کتاووخانه کتاووخانه
مِنِی کردن(گێردین)

 کوردی پدیا کەڵنگتەرین بنچەک چەن زوون دار أڕا زانستەنیەل کؤردیە!


Search Options





مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا      تەختە کلید


مِنِی کردن(گێردین)
مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا
کتاووخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
وەرینە(پێشینە)
کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
کارەل(فعالیتەل)
چؤی مِنِی کەم ؟
انتشار(بەشآکرن)
Video
ڕزگ بەنی(دەسە بەنی)
بەخش بەختەکی!
کِل کِردِن
 مەقاڵە کِل کە
عەسگێ کِل کە(ڕئ کە)
Survey
قسەل(گەپەل) هۆمە
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
إستانداردەل
 إگرەک بینەل استفاده
 کیفیت بەخش
 أبزار
دەربارە
Kurdipedia Archivists
 درەباره ایمە چە مووشن !
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
 آمار بەخش
 فونت چاوواشآکەر(مبدل)
 تەقویم چاوواشآکەر(مبدل)
زبان و گویش از صفحات
تەختە کلید
پیوەندەل خوو(خاس)
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
زبان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
 سامانە مإ
ورود به سیستم
هامیاری أگەرد هۆمە
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
مِنِی کردن(گێردین) کِل کِردِن  أبزار زبان  سامانە مإ
مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا
کتاووخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
وەرینە(پێشینە)
کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
کارەل(فعالیتەل)
چؤی مِنِی کەم ؟
انتشار(بەشآکرن)
Video
ڕزگ بەنی(دەسە بەنی)
بەخش بەختەکی!
 مەقاڵە کِل کە
عەسگێ کِل کە(ڕئ کە)
Survey
قسەل(گەپەل) هۆمە
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
إستانداردەل
 إگرەک بینەل استفاده
 کیفیت بەخش
دەربارە
Kurdipedia Archivists
 درەباره ایمە چە مووشن !
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
 آمار بەخش
 فونت چاوواشآکەر(مبدل)
 تەقویم چاوواشآکەر(مبدل)
زبان و گویش از صفحات
تەختە کلید
پیوەندەل خوو(خاس)
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ورود به سیستم
هامیاری أگەرد هۆمە
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بەخش بەختەکی!
  إگرەک بینەل استفاده
 Kurdipedia Archivists
 قسەل(گەپەل) هۆمە
 کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
 کرونولوژیا از وقایع
 کارەل(فعالیتەل) - کؤردی پدیا
 کمک
 بەخش نوو(جەدید)
 کتاووخانە
وشەێل، ئەژ هەفت دەلیا گوارننەم
07-06-2024
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
پاش واران
07-06-2024
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
30-09-2023
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
18-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 کتاووخانە
سەرەوژێری
17-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
هۊرد کەم
20-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مەهوەش سولێمانپوور
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
آمار
 شؤمارە مەقاڵەل 524,129
 شؤمارە عەسگەل  106,091
 کتاووەل 19,748
فایل های مرتبط 99,077
Video 1,438
زبان
کوردیی ناوەڕاست 
300,567

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,732

هەورامی 
65,711

عربي 
28,769

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,152

فارسی 
8,349

English 
7,151

Türkçe 
3,567

Deutsch 
1,455

Pусский 
1,121

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

 مەقاڵەل گؤجەر
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لو...
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان ن...
 کتاووخانە
واژا
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن ...
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
نهێنییەکانی زمانی گوڵ
ڕزگ(دەسە):  مەقاڵەل گؤجەر | زبان مقاله: کوردیی ناوەڕاست
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ارزیابی مقالە
نایاب
عالی
متوسط
بد نیست
بد
اضاف کردن أ کووکریال
نظر خود را در مورد این مقاله بنویسید!
پێشینە(وەرینەل) بەخش
Metadata
RSS
به دنبال تصویر رکورد انتخاب شده در گوگل
به دنبال رکورد انتخاب شده در گوگل
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

نهێنییەکانی زمانی گوڵ

نهێنییەکانی زمانی گوڵ
ناونیشانی بابەت: نهێنییەکانی زمانی گوڵ
ئامادەکردن: #ڕەزا شوان#

