کتاووخانه کتاووخانه
مِنِی کردن(گێردین)

 کوردی پدیا کەڵنگتەرین بنچەک چەن زوون دار أڕا زانستەنیەل کؤردیە!


Search Options





مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا      تەختە کلید


مِنِی کردن(گێردین)
مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا
کتاووخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
وەرینە(پێشینە)
کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
کارەل(فعالیتەل)
چؤی مِنِی کەم ؟
انتشار(بەشآکرن)
Video
ڕزگ بەنی(دەسە بەنی)
بەخش بەختەکی!
کِل کِردِن
 مەقاڵە کِل کە
عەسگێ کِل کە(ڕئ کە)
Survey
قسەل(گەپەل) هۆمە
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
إستانداردەل
 إگرەک بینەل استفاده
 کیفیت بەخش
 أبزار
دەربارە
Kurdipedia Archivists
 درەباره ایمە چە مووشن !
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
 آمار بەخش
 فونت چاوواشآکەر(مبدل)
 تەقویم چاوواشآکەر(مبدل)
زبان و گویش از صفحات
تەختە کلید
پیوەندەل خوو(خاس)
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
زبان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
 سامانە مإ
ورود به سیستم
هامیاری أگەرد هۆمە
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
مِنِی کردن(گێردین) کِل کِردِن  أبزار زبان  سامانە مإ
مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا
کتاووخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
وەرینە(پێشینە)
کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
کارەل(فعالیتەل)
چؤی مِنِی کەم ؟
انتشار(بەشآکرن)
Video
ڕزگ بەنی(دەسە بەنی)
بەخش بەختەکی!
 مەقاڵە کِل کە
عەسگێ کِل کە(ڕئ کە)
Survey
قسەل(گەپەل) هۆمە
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
إستانداردەل
 إگرەک بینەل استفاده
 کیفیت بەخش
دەربارە
Kurdipedia Archivists
 درەباره ایمە چە مووشن !
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
 آمار بەخش
 فونت چاوواشآکەر(مبدل)
 تەقویم چاوواشآکەر(مبدل)
زبان و گویش از صفحات
تەختە کلید
پیوەندەل خوو(خاس)
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ورود به سیستم
هامیاری أگەرد هۆمە
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بەخش بەختەکی!
  إگرەک بینەل استفاده
 Kurdipedia Archivists
 قسەل(گەپەل) هۆمە
 کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
 کرونولوژیا از وقایع
 کارەل(فعالیتەل) - کؤردی پدیا
 کمک
 بەخش نوو(جەدید)
 کتاووخانە
وشەێل، ئەژ هەفت دەلیا گوارننەم
07-06-2024
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
پاش واران
07-06-2024
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
30-09-2023
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
18-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 کتاووخانە
سەرەوژێری
17-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
هۊرد کەم
20-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مەهوەش سولێمانپوور
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
آمار
 شؤمارە مەقاڵەل 518,429
 شؤمارە عەسگەل  105,539
 کتاووەل 19,424
فایل های مرتبط 97,460
Video 1,395
 مەقاڵەل گؤجەر
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لو...
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان ن...
 کتاووخانە
واژا
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن ...
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
Zimanê Dayikê yan jî Zimanê Zikmakî
ڕزگ(دەسە):  مەقاڵەل گؤجەر | زبان مقاله: Kurmancî - Kurdîy Serû
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ارزیابی مقالە
نایاب
عالی
متوسط
بد نیست
بد
اضاف کردن أ کووکریال
نظر خود را در مورد این مقاله بنویسید!
پێشینە(وەرینەل) بەخش
Metadata
RSS
به دنبال تصویر رکورد انتخاب شده در گوگل
به دنبال رکورد انتخاب شده در گوگل
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Zana Farqînî

