מילון עברי ארמי כורדי
מאמרים
לידתה של מדינה כורדית בסוריה
ביוגרפיה
זארה
מקומות
ארזורום
Mîtolojiya kurdan û pîroziya hin ajalan - 1
קבוצה: מאמרים | שפת מאמרים: Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
פריט דירוג
מצוין
טוב מאוד
הממוצע
מסכן
רע
הוסף לאוספים שלי
כתוב את התגובה שלך על סעיף זה!
היסטורית פריטים
Metadata
RSS
חפש בגוגל לתמונות הקשורות לפריט שנבחר!
חפש בגוגל עבור פריט שנבחר!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
қазақ0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

Zana Farqînî

Zana Farqînî
=KTML_Bold=Mîtolojiya kurdan û pîroziya hin ajalan - 1=KTML_End=
#Zana Farqînî#

Destpêk
Wekî gelek aliyên kurdan, mîtolojiya wan jî têra xwe nebûye mijara lêkolînên akademîk û bi hûrgilî xebat li ser wan nehatiye kirin. Ev yek ne ji nebûna mîtolojiya kurdan lê ji ber rewşa siyasî ya gelê kurd e ku serdestên wan rê nadin akademîsyenan da ku lêgerîn û lêkolînan li ser van waran bikin. Aliyekî din ê meseleyê jî, bi ya me berhevnekirin û qeydnekirina zargotina kurdî ya bi temamî ye.
Der barê vê yekê de tesbîteke balkêş a W. J. Ong heye. Ew di berhema xwe ya bi navê “Sözlü ve Yazılı Kültür Sözün Teknolojileşmesi” (Çanda Devkî û Niviskî Teknolojîbûna Gotinê) de amaje bi nêzikahîtêdan û helwesteke serincrakêş a lêkolîneran dike. Diyar dike ku lêkolîner, li şûna zimanê devkî berê xwe didin deqên (metnên) nivîskî ku ev yek ne bêsedem û tesadifî ye. Ev rewş, ji pêwendiya pihêt a cîhana lêkolînê ya bi nivîsê diqewime, ji lew re kesên ku ji nivîsê bêhay in û di nav çanda devkî de dijîn, lêkolînê nakin.[1] Bi rastî jî, gava em bi taybetî li ser zimên û çanda kurdî bifikirin, em dê bibînin ku ev peyteke gelek rast û di cih de ye. Heta zargotina me nehatiye qeydkirin û derbasî nivîsê nebûye, em bi awayekî analetîk û lêkolînî li serê têr nesekinîne. Loma heta ku nivîsar (metin) nebe, wisan dixuye ku dê lêkolîn û tiwîjandin jî pir zehmet be.
Der barê mîtolojiya kurdan de gava ji yekî piçek xwenda û hişyar bê pirsîn ew dê bikare navê çend mîtên aîdî kurdan bibêje ku ew jî dê ji hejmara tiliyên destekî ne zêdetir bin. Mîna mîtolojiya Kawa û Dehaq a der barê Newrozê de, ya kurdên êzîdî ya li ser afirandinê ku di Mishefa Reş de heye, wekî ya kurdên Ehlî Heq û hwd. Lê rastî tiştekî din e ku sûcê wan kesan jî nîn e. Tawan a rewşenbîr û serkêşên kurdan e. Mixabin bi qasî xebat û têkoşîna siyasî, bayex bi xebatên zanistî nehatiye dayîn. Kitêbxaneyeke kurdî nehatiye duristkirin ku der barê kurdan de kî çi meraq bike û bixwaze çi hîn bibe, bikare jê sûd wergire û mirad bi daxwaza xwe bike.
Çendî bi awayekî teorîk bê gotin ku raboriya neteweyan hinek di ziman û çanda wan de veşarî ye û bi vê gotinê hanê ronakbîr û zanyarên kurd baweriya xwe bînin jî, mixabin mîna gelek warên kurdolojiyê mirov nikare bibêje ku lîteraturek baş der barê mîtolojiya kurdî de çêbûye.
Yek ji pîrên xebatên li ser mîtolojiyê Erns Cassirer ku çarçoveyeke teorîk jê re çêkiriye, wiha dibêje: “Di nav hemû bûyerên çandî yên însanî de, ew ên ku herî hindik ji analîzên mantiqî re guncan (musaîd) in, mîtos û dîn in.”Di gel vê rewşa hanê di jiyana mirovan de cih û bandoreke wê ya berbiçav heye. Ji lew re Cassirer pê de diçe û dibêje ku tu bûyereke sirûştî û tu bûyereke jiyana mirov nîn e ku li şiroveyeke mîtolojîk neyê û şiroveyeke wiha nexwaze.