زمانی گوڵ، کە بە (فلۆریۆگرافی) ناسراوە، تا ئەمڕۆش جوانتری و شیرینترین زمانی جیهانە، هەموو مرۆڤێک لێی تێدەگات و لە ڕێیەوە سۆز و خۆشەویستی و هەستەکانیان دەگۆڕنەوە. زمانی گوڵ، زمانی خۆشەویستی و ڕۆمانسی و ئەوینە. خۆشەویستی و ئێش و ئازاری ناخی دڵی مرۆڤ ئاشکرا دەکات. زمانی ڕێز و شادی ئاشتی و ئازادی و ﮪێمنی و ئاسوودەییە. زمانی ﮪیوا و گەشبینی و ئومێد وﮪاوڕێتی و دۆستایەتییە. گوڵ ئەو گوزارشت و سۆز و پەیام و خۆشەویستی و ڕێزە ناخییەمان دەگەیەنێت، کە ڕەنگە بە جوانترین وشە و ڕستە نەتوانین گوزارشتیان لێبکەین. گوڵ ﮪەر ئەوە نییە کە گوزارشت لە خۆشەویستی و ڕێز دەکات، بەڵکوو ئارامی و ئاسوودەییش بە دڵ و دەروونمان دەبەخشێت. بەجوانی ڕەنگەکانیان و بە بۆن و بەرامەی خۆشیان سەرسام دەبین. گوڵ گوزارشت لە خۆشییەکان و لە ناخۆشییەکانیشمان دەکات. زمانی گوڵ، پەیامێکی نهێنی خۆشەویستی و هەست و سۆزی بەهێزی نێوان بەخشەر و ورگرە. لە کۆنەوە پێشکەشکردنی گوڵ، جوانترین دیاری بووە بۆ گوزارشتکردن و گەیاندنی پەیامی خۆشەویستی و سۆزداری و ڕێز لەنێوان هاوڕێیان ودڵخوازان و ئەوینداراندا.
مرۆڤ هەر لە کۆنەوە، هەستیان بە گرنگی گوڵ کردووە. چونکە گوڵ هێمای جوانترین و ڕاسترین گوزارشتکردن بووە، لە هەست و خۆشەویستی ئەوینیان.
فەرعەونییەکانی میسر، زیاتر لە (5500) ساڵ بەر لە ئێستا، گوڵیان دەخستە سەر گۆڕی مردووەکانیان. بەڵام گریکییە یۆنانییەکان، بەر لە هەموو نەتەوەکانی جیهان ئاشنا و هۆگری گوڵ بوونە. هەندێ گوڵ بە لایانەوە پیرۆز بووە. گوڵی وەنەوشەیی لە (ئەسینا) ی کۆندا گوڵێکی نیشتمانی بوو. جوانترین گوڵی (ناپلیۆن) یش بووە.
گوڵ لە هاوسەرگیریشدا ڕۆڵێکی گرنگی هەبووە و هەیە. بۆ نموونە: لە دوورگەی (هاوای) گەر کچی لاو حەزی لە شووکردن بوایە، گوڵێکی دەخستە سەر گوێی ڕاستی، گەر مارەشیان بکردایە، گوڵەکەی دەخستە سەر گوێی چەپی. گەر ژیانی هاوسەرگیریی پێکبهێنایە، دوو گوڵی لەسەرهەردوو گوێیەکانی دادەنان.
گەر کچێک بەرانبەر بە کوڕێکی لاو، یان ژنێک بەرانبەر بە پیاوە هاوسەرەکەی، گوڵ بخاتە سەر دڵی بە واتە (من لە ناخی دڵمەوە تۆم خۆشدەوێ).
لەم سەردەمەشدا، گەلێ لێکۆڵینەوە و باس لە بارەی گوڵ و زمانی گوڵەوە کراون. هەموویان جەختیان لەسەر کاریگەریی ئەرێنی گوڵ کردووە لەسەر دەروون و مێشکی ژنان و پیاوان و گەورەکان و منداڵان.
کچان لە ڕێی پێشکەشکردنی گوڵەوە، گوزارشت لە ڕاز و نیاز و ئارەزووەکانی خۆیان بۆ دڵخوازەکانیان دەکەن، کە خۆشیان دەوێن و ئامادەن کە بێن بۆ خوازبێنیان بو پێکهێنانی ژیانی هاوسەرگیری. تا ئەمڕۆش ئەم نەریتە ڕۆمانسییە لە زۆر لە وڵاتاندا باوە. تەنیا گوڵێکی سوور، دەتوانێت لە جێی چەپکێک گوڵ بێت.
گۆڵەکان زمانی تایبەتی خۆیان ﮪەیە.. ﮪەر گوڵکیش واتایەکی دیاریکراوی هەیە. بە تایبەتیش لە دڵی ئەو کەسانەی کە دەیانچێن و ئەوانەش کە پێشکەشیان دەکەن. لە ئەمڕۆدا هەوڵدەدرێت زمانی گوڵ زیندوو بکرێتەوە، نەک لەبەر ئەوەی کە بەشێکە لە کەلەپووری مرۆڤایەتی، بەڵکوو هەموو گەلانی جیهان قەرزاری پارستنی ئەم زمانەن.
