کتاووخانه کتاووخانه
مِنِی کردن(گێردین)

 کوردی پدیا کەڵنگتەرین بنچەک چەن زوون دار أڕا زانستەنیەل کؤردیە!


Search Options





مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا      تەختە کلید


مِنِی کردن(گێردین)
مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا
کتاووخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
وەرینە(پێشینە)
کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
کارەل(فعالیتەل)
چؤی مِنِی کەم ؟
انتشار(بەشآکرن)
Video
ڕزگ بەنی(دەسە بەنی)
بەخش بەختەکی!
کِل کِردِن
 مەقاڵە کِل کە
عەسگێ کِل کە(ڕئ کە)
Survey
قسەل(گەپەل) هۆمە
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
إستانداردەل
 إگرەک بینەل استفاده
 کیفیت بەخش
 أبزار
دەربارە
Kurdipedia Archivists
 درەباره ایمە چە مووشن !
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
 آمار بەخش
 فونت چاوواشآکەر(مبدل)
 تەقویم چاوواشآکەر(مبدل)
زبان و گویش از صفحات
تەختە کلید
پیوەندەل خوو(خاس)
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
زبان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
 سامانە مإ
ورود به سیستم
هامیاری أگەرد هۆمە
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
مِنِی کردن(گێردین) کِل کِردِن  أبزار زبان  سامانە مإ
مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا
کتاووخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
وەرینە(پێشینە)
کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
کارەل(فعالیتەل)
چؤی مِنِی کەم ؟
انتشار(بەشآکرن)
Video
ڕزگ بەنی(دەسە بەنی)
بەخش بەختەکی!
 مەقاڵە کِل کە
عەسگێ کِل کە(ڕئ کە)
Survey
قسەل(گەپەل) هۆمە
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
إستانداردەل
 إگرەک بینەل استفاده
 کیفیت بەخش
دەربارە
Kurdipedia Archivists
 درەباره ایمە چە مووشن !
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
 آمار بەخش
 فونت چاوواشآکەر(مبدل)
 تەقویم چاوواشآکەر(مبدل)
زبان و گویش از صفحات
تەختە کلید
پیوەندەل خوو(خاس)
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ورود به سیستم
هامیاری أگەرد هۆمە
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بەخش بەختەکی!
  إگرەک بینەل استفاده
 Kurdipedia Archivists
 قسەل(گەپەل) هۆمە
 کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
 کرونولوژیا از وقایع
 کارەل(فعالیتەل) - کؤردی پدیا
 کمک
 بەخش نوو(جەدید)
 کتاووخانە
وشەێل، ئەژ هەفت دەلیا گوارننەم
07-06-2024
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
پاش واران
07-06-2024
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
30-09-2023
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
18-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 کتاووخانە
سەرەوژێری
17-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
هۊرد کەم
20-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مەهوەش سولێمانپوور
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
آمار
 شؤمارە مەقاڵەل 521,118
 شؤمارە عەسگەل  105,345
 کتاووەل 19,613
فایل های مرتبط 98,322
Video 1,417
 مەقاڵەل گؤجەر
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لو...
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان ن...
 کتاووخانە
واژا
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن ...
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
Ji dîroka kurdan berxwedêrekî: Reşîdê Kurd
ڕزگ(دەسە):  مەقاڵەل گؤجەر | زبان مقاله: Kurmancî - Kurdîy Serû
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ارزیابی مقالە
نایاب
عالی
متوسط
بد نیست
بد
اضاف کردن أ کووکریال
نظر خود را در مورد این مقاله بنویسید!
پێشینە(وەرینەل) بەخش
Metadata
RSS
به دنبال تصویر رکورد انتخاب شده در گوگل
به دنبال رکورد انتخاب شده در گوگل
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Ji dîroka kurdan berxwedêrekî: Reşîdê Kurd

Ji dîroka kurdan berxwedêrekî: Reşîdê Kurd
Ji dîroka kurdan berxwedêrekî: #Reşîdê Kurd#
Nivîsandin û Amadekirin: CEMİL OGUZ