1.     Mît
Mît tiştên aşopî ne ku xeta di navbera wê û dîrokê de bi giştî şolî ye, heta qet tune ye. Mît, ku ji ber hewla mirovan a şirovekirina sirûşt û bûyerên sirûştî, çêbûna dinya û gerdûnê ya li ser afirandinê derketine holê, xwedî gelek aliyan in. Ew bi tenê ne li ser sirûşt û bûyerên sirûştî ne, berhemên xeyala mêjiyên mirovan in ku dixwazin qabiliyetên dersirûştî jî bidin mirovan û wan bikin kesên derî adet. Belim ji ber ku xwezaya mirovan jî ji tiştên derasayî re ne biyan e, hîn jî hem baweriya xwe bi tiştên mîtolojîk tîne hem jî pîroziyekê etfî wan dike.
1.1.Cureyên mîtan
Bûyer û lehengên mîtolojîk ku ji serdemên gelek berê mane li aliyekî, di van serdemên modern de jî tiştên xwedî karekterên mîtîk tên afirandin û kes bi xwe jî dibin mît; wekî mîtên dînî, civakî, polîtîk û yên damezirîner. Ji bo mîtên polîtîk ku mirov bibêje li her çar aliyê Kurdistanê gelek serok û serkêşên tevgerên siyasî yên kurd, ji ber têkoşîn, xebat û xizmeta neteweyî, ku hinek jê bi destên dijminan hatine kuştin, bûne mît. Hem bi wan tên bawerkirin hem jî xwedî taybetmendiyeke qutsî ango pîroz in, loma nabe ku kes ji wan xeber bide, rexne li wan, tevger û ramana wan bigire.
Ji bo mîtên dînî û yên civakî em hez dikin du mînakan rapêş bikim. Kurd li Rojhilata Navîn wek gelekî zêde bawermend tên dîtin ku di nav wan de gelek tarîqet hene. Yek ji hîmdarê tarîqetan jî Şêx Ebdulqadirê Gêlanî ye, ew hîmdarê Terîqeta Qadirî ye û baweriya berbelav ew e ku ew kurd e. Li ser wî gelek rîwayet hene ku ew xwedî gelek sir û keramet bûye. Yek ji wan ev e: Ji diya xwe re behsa xwe û ezebiya wê dike û dibêjê ku gava ew tevî hevalên xwe çûye hejikan, lê wê werîsê xwe ji bîr kiribû ku bi xwe re bibe. Ew piştiyê xwe çêdike lê werîs pê re tune ye da ku girê bide. A wê gavê ew hatiye hawara diya xwe ku hîn nezewicandî bûye. Wek marekî reş hatiye ketiye bin piştiyê wê, xwe lê pêçaye û bûye mîna werîsekî. Ev yek tê bîra diya wî û bawerî bi lawê xwe tîne ku ew zatekî mezin î xweykeramet e. Di vê vegotinê de diyardeya marê reş heye ku em dê piştre li serê rawestin.
Di wexta zarokatiya me de, li ser firar û mehkûman jî gelek çîrok dihatin gotin. Mêraniya wan a “nedîtî” û jêhatîbûna wan li aliyekî, xelkê bawer dikir ku gule û fişek jî di canê wan re naçin. Heta hinan bi Quranê sond dixwar ku wan bi çavên serê xwe dîtine gule li wan tesîr nekiriye û hema mabûn bibêjin ku ew nemir û ne mirinoyî, bi gotineke din ew ne fanî ne.
Wisan dixuye ku çêkirina mîtan ne tenê aîdî ramana mirovên seretayî ye, çendî wesfên wan biguhere û hinek ber bi aqilîbûnê ve herin jî, di demên modern de îcar bi xuyangeke din xuya dibin.
(1) Walter J. Ong, Sözlü ve Yazılı Kültür Sözün Teknolojileşmesi, (wergêr: Sema Postacıoğlu Banon), Metis Yayınları, Stenbol, 1995, r. 21.
(2)Ji bo agahiyên berfirehtir bnr Roger Lescot, Yezidiler Din Tarih ve Toplumsal Hayat, Cebel Sincar ve Suriye Yezidileri (wergêr: Ayşe Meral), Weşanên Avestayê, Stenbol, 2001, r. 50-52.
(3) Erns Cassirer, Devlet Efsanesi İnsan Üstüne Bir Deneme (wergêr: Necla Arat), Say Yayınları, Stenbol, 2005, r. 74.
(4) Erns Cassirer; h.b., r. 75.
(5) Anthony D. Smith; Milli Kimlik (wergêr: Bahadır Sina Şener), İletişim Yayınları, Stenbol, 1994, r. 44.Kaynak: Mîtolojiya kurdan û pîroziya hin ajalan 1 - Amîda Kurd
[1]