با بە کورتی و بە چڕي نهێنییەکانی زمانی تایبەتی بەشێک لە گوڵەکان بە پێی ڕەنگەکانیان بزانین، ﮪێمان بۆ چی و چی پەیامێک دەگەیەنن:
1 گوڵی سپی (رۆزالیا) هێمای پاکی و بێگەردی و متمانە و ئاشتییە:
گوڵی سپی، کۆنترین جۆرەکانی گوڵە لە جیهاندا. بە لای هەموو شارستانییە کۆن و نوێەکانیشەوە گوڵێکی پەسەندە و لەبەر دڵان دایە. پێشکەشکردنی چەپکێک گوڵەباخی سپی، لە ئاﮪەنگی ﮪاوسەرگیریدا، کە زاوا بە ڕێز و خۆشەویستی و بە وزەردەخەنەیەکی شیرین و ناسکەوە، پێشکەش بە بووکێی دڵخوازی دەکات، گوزارشتە بۆ هاوسەرگیرییەکی درێژ. بۆ ڕۆحیانەتێکی پاک و بێگەرد. گوڵەباخی سپی گوزارشت لە بێتاوانی و دەروون دڵپاکی و شادی و ڕوونی و بە ئەمەکی و پیاوەتی و بەخشین و لە ئاشتی و لە تەبایی و لە هێمنی و ئاسوودەیی و لە دڵنیایی و لە دڵسۆزییەکی هەمیشەیی دەکات. پێشکەشکردنی چەپکێک لە گوڵەباخی سپی کە لە پێنج گوڵ زیاتر بێت، بەڵگەیە بۆ خۆشەویستتەکی تا هەتایی. خونچە گوڵێکی سپی لە بەرۆکی ککیژۆڵەیەکی هەرزکاردا، بە واتا ﮪێشتا منداکە و کاتی شووکردنی نییە.
لە سەردەمی (سەکسۆنی) یەکاندا، گوڵی سوور و سپی پێکەوە، ﮪێما بووە بۆ یەکێتی سۆز و خۆشەویستی (گوڵی سوور) و پاکی و بێگەردی (گوڵی سپی) .
2 گوڵی سوور: هێمای خۆشەویستی و جوانییە:
گوڵی سوور، ڕەنگی وزە و ژیان و هێزە، هەڵگری پەیامی خۆشەویستی و ئەوینە.
گوزارشتە لە خۆشەویستی و لە سۆزی بەرانبەر. لە کۆنەوە تا ئەمڕۆ، لە هەندێ لە وڵاتاندا، گوڵی سوور واتای خۆشەویستییەکی کلاسیکی و هاوسەرگیری دەگەیەنێت. گوڵی سووری تۆخ ئاماژەیە بۆ شەیدای ئارەزووی ئەوینداری. سووری هەناریش سووری ئاگری گوزارشتە لە گڕی ئەوێنداری و شەیدایی و خەیاڵ.
گوڵاڵەسوورە (هەڵاڵە) ، گوزارشتە لە کچێکی جوان و لە خۆشەویستییەکی بەهێزی ڕۆمانسی. پێشکەشکردنی گوڵەباخێکی سووری کاڵ واتە خۆشتم دەوێ، بەڵام پێشکەشکردنی تەنیا گوڵێکی سووری ئاڵ بە دڵخوازەکەت، واتا بێ ئەندازە جوانیت.
لە فۆلکلۆر و شیعری کوردیدا، گوڵاڵە سوورە (هەڵاڵە) پێگەی هەیە، بۆ نموونە:
بۆنی هەڵاڵان دێ
سەدای چاو کاڵان دێ
لە گەورە ماڵان دێ
لەم دێڕە شیعرەشدا:
گوڵاڵە سوورەی سەر کوڵمی یارم
وا گەشایەوە بۆ حاڵی زارم
گوڵی سوور تەنیا بۆخۆشەویستی و بۆ ڕۆژی (ڤاڵانتاین) نییە، بەڵکوو دەکرێت لە هەر ڕۆژێکی ساڵدا پێشکەش بکرێت. گوڵی سوور، هەمیشە بە هەستێکی ڕۆمانیسییەوە بەستراوە. پێشکەشکردنی گوڵەباخێکی سوور بە دڵ بە دڵخوازەکەت، کە بە ڕووخۆشییەوە لێت وەربگرێت و بۆنێکی بکات و سوپاست بکات. گوزارشتە لەوەی کە یەکتریتان خۆشدەوێت. گوڵی سوور هۆکارێکیشە بۆ لەبیربردنەوەی خەمۆکی.
3 گوڵی پەمەیی: هێمای خۆشەویستی و سوپازگوزاری و میهرەبانییە.
