جە بۍ کەسی وېم
تاتە، تاتە... چېشا؟ ڕۊڵە گېیان یاوەم پەنە. چېش؟ قۆمیان، وەڵڵا نمەزانۇو بەداخەوە! دەی واچەش چېش بېیەن؟ بە خوا من نەبېنا، خەتاو من نەبۍ. دیار، پرمەو گرەوای گېرتە بێ، هەڵسی مجێرە و نسکنێ. هەردوێ دەسێش دێبێنێوە دما و ڕەنگش پڕێ بۍ و هەبەسیان؛ پەیەوە منیۊ وەڵێ و دوێ پەیێ ملۊوە دما. مەزانو؟ چی پاسە ئاما وەرۆ. نەرەجیۆتا، من پاسمە کەرڎەن. عەسڵەنە خەتاو وېش بێ، من گەرەکم بۍ نەجاتش دەو، نازوو ئازار و ئەزیەت کېشۆ؛ بلۆوە پەی لاو ڕەفێقەکاش.
وەڵڵا، وەڵڵا، واتم: دانەو و ئاویش دەو پەنە. خۊ من یەکسەر ئاڼەیج بۍئاوەزو ئاوەز نېیەنا. ئاخ! داخەی، داخانەم.
ئەپېسە: بە دەنگێ بەرز و زەرێڵ سەرەمڕە قسێ کەرۍ. دلۍ هاڵەکێنە مێ و ملۆ. دەی ڕۊڵە، ئارام گېرە، سرەوە، بزانوو چېش بېیەن؟ چی ئەپاسە سرگ و هار بېیەنی؟ ئادەی واچە بە تاتەیت تاکو بزانوو چېش بېیەن؟
مریچڵێ، مریچڵێ. دەی خاس، مریچڵێ چېش؟ چېشش پەنە ئامان؟ چېش قۆمیان؟ حاڵیم کەرە. کەمێ فکریانێنە مڎیەو پەڕە مرێچڵێ سەرو قاڵیەکێوە پژگیەنێ و بەرەو باڵکۆنەکێچ کریانەوە، بەڵام حەر دیار ئارام نمەگېرۆ و دەوروو وېشەرە خولیۆوە، نسکنۆ و هەڵسی مجۊرە. وەروو وېمەرە واتم: بە زاتوو خوڎای ئانەی مشۊ، پی زمسانە بەرەش کەرڎە‌‌بۊوە، مرێچڵی بەسە زوانېش گېرتێنێ. ئەرۍ، ئەرۍ، ئیسە حاڵیم بی.
چی وەختەنە ئەڎاش ئاماوە، بەرەش کەرڎوە. چەمش کەوت بە وەزعەکێ، دیش دیار نسکنۆ و ئارام و قەرارش نیا. ماچۊ: ئەی ڕۊ، ئانە پیاکە چی ئا زاڕۆڵەیە کوشی؟ چېشش کەرڎەن؟ عەیب نمەکەردێ، دەنگتا تاکو سەرو شەقامی یاوۆ. منیچ جە زریکەو دیارینە، پەشۆکیانا حەر دەنگەکەی مژنەو؛ حاڵێم نېیا جە قسەکاو ژەنێ؛ پەرۆشوو دیارینا. چی؟ ئە پاسە کەرۊ؟ ئی کوڕە. حەر وېم نزیک کەروە پەنەش، بەڵام تاکو مێ، ئەجۊ فنجۆقا هۊر مێوە و پەیم نمەگیریۆ. فڕک و هۆڕ و هەراو هوریان، تووتە ساحېبوو وېش، نمەشناسۆ.
ژەنەکێ ئاما وەرەوە دەسو منش گېرت، ماچۊ: پیاکە، پیاکە، واز بارە، چی وەربیەنی گیانوو ئا ڕۊڵە بەسەزوانەیە! خۆ، خوڎای نەخاسە قەتڵەش نەکەرڎێنە. نەزانێنا، چېش واچوو؟ چەنی جواب دەوە؟ چەولاوە دیار هەڵسی مجۊرە و ئارامش نیا، ئوقرەش بڕیان، خەریکا دڵ و ڕېڵەخوېش بەر بەیا. چیلاوە ژەنەکێ وەرە بېیەنەنە گېیانوو من. منیچ خەموو دیاریما. ژەنێ یێخێش گېرتەنا. نمەزانۆ چېش قۆمیان، وەرش گېرتەنا و نمازۊ تەکانی وەروو، خەریکا حیچی حیچ نەبیە مەحکەمەم کەرۊ.
