وتەیەکی بەجێیە، نەوتی کوردستان و بەرهەمەکانی، هەر لەساڵی 1927ەوە، ئەو مریشکه دۆڕاوەیە کە هێلکەکەی بۆ بێگانەو پاشەرۆکە‌ی بۆ کوردبوە! نەوت هۆکاری سەرەکیی بەستنەوەی باشووری کوردستانبوو بەعێراقی عەرەبییەوە، سەرباری بەعەرەبکردنی ناوچە نەوتییەکان. نەک هەر ئەوە، بەڵکو ئەوە داهاتی نەوتبوو کەئەدرا بە فڕۆکەو تۆپ و ئەکێشرایەوە بەسەر گەلی کوردستاندا لە ڕۆژانی شۆڕش و ڕاپەڕینەکانمانەوە تائەنفال و کیمیایی و بەگورگانخواردنی کۆماری کوردستان لەمهابادو لەسێدارەدانی بەکۆمەڵی لاوەکانمان لەڕۆژهەڵات و هێرشی تیرۆرستەکان بۆسەر ڕۆژئاوای وڵاتمان لەئێستادا کەئەگەر بێتو چارەسەرێکی ڕیشەیی بۆ ئەم خوێنبەربوونەمان نەکرێ، ئەوا چەندین مەرگەساتی سەختتر لەچاوەڕوانیماندا ئەبن!
چارەسەرییەکانی ڕابوردووی وەک بەرنامەی نەوت بەرامبەرخۆراک، یا83% هێلکەکانی کەرکووک بۆئەوان و 17%ی بۆ ئێمە، چارەسەری ڕیشەیینین. هەرکات بیانەوێ ئەوەش ئەبڕن. ئەوەتا به نەوتەکەی کەرکووک داناکەون! چاویان بڕیوەتە 83%ی نەوتی هەرێمیش کە مڵکی سرفی کوردی ئێستاو نەوەکانی داهاتوومانن! جائەگەر وابێ، ئەم نەوتەی هەرێم هەر دەرنەهێنرێ باشترنیە؟ ئەوان بە 83%کەی نەوتی کەرکووک، کۆپتەری ئەپاچی هێرشبەری ئەی ئێچ64و فڕۆکەی ئێف16ی فرەڕەهەندی پێئەکڕن بۆ ئەنفالێکیتری ئێمە! ئەی ئەگەر 83%ی نەوتی هەرێمیشی چوەسەر گەرەنتی چیە بۆئەوەی بۆمبای ئەتۆمـیشی پێ بەرهەم ناهێنن وەک ئەوەی ئێران؟!
کورتبینیی هەندێ لایەن و کەسی ترسنۆک و هیچلەبارانەبوو، لەوەدایە، کەکێشەی نەوت بە کێشەی بووجەو مووچەوه ئەبەستنەوە! نەخێر، کێشەکە زۆرلەوە گەورەترە! کێشەکە کێشەی مان و نەمانی نەتەوەی کوردە. چارەسەریەکەش، بەڕای ئێمە، لەم خاڵانەی خوارەوەدا چڕئەبێتەوە:
1-ئەگەر لەئێستادا، بەهۆی پەتای کوشندەی حیزبایەتی و گەندەڵییەکانیانەوە لەم هەرێمەدا، نەتوانرێ ناوچە داگیرکراوەکانی باشوور بخرێنەوە سەر قەوارەکەی هەرێم، ئەوا بە لایەنی کەمەوە، ئەبێ هیچ داهاتێکی نەوتی هەرێم نەدرێ بە بەغداد.
2-لەئەگەری بڕینی بووجەو مووچە لەهەرێم، ئەبێ، بەبێ ڕاڕایی و دوودڵی، پەنا ببرێ بۆ گرتنەوەی ئاوی بەنداوەکان و گرتنەوەی بۆرییە نەوتەکانی کەرکووک- جەیهان و فرۆشتنی نەوتی هەرێم. کاتێکیش بۆرییەکانی کەرکووک بکرێنەوە، کە بەغداد باجی تێپەڕبوونیان بەکوردستاندا، بدات بە هەرێم وەک ئەوەی ئەیدا بە تورکیا.