گوڵەباخی پەمەیی، بۆنخۆشترین گوڵی نێو گوڵەکانە، هێمای نەرمی و ناسکی و نیعمەتە، گوزارشت لە بێ تاوانی دەکات. گوزارشت لە ڕەوشت بەرزی و لە جوانی و نیانی دەکات. هێمای خۆشەویستییەکی سەرسوڕمان و ئیلهامی شیعرییە. واتای خۆشەویستییەکی پاک و شادییە. مەرج نییە کە گوڵی پەمەیی لە واتایەکی ڕۆمانسیدا قورخبکرێت. لە گەلێ بۆنەی جیاوازدا وەکوو دیارییەکی جوان پێشکەش دەکرێت. بۆ نموونە، لەوانەیە وەکوو دیارییەکی جوان پێشکەش بە کچە هاوڕێکەت بکەیت، بە بۆنەی جەژنی ساڵڕۆژی لە دایک بوونییەوە. یان وەکوو دیارییەکی سوپاسگوزاری پێشکەشی بکەیت بە خوشکەکەت، یا وەکوو دیارییەک لە ڕۆژی دایکاندا، چەپکێکی جوان پێشکەش بە دایکت بکەیت. یا بۆ پیرۆزبایی لێکردن لە کەسێک. بژاردەیەکی باشیشە، گەر چەپکێک گوڵی پەمەیی، پێشکەش بە ناسراوێکی خەمبارت بکەیت و خەمەکەی بڕەوێنیتەوە. یا چەپکێک پێشکەش بە نەخۆشێک بکەیت کە لە نەخۆشخانە دایە.
4 گوڵی وەنەوشە (بنەوشە، بنەفشە) : هێمای خۆشەویستییەکی بێدەنگە.
گوڵی وەنەوشە، هێمایە بۆ خۆشەویستییەکی بێدەنگ، لە هەمان کاتدا گوزارشت لە ڕوونی و لە نهێنی خۆشەویستی دەکات. هێمایە بۆ ئەندێشە و بیرکردنەوە. ڕەنگێکە دژە یەکترییە جیاوازەکان کۆدەکاتەوە. ژنانی شەرمن دەدوێنێت، پشکەشکردنی گوڵێکی وەنەوشەیی، لەوانەیە هەموو شتێک بێت بۆ داوای بەخشین و لێبووردن.
لە گۆرانییەکی فۆلکلۆری کوردیماندا، ئەم دێڕەم هەڵبژارد:
گوڵ وەنەوشەی باخانمی
شەو چرای دیوەخانمی
گەر دەتەوێت بۆ دڵخوازەکەت یا هەر کەسێک دەریبخەیت، کە زۆر سەرسامی پێی،
گوڵی وەنەوشە زۆر ناوازەیە، گوزارشت لە ئەفسوون و لە شکۆمەندی و جوانی و سەرسامی و نهێنی دەکات. ئەمەش وایکردووە، کە گوڵی وەنەوشە ئیلهام بەخشبێت.
مەرجیش نییە تەنها گوزارشت لە ڕۆمانسیەت بکات. بەڵکوو گوڵی وەنەوشەیی دیارییەکی جوانە، بۆ ئاهەنگەکان، بە بۆنەی دەرچوونی هاوڕێیەکت یا ئەندامێکی خێزانەکەت لە زانکۆ یا پەیمانگا یا دەمەزراندنی لە کارێکی نوێدا، یا سەرکەوتنیان لە بوارێکدا.
5 گوڵی نێرگز: هێمای لەخۆبایی و خودپەسەندی و شانازییە.
گوڵي نێرگز، گوڵێکی سەلکی و پەلک سپیی بچووک و ناسک و جوان و بۆنخۆشە. گوزارشت لە جوانی و لەخۆبایی و خودپەسەندی دەکات. ناوی نێرگز لە زۆربەی زمانەکانی گەلانی جیهاندا، زۆر بە چڕی تێکەڵ بە میتۆلۆژیای گریکی بووە. لە ئەفسانەیەکی زۆر کۆنی یۆنانی یەوە هاتووە. چیرۆکەکەش بەم شێوەیەیە: لاوێکی جوان و شۆخ و شەنگی یۆنانی، کە ناوی (نارسیس) بوو، زۆر لە خۆبایی بوو. زۆر شانازیی بەجوانییەکەیەوە دەکرد. چەندین کیژۆڵە ئەوینداری بوون. ڕوژانە دەچووە دیار گۆلێکی ئاو ڕوون و لە ئاوەکەدا لە شێوەی جوانی خۆی دەڕوانی. جارێک بە خەیاڵ ژنێکی جوانی لەناو گۆلە ئاوەکەدا بینی. ڕایکرد بۆ ئەوەی چاوی پێبکەوێت. بەڵام کەوتە ناو گۆلە ئاوەکە و نوقم بوو و خنکا. لەو کاتەوە، هەر کەسێک لەخۆبایی و خۆپەسەندبێت، بە کەسێکی (نێرگزی) ناوی دەبەن. لە ئێستاشدا زانایانی دەروونناسی ئەم جۆرە خۆشەویستنە بە (نەخۆشی خودپەسەندی) یا بە (نێرگزی) ناوی دەبەن. لەگەڵ ئەوەشدا، گوڵی نێرگز هێمای خۆشی و شادییە.
