ناونیشانی بابەت: منداڵەکانی ئەمڕۆمان، هیوای داهاتووی کوردستانن
ئامادەکردن: #ڕەزا شوان#
منداڵە خۆشەویستەکانمان جگەرگۆشەمانن، گرنگترین ژێرخانی ستراتیژی نەتەوەییمان، گەورەترین سەرمایەی ڕاستی و بەنرخترین سامانی گەلەکەمانن، کە لە نەوت و گاز و زێڕ و گەوﮪەر و لە هەموو سامانێکی کە، گرنگتر و بەنرخترن.
منداڵەکانمان نەوەی ئەمڕۆن و ﮪیوای داهاتووی کوردستانن، لاوان و ژنان و پیاوانی داﮪاتوون، بڕبڕەپشت و بەردی بناغەی کۆڵەکەکانی گۆمەڵگای داهاتووی کوردن.
منداڵەکانمان تۆوی ژیان و مانن، ڕووەک ئاسایی ساڵ لە دوای ساڵ گەورەتر دەبن، دەبنە شۆڕە نەمامی تەڕ و ناسکی ﮪیوا و ئومێدمان، تا زیاتر بایەخ بەم شوولکە نەمامانەی ئەمڕۆمان بدەین، تا زیاتر خزمەتیان بکەین، جوانتر دەڕسکێن، باشتر چرۆ و گەڵا وگوڵ دەکەن، زیاتریش بەر دەدەن. دەبنە کەڵەداری بەﮪێز و ڕەگ ئەستوور، دەتوانن لە بەردەم لێزمە و ڕەﮪێڵە و ڕەشەبا و زریان و تۆفانی ڕۆژگارە سەخت و دژوارەکاندا خۆیان ڕابگرن و هەڵنەتەکێن. دەتوانن لەگەڵ گۆڕانکارییە خێراکانی ئەم سەردەمە جەنجاڵە و ﮪەر گۆڕانکارییەکی داﮪاتووش دەربەرن. لە کاروانی خیراڕەوی پێشکەوتن و شارستانی دوانەکەون. لە ڕووی داﮪێنانە سەیر و سەمەرەکانی ڕۆژانەی تەکنەلۆژیادا نامۆ و ڕاماو و داماو نەبن.
ﮪەر ئەم منداڵە چاوگەشانەی ئەمڕۆمانن، لە سبەینێی جیاواز لە ئەمڕۆ، دەبنە شاسوار و شۆڕەسواری گۆڕەپانی کوردایەتی و مەردایەتی، دەبنە کورد و کوردستان پەروەری سەرسەخت، بە تێکۆشەر و شۆڕشگێڕی چاونەترس، بە پێشمەرگە و بە سەرکردەی قارەمان و دڵسۆزمان، دەبنە ﮪەڵگری ئاڵای کوردستانی پیرۆزمان، دەبنە ڕابەر و پێشەوا و بە سەرمەشق، دەبنە بە چراهەڵگری ئازادی و ڕزگاری کوردستان، دەتوانن شکۆی نەتەوە و نیشتمانەکەمان بپارێزن. منداڵەکانی ئەمڕۆمانن لە سبەینێدا دەبنە باڵیۆزی و نوێنەری کورد و کوردستان، لە هەموو وڵاتانی جیﮪان، دەبنە ﮪەڵگری پەیامی ئازادی و ئاشتیخوازی و چڵەنێرگزی بەﮪاری ئاشتی و خۆشەویستی کوردستان، پێشکەش بە ﮪەموو گەلانی جیﮪان دەکەن.
ئەم خۆنچەگوڵە گەشانە و ئەم کاکەلە ڕۆحسووکانەی ئەمڕۆمان، لە سبەینێدا، دەبنە شۆڕەژنانی تێکۆشەر و بە چالاکوانان و بە دایکانی میﮪرەبان، دەبنە کەڵە پیاوانی جوامێر و دلێر و ناودار، دەبنە باوکانی دڵسۆز. دەبنە دەسەڵاتدار و کارمەند و بیرمەند و سیاسەتمەدار، دەبنە نووسەر و ڕۆشنبیر و شاعیر و ﮪونەرمەند، دەبنە مامۆستا و پزیشک و ئەندازیار و پارێزەر و چالاکوان… ﮪتد. دەشبنە بەرپاکەری شۆڕشێکی ڕاستی گۆڕانکاری و چاکسازی و نوێخوازی لە هەموو بوارەکانی ژیاندا. دەتوان دەبنە ڕەگﮪەڵتەکێنی گەندەڵی و نادادپەروەری و ستەم و زۆرداری و برسێتی.