3-لەئاستی ناوخۆدا، حکومەتی هەرێم، بووجەی حیزبە کوردییەکان هەمووی ببڕێ. داهاتە ناوخۆییەکانی گومرگ و باج و ڕەسم، وڵاتی پێئەبرێ بەڕێوە. لەهیچ وڵاتێکی یاساسەروەردا حیزب پارە لەحکومەت وەرناگرێ. ئەوە ئەگەر نەوتەکەی هەرێمیش نەفرۆشرێ. خۆئەگەر فرۆشرا، ئەوا هەرێمیش ئەبێتە یەکێک له دەوڵەمەندترین قەوارەکانی ناوچەکەو هەموو وڵاتانی نزیک و دوور لە پێشبڕکێدا ئەبن بۆ داننان بە سەبەخۆیی کوردستاندا بەئەوروپاو ئەمریکاشەوە. کلیلی سەربەخۆیی تەنیا لایخۆمانەو پێویست بەوەرگرتنی ڕەزامەندیی هیچ دەوڵەتێکی دوور یانزیک یا یوئێن ناکات.
4-لەئەگەری گرتنەبەری ئەو هەنگاوانەدا، ئەشێ هیچ شەڕێک ڕوونەدا. لەوانەشە شەڕی نێوان بەغدادو هەرێم ڕووبدات، ئەو شەڕە ئەمڕۆش نەبێ، لەئایندەدا هەر ڕووئەدات. ئەمڕۆ باشترە لەسبەی. ئێستا بەغدا بەدەست شارۆچکەیەکی وەک فەلوجەوە داماوە، لەشەڕی ئێمەشدا سەرکەوتوو نابێ، بەتایبەتی ئەگەر ڕۆیشتنی نەوتەکەی کەرکووک و ئاوی بەنداوەکان ڕاگیران، عێراق ئەبێتە پۆڕی خوراو و نووزەی لەبەرئەبڕێ و ئەوسا ناوچە داگیرکراوەکانیش بە ئاسانی ئەسەندرێنەوەو ئەخرێنەوە سەر هەرێم. لەهەموو بارێکدا پێدانی نرخی یەک لیتر نەوتی کوردستان بە پایتەختی داگیرکەران، ناپاکییەکی نیشتمانییە.
5-وەک دادپەروەرییەک،کەمترین مووچە400هەزارو زیاترینی2 ملیۆن دینار تێپەڕنەکا بەوەزیران و پەرلەمانکارانیشەوە. بەوە، ئیتر ئەوەندە ڕوولەوەزیفە ناکرێ و کەرتی کشتوکاڵ و پیشەسازیش ئەبووژێتەوه.
6-بەبێ نەهێشتنی سیستمی حیزبایەتیی ستالینی و قەلاچۆی گەندەڵی و بەبێ پێکهێنانی سوپایەکی فەرمی پڕچەک لەجیاتی میلیشیای حیزبەکان و بەبێ یەکخستنی هێزەکانی ئاسایش و پۆلیس و نەهێشتنی پاراستن و زانیاری و دژەتیرۆر، هەرێم نەئەبێتە دەوڵەت و نەئەبێتە حکومەت و ئەنجام هەرەس ئەبێ.
بەڵێ ئێستا قەوارەکەی هەرێمی کوردستان لەبەدەم بەرپرسیارێتییەکی مێژووییدایە. هەرچیزووترە با کابینەی تەکنۆکراتی هەشتەم بۆئەو مەبەستانە پێکبهێنرێ و ببێتە خاوەنی بریار دوور له کێشمەکێشی حیزبایەتی و درۆی دیموکراسی!. کۆهاک: 12-03-2014