حەر جۊر بێ، وېم ئارام کەرڎەوە، دڎانم نېیا وېمەرە. واتم: دیار گېیان، تۊ کەمێ سڵ کەرە، تاکو بزانوو چېش بېیەن؟ هەراسان بېیەیش، پەی چېشی؟ چی قسانە بێنا، چەمم کەوت بە دەساش مڎیەو ونیشا پەونە. تەرسانێ، هۆرمدرانێ. ئینە ئاما زەینمەرە ڕەنگە کۆڕەکە دەسش بڕیابۊ و جە تاوەو ئازارێنە ئەپېسە هار بېیەن، پېسە فڕوجی سەرەبڕیای هۊر مێوەوگنۆرە. هەڵمەتەم دا؛ نەموو باڵش و گېرووش، چېروو دەسامەنە فڕتێش کەرد نە گیریا. خاس بۍ چەولاوە ژەنێ نیشتە ملشەرە و گېرتش. کۆڕە بەینوو دەسامانە ئەجۊ شەڕە‌‌ویکۊڵا لەرزۆ و هەڵسی مجۊرە. دەروونم گیسانەنە، دلېنە وېم وەرێناوە، بۍ ئانەی هاگام جە وېمبۊ، دڎانێ کرۆچنوو، کێڕەشا یاوۆ تاکو وەروو بەرەی. ئانە چېشا؟ پیاکە. جوابم نەڎاوە، دیار گېیان، ڕۊڵەکەم، ئارام گېرە، ئادەی دەست بڕیەنەت؟ دەی قەیڎەش چېشا؟ حەر ئیسە ملمێ پەی دەرمانگای. نا، نا، تاتە گېیان ۋنەو مریچڵەکێنە تلیەنە دەسامەوە. ئادەی مریچلێ چېشی؟ بە زۊر هەرڎوێ دەسێم گېرت و بەینوو دەساشەنە لاشەو مریچڵێوەم چەم پەنە کەوت. دەی خاسا ڕۊڵە گېیان عەیب نېیا پەی تۊ ئی مریچڵە بەسەزوانێ گېری؟ ئەڎایچش تاکو تاواش چەپۆکېش کوا سەرەشەرە. خەجاڵەت کېشی پی زمسانە جیاتی ئانەی دان و ئاوشا دەی پەنە، کوشایشا کوشی. نا، نا، تاتە گېیان، ئەی خوڎا چەنیتا حاڵی کەروو؛ نەکوشتێنەم و ئەزیەتم نەکەرڎێنە. ئانە چی باوەڕ نمەکەردێ؟ ئەی چېش ڕۊڵە گېیان؟ لاشەو ئی مریچڵێ چېش کەرۊ دلۍ دەساتەنە؟
کۆڕەکە کەمێ ئارام بییوە و جە نسکەنسکی کەوت. لاشەو مریچڵەکێ ئینا دەسو منەوە و سەرەم سڕڕ مەنەن ئی داستانێ چېشەنە؟ چی؟ ناکایەنە ئەپېسەما وەنە قۆمیا. شوکور کوڕە کەمێ ئارام بییوە. کەمێتەر لوانێ وەلێوە دەسم ئارد سەرەو دیاریرە، دڵنەواییم داوە. ئادەی، گېیانوو تاتەیش، چېش بېیەن؟ پەیما گېڵنەوە. خۊ شوکوور دەسێت ساڵمێنێ؟ ئەرۍ تاتە گېیان. ئەی ئی لاشەو مریچڵێ چېش کەرۊ دلۍ دەساتەنە؟ ئی ۋنێ چېشەنە؟ تاتە گېیان، جە من خراب نەیاودێنە. من خاسەنا، بەڵام بە داخەوە، ئی مریچڵە بەسەزوانێ فەوتیا. پەناش ئارڎێبێ لاو من، بە داخەوە نەتاوام پەنادارێ عال بوو. ڕەنگە من خەتابار و گونابار بوو. بە ئەسەفەوە من بېیا سەبەب گېیانش، چەنە گیریۆ. وېش فرە تەلاشش کەرڎە بێ، جە پەلامارەو واشەکەی نەجاتش بیەبێ، وېش ڕنیەبێرە. بەرەو باڵکۆنەکەیرە وېش وست ئی دیم. واشەی دەیبێ ملەرە، حەسابی تەرسێ بێ، دڵش خەریک بۍ قەفەسێ سینەیشەنە بەر بێ. بە چنگە پڕچێ وېش نەجات دابێ. مەیڎانوو مەنەی و مەرگی بێ. ئێڎە سەرکۆتێ و پیرۊزە بیەبێ، بەڵام بە داخەوە نەزانی و نەفامی و پەلەپەلو من بی بایس مریچڵەکێ نەتاوۆ نەجات پەیڎا کەرۊ؛ بەداخەوە ئا مریچڵە زەریفێ گېیانش جە دەس دا.
وەختارێ ئاما بەرەرە واشەکە شۆنێسەوە بێ. من هەڵمەتم دا یارڎەیش دەو، کۊمەکش کەروو، بەڵام جە تەرسای منەنە وېش کوا شیشەکێرە و ۋنی ئاما دەڼووک و لوتەشەرە، چەمېش بەر پڕێ.[1]