Zana Farqînî
Zimanê Dayikê yan jî Zimanê Zikmakî
#Zana Farqînî#

Di zimanê me yê nivîskî de, hin tebîr hene ku ji zimanê me yê devkî re nû ne û ji zimanên din hatine stendin. Her wiha bi heman gotinan jî li zimanê me hatine wergerandin. Heta ji van tebîran, hinek jê jî, bi gelek awayan tên gotin. Wekî gotinên zimanê dê, zimanê dayikê, zimanê maderî û zimanê zikmakî. Di zimanê me yê devkî de, ji bo van gotinên li jorê, tebîra zimanê bavkalan (an jî bav û kalan) heye. Lê belê cihê daxê ye, ku her diçe ev awayê gotinê ber bi windabûnê ve diçe û li cihê wê, awayên zimanê dê, zimanê dayikê, zimanê maderî û zimanê zikmakî derdikevin pêş.Ligel vê rewşê em heta rastî awayê gotina zimanê malê û zimanê nav malê jî tên ku em hem di zimanê xwe yê devkî de hem jî di zimanê xwe yê nivîskî de, wan bi kar tînin. Divê bê gotin ku tebîra zimanê malê di hin zimanê biyanî de jî heye.Îcar wateyên zimanê dê û zimanê fermî (zimanê hevpar, zimanê muşterek) ji hev cuda ne. Lê min navê ku ez li ser wateya wan, li ser danasîna naveroka van tebîran rawestim. Tenê ez dixwazim ji aliyê semantîk ve li ser wan tebîrên ku dabaşa nivîsa min li ser wan e, bisekinim û wan dahûrînim.Çawan me berê li jorê jî diyar kir, awayên gotina zimanê dê, zimanê dayikê, zimanê maderî û zimanê zikmakî ji zimanê me re nû ne û me ew ji zimanên din wergerandine zimanê xwe. Îcar hemin ku em wan dixwazin bi kar bînin, divê ku em awayên wan ê herî rast tercîh bikin. Peyvên dê, dayik û zikmakî, peyvên kurdî ne.Peyva mader çendî di zimanê me de bê bikaranîn jî, ew bi farisî ye û peyveke çêkirî û dariştî ye. Di kurdî de, li şûna mader, peyvên ma, mak û make hene. Lê belê awayê mader di farisî de heye ku mirov dibîne di farisî de hin peyv bi parkîta /der/ û /-er/ê çêbûne. Mînak: bira+der, pe+der, ma+der, dot+er, pis+er. Berginda kurdiya van peyvan jî ev e: Em bi rêzê û yeko yeko li ser wan peyvan rawestin: bira, pî (bi kirmanckî/zazakî ye ku bav e û baba jî, ji pa+pa hatiye pê; dengên /p/ê jî li /b/yê dageriyane), ma (bi kirmanckî), mak û make (bi kurmancî), dot (peyva dot+mam) û pis (pis+mam).Ji lew re, bi min hewce ye ku awayê gotina zimanê maderî neyê bikaranîn. Ji ber ku peyva mader ne peyveke kurdî ye û divê mirov kurdiya wê çêtir bibîne.Em niha jî bên ser peyva zikmakî; ev bêje bêjeyeke kurdî ye ku ji bêjeyên zik, ji mak û ji dengdêra /-î/ya ku munasebetê çêdike, hatiye pê. Wateya vê peyvê jî ev e: Tiştê ku mirov ji maka xwe de bi xwe re tîne, tiştê ku di hemla dê de pêk hatiye, çêbûye. Ew taybetî ye ku gava mirov ji diya xwe dibe nabe bi mirov re heye. Wekî nîşan, hêma, şan û xal, seqetî û nexweşînan.Çendî ku di zimanê nivîskî de, bi rêjeyeke pir jî gotina zimanê zikmakî tê bikaranîn jî, ez bi xwe rast nabînim. Ancax ji bo tiştê genetîk û irsî, tiştê mîna êş û nexweşînê, wekî şan û xalên li ser ten û can ku ji dema zayînê de bi mirov re hene, mirov ji wan re dibêje ev tiştekî zikmakî ye. Ji bo nimûne: Dibêjin ev şana li ser rûyê wî ye, ji zikmakî ve pê re heye. Lêva wî ji zikmakî ve qelaştî ye û hwd.Li vir dimîne peyvên dê û dayik. Peyva dê, rasterast berginda madera farisî ye. Ku bi kirmanckî jê re dibêjin ma û di hin gotin û çêran de jî em di kirmancî de jê re dibêjin mak. Heywana ku zabe, têjikên wê hebin, em jê re jî dibêjin make. Herçî bêjeya dayik e ku wekî dayîk jî tê bilêvkirin, xwedî wateyeke cudatir e. Ji bo şîrîntirkirin û sempatîkkirinê em dibêjin dayik û ev jî, ji da û /-ik/a parkît (paşgir) hatiye pê. Ji aliyê wateyê ve da an jî dê û dayik ne heman tişt in, cudahiya wateyê di navbera wan de heye. Li aliyê din, wek agahî em bibêjin ku, di zimanê zarokan de ji dê re dada jî tê gotin.Li rastê, peyva dê dimîne, ji vê peyvê re tu gotina min nîn e, ji ber ku ew peyveke xwerû ye û ji bêjeya dayê dageriyaye bûye dê û îro wisan tê bilêvkirin. Mîna bêjeyên pa û pê, ra û rê ku çawan dengdêra wan a /a/yê dageriyaye bûye /ê/.Wek encam, li şûna tebîra zimanê bavkalan ku ev awa helal malê zimanê kurdî ye, eger em tebîrên transferkirî bi kar bînin, divê ku em an bibêjin zimanê dê yan jî zimanê dayikê, lê gerek em nebêjin zimanê zikmakî yan jî zimanê maderî.Nîşe: Ev nivîsar berê di vesera Azadiya Welat Tûrik de hatiye weşandin.Kaynak: Zimanê Dayikê yan jî Zimanê Zikmakî - Amîda Kurd
[1]
اێ مەقاڵە أ زوون (Kurmancî - Kurdîy Serû) نۆیسیائە، أڕا واز کردن بەخش أ زوون بنچێنە(اصلی)!أڕؤی آیکون کلیک کەن
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
اێ بەخشە 547 گل سئرکریائە(دێینە)
HashTag
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
[1] | Kurmancî - Kurdîy Serû | https://www.amidakurd.net/ - 17-11-2023
آیتم های مرتبط: 14
ڕزگ(دەسە):  مەقاڵەل گؤجەر
زبان مقاله: Kurmancî - Kurdîy Serû
Publication date: 30-04-2006 (18 سال)
Publication Type: Born-digital
نوع سند: زبان اصلی
کتاب: ادبی
کتاب: زبانی
Technical Metadata
 کیفیت بەخش : 99%
99%
اێ ڕکؤردە إژ لآ 17-11-2023 أڕا( ئاراس حسۆ )
اێ بەخشە گل دؤمائن(آخرین گل) إژ لآ( سارا ک ): أڕا18-11-2023 نووآ بی(بروز بی)
نیشانی مەقاڵە
اێ بەخشە إڕؤی(طبق) إستانداردەل كوردی پدیا هەنی(هالی) ناتەمامە ؤ بازنگری متن إگرەکەسێ(نیازە)
اێ بەخشە 547 گل سئرکریائە(دێینە)
 کوردی پدیا کەڵنگتەرین بنچەک چەن زوون دار أڕا زانستەنیەل کؤردیە!
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
 کتاووخانە
وشەێل، ئەژ هەفت دەلیا گوارننەم
 مەقاڵەل گؤجەر
یانزە مەلۊچگ مازیار حەیدەری
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
 مەقاڵەل گؤجەر
چرچ بوودە پاساکەر ڕەخنەگری! ئایا ڕەخنەێ هەشار یا لە پشت کەل و کورچ، تۊەنێد یارمیەتی کوومەڵگای ئیمە بەێدن؟ /مازیار نەزەربەیگی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
ئەفشین غوڵامی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مازیار نەزەربەیگی
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
 کتاووخانە
پاش واران
 کتاووخانە
سەرەوژێری
 مەقاڵەل گؤجەر
داستانێگ لە مامووستا مەنووچێر کەێخسرەوپووڕ
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور

