图书馆 图书馆
搜索

Kurdipedia是世界上最大的为库尔德信息来源!


Search Options





高级搜索      键盘


搜索
高级搜索
图书馆
库尔德人的名字
大事年表
来源
历史
用户集合
活动
搜索帮助吗?
出版
Video
分类
随机项目!
发送
发送文章
发送图片
Survey
你的反馈
联系
我们需要什么样的信息!
标准的属性
条款使用
项目质量
工具
大约
Kurdipedia Archivists
关于我们的文章!
添加到您的网站Kurdipedia
添加/删除电子邮件
访客统计
商品统计
字体转换器
日历转换器
语言和方言的页面
键盘
方便的链接
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
语言
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
我的帐户
登录
会员!
忘记密码!
搜索 发送 工具 语言 我的帐户
高级搜索
图书馆
库尔德人的名字
大事年表
来源
历史
用户集合
活动
搜索帮助吗?
出版
Video
分类
随机项目!
发送文章
发送图片
Survey
你的反馈
联系
我们需要什么样的信息!
标准的属性
条款使用
项目质量
大约
Kurdipedia Archivists
关于我们的文章!
添加到您的网站Kurdipedia
添加/删除电子邮件
访客统计
商品统计
字体转换器
日历转换器
语言和方言的页面
键盘
方便的链接
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
登录
会员!
忘记密码!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 大约
 随机项目!
 条款使用
 Kurdipedia Archivists
 你的反馈
 用户集合
 大事年表
 活动 - Kurdipedia
 帮助
新项目
的地方
皮兰沙赫尔
08-09-2024
شادی ئاکۆیی
传记
加扎利
19-08-2024
شادی ئاکۆیی
传记
尼扎米
12-08-2024
شادی ئاکۆیی
传记
马斯图拉·阿达兰
11-08-2024
شادی ئاکۆیی
的地方
萨勒马斯
07-08-2024
شادی ئاکۆیی
传记
迪尔达尔
02-08-2024
شادی ئاکۆیی
传记
巴赫特雅尔·阿里
27-07-2024
شادی ئاکۆیی
统计属性
文章
  530,176
图片
  110,960
书籍
  20,352
相关文件
  105,419
Video
  1,578
语言
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,471
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,587
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,151
عربي - Arabic 
31,280
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,094
فارسی - Farsi 
10,469
English - English 
7,671
Türkçe - Turkish 
3,675
Deutsch - German 
1,785
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
小组
中国的
传记 
9
的地方 
4
文章 
3
烈士 
1
图像和说明 
1
地图 
1
考古的地方 
1
MP3 
324
PDF 
31,608
MP4 
2,599
IMG 
203,549
∑   总计 
238,080
传记
马斯图拉·阿达兰
传记
加扎利
的地方
皮兰沙赫尔
烈士
玛莎·阿米尼之死
‘MUHTEŞEM YUZYIL: KOSEM’ Û KEÇA MÎR ŞEREF XAN
小组: 文章 | 文章语言: Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
排名项目
优秀
非常好
平均
添加到我的收藏
关于这个项目,您的评论!
项目历史
Metadata
RSS
所选项目相关的图像搜索在谷歌!
搜索在谷歌选定的项目!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

