ئېشه و چەنی دڵ...
میرزا ئۆلقاڎر، مەگنۊ واتەو گوشگېرتەی چەنی دڵیش، شەو تا وە ڕۊ، لۊمەو دڵیش کەرۊن، چەنی پەڕەن جە گوناحۍ، خەریکەن ڕاو شەیتانی گېروون، تۊشەو قیامەتیش بەتاڵەن.
تۊ نە خەیرت بۊ، نە زەڕڕەی سەواب، چەو دنیا چەنی تۊ مڎەی جواب. میرزا مەپەرسۊ دڵیش، ماچۊ: چ ناشەرعیێ بۍ تۊ نەکەردەبۊت، هەرچی ئارەزووت بۍ کەردت، ئیتر وەردەمو بارەگاو خوڎاینە ڕای نەجاتت نییەن، جای گوریز نییەن چوون مەشیی وە بەر. میرزا ئۆلقاڎر ڕووە مەکەرۊن ئەو دڵیش، ئاڎ ڕۊح کەرۊنە دڵیش، پېسە مەخلووقێ لۊمەش کەرۊن، چەنی جوانیش ویەردەن، پیریش ئامان، چەمش ڕۊشناییش نەمەندەن، تەپڵی کۊس گۊش نم کەردەن کەم کەم، ئېسەر ئەوسەرەن دووربینەکەی چەم. باڵای خەدەنگ ئاساش خەمیان پېسە کەمانی، ڕوومەتی گوڵڕەنگش ژاکیان، ئیتر وەختو گېڵایۆشەن، مۊچیاریش کەرۊن بە گېرتەی دەسودیمێ پاکی و ڕووکەردەیش بارەگاو حەققی، پەی بەخشایش.
ئېشه و چەنی دڵ دېوانەی بەڎخۊ
هەر داوامان کەرد تا بە وەخت ڕۊ
جە گوناو تەقسیر جە بەڎڕەفتاری
جە کەردەی خەڵف شەیتەنەت باری
جە کارخانەی شەڕ بارخانەی سەنگی
جە مایەی شەیتان وە پای فەرەنگی
واتم دڵە دەک فەتاربای ورد ورد
دوزەخت یەکجار پەی وېت خەرید کەرد
نگاکەر وە کار چیشت کەر بە وېت
(کرام‌الکاتب) حەیران مەندەن لېت
قابز پەری قەبز ڕۊحت بېزارەن
جه و بۊنە عومرت یەند پایەدارەن
هەر سەرزەمینی پات نیان وە سەر
گیاش نەڕەستەن تا (یوم‌المحشر)
گڵکۊ جە داخت فەریادش بەرزەن
ناڵەی نەفرینش وە هەزار تەرزەن
مەواچۊ یا حەی کەرەش ئاوارە
نەبوون وە مەنزڵ ئه و بەدکردارە
نەکیرین جە تاو عوسیان‌باری تۊ
مەلەرزان چوون توڵ شەوان تا بەڕۊ
ئەر پەرسان سەوقات چېشت ئاوەردەن
پاڕەویی فەرمان ئەمر کېت کەردەن
تۊ نە خەیرت بۊ نەزەڕەی سەواب
مەبۊ جه و دەمدا چېش بدەی جەواب
جه و یانەی تاریک تەنگ بۍ دەردا
مەر هەر سەنگ سەرد، بدەی وە سەردا
نامەی ئەعماڵت تەمام بیەن پەڕ
جە سەر تا دامان مەرقوومەن جە شەڕ
گرد جە بەڎکاریت مەدۊ گەواهی
سفیدیش نییەن غەیر جە سیاهی
مەحشەر مەغڵوبەی گوناباریتەن
سەراسیمەی دەرد شەرمەساریتەن
میزان جە کەسرەت عوسیانت ماتەن
غەرق سەرزەمین ڕووی عەرەساتەن
تاوانت، شەش دەر نەجاتت بەستەن
سەقف و سیراتش وە هەم شکەستەن
دۊزەخ مونتەزیر وادڎەی لواتەن
وەیلش تاسەکار پابۊسی پاتەن
ئایېر داخ بەردەی حیلە باریتەن
مالک مات نەفس نەمرودساریتەن
سا چېشەن تەگبیر هەی خاکت وەسەر
جای گوریز نیەن چۊن مەشی وەبەر
مەکۆگەی خەیاڵ شەرارەی وەسواس
مەنزڵگای خسووس خېڵ ئەلخەڼاس
کام سوجدەی خیڵف نەوەردت بەردت
کام غەیرە شەرعی نەکەردت کەردت
پەنجە وەکام هوون نەڕەشتت ڕەشتت
مەزەی کام حەرام نەچەشتت چەشتت
میراس کام شەڕ نەیاوات یاوات
کۆگای کام تاوان نەتاوات تاوات
کام دەرس بی هەنی نەوەندت وەندت
کام تۊم عوسیان نەشەندت شەندت
کام ناسەزا بی نەواتت واتت
هەی حیز هەی لەعین ناست و واتت
سا چوون مەکېشی بار نەدامەت