פריט זה נכתב בשפה (Kurmancî), לחץ על סמל כדי לפתוח את הפריט בשפת המקור!
Ev babet bi zimana (Kurmancî) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
פריט זו נצפתה פעמים 647
כתוב את התגובה שלך על סעיף זה!
HashTag
מקורות
פריטים המקושרים: 8
1. ביוגרפיה Zana Farqînî
1. תאריכים ואירועים 31-05-2018
1. מילים וביטויים mîtolojiyê
1. מאמרים Mîtolojî û Helbest
קבוצה: מאמרים
שפת מאמרים: Kurmancî
Publication date: 31-05-2018 (6 שנה)
Publication Type: Born-digital
סוג המסמך: שפת מקור
ספר: חברתי
ספר: ספרותי
פרובנס: Kurdistan
Technical Metadata
איכות פריט: 99%
99%
נוסף על ידי ( ئاراس حسۆ ) על 17-11-2023
מאמר זה נבדק ושוחרר על ידי ( سارا ک ) ב- 18-11-2023
פריט זה עודכן לאחרונה על ידי ( سارا ک ) על: 17-11-2023
קשר
פריט זה לפי כורדיפדיה של תקנים עוד לא נגמר עדיין!
פריט זו נצפתה פעמים 647
כורדיפדיה המקור הכורדי הרחב ביותר למידע!
מאמרים
המהפכה הכורדית השקטה: השלכות גיאופוליטיות
מאמרים
מנפצות את תקרת הזכוכית: מהפכת הנשים הכורדיות
הספרייה
יַהֲדוּת קוּרְדִיסְטַן
מאמרים
לידתה של מדינה כורדית בסוריה

Actual
הספרייה
אני כורדי
27-12-2012
هاوڕێ باخەوان
אני כורדי
הספרייה
מילון עברי ארמי כורדי
27-12-2012
هاوڕێ باخەوان
מילון עברי ארמי כורדי
מאמרים
לידתה של מדינה כורדית בסוריה
17-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
לידתה של מדינה כורדית בסוריה
ביוגרפיה
זארה
08-09-2024
شادی ئاکۆیی
זארה
מקומות
ארזורום
17-09-2024
شادی ئاکۆیی
ארזורום
פריט חדש
מקומות
ארזורום
17-09-2024
شادی ئاکۆیی
ביוגרפיה
זארה
08-09-2024
شادی ئاکۆیی
סטטיסטיקה
מאמרים
  536,828
תמונות
  109,413
ספרים
  20,216
קבצים הקשורים
  103,652
וִידֵאוֹ
  1,530
שפה
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,387
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,748
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,976
عربي - Arabic 
30,360
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,884
فارسی - Farsi 
9,609
English - English 
7,552
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,647
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
קבוצה
עברית
הספרייה 
5
מאמרים 
4
ביוגרפיה 
2
מפלגות וארגונים 
2
שונים 
2
מקומות 
1
מאגר הקבצים
MP3 
324
PDF 
31,274
MP4 
2,522
IMG 
200,568
∑   סך הכל 
234,688
חיפוש תוכן
כורדיפדיה המקור הכורדי הרחב ביותר למידע!
מאמרים
המהפכה הכורדית השקטה: השלכות גיאופוליטיות
מאמרים
מנפצות את תקרת הזכוכית: מהפכת הנשים הכורדיות
הספרייה
יַהֲדוּת קוּרְדִיסְטַן
מאמרים
לידתה של מדינה כורדית בסוריה

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| ליצור קשר עם | CSS3 | HTML5

| זמן טעינת דף: 0.484 2!