Mûrad Ciwan

Mûrad Ciwan
‘MUHTEŞEM YUZYIL: KOSEM’ Û KEÇA MÎR ŞEREF XAN
#Mûrad Ciwan#

Di konferansa li ser Şeref Xan de ya ku li Weqfa Beşîkçî li Îstanbulê hat lidarxistin, beşeka giring li ser hin belgeyên arşîva Osmanî yên derbarê kuştina Şeref Xanê Mîrê Bidlîsê û nivîskarê Şerefnameyê de bû. Heta nuha dihat zanîn ku Şeref Xan, sala 1603/4’ê miriye. Lê li gor belgeyên arşîva Osmanî yên nuhdîtî, ew di 1601’ê de ji bal mîrêmîranê (beglerbegiyê) Wanê ê Osmanî ve hatiye kuştin. Ji bo dîroka kurdan sererastkirineka gelek giring, lazim e bê lêkolan; ew çawa, ji bo çi hat kuştin.
Di konferansê de li ser sedemên kuştinê belge nehatin pêşkêşkirin, bes li ser hin tezan hat rawestiyan. Pê re, behsa nameyeka gerokê îtalî Pietro della Valle hat kirin: Gava sala 1615/1616(?) ew li Îstanbulê ye, rastî Prînsê (Xanê) Bidlîsê tê ku ew hatiye ji bo bi temamî vegerandina erdên mîrekiya xwe yên ku ‘demeka kurt berî mirina Nafîz Paşa’ ji destê wî hatibûn derxistin, pişt re wî qismek paşde vegerandibû.
Gelo dibû ku ev erd, di dema kuştina Mîr Şeref Xan de ji wan hatibû stendin? Pêwendîya wê, bi buyera kuştinê ve hebu, yan na?
Piştî konferansê, ez li ser agahiyên della Valle rawestiyam, min orîjînalên îtalî ên nameyên wî derxistin, dan ber wergerên bi tirkî û dît ku hin ferq tê de hene. Ew paşayê Osmanî yê navê wî di nameyê de hatî, ne Nafîz Paşa, Nasuh Paşa ye. Ya din, nayê îdîakirin ku ‘demeka kurt berî mirina Nasuh Paşa’ lê tê nivîsîn ku ‘ bi mirina Nasuh Paşa re, ew erdên ku jê hatibûn stendin.’(1)
Ew prînsê (xanê) ku Pietro della Valle li Îstanbulê pêrgiyê wî bûbû, her çendî navê wî nayê dayîn, li gor tarîxê divê Ziyaeddîn/Diyaeddîn Xanê kurê Şeref Xan be ku ne rasterast piştî kuştina bavê xwe be jî, ne demeka dirêj piştî wî bû mîrê Bidlîsê û heta 1638’ê li ser hukum ma.
Nasuh Paşa ‘devşîrmeyekî’ arnawudî (li gor hinan rum) ye ku di gelek merheleyên postên dewleta Osmanî re derbas buye, heta sedrezamiyê hilkişiyaye û di 1614’ê de bi fermana Sultanê Osmanî Ahmedê I. hatiye kuştin.
Têkiliyeka Nasuh Paşa ya pirralî li gel Kurdistanê heye, wî di hin seferên ber bi Kurdistanê de serdarî kiriye, di demên cuda de buye waliyê Şamê û yê Helebê. Gava bi fermana sedrezam Cagalazade Sînan Paşa Heleb dan mîrê Kilîsê Huseyîn Canpolat Paşa, Nasuh Paşa razî nebû, lê ku ferman ducar bû, ew der mecbûrî bicî hişt. Nasuh Paşa mîrêmîraniya Diyarbekirê kir. Bi fermana Sultan, peymaneka lihevhatinê li gel dewleta Safewî best ku gelek navûdeng da û navê peymana li gel Şah Abbas, bû Peymana Nasuh Paşa. Wî, dostanî û hevkariyeka xurt li gel mîrên Kurdistanê hebû.
Di Wikipediayê de, derbarê Nasuh Paşa de tê nivîsîn ku ew di dema beglerbegiya Diyarbekirê de bi keça Şeref Xanê hakimê Bidlîsê re zewiciye.
Lê tarîxa beglerbegîtiya Nasuh Paşa çend salan piştî kuştina Şeref Xan e. Dema mayina wî ya li Kurdistanê, şer û aştiyên wî yên li gel Safewiyan û tarîxa kuştina Şeref Xanê mîrê Bidlîsê li hev nakin.
Bi gerra ji ber vê nelihevkirin û gumanê, me hin agahîyên zelaltir di Tarîxa Naîma de dîtin. Li wê derê tê destnîşankirin ku Nasuh Paşa gava mîrêmîranê Diyarbekirê bû, bi keça Mîr Şeref re zewicî. Di mesela pêwendiyên Nasuh Paşa û mîrên Kurdistanê de jî, Naîma behsa Mîr Şerefê mîrê Cizîra Botan dike.
Naîma dinivîse ku Mîr Şeref di nav mîrên Kurdistanê de xwedan rêzlêgirtineka diyar bû, bi saya wî, Nasuh Paşa dostî û hevkariya gelek mîrên Kurdistanê kêşa alî xwe. Heta gava sedrezam û serdarê Osmanî Çagalazade Sînan Paşa (bi eslê xwe êsîrekî îtalî bû, bû misilman û di dewleta Osmanî de heta sedrezamî û serdariyê post girtin) çû şerê Safewiyan li alî Urmiyê û Wanê şikesteka mezin xwar, ji bo gunehkariya xwe veşêre, gazin ji mîrên kurdan kir, bû dijminê wan. Xwedêgiravî ku çima tevî gazîkirinê jî di wextê de negihîştiye ser şer, li Wanê serê mîrê Kilîsê û waliyê Helebê Huseyîn Canpolatzade jêkir. Ji ber vê, birazî û wekîlê Huseyîn Canpolat Paşa; Alî Canpolat Beg tevî xelkê mîrekiya Kilîsê serî hilda.
Çagalazade Sînan Paşa alîkarî ji Nasuh Paşa xwest da ew mîrên Kurdistanê bigire û biçe serîhildanê bitemirîne, Nasuh Paşa xwe giran kir, neçû. Naîma dibêje çimkî mîrên Kurdistanê hemî ji Sedrezam Sînan Paşa aciz bûbûn.
