روستای چرمو بە یکی از مهم ترین و مشهورترین آثار تاریخی #کردستان# و کل خاورمیانه به شمار می رود زیرا این روستا به اولین سری از تمدن های نوسنگی ربط دادە شده است و بە همین دلیل سراغاز این تمدن با نام این روستای باستانی، چرمو نامیده می شود.
این روستا اولین روستایست کە نمونه کشاورزی و کشت غلات در ان کشف شدەاست و بە عنوان اولین روستای صاحب کشاورزی در تاریخ محسوب می شود. در روستای چرمو مردم توانسته اند از زندگی غارنشینی دور شده و برای خود خانه بسازند و هر چهار فصل در آن بمانند و این از شواهد پیدا شدن تعدادی از باقی مانده ی خانه ها مشخص شدە و کشف شدە است. تمدن چرمو همچنین با استفادە از ابزار سنگی و استفاده از خاک رس برای ساخت وسایل خانه، به ویژه ظروف سفالی، نقطه عطفی مهم در تاریخ بشر بود. همانند روستای چرمو در اریحا در فلسطین و چاتال هوک در آسیای مرکزی، برد حشتر در #اربیل#، تپە گوران در کرمانشاه و چندین بخش دیگر از خاورمیانه یافت شده است.
$موقعیت:$
محوطه باستانی چرمو در قسمت شرقی #چمچمال# در 15 کیلومتری و 35 کیلومتری شرق شهر کرکوک در منطقه تپه ای واقع شده است. مساحت آن حدود 1400 متر مربع است. ارتفاع دشت حدود 23 فوت، مساحت این مکان 90 × 140 متر و عمق بقایای باستانی از بالای تپه به پایین حدود 7 متر است.
شایان ذکر است هم اکنون (2023) تیمی باستان شناس از دانشگاه ژاپن و با همکاری و هم اهنگی تیم باستان شناسی ادارەی باستان و فرهنگ شهر #سلیمانیە# مشغول انجام حفر و کاوش باستانی در این منطقە هستند.[1]