لە کوردستانی ئێمەدا گوڵی نێرگز، جوانی و خۆشەویستییەکی تایبەتی لە دڵماندا هەیە و هێمای شادی و بەختەوەرییە. بە شاگوڵی کوردستانی دەزانین، کە لە سەرەتای دەرکەوتنیدا، مژدەی هاتنی بەهارێکی ڕەنگین و جوانمان دەداتی . نێرگز لە پێش هەموو گوڵەکانەوە، جوانی و بۆن و بەرامەی خۆشی بە ڕۆحی سرووشت و مرۆڤدا دەکات. چەپکە گوڵی نێرگز جوانترین دیاریی ڕۆژی جەژنی نەورۆزە. جاران لە گوندەکانی کوردستاندا، کچان و ژنان بۆ جوانی و بۆ سەرنجڕاکێشانی لاوان و پیاوان، چڵێ گوڵی نێرگزیان دەخستە سەر گوێیەکیان، بە تایبەتیش گوێی ڕاستیان. هەر لە گوڵی نێرگزی دولبەر، بۆن و ڕۆنی خۆشی لێدرووست دەکرێت.
لە ئەدەبی فۆلکلۆری و لە شیعری کلاسیکی و تازەی کوردی دا، گوڵی نێرگز پێگەی هەیە و وەکوو هێما، گەلێ لە شاعیرانی کوردمان، نێرگزیان خستۆتە نێو دێڕی شیعرەکانیانەوە. بۆ نموونە، (حاجی قادری کۆیی) دەڵێت:
گوڕەی بەهارییە، ئێستێکە و شاخ و داخی وڵات
پڕە لە لالە و نەسرین و نەرکسی شەهلا
شاعیر نوێخوازیشمان (عەبدوڵڵا پەشێو) دەڵێت:
شەو ڕاشکا
ئەژنۆم شل بوو
مانگ بە تاقی ئاسمانەوە هەڵپڕوکا
ئەمشەو هاتووم
بۆ چنینی
چەپکە نێرگزی چاوت
شاعیری بەناوبانگمان، حەزرەتی (نالی) یش دەڵێت:
هێندە مونتەزری تۆ بوو، هەتا چاوی سپی بوو
نەرکس، کە لەسەر یەک قەدەم و دیدە چەقی بوو
6 گوڵی زەرد: هێمای خۆشی و هاوڕێتی و خۆشەویستی و شادییە.
گوڵەباخی زەرد، گوزارشت لە دڵخۆشی و خۆشحاڵی. لە خۆشی و شادی دەکات، پێشکەش کردنی چەپکی گوڵی زەرد بە هاوڕێیەکت، بە واتا ڕێزلێنان و درێژەدانە بە ڕێز و بە ﮪاوڕێتیتان. دەکرێت بۆ سوپاسگوزاری کەسێک چەپکێک گوڵی زەردی پێشکەش بکەیت. گوڵی زەرد دەنگی ئيرەیی و غیرەکردنیشە. پێشکەشکردنی گوڵێکی زەرد بە دڵخوازەکەت بە هەمان واتای گوڵی سوور، واتا “من تۆم خۆشدەوێت”.
شاعیری مەزنمان مامۆستا (عەبدوڵڵا گۆران ) بە ناوی کچی دڵخوازەوە، لە هۆنراوەی (گوڵی خۆێناوی) دا، دەڵیت:
گوڵ نەبێ بۆ سەرم، ئاڵ چەپکێ، زەرد چەپکێ
نایەم بۆ زەماوەند، نایەم بۆ ﮪەڵپەڕکێ
لە گۆرانییەکی فۆلکلۆری کوردیشدا، ئەم دێڕەمان هەڵبژارد:
گوڵی زەرد و سووری سلێمان بەگی بانە
لە وێنەت نییە لە ڕووی جیهانە.
7 گوڵی مێخەک: هێمای پاکی و بێتاوانی و خۆشەویستییەکی قووڵە
گوڵە مێخەک (قەنفڵ ) نزیکەی (300) جۆری ڕەنگ و شێوە جیاواز هەیە. کە بە زۆری لە ئاسیا و ئەروپادا دەڕوێن. مێخەک بۆ ڕازاندنەوە و جوانی و بۆنخۆشی بەکاردەهێنرێت. ژنانی کوردمان لە مێخەڵ ملوانکەی جوانی لێ درووست دەکات، کە پێی دەڵێن (مێخەکبەند) . گوڵە مێخەکی سوور، گوزارشت لە خۆشەویستییەکی قووڵ دەکات. گوڵە مێخەکی سپی گوزارشت لە دەروون پاکی و بێتاوانی و پاکیزەیی دەکات.