Husên Canpolat ew mîrê kurd e ku Çagalazade walîtiya Nasuh Paşa a Helebê jê sitend da wî. Mesela Canpolatan çîrokeka dirêj e, em li vê derê dibirin. Bes lazim e bê gotin ku piştî gelek mihaweleyan, heta Quyucu Murad Paşa bû serdar û bi eskerekî giran hat ser Canpolatan, ji 26 hezaran zêdetir esker û xelkên canpolatî serjêkirin, avêtin bîr û çalan, hê serîhildan temirî.
Piştre Quyucu Murad Paşa bû mîrêmîranê Diyarbekirê, Nasuh Paşa jî bû alîkarê wî. Quyucu li Diyarbekirê mir. Îdîayek heye ku Nasuh Paşa ew jehrdayî kir.
Agahiyeka din a ku pirsa zewaca keça Mîr Şeref Xan û Nasuh Paşa zelal dike jî, bi minasebeta rexneyekê ya li rêzefîlma ‘Muhteşem Yuzyıl: Kosem’ê dertê pêşberê me. Di rêzefîlmê de roleka cariyeyekê (kalfayekê) heye; Cennet Kalfa (Cennet Hatun). Cariyeyeka li koşka Kosem Sultanê ku bi xeyala rojekê bibe dayika şehzadeyekî dijî, yeka hewayî a li pey meran e.
Xwedanblogekê ya bi navê Melike Chimay, di nivîseka rexnegirî de ya li ser vê rêzefîlmê behsa agahiyekê dike ku kalikê wê Celal Temrukoglu di berhemeka xwe ya neçapkirî de ya li ser osmaniyan, cih dayê: Piştî hin agahiyên bapîrê wê yên li ser eslê Nasuh Paşa û bilindbûna wî di dezgehên dewleta osmanî de, her wiha mîrêmîraniya wî ya li Diyarbekirê, wiha dinivîse: ‘’Nasuh Paşa gava li Dîyarbekirê bû di 1606’ê de, bi keça prînsê kurd Mîr Xan (navê Şeref derbas nabe) Cennet Xatûnê (Cennet Hatun) re zewicî.’’
Xwediya blogê rexneyeka tûj li derhêneran digire, ku wan çima Cennet Xatûn di fîlmê de wek ‘kalfa’ û ‘cariye’ pêşkêş kiriye. Ew, dinivîse ku texrîfata dîrokî ji ber şoveniya wan tê, loma keça mîrê kurd a zewceya sedrezamekî Osmanî wiha nîşan didin.
Li gor agahiyên bapîrê rexnegirê, Nasuh Paşa gava bi Cennet Xatûnê re zewicî ew her wiha bi keça Padîşah Mehemedê III. a ji nedîmeyên wî yên destpêkê Sevrenaz Xatûna Sarayî re jî zewicandî bû, zarokên wan jî hebûn. Pişt re Nasuh Paşa ku di peymana li gel Safewiyan de ya bi navê ‘Peymana Nasuh Paşa’ bi serket, navûdeng da, bi keça Sultan Ahmedê I. a ji Kosem Sultanê a bi navê Ayşe Sultanê re jî zewicî; keçik 7 salî (di Tarîxa Naîma de 3 salî) bû. Nasuh Paşa, di 1614-ê de bi fermana Ahmedê I. hat kuştin, ew zewac tenê di resmiyetê de ma.
Nexwe, Nasuh Paşa zavayê Mîr Şeref Xanê mîrê Cizîra Botan bû. Ew, Mîr Şerefê III. ye, di 1566 an 1570’yî de ji dayik bûye, di 1596’ê de bûye mîrê Botan, heta mirina xwe (1626’ê) li ser hukum maye. Pişt re kurê wî Mîr Mihemedê IV. (hukumdarî 1626-1627), di dûv wî re jî Mîr Şerefê IV. bûye mîr.
Dewra zêrîn a mîrekiya Cizîra Botan dewra Mîr Şeref Xanê III. ye. Ew, hemdemê Şeref Xanê mîrê Bidlîsê ye. Di Şerefnameyê de behsa wî tê kirin. Mîr Şeref Xanê ku Melayê Cizîrî pesnê wî daye û şiir li serê gotine ew e. Gerçî hê di dema Mela de, Mîr Şerefê IV. jî tê ser hukum, lê ew neviyê vî mîr Şerefî ye, piştî bavê xwe Mîr Mehemedê IV. hatiye ser desthilatê, lê dewreka çilmisî jiyaye.
Çîroka mîrzadeya kurd Cennet Xatûna keça Mîr Şeref Xanê mîrê Cizîra Botan; hevjîna sedrezamê Osmanî Nasuh Paşa û marîfeta derhênerên tirk, dilreşî û nefreta wan a ji kurdan, ev bû.
Lêgerîna li pey sedemê kuştina Mîr Şeref Xanê Bidlîsî lazim e berdewam be. Li gor nameya Pietro della Valle ew erd ne di dema kuştina Şeref Xan de, lê piştî mirina Nasuh Paşayê (1614) dost, hevkar û zavayê kurdan ji Ziyaeddîn/Diyaeddîn Xanê kurê wî hatine stendin û bi hatina Îstanbulê re lê vegeriyane.
*Kurtiyeka nivîsê di heftenameya BASNEWSÊ hejmar 15 (a vê hefteyê) de hatiye weşandin.
(1) Pietro della Valle dinivîse: Xanê Bidlîsê soz da Sultanê âlî ku di şerê wî de yê li hemberî îraniyan 12 hezar eskeran bide, ê wan techîz bike û mesrefa wan hilde ser xwe, tê bawerkirin ku ev hemî bi hesp (siwarî) bin. Çimkî li van serhedan piyade bikêrî tu karî nayên. Gava ew çû dîwana Sultanê âlî -ku divê qet meriv destvala neçe hizûrê-, diyariyên ku pêşkêş kirin ev bûn: du lawikên lal (bêziman), du hespên çê, du seyên cins; niza se bûn yan tajî, pênc baz, neh jê ji qedîfe, ew qas jî ji satên kurtek, her bi wê hejmarê kurtekên Şamî yên cuda, her ewende xasên ser bi wî welatî ve ji qumaşên hirî û hevrîşm kurtek, xaliyeka mezin dused zîra’, yanî ku belkî bîst û pênc zîra’ dirêjayî û heşt zîra’ bereyiyê ve; zîraek yek ji sisiyê hezîranekî napolîtanî bû: bi kurtî duwazde kesan ew [diyarî] hildigirtin, heta ku karîbûn bar kiribûn. Ez bawer dikim, hêja û dewlemend bûn. (Pietro della Valle, Viaggi di Pietro della Valle: il pellegrino, bi îtalî cild 1. r. 125-126)
[1]