چی هەیە لە جیهاندا، لە زەردەخەنەیەکی سرووشتی منداڵان شیرینتر و خەمڕەوێنتربێت.
بەبێ منداڵان، جیﮪان نە تیشکی خۆر دەیگرێتەوە، نە پێ کەنین و نەخۆشەویستیش تامیان دەبێت، بۆیە منداڵان بەنرخترین بوونەوەری جیهانن، گەورەترین گەنجینەمانن. پێویستە خۆشیانمان بوێت و بیان پارێزین و بە درووستی پەروەردەیان بکەین.
(روباد کبلنگ) دەڵێت:”جوانترین دیمەن لەژێر ئاسماندا، منداڵێکە بە نوکتەیەک پێ دەکەنێ..”.
لەم ڕوانگەیەوە، کەواتە ﮪێنانەدیی داﮪاتوویەکی گەشتر و شیاوتر بۆ کورد و کوردستان، لە دەستی منداڵانی کوردی ئەمڕۆمان دایە. لە سایەی گۆشکردن و پەروەردەکردنی درووست و ئاڕاستەکردنی ڕاست و زاخاودانی بیر و ﮪزری ئەماندا، ئەو دواﮪاتووە گەشتر و شیاوتر و خوازراوەمان بۆ کورد و کوردستان دێتەدی.
تا زیاتر و درووستر گرنگی بە پەروەردەکردن و فێرکردن و ئاراسەکردنی منداڵەکانمان بدەین، ڕەنج بێوەر نابین و زیاتریش لە سەرکەوتنیان و لە ﮪێنانەدی داهاتوویەکی گەشتر بۆ کورد و کوردستان دڵنیا دەبین.
هەموو ئەو ئامانجانەی کە باسمان کرد، لە ڕێی پەروەردەکردنی درووستی سەردەمیانە و ڕێنمایی پێویست و ئاڕاستەکردنی ئامانجداری ڕاستیدا دێنەدی. بێگومان بنیاتنان و گۆڕانکاری لە منداڵانی ئەمڕۆوە دەست پێدەکەن. پێویستیمان بە نەخشەرێگایەکی تازەی پەروەردەیی و بە پلانێکی تۆکمە و بە گۆڕانکاری لە سستەم و پرۆگرامەکانی پەروەردە و فێرکردن و ڕۆشنبیریکردنی منداکانی قوناغی قوتابخانەی بنەڕەتی ﮪەیە. پێویستە لەلایەن پسپۆرانی پەروەردەی نوێوە، سەر لە نوێ پرۆگرامەکانی پەروەردەکردن و فێرکردن و خوێندن دابڕێژرێنەوە. چونکە بابەتەکانی پروگرامەکانی خوێندنی ئێستا، پێداویستی و خواست و تمووحاتەکانی نەوەی ئەمڕۆمان ناﮪێننەدی.
پەروەردەکردنی درووستی منداڵان، پێویسترین و لەپێشترین و پیرۆزترین ئەرک و خزمەتە. ئەم ئەرکەش بە تەنﮪا لە ئەستۆی دایکان و باوکاندا نییە، بەڵکوو لە ئەستۆی مامۆستایان و نووسەران و شاعیران و ﮪونەرمەندان و ﮪەموو ئەو ڕێکخراوانەشن کە داکۆکی لە منداڵان و لە مافەکانیان دەکەن. بەشی زۆریشی لە ئەستۆی حکومەت و دەسەڵات دایە. چونکە منداڵەکانمان بە تەنﮪا موڵکی دایکان و باوکانیان نین، موڵک و سەرمایەی گەلەکەمانیشن.
