$ئەوە کێیە دەیەوێت پڕۆژەکەی خودا پەکبخات؟$
#ڕێبین ئەحمەد ڕەشید#
یەکێک لەناوەکانی خودا الهادییە واتە ڕێنوێنیکەر یان هیدایەتدەر، ئەو هەزاران دین و پێغەمبەرە جیاوازەش هەر بۆ ئەم مەبەستە هاتوون. بەڵام بەڵامێکی گەورە! دینەکان پاش ماوەیەک لە ڕێچکە سەرەکییەکە لادەدەن و لەژێر ناو و نیشانی جیاوازدا وەک بۆمبێکی هێشویی ودەتەقنەوە و دەبن بە هەزار و یەک پارچەوە، دواتر هەریەکەیان ئیدیعای ڕەسەنایەتی و حەقیقەتی ڕەها دەکەن.
خودا لە قورئادا وتی: یەهودییەکان ددان بە کریستیانەکاندا ناهێنن، کریستیانەکانیش بەهەمان شێوە ددان بە جووەکاندان ناهێنن قالت الیهود لیست النصاری علی شیئ، و قالت النصاری لیست الیهود علی شیئ ئەم باسە دواتر زۆر وردتر دەبێتەوە بە جۆرێک لەناو تاقە دینێکیشدا هەمان تاس و حەمام دووبارە ەبێتەوە. پرۆتستانت پێی وایە کڵێسای کاسۆلیکی خیانەتی کردووە، کاسۆلیکەکانیش پێیان وایە کەس وەک ئەمان دەرکیان بە ئازارەکانی مەسیح نەکردووە، شیعە پێی وایە سوننە خیانەتیان کردووە و دەبو عەلی جێنشین بێ، سوننەش شیعە بە ڕافیزی و گومڕا دەزانن، بەشێکی سوننە پێی وایە موعاویە خیانەتی لە شتێکی گرنگی وەک شورا کردووە و لایبردووە و حوکمی بنەماڵەیی لەبەرژەوەندی ماڵباتەکەی خۆی بەناوی دینەوە سەپاندووە، ئەوانەشی لایەنداریی لە موعاوییە دەکەن دەڵێن ئەو خاڵی موسوڵمانانە و نووسەرەوەی وەحییە، دەیان فیرقە و گرووپی جیاوازی دیکە لەهەناوی ئەم دابەشکارییانەدا دیسان لە دینەکاندا درووستبوون کە زۆرجار خوێنیش دەکەوێتە نێوانیان.
لێرەدە ئێمە ڕووبەڕووی دوو ئەگەر دەبینەوە کە سێەمی نییە، یان ئەوەیە دەبێ بڵێین خودا لە ناردنی دینەکاندا ئامانج و مەقسەدێکی هەبووە، دەیویست بیگەیەنێت بە ئێمە، کۆمەڵێک چەتەو ڕێگر هاتن بوونە لەمپەر لە بەردەم ئەم ویستە ئیلاهییەدا و ڕێگرییان لێکرد و گۆڕییان. پاش ماوەیەکی دیکە خودا دینێکی دیکە دەنێرێت بۆ ساخکردنەوەی ئەوەی لە دینە کۆنەکەدا ڕوویدا، بەڵام دینە نوێیەکە نەک هەر ناتوانێت لادان و ڕاجیایی و گرووپەکانی نێو دینە کۆنەکە یەکخات و بیانخاتەوە سەر ئەو ڕێگایەی کە خودا مەبەستی بوو، بە پێچەوانەوە خۆشی دابەش دەبێت بۆ هەزار و یەک گرووپ و فیرقەی دیکە، هەریەکە لەم فیقانەش پێیان وایە ئەمان حەقیقەتی ڕەهایان لایەو جگە ەمان کەسی دیکە ئەهلی هیدایەت نییە.
گەر بەم تێزە خراپە ڕازیبین ئەوا قسەکە وایلێدێت کەخودا دینێکی نارد لەباتی ئەوەی ببێتە هیدایەت بوو بە هۆکاری ڕاجیایی و گومڕایی زۆرێک لە کۆمەڵگەکان.