8 گوڵی شین: گوزارشت لە هێمنی و ئازادی و دڵسۆزی و هیوا دەکات.
گوڵی شین، ڕەنگی ئاسمانی بێکۆتایی و دەریاکانە. ڕەنگی هێمنی و ئاسوودەیی و بڕوا و گونجانە. گۆزارشت لە خۆزگە ﮪیوا و ئازادی و خەیاڵ فراوانی دەکات.
گەر گوڵێکی شين پێشکەش بە دڵخوازەکەت بکەیت، واتا “تا مردن لەگەڵدام”.
9 گوڵی سەوز: هێمای گونجا و هاوسەنگی و ﮪیوایە.
گوڵی سەوز گوڵێکی دەگمەنە. گوزارشت لە سۆزداری و گونجان و هاوسەنگی و هیوا و گەشبینێ دەکات. ئاسوودەیی و ئارامی و متمانە بە مرۆڤ دەبەخشێت.
10 گوڵی پرتەقاڵی: هێمای شکۆداری و دڵسۆزی و بە ئەمەکییە.
ﮪێمای بڕوابەخۆبوون و سەربەرزی و زۆر شانازییە. گەر گوڵێکی پرتەقاڵی بە دڵخوازەکەت پێشکەش بکەیت، واتا ” هاوڕێی دڵسۆز و بە ئەمەکتم”.
گوڵی نارنجیش ئەو واتایە دەگەیەنێت، من گیرودەی دەستی تۆم.
11 ڕووەکی ڕێحانە (رەیحانە) :
ڕێحانە گوڵ نییە، گیایەکی یەک ساڵەیە و بۆنێکی خۆشی ﮪەیە. بە تایبەتیش ( ڕەشە ڕێحانە) لە کۆنەوە لە لای (گریکییەکان) یۆنانییە کۆنەکان. ڕێحانە بەﮪایەکی زۆری ﮪەبووە، لە ئاﮪەنگەکانی خۆشیدا بەکاریان دەهێنا. ڕێحانە بۆ پيشەسازی بۆنیش بەکاردەهێنرێت. لە گۆرانییەکی فۆلکلۆریی کوردیدا ئەم دێڕەم هەڵبژارد:
ڕەشە ڕێحانە خۆمی پێ ڕەشکەم
لە دوای باڵای تۆ دڵ بە کێ خۆشکەم
بێگومان بە سەدان جۆرە گوڵی ترمان ﮪەیە. کە هەریەکەیان لە ڕەنگ و بۆن و لە قەوارەدا جیاوزن و تایبەتمەندیی خۆیان هەیە. هەر یەکەشیان گوزارشت لە شتێک دەکەن، هێما و پەیامێکە بۆ مەبەستێک.
$واتای پێشکەشکردنی ژمارەی گوڵەکان:$
یەک گوڵ: تۆ هەموو شتێکمی.
دوو گوڵ: لە یەکتری جیانابینەوە.
سێ گوڵ: تۆ خۆری ژیانمی.
چوار گوڵ: زۆر سوپاست دەکەم، من ئەوینداری تۆم و بەڵێنی ڕاستیت دەدەمێ.
پێنج گوڵ: من بڕوام بە دڵپاکی و ڕاستگۆیی تۆ هەیە.
شەش گوڵ: هیوای ئەوپەڕی شادی و سەرکەوتنت بۆ دەخوازم..
حەوت گوڵ: خۆشتم دەوێ و تا مردن لەگەڵدام.
هەشت گوڵ: تا مردن دڵسۆزت دەبم.
نۆ گوڵ: دەمەوێت تەنیا خوم لەگەڵدابم.
دە گوڵ: ئایە شووم پێدەکەیت.. یا.. ئایە دەمخوازیت..؟
ئەگەر بە دەستی ڕاستت گوڵ پێشکەش بکەیت، ئەمە وەڵامێکی ئەرێنییە.
بەڵام گەر بە دەستی چەپت گوڵ پێشکەش بکەیت، ئەمە وەڵامێکی نەرێنییە.
لە ئەمڕۆدا، بازاڕی گوڵفرۆشتن لە برەودایە، لە هەموو شارۆچکە و شارەکانی وڵاتانی جیهاندا، کۆگای فرۆشتنی گوڵ (گوڵخانە فرۆشگای گوڵ) هەیە. تەنانەت لە مۆڵەکان و بەنزینخانەکانیشدا گوڵ دەفرۆشن. بازرگانیکردن بە گوڵ زۆر پەرەی سەندووە و بووە بە سەرچاوەیەکی گرنگی بەشێک لە داهاتی ﮪەندێ لە وڵاتان. بۆ نموونە وڵاتی (ﮪۆڵەندا) کە بە وڵاتی گوڵی جوان ناسراوە. گوڵفرۆشتن، بەشێکی گرنگە لە ناردەیان بۆ وڵاتانی ئەوروپا و ئاسیا، لەوانەشە بۆ ئەفریکاشی بنێرن. ئەمەش بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە، کە گوڵ جوانترین دیارییە، بۆ خۆشەویستی و ڕێزلێنان و سوپاسگوزاری. کوردستانی جوان و شیرینیشمان، بە سەدان گوڵی جوانی سرووشتی لێدەڕوێت. بە تایبەتیش گوڵی نێرگز کە جوانترین گوڵمانە.