Di sedsala 20’î de helbet gelek berxwedêrên kurd hene, lê yên ku li Rojava xebat kirine, bi nivîs, helbest, çîrok û xebatên ziman derketine pêş. Yek ji wan jî Reşîdê Kurd e. Wî di sala 1968’an de ji vê dinyayê xatir xwestiye. Tam bû 50 sal. Û di vê 50 saliya koçkirina wî de em carek din wî bibîr bînin; berê xwe bidin jiyan û berhemên wî.
Rewşenbîrên li rojavayê Kurdistanê mane bi karê edebî re, nivîsê re eleqedar bûne. Û piraniya wan jî li ser fikra modern sekinîne. Dîsa piraniya wan li ser fikra sosyalîzmê, li ser wê xetê çûn û hatine. Osman Sebrî, Cegerxwîn hinên ji wan in. Cegerxwîn yek ji yên herî zêde dihat nasîn bû ku li ser sosyalîzmê, çepgiriyê gelek helbestên wî hene. Yek ji wan jî Reşîdê Kurd e. Wî jî li ser sosyalîzmê helbest lê kirine. Ew bexwedêrekî kurd bû. Berî em ji vir mînakan bidin, em hinek qala jiyana wî bikin.
$Ji Rewşatê heta Rojava$
Reşîdê Kurd di sala 1910’an de li gundê Rewşatê yê bi ser Dêrika Çiyayê Mazî ve tê dinê. Xwendina xwe li gundê Dêrikê, Mêrdînê û salek jî li dibistana Konyaya Tirkiyeyê dixwîne.
Reşîdê Kurd di destpêka salên 1930’yî de tê girtin, di wê ciwaniya xwe de zordariyê hîs dike. Ji zindanê direve, piştî demek dîsa tê girtin, lê ew dîsa direve. Ji ber zor û zordariyan mecbûr dimîne ku berê xwe bide Binxetê.
Dema sînor derbas dike û diçe gundên Amûdê sal 1940 e. Demek li gundan dimîne, paşê li Amûdê bi cih dibe. Em van gotinan ji Perwîna Reşîdê Kurd (Ji pirtûka “Karwan”) neqil bikin: “Piştî derketina wî ji Kurdistana Bakur, jina wî Xatûnê zarokekî tîne. Di wê navê de rojekê cendirme êrîşî ser malê dikin û bi lingan û pihînan lê didin. Çarşefê ji ser wê davêjin û dibêjin ‘Ka Reşîd li ku ye?’. Ew tê nagihîje çi jê dipirsin. Bi daran li destê wê dixin, dest heta demekê dirêj pûç dibe. Ji ber saw û tirsê şîrê berê wê jî diçikê û piştî du heyvan zarok ji nêzan dimire. Çend meh naborin bavê Reşîdê Kurd, pê re jî diya wî jî her du dimirin.”
Reşîdê Kurd di sala 1946’an de bi dizî vedigere Bakur û berê jina xwe jî dide Rojava. Êdî her du li Rojava ne, lê jiyan li wan giran e, debar zehmet e, bi ser de jî zordariya dewletê. Sala 1949’an rejima Sûriyê wî digire, piştî şeş mehan derdikeve, lê dîsa jê re rehetî nîn e.
Ji ber vê zehmetiyan demek berê xwe dide Iraqê. Sal 1958 e. Li wê derê serî li penaberiyê dide, lê hikumet hem vê qebûl nake hem jî wî digire û teslîmê hikumeta Sûriyeyê dike. Hikumet li Qamişlo wî dixe zindanê û îşkenceyan lê dike. Dema direve Lubnanê, lê li wir jî nikare bi cih bibe û mecbûrî vedigere Sûriyeyê. Bi kurtahî ji ber welatparêzî û xebatên wî ne li Tirkiyeyê, ne li Sûriye û Iraqê, ne jî li Lubnanê jê re cih û wareke aram heye.
Reşîdê Kurd wekî kurdekî welatparêz li ser kurdî disekine, pirtûka Rêzimana Zimanê Kurmancî amade dike ku ev pirtûka wî li Çapxaneya Kerem li Şama Sûriyeyê tê çapkirin. Di salên 1960’an de ji bo çapkirina vê pirtûka xwe diçe Rewanê jî, lê sedem çi ye nayê zanîn, li wir encamek bi dest naxe.
$Helbestên girtîgehê$
Ji ber xebatên wî yên welatparêziyê, rejima Sûriyeyê Reşîdê Kurd digire û davêje hepsê. Ew li vir jî ranaweste û dest bi nivîsandinê dike. Helbestên wî li vir xwe didin der. Ew helbestên xwe yên wekî “Bersiv”, “Oktober”, “Sor im”, “Rêya Azadan”, “Roja Me”, “Kerwan” û “Zindan” di zindanê de dinivîse.
