نام: محمود
شهرت: شیخ محمود حفید
تاریخ تولد: 1881
مکان تولد: #سلیمانیە#
تاریخ وفات: #09-10-1956#
مکان وفات: بغداد
مکان دفن: سلیمانیە
$زندگینامە$
شیخ محمود حفید، فرزند شیخ سعید فرزند شیخ محمد فرزند حاجی کاک احمدی شیخ بنیانگذار اولین حکومت #کردستان# و قهرمان جنگ دربند بازیان بود.
وی در سال 1881 در سلیمانیە در خانواده ای مذهبی و مشهور به دنیا آمد، پس از فروپاشی امارت #بابان#، قدرت مذهبی، اجتماعی و سیاسی کردستان به دست این خانواده افتاد.
شیخ محمود در کودکی نزد معلمانی چون عبدالله افندی و عبدالله زوار تربیت شد.
او هنوز کودک بود که همراه پدرش به استانبول رفت و در آنجا مورد استقبال سلطان عبدالحمید دوم قرار گرفت.
در سال 1908 پدرش شیخ سعید و برادرش شیخ احمد در موصل در توطئه گروه اتحاد و ترقی به شهادت رسیدند و شیخ محمود که به سختی از این فاجعه جان سالم به در برده بود، ادارەی کار و امور خانوادە بە عهدەاش میافتد.
در سال 1915، شیخ محمود حفید به عنوان یک شخصیت مسلمان، در جنگ‌های عثمانی علیه انگلیسی‌ها در مناطق کوت و شعیب شرکت کرد و نقش مؤثری داشت، و در آنجا به همراه چند صد سوار کرد قهرمانانه دفاع کرد.
در سال 1918 تمام امور شهر سلیمانیه را به عهده گرفت.
در تاریخ #18-06-1919# انگلیسی ها با توپخانه، هواپیما و نیروی زیادی به رهبری ژنرال فریزر در بندر بازیان به نیروهای شیخ محمود حمله کردند.
نیروهای شیخ محمود دلاوری های زیادی از خود نشان دادند، اما نبرد با پیروزی نیروهای انگلیسی به پایان رسید.
شیخ محمود در ژوئیه همان سال در کنار (برده قارمان) مجروح دستگیر و به اعدام محکوم شد، اما تحت فشار عمومی و ترس از انقلاب بزرگ کردها، این حکم به ده سال زندان تبدیل شد و شیخ محمود به هند تبعید شد.
تبعید شیخ محمود به مدت سه سال اوضاع کردستان و اقلیم را پیچیده کرد، به طوری که در سال 1922 به او اجازه بازگشت به کردستان داده شد و در همان سال شیخ دولت کردستان را در سلیمانیە تأسیس کرد. او تمام تلاش خود را صرف تقویت حکومت کرد، اما سیاست قدرت های جهانی در آن زمان برخلاف اهداف مردم کرد بود و انگلیسی ها به طور کامل از دولت تازه تأسیس عراق حمایت کردند و به کردستان حمله کردند.
شیخ محمود حفید چندین سال به جنگ چریکی خود ادامه داد و سرانجام در نتیجه همکاری نیروهای منطقه و قدرت های بزرگ جهانی، شیخ محمود در سال 1926 از فعالیت های سیاسی و نظامی کناره گیری کرد و در روستای پیران ساکن شد.
اما زمانی که قیام مردم سلیمانیه در سال 1930 شروع شد، شیخ محمود فعالیت خود را علیه انگلیس و نیروهای دولتی عراق از سر گرفت و پیروزی های متعددی را به ثبت رساند. اینها شامل نبرد اوباریک، نبرد کناری و نبرد سورداش شد، اما توازن نیروهای نظامی و سیاسی در آن زمان به نفع کردها نبود، بنابراین در سال 1931 شیخ محمود به دست دشمنان کرد افتاد و در بغداد و سایر مناطق عراق تحت نظر قرار گرفت، اما به دلیل کمبود سلاح و مهمات و نیروهای رزمی، شیخ محمود در تاریخ #13-05-1913# مجبور به تسلیم شد، سپس به بغداد، سماوه و بعداً به ناصریه تبعید شد. وی بعداً به بغداد بازگردانده شد و در سال 1941 در جریان جنگ (رشید علی گیلانی) با انگلیسی ها از اسارت گریخت و به کردستان بازگشت و در روستای داری کالی ساکن شد.
این مرد بزرگ کرد علاوه بر تاثیراتش بر تمام وقایع آن زمان در کردستان و عراق، شخصیت اجتماعی بزرگی هم بود.
وی همچنین عالمی خوش ذوق و شاعری توانا بود. ساختار، حکومت و سایر نهادهای اداری شیخ محمود نشان می دهد که این مرد برجسته به روشنفکران توجه داشت و اکثر افسران، شاعران و روشنفکران کرد به انقلاب و حکومت او پیوستند.
مرحوم شیخ از نقش تحصیلکردگان و روشنفکران در مبارزات چریکی قدردانی می کرد، از این رو چاپخانه روزنامه (بانگی کردستان) را در غار #جاسنه# تأسیس کرد.
ارزیابی اوضاع کردستان و منطقه در آن زمان این واقعیت را آشکار می کند که مرحوم شیخ محمود از نظر اداری، نظامی و دیپلماتیک چیزی کمتر از شاهان و امیرانی که در اطراف کردستان حمایت می شدند، نبوده است.
شیخ محمود ملک کردستان در تاریخ 09-10-1956 در بیمارستانی در بغداد درگذشت و پیکر مبارکش در میان انبوهی از جمعیت و دلسوزان کردستان، در کنار قبر احمد شیخ در مسجد جامع سلیمانیە به خاک سپرده شد.
مراسم تشییع پیکر و خاکسپاری او باعث درست شدن شعلەهای اتش خیزش و تظاهرات در کردستان شد.
درگذشت شیخ محمود حفید صدمات زیادی به جنبش آزادی خواهی خلق کرد وارد کرد، از این رو اکثر شاعران و نویسندگان کرد برای او اشعار و آثاری سروده اند.[1]