ڕەخنە بە زمانی گوڵ:
ڕەخنە هونەرێکی ئەدەبی گرنگ و هەستیارە. بەکارهێنانی بەڵگە و سەلماندنە. ڕەخنەگری بەڵەد و شارەزا، بە شێوەیەکی ئاکادیمی وبابەتییانە، لایەنی ئەرێنی و نەرێنی، یا خاڵە بەهێزەکان و لاوازەکانی ئەو نووسینانەی دەیانخوێنێتەوە دیاری دەکات، بێ ئەوە کە لەڕەخنەگرتندا، زمانێکی زبر و ڕەق بەکاربهێنێت و تەنیا هەڵەکان و لاوازییەکانی بابەتەکان دیاری بکات، نابێت هەستی نووسەرەکانیشیان بریندار بکات و بە چاوێکی کەم لێیان بڕوانێت. ئەگینا لە بنەماکانی ڕەخنە لادەدات و نابەڵەدی و کڵۆڵی خۆی لە ڕەخنەگرتن دا دەردەخات و خەسڵەتی ڕەخنەگری تێدا نامێنێت. بۆیە وتراوە:”ڕەخنە بە زماني گوڵ.. نەک بە زمانێکی زبر”.
مەبەستیش ئەوە نییە کە سازش بکات و چاوپۆشی لە کەموکووڕییەکانی نووسینەکان بکات. باس و قسەکردن لەسەر ئەم بابەتە زۆری دەوێت. نامانەوێت لە بابەتەکەمان دەربچین. باسکردن لە ڕەخنە، بۆ ڕەخنەگرانی پسپۆر و شارەزا بەجێ دێلین. [1]
اێ مەقاڵە أ زوون (کوردیی ناوەڕاست) نۆیسیائە، أڕا واز کردن بەخش أ زوون بنچێنە(اصلی)!أڕؤی آیکون کلیک کەن
ئەم بابەتە بەزمانی (کوردیی ناوەڕاست) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
اێ بەخشە 197 گل سئرکریائە(دێینە)
HashTag
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
[1] | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەڕی دەنگەکان - 10-02-2023
آیتم های مرتبط: 1
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
ڕزگ(دەسە):  مەقاڵەل گؤجەر
زبان مقاله: کوردیی ناوەڕاست
Publication Type: Born-digital
لهجە: ک. جنوبی
نوع سند: زبان اصلی
کتاب: فلسفە
Technical Metadata
 کیفیت بەخش : 99%
99%
اێ ڕکؤردە إژ لآ 10-02-2023 أڕا( ڕۆژگار کەرکووکی )
اێ بەخشە گل دؤمائن(آخرین گل) إژ لآ( شەنە بەکر ): أڕا11-02-2023 نووآ بی(بروز بی)
نیشانی مەقاڵە
اێ بەخشە 197 گل سئرکریائە(دێینە)
 کوردی پدیا کەڵنگتەرین بنچەک چەن زوون دار أڕا زانستەنیەل کؤردیە!
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
 کتاووخانە
پاش واران
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
 مەقاڵەل گؤجەر
یانزە مەلۊچگ مازیار حەیدەری
 مەقاڵەل گؤجەر
چرچ بوودە پاساکەر ڕەخنەگری! ئایا ڕەخنەێ هەشار یا لە پشت کەل و کورچ، تۊەنێد یارمیەتی کوومەڵگای ئیمە بەێدن؟ /مازیار نەزەربەیگی
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
 کتاووخانە
وشەێل، ئەژ هەفت دەلیا گوارننەم
 کتاووخانە
سەرەوژێری
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
ئەفشین غوڵامی
 مەقاڵەل گؤجەر
داستانێگ لە مامووستا مەنووچێر کەێخسرەوپووڕ
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مازیار نەزەربەیگی