پەی مەنزڵگەی سەخت سارای قیامەت
هەرچی تەن کەردەن هەر تۊ کەردەنت
دەین ئەعزا گشت، بەی وە گەردەنت
هەرچی سایەی تۊ سەربەرزیش نیەن
سەر ئەفکەندەی قام قیامەت بیەن
گۊشت نە سوحبەت کەردە گرتە گۊش
جە ڕاز مەحرەم بیەنی فەرامۊش
چەمت قەراردا پەی دیای نەزەر
پەی وېڵ هاج بیەن ئیسەر و ئەوسەر
لېۋت وە لوقمەی حەرام کەردەن فېر
نە جە بەدی دڵ، نە جە خۆراک تېر
زوان جە غەیبەت لەهو و لەعب نۊش
مودەتی دنیات بیەن فەرامۊش
موداراش نیەن مودەی یەک ساعەت
بەڵام هاڵڵەنی پەی ویرد و تاعەت
گەردەن دایېم کەچ چوون نمەکخارە
بییەن وە پەرچین نەفس ئەممارە
دەس پەرێ عسیان کەردەنت عاسی
دەروازەن پەی شەڕ، کۊتان پەی خاسی
جە کار شەیتان دەس ئەندەر کارەن
(واجب العزاب دارالقرارن)
پا دایېم بییەن وە پای عەیاران
پەی سەودای ناباو بەدی جە شاران
جە هەر کۊ ناهەق پەیڕەویت کەردەن
هەرگیز نەڕای ڕاس گوزەر نەکەردەن
سەرتاپای جەسەد گرد وە کار تۊ
غەرقەن نە دەریای عوسیانی بۍ شۊ
دڵە وە چېش دان تۊ وېت دەڵاڵەت
دڵە چېش مەکەی تۊ جە خەجاڵەت
دڵە ڕۊی دیوان، سەر ئەفکەندەنی
دڵە شەرمەسار خودڎا و بەندەنی
دڵە ڕای نەجات گوشادیت بەندەن
دڵە جای ڕجای کەست نەمەندەن
دڵە تاف جۊش جوانیت ویەرد
دڵە پیریت ڕای گشت مەینەت تەی کەرد
سکەی سیاهی گېڵاوە کافوور
شاچراغ عەین سفر بی جە نوور
جە تانەی پیری عەیبش ئاوەردەن
پەنای مەعیوبی وە عەینەک بەردەن
ڕووخسار گوڵ‌پەڕ وینە گوڵزاران
بیەن وە ڕووی سەنگ سیای هەواران
قەتارەی دندان چوون دانەی گەوهەر
ڕیشەش جە پای تەخت گشت ئاما وە بەر
دەم جە دەم بازی یاران نەبیەن کەم
چەفت و چۆڵ و لار چوون چین بادەم
باڵای ئەلف‌وار چوون نەمام نۊ
چەم دان چەنی خەم وېنەی چەمی چۊ
بەڎەن جە ئاوای شاڎیی بیەن چۊڵ
نە زەوق دەروون نە زۊر زەنگۊڵ
نە شېوەی وەرین نە‌عەیش جاران
نە مەیل دڵبەر نە یاد یاران
نەمەندەن جەلام کافیەن تاوان
عومرم وە هەنگام سەرمۊڵە یاوان
بەدبەختی دیەن دڵە پارەبای
جە قەڵای وېران تەن ئاوارەبای
دنیات دا وە سەر وە حیلەبازی
تۊ خوڎا تۊ وە کام، نیکی مەنازی
وەس کەر خەیاڵات خام وەسواسە
ساتی خوڎای وېت وە حەق بناسە
ویەرده و ئەفعال دەرد ۋیەردەت
جە تەندەی پەڕدام ناپاکی کەردەت
نە هەرکۊ دنیان تۊ جە لاش یاری
نە هەر کۊ دینەن تۊ جېش بیزاری
دنیات وینەی دین یەکسەر جېدوورەن
دینت چوون یانەی دنیات خاپوورەن
دەینت پەرێ دین زۊرش ئاوەردەن
دین جە زوڵم دەین فەرامۊش کەردەن
دینت کەرد وە کا دەین وە بەرزی کۊ
دڵەی دەین دین وە گەردنت بۊ
بوَ دەس و ئیخلاس وزوء پاکەوە
ڕوکەر وەلای دین شای لەولاکەوە
چوون ئه و شفاخوای گونابارانەن
حەکیم حازق دەردەدارانەن
سالار دیوان مەحشەر هەم وېشەن
مەحبوب مەخسوس شای بۍ ئەندېشەن
بەڵکوم تالیقەی عەفوت باوەرۊ
وە زومرەی ئۊممەت قەبوڵت کەرۊ
هەرچەند تۊ کەم فام ئەبڵە و شېتەنی
مەئیوس کردار کەردەی وېتەنی
(قاڎر) ڕەحمەتش بېحەد شمارەن
غەفوورەن ڕەحیم ئامورزگارەن.[1]