ئایا درووستە ئێمە قسەیەکی لەم جۆرە بکەین؟ ئایا شکۆی خوداو تەجەلییەکانی هیدایەتی خودا قسەیەکی لەم شێوەیە هەڵدەگرن؟ ئێمە بەم قسانە دەقیق دێین ناوێک لە ناوەکانی خودا کە الهادیییە بێکاریگەر دەکەین. بەم تێزە لە ڕوانین بۆ هیدایەت چۆن دەکرێت بەرانبەر خودا و هیدایەتەکەی بەدگومان نەبین؟ ئەم جۆرە بیرکردنەوەیە دەقیق وەک ئەوە وایە ئێمە بێین بڵێین، بەڵێ ئەی خودا تۆ ویستت، بەڵام ئێمە نەمانهێشت پڕۆژەکەت سەرکەوێ! نەک هەر لە ئێستا و ڕابردوودا، لە داهاتووش تا ڕۆژی قیامەت هەر ناهێڵین ئەم پڕۆژەی هیدایەتەی تۆ سەرکەوێ، تۆ ڕێگایەکت بۆ دیاریکردنی ئێمە دانا بەڵام ئێمە خواروخێچمان کردەوە والعیاذ بالله.
لە ڕوانینێکی خواروخێچ و پڕ لە دژیەکی وەهادا تەنیا خواروخێچی بەرهەم دێت و خەڵک هەرگیز هیدایەتی دەست ناکەوێت تێیدا!
ئەم بەدگومانییە دژ بە خودا و هیدایەتەکەی، وا دەکات ئێمە لە دونیایەکەدا کە بووەتە گوندێکی بچووک هەندێ کەس تێیدا ئارەزووی براگەورەیی و کوێخایەتی بۆ تێز بۆچوونەکانی خۆیان دەکەن، تێزێکی بەدیل سەرڕێبخەین کە هەم سازگار بێت بە مەشیئەتی زاتی باری تەعالا و هەمیش بە دونیابینی نوێ. لە دونیایەکی دیجیتاڵی و خێرادا پێویستە تێزێکی فراوانتر لەوەی گەڕەک و کوچەکەی خۆمان دابڕێژین، تا خودا و حەقیقەتی هیدایەت نەخەینە ژێر پرسیار قوورس و بێ وەڵامەوە.
تێزی دووەم ئەو تێزەیە کە کاریگەرترین فەیلەسوفی ئینگلیزی سەدەی بیست جۆن هیک 1922–2012 لە پەڕتووکی خودا ناوی زۆرە: God has many names لە ساڵی 1980دا سەرڕێی خست: پلورالیزمی دینی. لە پلورالیزمدا هیچ دینێک ڕووت نابێتەوە لە حەقیقەت. هەریەکێک لە دینەکان خاوەندارێتی بەشێک لە هیدایەت و حەقیەقت دەکەن. کەس ناتوانێت بڵێت حەقیقەتی ڕەها لای منە، حەقیقەت هەمان ئەو ئاوێنەیەیە کە مەولانا باسی دەکات، دەکەوێت و دەشکێت، هەریەکەمان بەگوێرەی ئامادەیی خۆمان بەشێکی ئەو ئاوێنەیەمان دەستدەکەوێت. بە پێچەوانەوە لەم جۆرە تێزەدا هیچ دەخەڵ و ڕێگرێک ناتوانێت بێت پڕۆژەکەی خوادا فاسد و گەندەڵ بکات و بەخەیاڵی دۆگمای خۆی ناوی الهادیدی خودا خانەنشین بکات.
پلورالیزم واتە سایەی هیدایەتی خودا خودا بۆ هەموانە، کەس نابێتە سێبەری خودا، ویستی خودا وابووە ئێمە هیدایەتەکەی بەم جۆرە بێت: ان الذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا. پڕۆژەکەی خوداپڕۆژەیەکی هەمیشەییە، ان اللە غالب علی امرە خودا هەرگیز ناهێڵێت پڕۆژەکەی تێکبشکێت! [1]