Actual
 مەقاڵەل گؤجەر
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لوڕنژاد گوورانی چڕ کرماشانی
13-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لوڕنژاد گوورانی چڕ کرماشانی
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
15-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
واژا
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
موحسن قەیسەری
 بەخش نوو(جەدید)
 کتاووخانە
وشەێل، ئەژ هەفت دەلیا گوارننەم
07-06-2024
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
پاش واران
07-06-2024
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
30-09-2023
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
18-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 کتاووخانە
سەرەوژێری
17-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
هۊرد کەم
20-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مەهوەش سولێمانپوور
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
آمار
 شؤمارە مەقاڵەل 524,129
 شؤمارە عەسگەل  106,091
 کتاووەل 19,748
فایل های مرتبط 99,077
Video 1,438
زبان
کوردیی ناوەڕاست 
300,567

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,732

هەورامی 
65,711

عربي 
28,769

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,152

فارسی 
8,349

English 
7,151

Türkçe 
3,567

Deutsch 
1,455

Pусский 
1,121

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

 کوردی پدیا کەڵنگتەرین بنچەک چەن زوون دار أڕا زانستەنیەل کؤردیە!
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
 کتاووخانە
پاش واران
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
 مەقاڵەل گؤجەر
یانزە مەلۊچگ مازیار حەیدەری
 مەقاڵەل گؤجەر
چرچ بوودە پاساکەر ڕەخنەگری! ئایا ڕەخنەێ هەشار یا لە پشت کەل و کورچ، تۊەنێد یارمیەتی کوومەڵگای ئیمە بەێدن؟ /مازیار نەزەربەیگی
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
 کتاووخانە
وشەێل، ئەژ هەفت دەلیا گوارننەم
 کتاووخانە
سەرەوژێری
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
ئەفشین غوڵامی
 مەقاڵەل گؤجەر
داستانێگ لە مامووستا مەنووچێر کەێخسرەوپووڕ
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مازیار نەزەربەیگی
Folders
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - جنس شخص - مردان  زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - ملت - کرد  کتاووخانە - اقلیم - شرق کردستان  مەقاڵەل گؤجەر - اقلیم - شرق کردستان  وەڵگەنۆمەل - اقلیم - Belgium  زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - نوع شخص - نویسندە  زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - نوع شخص - روزنامەنگار  زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - نوع شخص - ادیب  زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - نوع شخص - فعال حقوق بشر  زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - نوع شخص - فعال اجتماعی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| تماس | CSS3 | HTML5

| زمان دؤرسکردن وەڵگە(پەڕە): 0.453 ثانیه(اێس)