لە ئەمڕۆدا، لە ﮪەموو سەردەمەکانی پێشتر، لە سایەی پێشکەوتن و شۆڕشی تەکنەلۆژیا و داﮪێنان و جیﮪانگیری دا، پەروەردەکردنی درووستی منداڵان زیاتر قورس بووە. پێویستە ئەوەش بزانین، کە منداڵانی ئەمڕۆمان جیاوازن لەگەڵ منداڵانی سەدەی ڕابردوودا. ڕاستییەکە و نکووڵی لێناکرێت، کە منداڵانی ئەمڕۆمان لە سایەی شۆڕشی تەکنەلۆژیا و ئاسانی هۆیەکانی گەیاندن و پەیوەندیکردن و خۆڕۆشنبیریکردن، ﮪۆشیارتر و چاوکراوەتر و زۆرزانتر و زیرەکترن لە نەوەکانی ڕابردوو. ﮪیوا و خەون و پێداویستییەکانیشیان، هەمان پێویستی و ﮪیوا و خەونی منداڵانی پێش خۆیان نین.
بۆ ئەوەی منداڵانی ئاسایی لە ڕووی جەستەیی و ﮪزری و دەروونییەوە پێ بگەیەنین، پێویستە بە وریایی و شارەزاییەوە پەروەردەیان بکەین. چونکە ﮪەر ﮪەڵەکردن و سەقەتییەک لە پەروەردەکردنی منداڵەکانمان، ئاکامێکی زیان بەخش و نەخوازراوی لێدەکەوێتەوە، لەوانەیە ڕاستکردنەوەی زۆر زەحمەت بێت.
(ئەلیزابێس ماخ) دەڵێت:”لە کاتی ئەنجامدانی پەروەردەکردنی منداڵەکانماندا، ﮪەر ﮪەڵەیەک بکەین، دەبێتە ﮪۆی دۆڕاندنی جەنگێک، کە لەپێناوی دوارۆژێکی باشتردا دەستمان پێکردووە..”.
هەر گەلێکیش منداڵانی بۆ داهاتوو پەروەردە و ئامادە نەکات، ئەو گەلە داهاتووی نییە. بۆیە ﮪەر کەمتەرخەمییەک لە پەروەردەکردنی منداڵەکانمان بکەین، یا پەراوێزیان بکەین و بە ﮪەندیان نەزانین و پشتیان تێ بکەین و بیان دەینە دەست قەدەر و چارەنووسێکی نادیارەوە. لەوانەیە لەڕێ دەربچن و مل لە ﮪەڵدێرێکی ﮪەزار بە ﮪەزارەوە بنێن و لە باوەشی داﮪاتوویەکی نادیاری ڕەش و نوتەکدا خۆیان بگرنەوە. ئۆباڵی ئاکامێکی نەخوازراوی وەﮪاش، لە ئەستۆی هەموومان دەبێت. پەشیمانیش بێ ﮪودەیە، پاساو و بیانوو و پاکانە و ئەستۆپاکیش لە کەس قبووڵ ناکرێت. نەوەی داﮪاتووشمان، لەکەسمان نابوورێت و لۆمە و نەفرەت بارانمان دەکەن. هەمووشمان پشکمان لەم ئەنجامە خراپەدا دەبێت و باجێکی زۆری ﮪەڵەکانیشمان دەدەین.
بە لەبەرچاوگرتنی ئەو ڕاستییانە، پێویستە ئەوە بزانین، کە چی ئەرکێکی پیرۆز و چارەنووسسازمان لە ئەستۆدایە، لە پەروەرەکردنی درووست و لە ئاڕاستەکردنی ڕاستی منداڵەکانی ئەمڕۆماندا. کورد وتەنیش:”چی بچێنین.. هەر ئەوەی لێ درۆێنەدەکەین”.
گەلانی پێشکەوتووی جیﮪان، زۆر لە زووەوە، درکیان بەم ڕاستییە کردووە، بۆیە ئەرکی پەروەردەکردنی درووست و ئامادەکردنی منداڵەکانیان بۆ داهاتوویان، سەرقاڵی کردوون و بۆتە گرنگترین و لە پێشترینی ئەرکەکانیان. بەڵکوو تا ئەو ڕادەیەی کە گرنگی دان بە پەروەردە و ئامادەکردنی منداڵان، بووە بەپێوەر و بە سەنگ بۆ پێوان و ﮪەڵسەنگاندنی ڕادەی پێشکەوتن و شارستانی گەلانی جیهان. [1]