Actual
 مەقاڵەل گؤجەر
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لوڕنژاد گوورانی چڕ کرماشانی
13-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لوڕنژاد گوورانی چڕ کرماشانی
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
15-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
واژا
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
موحسن قەیسەری
 بەخش نوو(جەدید)
 کتاووخانە
وشەێل، ئەژ هەفت دەلیا گوارننەم
07-06-2024
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
پاش واران
07-06-2024
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
30-09-2023
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
18-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 کتاووخانە
سەرەوژێری
17-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
هۊرد کەم
20-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مەهوەش سولێمانپوور
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
آمار
 شؤمارە مەقاڵەل 518,429
 شؤمارە عەسگەل  105,539
 کتاووەل 19,424
فایل های مرتبط 97,460
Video 1,395
 کوردی پدیا کەڵنگتەرین بنچەک چەن زوون دار أڕا زانستەنیەل کؤردیە!
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
 کتاووخانە
وشەێل، ئەژ هەفت دەلیا گوارننەم
 مەقاڵەل گؤجەر
یانزە مەلۊچگ مازیار حەیدەری
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
 مەقاڵەل گؤجەر
چرچ بوودە پاساکەر ڕەخنەگری! ئایا ڕەخنەێ هەشار یا لە پشت کەل و کورچ، تۊەنێد یارمیەتی کوومەڵگای ئیمە بەێدن؟ /مازیار نەزەربەیگی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
ئەفشین غوڵامی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مازیار نەزەربەیگی
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
 کتاووخانە
پاش واران
 کتاووخانە
سەرەوژێری
 مەقاڵەل گؤجەر
داستانێگ لە مامووستا مەنووچێر کەێخسرەوپووڕ
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
Folders
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - Education level -  زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - Education -  زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - جنس شخص - زنان  زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - لهجە - ک. لری  زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - - کرمانشاه  زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - ملت - کرد  زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - - شرق کردستان  زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە) - نوع شخص - ادیب - - - -

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| تماس | CSS3 | HTML5

| زمان دؤرسکردن وەڵگە(پەڕە): 0.39 ثانیه(اێس)