کورد دلۍ چەرخەکا تاریخینە
بەشۍ: سەڎ و سی و هەشتەمە
نویستەی: #هاوڕێ باخەوان#
ساڵەو (1819ز): بە تەفرەدای والی بەغڎای، حەسەن بەگ برا گولانەو میرو بابانی، ڕەمان پەی بەغڎای، پەی ماوێ والی کەردەن بە فەرمانڕەواو کۆیەی. هەر ئەچی ساڵېنە خەسرەو خانو ناکامی بېیەن بە میرو ئەردەڵانی.
ساڵەو (1820ز): چن تۊمارێ پېوەس پی ساڵېوە پەی ئېمە مەنېنێ:
* میستەر ڕیچ، ئەچی ساڵېنە لوان پەی شارو سنەی، نویستەنش خەڵکو ئاگەیە گردشان خەمبارېنۍ دەسو فەرمانڕەوا قاجارییەکاوە.
* ژمارەو خانەوادە کوردەکا شارو ئامێدی (1000) یانۍ بیېنۍ و (200) یانۍ جوولەکۍ و (50) یانۍ دیانېچش چەنە بیېنۍ.
* ئەچی ساڵېنە، مەولانا خالیدی نەقشبەڼی دواڼزە هەزار موریدېش دلۍ کوردەسانی و تورکیا و وەڵاتە عەرەبییەکانە بیېنۍ و خەڵکی بە وەلیشان زانان.
* (لەیلۍ گېیان، ئەز دەنام، مەمکوژە بە ناز، مەلەکێ جان و ئازیزێ)، نامۍ ئا گورانېیا بیېنۍ کە چی ساڵېنە میستەر ڕیچ دلۍ سلێمانینە ئەژنەویېنېش.
* ئەچی ساڵېنە، شارو سلێمانی دوۍ هەزار یانۍ کوردۍ موسوڵمانۍ و سەڎ و سی یانۍ جوولەکۍ و نۊ یانۍ کوردە دیانەکۍ و کلدانییەکېش چەنەبیېنۍ، کەنیسێوە کۊنەی ئەرەۋڕێ و پەنج یانە ئەرمەڼیېچش چەنە بیېنۍ، پەنج کاروانسەرێ و پەنج حەمامېچش چەنەبیېنۍ کە یۊشان فرە خاس بېیەن.
* میستەر ڕیچ، سەرنجەو ئانەیشە دێنە هەکە دلۍ ناوچەکانو سلێمانینە نەوەشی ئاوڵۍ فرە وەروەڵا بېیەنۆو خەڵکێ فرەیچش کوشتەن.[1]