Reşîdê Kurd welatparêzekî jîr bû û fikra wî li ser sosyalîzmê bû. Loma jî li ser sosyalîzmê “Oktobir” dinivîse û wisa rêz dike;
“Em şagirtên Oktobir
Serpêhatî û bîrbir
Danaçîvin, nayên xwar,
Pêş dîktator, pêş xwînxwar
*
Ala Marks û Lenîn
Bilindtir kin hîn û hîn
Nakin tu car sernixûn
Ta di me de heye xûn”
$‘(Kerwan)a Reşîdê Kurd$
Reşîdê Kurd li gel xebata xwe ya siyasî ya gera gund bi gundan, di warê nivîsê de jî ranewestiya ye. Nivîsên wî di Hawarê de, Roja Nû de derketine. Dîsa ji bo Riya Teze nivîs şandine ku hin hatine weşandin, hin nehatine weşandin. Ji bilî rêzimana kurmancî, xebata wî ku kes hay jê çênebûye jî hebûye. Ev xebat di sala 1985’an de bi xêra Osman Sebrî hatiye dîtin. Û îsal ev xebat bi navê “Kerwan” wekî pirtûk ji Weşanxaneya Lîs derket. Nivîsa li ser Reşîdê Kurd ku keça wî Perwîna Reşîdê Kurd nivîsandiye jî di vê pirtûkê heye. Li aliyek ve di nivîsandina vê nivîsê de min sûde ji vê pirtûkê girt, li aliyê din bi xwendina nivîs, helbest û çîrokên di nav pirtûkê de careke din ez çûm sedsala 20’î, min hestên wê demê bi tehma nivîsên Reşîdê Kurd nas kir. “Kerwan”a Reşîdê Kurd êdî yek ji klasîkên kurdî ye, şopên sedsala 20’an zindî digire.
Reşîdê Kurd di sala 1949’an de bi nexweşiya kezebê dikeve û ev nexweşî her pêre dimîne. Di sala 1967’an de ji bo dermankirinê diçe Romanyayê lê êdî dereng e, loma jî vedigere Rojavayê û li wir, roja 20’ê Çile/Rêbendana 1968’an canê xwe ji dest dide. Dûajo û hezkiriyên Reşîdê Kurd li Rojava ev têkoşîna wî didomînin. Loma jî SZK’ê (Saziya Zimanê Kurdî) ya Amûdê bi navê “Navenda Reşîdê Kurd, Çand, Huner û Zimanê Kurdî” navendek vekirine û xebatê didomînin. Di 50 saliya mirina Reşîdê Kurd de em carek din vî welatparêzê qedirbilind bibîr bînin.
[1]
اێ مەقاڵە أ زوون (Kurmancî - Kurdîy Serû) نۆیسیائە، أڕا واز کردن بەخش أ زوون بنچێنە(اصلی)!أڕؤی آیکون کلیک کەن
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
اێ بەخشە 67 گل سئرکریائە(دێینە)
HashTag
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
[1] | Kurmancî - Kurdîy Serû | https://kovaradilop.net/ 12-04-2024
فایل های مرتبط: 1
آیتم های مرتبط: 2
 تاریخ ؤ پێش هەتێەل
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
ڕزگ(دەسە):  مەقاڵەل گؤجەر
زبان مقاله: Kurmancî - Kurdîy Serû
Publication date: 01-12-2023 (1 سال)
Publication Type: Born-digital
اقلیم: ارمنستان
شهرها: ماردین
نوع سند: زبان اصلی
Technical Metadata
 کیفیت بەخش : 99%
99%
اێ ڕکؤردە إژ لآ 12-04-2024 أڕا( ڕاپەر عوسمان عوزێری )
اێ بەخشە گل دؤمائن(آخرین گل) إژ لآ( سارا ک ): أڕا13-04-2024 نووآ بی(بروز بی)
نیشانی مەقاڵە
اێ بەخشە إڕؤی(طبق) إستانداردەل كوردی پدیا هەنی(هالی) ناتەمامە ؤ بازنگری متن إگرەکەسێ(نیازە)
اێ بەخشە 67 گل سئرکریائە(دێینە)
 کوردی پدیا کەڵنگتەرین بنچەک چەن زوون دار أڕا زانستەنیەل کؤردیە!
 مەقاڵەل گؤجەر
داستانێگ لە مامووستا مەنووچێر کەێخسرەوپووڕ
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
 کتاووخانە
پاش واران
 مەقاڵەل گؤجەر
چرچ بوودە پاساکەر ڕەخنەگری! ئایا ڕەخنەێ هەشار یا لە پشت کەل و کورچ، تۊەنێد یارمیەتی کوومەڵگای ئیمە بەێدن؟ /مازیار نەزەربەیگی
 کتاووخانە
سەرەوژێری
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
ئەفشین غوڵامی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
 کتاووخانە
وشەێل، ئەژ هەفت دەلیا گوارننەم
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مازیار نەزەربەیگی
 مەقاڵەل گؤجەر
یانزە مەلۊچگ مازیار حەیدەری

