(898 -961)

ایل بگی جاف که ازاکابر وعظمای اهل حق است، بنابه مقدمه ی دیوان خطی ایل بگی که در نزد سید باقر ئەحمەد تکابی بوده، وی 858 سال پس از شهادت حضرت علی علیه السلام متولد شده و 63 سال هم عمر کرده است. چون شهادت حضرت علی د رسال چهلم هجری اتفاق افتاده، لذا تولد ایل بگی بسال 898 هجری وفات او هم در سال 961 هجری خواهد بود علا الدین سجادی هم د رتاریخ ادب کردی چاپ سال 1371 هجری می نویسد : (چنانکه میگویند ایل بگی چهار صد سال پیش می زیسته است).

ایل بگی در شهر زور متولد شده و مقدمات ومبادی تحصیلی رادر همانجا فرا گرفته و ظاهرا به متون فلسفه ی عرفانی و فلسفه محض اشراق توجهی داشته است و سپس د رتمایل به علم باطن و طریق اسرار مترصد فرصت بوده و پس از فراغ از تحصیل علوم، لباس نمد پوشیده و در مناطق خلوت به مجاهدت و ریاضت پرداخته است. پس از آن به بەغداد و بلاد ایران سفر کرده و سرانجام در اورامان متوطن شده و به ارشاد وعظ مردم پرداخته.چون عمرش به شصت و سه سال رسیده روح بزرگش به عالم نور خرامیده و قالب خاکیش درهمانجا به خاک سپرده شده است. ازایل بگی جاف دیوانی در پیشگوئی بیادگار مانده که تا کنون به حلیه طبع نرسیده است. وی در پیشگوئیهایش از اوضاع اجتماعی و اختراعاتی که در آن روزگار وجود نداشته در قالب شعر های خود خبر داده است. البته بعضی از این پیشگوئیها به صراحت و برخی دیگر از طریق کنایه ی صورت گرفته است در حالیکه این سخنان در زمان حیات وی جز خیال پردازی چیزی دیگری تلقی نمی شده است.

پوشیده نمانده که پیشگویی از زمان بسیار قدیم در میان ایرانیان رایج بوده و بخشی از ادبیات دینی زرتشتی را هم پیشگویی تشکیل می دهد من جمله (زنده وهومن یسن) و بخشی از کتاب (دینکرد) و (بندهشن) و (زرتشت نامه) و (جا ماسب نامه) نیز راجع به پیشگوئی است.در برخی از کتابهای اسلامی نیز مانند : (مظاهر الانوار) و (نجم الثاقب) (تبصرة العلوم) و پیشگوئیهائی درباره ی آینده می بینیم که بیشتر آنها رابه پیغمبر اکرم صلی اللـە علیه وسلم وعرفای دین نسبت داده اند. در ادیان دیگر هم مانند کلیمی ومسیحی پیشگوئیهایی دارند.اینک چند بند از اشعار ایل بگی جاف که ادیب المما لک فراهانی هم برخی از آنها رابه فارسی ترجمه کرده اند عینا نقل می شود. ولی ادیب الممالک اشتبا ها آنها رابه تیمور نسبت داده اند. درادیان دیگر هم مانند کلیمی و مسیحی پیشگوئیهایی دارند.

اینک چند بند از اشعار ایل بگی جاف که ادیب الممالک فراهانی هم برخی از آنها را به فارسی ترجمه کرده اند عینا نقل می شود. ولی ادیب الممالک اشتبا ها آنها را به تیمور نسبت داده است.