Li Kurdistanê çêkirina du xwarinên taybet
Mamosta Serdarç
Di Kurdistanê de her herêmekî li gorî çanda xwecihî taybetmendiyên wê hene, çawa devok diguhure bêguman #xwarin# û hinek tiştên din jî diguhure. Hinek xwarinên bi navê xwe çi qas taybetmendiyê digire, bi tama xwe jî gelek diguhure
Di Kurdistanê de her herêmekî li gorî çanda xwecihî taybetmendiyên wê hene, çawa devok diguhure bêguman xwarin û hinek tiştên din jî diguhure. Hinek xwarinên bi navê xwe çi qas taybetmendiyê digire, bi tama xwe jî gelek diguhure. Ez dixwezim li ser xwarinên taybet çava tên çêkirin û çi dikin nav xwarinê û çawa tên amade kirin hinek rawe bikim.
KELEDOŞ: Keledoş bi taybet li aliyê Colemêrg û herêma Serhed û li Rojhilatê Kurdistanê jî li herêmên ku tê çêkirin.
Amûrên di nav de Amûrên ji bo di nav mastî de
1- Genimê qutayî ango dan 1- Sîr
2- Nok 2- Hêk
3- Fasulî 3- Ar (li ser xwestekê)
4- Çorîn 4- Xwê
5- Goştê nerme (li ser xwastekê)
6- Dohnê nivîşkê
7- Bîber (îsota hûr)
8- Xwê
9- Pitat (kartol)
10- Mast
Çêkirina KELEDOŞÊ:
1- Berî her tiştî divê danê te (genim) baş bi kele
2- Nok û fasiîn xwe yên ku pêşî kelandî, bikin nav
3- Kartolên çargoşî bi kerkirî bikin nav
4- Goştê ku hatî kelandî û ava goştê kelandî bi parzûnkirî bikin nav
5- Çorîna xwe baş bişon û tîştekî cûda de bi kelînin û biparzûnin û bikin nav
6- kîloyek mast, li gorî xwe sîr, xwê, hêkek û 5 kevçên arî di nav kasikekî tevlîhev bikin û bikin di nav keledoşê de. Bila baş bi kele
7- Ji bo li ser xwarina xwe rûnê niwişk û îsota xwe (bîbera hişk) baş bi qelînin
Xwarina we amadeye, hûn dikarin bikin kasikekî û rûnê qelandî bikin li ser , afîyet be!..
NÎŞE: Mast û pancarê we (çorîn) çi qasî zêde be, tama keledoşê jî ew qas xweştir dibe:
Çêkirina Xwarina Ûr û Rûvî
Di Kurdistanê de xwarinek gelek taybet e. Di nivîsekî de me gotibû Kurd bi xwe
xweza jiyankirine, levma tiştê ku bi xweza jiyan dike de; her tiştê wê bi sûd jê digre! Ûr û rûvî jî bi taybet Kurdistanê xwarina wê belav bû û niha em dikarin bêjin li her derî tê çêkirin lê belê tama resen her Kurdistanê ye!..
Amûrên çêkirinê
1- Birinc 7- Xwê
2- Bexdenoz 8- Îsot (bîbera hişk)
3- 2 dene Pîvaz 9- Bîbera reş
4- Dinikek Sîr 10- Îsota hûr
5- Nîv kîloya Goştê kutayî (qiyme) 11- Dohnê sersinga pezî
6- Catra kovî 12- Av temate (salçe)
Çêkirina xwarinê (ûr û rûvî)
1- Xwê û ava sirkê li ser ûr û rûviyan bikin û di nav sîniyê de bila bimîne
2- Bila baş bên şuştin û 4-5 destên avê de derbaz bikin
3- Birincê xwe baş bişon
4- Goştê kutayî pêxin di nav birincî
5- Sîra xwe ya bi kêrê hatî hûr kirin, têxin nav
6- Pîvaz, dohnê sersingî û baharatên xwe hemûyan bi hev re tevlî hev bikin
7- ûr û rûviyên xwe bi mirûra (birinc) we çêkirî tujî bikin û bi dirûn
8- Ji bo hêsanî bên tujî kirina rûviyên xwe berîwajî tujî bikin
9- Dû re ûr û rûviyên hatine tejî kirin bikin di nav qoşxanê û ava kelandî berdin ser
10- Pîvaz, îsot, catre û sîrekî têxin di nav avê de û bila baş bikele
Xwarina we amadeye, Noş û can be!..
[1]