ناونیشانی بابەت: ڕێژەی قەڵەوی لە منداڵانی خوار 6 ساڵ لە زیادبووندایە
ئامادەکردن: د. #گەوهەر سەمەد#
قەڵەوی لە منداڵان بۆتە دیاردەیەکی باو لە سەرتاپای جیھاندا، بەتایبەتی لەتەمەنی پێش چوونە قوتابخانە (2-5ساڵی) . لە زۆر وڵات توێژینەوە کرابوو لەسەر ئەوتەمەنە، ئێمەش پێمان باشبوو لە کوردستان ئەنجامی بدەین و بەراوردمان کرد بە ئەنجامی توێژینەوەکە لەم وڵاتانە: کەنەدا، میسر، بەحرەین، کوەیت، ئێران.
ئەنجامی توێژینەوەیەکمدا لە شاری ھەولێر بۆ بەدەست ھێنانی بڕوانامەی دکتۆرا (بۆردى عەرەبی) ، دەرکەوت کە ڕێژەی قەڵەوی لە منداڵانی خوار 6 ساڵی بەرەو زیادبوونە کە ئەنجامەکەی بەم شێوەیە بوو:
لە 32.60% ی منداڵان کێشیان زۆرە واتا BMI لە 85-95% یە.
لە 12.20%منداڵەکان قەڵەون واتا BMIزیاترە لە 95%.
بۆ توێژینەوەکەم 500منداڵمان وەرگرت لە باخچەی ساوایانی حکومی و ناحکومی، ڕێژەی قەڵەوی لەمانەی خوارەوە زۆر بوو:
1- ئەوانەی باری داراییان بەرزە.
2- ئەوانەی دایکیان ژنی ماڵەوەیە و کاری دەرەوەی نییە .
3- ئەوانەی فاست فود و خواردنی ناتەندرووست زۆر ئەخۆن.
ڕێنمایی: پێویستە بەتەواوی بیر لە قەڵەوی لە منداڵان بکرێتەوە لەلایەن حکومەت و میدیاکان و قوتابخانەکان و دایکو باوکیش، چونکە قەڵەوی لە منداڵان ھۆکارێکە بۆ نەخۆشی شەکرەو بەرزبوونی پەستانی خوێن و تەنگەنەفەسی وتێکچوونی کاری ھۆرمۆنەکان و دواتر ھۆکاری سەرەکیە بۆ قەڵەوی لەکاتی گەورەبوون. [1]