تارېخو ئەدەبیاتو یارسانی (15)
بەشۍ پاڼزەهەمە
ئەچا نموونە کەما جە کتېبو (ماریفەتو پیرشالیاری) مەنېنێ، ئانە بەرمەگنۊ کە سەرنجۍ قووڵۍ جە دانایی و فەلسەفە و پەندۍ و موچیاریۍ خزیێنېنە دلۍ قاڵبو دوە بەیتەکاوە، پېسە کېشو شېعرەکۍ دە پەنجەیېنۍ، مدرای ئینا دلېڕاسەنە، پېسە فرەو شېعرە هۆرامییەکا، پېسە قافییەیچ، گردو نیمە دېڕەکا ئینێ سەرو یەک قافیەیۆ، دېرەکېش کوڵۍ و سفتۍ و ڕۆنەقدارېنۍ.
پیرشالیار جە کتېبەکەشەنە، دمای گرد دوە بەیتێنە (کووپلە) ئی بەیتۍ دوەبارە کەرۊوە:
گۊشت جە واتەی پیرشالیار بۊ
هۊشت جە کیاستەی زانای سیمار بۊ
ماناش:
گۊشت جە واتەکا پیرشالیاری بۊن، ۋیریچت جە لاو کردەوەکا زەردەشتی زانای بۊن.
ئا شېعرۍ پیرشالیارییە کە تاکو ئیسە وەردەسېنۍ، ئی بەیتە شېعرېنۍ، گوایا جە کتېبو (دەورەو شا خوشێنی) وەرگیریێنۍ:
شېعرەی ------- (یەکەمە)
یاران جە ڕېواس، یاران جە ڕېواس
پادشام پەیدا بی، جە دانەی ڕېواس
مەشیە و مەشیانە، بەرامان جەواس
پەرۍ ئازمایی، مێردان ڕەواس
ماناش:
یاران جە ڕېواس
پاشام پېڎا بېیەن، جە دانەی ڕېواس
ئاڎەم و حەوا جە دڼەو گەنمۍ ئامێنۍ
پەی ئانەی ئا کەسۍ جە ڕوەکی پېڎێ بیېنۍ تاقیۍ بکریاوە.
شېعرەی -------- (دوەمە)
وەروێوە وارۊ، وەروە وەرېنە
وەرېسە بڕیۊ، چوار سەرېنە
کەرگەی سیاوە ، هېڵېش چەرمېنە
گوشڵۍ مە مېڕیۊ، دوە بەرېنە
شېعرەی --------- (یەرەمە)
داران گیان دارەن، جەرگ و دڵ بەرگەن
گایێ پڕ بەرگەن، گایێ بۍ بەرگەن
کەرگە جە هېڵێن، هېڵە جە کەرگەن
ڕەواس جە ڕەواس، وەرگێ جە وەرگەن
ئی وېنە ئەدەبییە میللیۍ، بڕێشا بیۍ بە قسۍ نەستەقۍ دلۍ خەڵکینە، هەر جورێ بۊن ئی تازەگەرییە جە ئەدەبو سوفیزمیۆ نزیکېنۍ.
تا ئیسەیچ ئا ۋیر و باوەڕە دلۍ هۆرامییەکانە مەنەن، زیاتەریچ هۆرامییەکۍ تەختی، بەڵام بە تەرزێ پەنهانی پېسە ڕازێ پیروزۍ و پارېزیێ، ساڵانە هۆرامییەکۍ یاڎو پیرشالیاری مەکەراوە و بە بەرزی شکۊش ڕاگیر مەکەران.[1]