Actual
 مەقاڵەل گؤجەر
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لوڕنژاد گوورانی چڕ کرماشانی
13-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لوڕنژاد گوورانی چڕ کرماشانی
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
15-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
واژا
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
موحسن قەیسەری
 بەخش نوو(جەدید)
 کتاووخانە
وشەێل، ئەژ هەفت دەلیا گوارننەم
07-06-2024
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
پاش واران
07-06-2024
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
30-09-2023
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
18-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 کتاووخانە
سەرەوژێری
17-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
هۊرد کەم
20-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مەهوەش سولێمانپوور
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
آمار
 شؤمارە مەقاڵەل 521,118
 شؤمارە عەسگەل  105,345
 کتاووەل 19,613
فایل های مرتبط 98,322
Video 1,417
 کوردی پدیا کەڵنگتەرین بنچەک چەن زوون دار أڕا زانستەنیەل کؤردیە!
 مەقاڵەل گؤجەر
داستانێگ لە مامووستا مەنووچێر کەێخسرەوپووڕ
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
 کتاووخانە
پاش واران
 مەقاڵەل گؤجەر
چرچ بوودە پاساکەر ڕەخنەگری! ئایا ڕەخنەێ هەشار یا لە پشت کەل و کورچ، تۊەنێد یارمیەتی کوومەڵگای ئیمە بەێدن؟ /مازیار نەزەربەیگی
 کتاووخانە
سەرەوژێری
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
ئەفشین غوڵامی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
 کتاووخانە
وشەێل، ئەژ هەفت دەلیا گوارننەم
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مازیار نەزەربەیگی
 مەقاڵەل گؤجەر
یانزە مەلۊچگ مازیار حەیدەری
Folders
 کتاووخانە - PDF -  کتاووخانە - نوع سند - زبان اصلی  کتاووخانە - Publication Type -  کتاووخانە - کتاب - شعر  کتاووخانە - اقلیم - شرق کردستان  کتاووخانە - لهجە - ک. لری  کتاووخانە - Publication Type - Born-digital  مەقاڵەل گؤجەر - کتاب - حقوق بشر  مەقاڵەل گؤجەر - نوع سند - زبان اصلی  مەقاڵەل گؤجەر - Publication Type - Born-digital

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| تماس | CSS3 | HTML5

| زمان دؤرسکردن وەڵگە(پەڕە): 0.563 ثانیه(اێس)