此项目已被写入(Kurmancî)的语言,点击图标,以在原来的语言打开的项目!
Ev babet bi zimana (Kurmancî) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
此产品已被浏览204
关于这个项目,您的评论!
HashTag
来源
挂钩项目: 10
小组: 文章
文章语言: Kurmancî
Publication date: 14-04-2017 (7 年份的)
Publication Type: Born-digital
文件类型: 原文
普罗旺斯: Kurdistan
Technical Metadata
项目质量: 99%
99%
添加( ئاراس حسۆ 12-03-2024
本文已被审查并发布( زریان سەرچناری )on13-03-2024
此产品最近更新( ئاراس حسۆ ):12-03-2024
URL
此产品根据Kurdipedia的美元尚未敲定!
此产品已被浏览204
Kurdipedia是世界上最大的为库尔德信息来源!
图像和说明
正在接受割礼的七岁少女,库尔德斯坦

Actual
传记
马斯图拉·阿达兰
11-08-2024
شادی ئاکۆیی
马斯图拉·阿达兰
传记
加扎利
19-08-2024
شادی ئاکۆیی
加扎利
的地方
皮兰沙赫尔
08-09-2024
شادی ئاکۆیی
皮兰沙赫尔
烈士
玛莎·阿米尼之死
15-09-2024
شادی ئاکۆیی
玛莎·阿米尼之死
新项目
的地方
皮兰沙赫尔
08-09-2024
شادی ئاکۆیی
传记
加扎利
19-08-2024
شادی ئاکۆیی
传记
尼扎米
12-08-2024
شادی ئاکۆیی
传记
马斯图拉·阿达兰
11-08-2024
شادی ئاکۆیی
的地方
萨勒马斯
07-08-2024
شادی ئاکۆیی
传记
迪尔达尔
02-08-2024
شادی ئاکۆیی
传记
巴赫特雅尔·阿里
27-07-2024
شادی ئاکۆیی
统计属性
文章
  530,176
图片
  110,960
书籍
  20,352
相关文件
  105,419
Video
  1,578
语言
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,471
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,587
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,151
عربي - Arabic 
31,280
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,094
فارسی - Farsi 
10,469
English - English 
7,671
Türkçe - Turkish 
3,675
Deutsch - German 
1,785
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
小组
中国的
传记 
9
的地方 
4
文章 
3
烈士 
1
图像和说明 
1
地图 
1
考古的地方 
1
MP3 
324
PDF 
31,608
MP4 
2,599
IMG 
203,549
∑   总计 
238,080
Kurdipedia是世界上最大的为库尔德信息来源!
图像和说明
正在接受割礼的七岁少女,库尔德斯坦

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16
| 联系 | CSS3 | HTML5

| 页面生成时间:秒!